|
2001
|
|
|
' Au al den neska etxeratzeko garaia?'. Zigorra eta ez nolanahikoa, aitaren eskutik artua; eta, anaia, oraindik gazteago dana, or dabil, Jainkoak
|
dakian
ordutan. Orri, barkatu bear zaio; ez da itxurazkoa orri erritan egitea".
|
|
|
Buelta erdia eman, eta etxerako bidea hartu zuen. Ez zuen presarik izan,
|
bazekielako
ordurako presa ez zela beharrezkoa. Etxera iritsi, eta, tolesgabetasunik gabe eta zakar, zer gertatzen zen galdetu zioten.
|
|
2002
|
|
|
Horrelakoxea omen genuen «Aitza» bera ere, idazten zituen gauzetan umorea alboratzen ez zuen gaztea, harik eta 1937ko abuztuaren 29an Gerran izandako zauriak sendatu zain zegoen Santandergo Ospitaletik" desagertu" zuten arte. Alferrikakoak izan omen ziren bere familiaren ahaleginak haren gorpua non egon ote zitekeen
|
jakiteko
orduan. Haren heriotzaren berri, Asturiaseko frontean Francoren aldeko indarrekin borrokan aritu beharrean aurkitu zen anaiari eman zioten, antza, baina beste edonolako argitasunik gabe.
|
|
|
Horrek ez zuen inor harrituko. Tabiratar guztiek
|
zekiten
ordu hartan Abenidatik baxoerdiak edanez ibiltzeak zer traba zuen. Josu R ri airea bere inguruan lodituz zihoala iruditu zitzaion.
|
|
2003
|
|
|
Dena dela, gure seminarioko balentriaz ez zuten deus
|
jakin
orduan, ez eliza buruek ez estatu gizonek: ez ziren berri guztiak heltzen oraino ez Paueko prefetetxera, ez Pariseko nuntzioarengana, zenbait urte geroago, Finaly juduen aferarekin edo Baionako apezpikuen aldaketekin gertatu ohi zen bezala.
|
|
2004
|
|
|
Sobietar Batasuna arma nuklear indartsuenez hornitu nahi dute, eta horretan dihardute. Zuen Teller en moduan –esan zion Oppenheimerri, bai
|
baitzekien
ordurako segurtasun txartela kendu ziotela, Tellerren jardunak zirela medio.
|
|
2005
|
|
|
Pazientzia, Abel, lau egun barru, Simonek Abeli. Herri guztiak
|
zekien
ordurako zertarako nahi zuten Gurrek eta Simonek errugbi zelai bat. Abelek ez ordea.
|
|
|
Legegintzaldi baten amaiera eta berria ren hasiera beti daga rrantzizko epemuga etorkizuneranzko pausoak emateari dagokionez bizitza politikoan. Alde batetik, agindu eta bete diren edo ez diren promesak zertan diren
|
jakiteko
ordua delako, eta bestetik, hurrengo lau urteetarako ibilbideak zer itxura har dezakeen ikusteko. Ondoren egingo ditudan azterketa eta balioespenak beti Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluaren ikuspegitik eginak izango dira.
|
|
2006
|
|
|
Ikusten ez zuten begi haiek erakusten zioten jendeak ez zuela irrikarik bere istorioak entzuteko. Eta Lefcadio Hearnen bizitza kontatzerakoan –Akinosuke Kwaidanek ez
|
baitzekien
ordurako beste istoriorik kontatzen– gero eta tristeagoak ziren biwaren soinuak, gero eta sarkorragoak eta minagoak...
|
|
|
–Entzun, Martin –hasi zitzaidan serio gizona.
|
Bazekien
ordurako nire izena– Ontziolan ez daukagu beharrik, garai txarrak dira hauek ontzi handiak babestuko dituen legea ezarri arte. Azkenaldian txalupa berririk egiteko eskakizunik ez eta kanoiez atontzeko mandaturen bat besterik ez dugu.
|
|
2007
|
|
|
Nola baina? Eduren etxean ager nintekeen, Inma bakarrik egongo zela
|
nekien
orduren batean.
|
|
|
Inork ez
|
daki
ordu erdi bat zein luzea izan daitekeen, dakienak izan ezik, eta dakiena, seguru asko, ez da azalpenik emateko gauza. Txokolatea hotza zegoelako haserretu eta ni zigortzeko, ni bainaiz errudun betikoa, edo betiko erruduna, ez dakit, dendaz denda ibiltzera behartu ninduen, jaioko zen haurrarentzako arropa bila.
|
|
|
Izan ere, eguna zeharo aldrebes abiatu zait goizeko lehen orduetatik.
|
Badakizu
ordu gutxi egiten dudala lo aspaldion, esana dizut hori behin baino gehiagotan. Ohean geratzea izaten dut gogoko, hala ere, aitortu beharra daukat, baina, batzuetan ito bezala egiten naiz ohean, eta jira batera eta bira bestera, arnasa bila egiten dut salto maindirepetik kalera, igual goizeko lauretan.
|
|
2008
|
|
|
Pentsio planak, inbertsioak eta errentak aztertzeko ordua iritsi bide da, igandeetako prentsako ekonomia gehigarrien arabera. Urtekarietako gehigarrietan urteko eboluzioaren berri
|
jakiteko
ordua iritsi da: munduaz, eraldaketa klimatikoaz, Realaren egoeraz, euskal kulturaz, hizkuntza plangintzaz.Aurreko urte bateko urtekariak ditut gogoan eta aurreko urte hondarreko oharrak begi bistan.
|
|
|
Bietako edozein aukerak balio du, egia esan. Omeleta prestatua dago eta zer zapore duen
|
jakiteko
ordua da. Jaialdietan jasotako sariak eta prestigioa bazter batean utzita, gerraren aurkako film luzeen uholde berri honek ez du gizartean eragin handirik izan.
|
|
|
Ikuspegi politikoki batetik, ordea, umezurtz jarraitzen dugu I. Karlistaldian zehar liberalismoak jasan zuen bilakaera
|
jakiteko
orduan. 1835etik aurrera Eibar karlisten esku gelditu zenez, 1837ko konstituzioak Eibarko Udalean edukiko zuen eragina aztertuz, moderatuen eta aurrerakoien artean bereizten saiatzeko aukera galtzen dugu.
|
|
|
/ imgs/ 2008/ 06/ salpicar01.jpg Beraz, uraren arrastoa murrizteko orduan, garrantzitsua da alderdi horietan eragitea. Garrantzitsua da jakitea zenbat ur erabiltzen den uraren erabileran intentsiboak diren sektoreetarako, hala nola nekazaritzarako edo abeltzaintzarako, eta zer neurritan inportatzen edo esportatzen den herrialdeko ur aztarna
|
jakiteko
orduan: adibidez, gari kilo bat ekoizteko, 1.000 litro (metro kubiko bat) ur behar dira; behi kilo batek, berriz, 15.000 litro behar ditu.
|
|
|
Sei ordu baino gehiago egon ziren han. Atxilotua 10:00ak jota eraman zuten hara, eta gurasoek ez
|
dakite
ordura arte semea non izan zuten. Gerora jakin zuten 07:00ak aldera ospitalera eraman zutela.
|
|
|
Abuztuan, Aritz Azkonaren bila zebiltzan, baina ez zuten topatu. Guardia Zibilaren informazioetan oinarrituta, hainbat komunikabidek ETAren Nafarroa taldea osatzea egotzi zioten, nahiz eta
|
bazekiten
ordurako Grande Marlaska epaileari Auzitegi Nazionalera joateko asmoa iragarri ziotela berak eta Mikel Jimenezek. Urriaren 10ean atxilotu zuten auzitegiko inguruetan.
|
|
|
Ez genekien non, baina bagenekien han, Txina urrun eta erraldoiaren tokiren batean, Enara zegoela gure zain. Ez genekien zehaz  ki zein datetan, baina
|
bagenekien
ordurako jaioa zela, bai eta, ziurrenik, abandonatua izan zela ere. Ez genekien nork utziko zuen umezurtz etxean, baina bagenekien ama bat sufritzen egongo zela, ezin imajina dezakegun era batean sufritzen.
|
|
2009
|
|
|
Proiektuaren beste aldearen iritzia
|
jakiteko
ordua da, poetena. Zer sentitu dute koadroak ikustean?
|
|
|
Amak amantal horia zeraman. Martinek
|
bazekien
ordurako kamera erabiltzen baina argazki hura Eliasek atera behar zion. Santimamiñeko atean ziren.
|
|
|
Teofilo Mariarekikoa eginda, aitarekikoa geratzen zitzaion; baina, aita goiko gailur helezin batean ikusten zuelako edo, uzkurtasunak eta ezohiko antsietateak hartua behar zuen Damasok, sentimendu bikoitz haren gero eta mendeago, arratsaldea aurrera zihoan neurrian; etxeko guztiek
|
zekiten
ordurako bezperako eztabaidako garailea Damaso izan zela, Damasok berak bazkalorduan jakinarazita: hemen duzue liburua eta hara zer dioen?
|
|
|
dohaineko ur bainua; Prosperoren aurretik zegoenak beste eltze bat hautsi berri zuen: esan nahi baita bi eltze geratzen zirela, jolas arduraduna Prosperori begiak bendatzen hasi zitzaionean; ikusleek eta parte hartzaileek
|
bazekiten
ordurako zein zen urez betetako eltzea, kanpotik ur hariz josita baitzegoen, partaideek eltzeei eta sokari berari emandako astinaldien ondorioz, bilintzi balantza; Domingok erabakia zuen zer egin, haren begirada bizi tentsioz beteak ez zuen beste interpretazio baterako tarterik uzten?, halako eran, non Jainkoari eta zeruko fantasma guztiei. Benjamin Mariari bereziki, eskatu baitzien ezen gauzak gerta zitezela berak buruan zituen bezala; hasteko, berak zintzo zintzo beteko zuen bere partea, tiragoma kolkotik atera eta haren larru puskan harria ipintzen zuela; hala, bada, Prosperok bere lanari ekin zionean, Domingo eta bere lagunak garrasika hasi ziren, Prospero eltze urdunerako bidean jartzeko; adar-jotzaileek ez ezik, beste ikusle guztiek ere, salatariek beti ordaintzen dute, modu batean edo bestean?
|
|
|
ez zuela fantasmetan sinesten, baina galdera hark bazuen atzetik beste galdera bat, Domingok erantzun zuena, zeren, baldin eta zer hura fantasma bat ez bazen, beste zerbait izango baitzen, auskalo zer, azalak estalitako eskeleto bat beharbada, azala eta hezurra?, urte erdian horrela hilzorian egoteko, Damasok behin baino gehiagotan irudikatu izan zuen bezala, bera bezalako mutil azkar batek irudikatu beharko!?, nahiz eta irudikatua lehenbailehen ahazten ahalegintzen zen, susmatzen zuena agerian jarri nahi ez balu bezala, ezkutuan hobeto zegoelakoan, hantxe, ezjakintasunaren lainopean; Maria Bibianak Domingo bere egiteko, ez egiteko? hartan harrapatu zuenetik, baina, beste batzuk ziren inguruabarrak, eta iritsia zen, menturaz, urte erdian jakin nahi izan ez zuena
|
jakiteko
ordua:
|
|
|
Ordu pare bat zeramatzaten hizketan, harmonian eta gero eta konfiantza handiagoan, baita, aldi berean, errespetu handiz ere, alkohola, ordu pare batean don Juliok kopa bakarra edan zuen eta Damasok hiru? hitzaren eragile bihurturik, antza; baina ausartago jokatzeko garaia ere heldu zen, ausaz. Damasok
|
bazekien
ordurako ezen mediku jauna, bere burua zientziazale amorratutzat zuena, ez zela klerikala, bere burua antiklerikaltzat ere hartu ez zuen arren?, eta hala, Damasok begirada zorroztu eta honako galdera hau egin zion:
|
|
|
Hori bera gertatu zitzaion Koldo Pozuetari ekainean. Huts egin zuen semaforoak, baina askotan pasatzen naiz ni bide horretatik, eta
|
banekien
ordu horretan trena pasatzekoa zela. Horregatik gelditu nuen traktorea; baina, noski, nire eserlekutik traktorearen muturreraino zazpi metro badira, eta pixka bat aurreratu nuen, bazetorren ikusteko.
|
|
|
Eta martxoan hauteskundeak. Ez
|
dakit
ordurako trabok gainditzerik egongo denentz, denboraren estuagatik. (...) Gasteizko legebiltzarra zombie politikoa bada ere hamaika neurriren erabakigune ere bada, eta ezker abertzaleak bertan egon beharra dauka, modu batean edo bestean, estrategia eraginkor batean ezinbesteko osagarri.
|
|
|
Itxakok galdu zuen, 24 Partida hartan deus ez zegoen jokoan, ez nafarrentzat, ez alemaniarrentzat. Podravka Vegeta Kroaziako taldeak
|
bazekien
ordurako Txapeldunen Ligan arituko zela Itxako eta Leipzig elkarren kontra aritu zirenean.
|
|
|
Asteazkenetan Talaian (18:00: 00) saioko zati batzuk ere berreskuratzen ditu Alberto Gorritibereak eta Jaime Zubia esatariek egiten duten saio horrek. Ez
|
dakit
ordu horretan euskal baserrietako sukaldeetan irratiak piztuta egoten diren, baina entzule kaletarragoentzat ere erakargarria egiten da saioa.
|
|
|
Teofilo Mariak nora ezean segitzen zuen, egoerak gaindituta: ...batek irudikatu beharko! –, nahiz eta irudikatua lehenbailehen ahazten ahalegintzen zen, susmatzen zuena agerian jarri nahi ez balu bezala, ezkutuan hobeto zegoelakoan, hantxe, ezjakintasunaren lainopean; Maria Bibianak Domingo bere egiteko –ez egiteko– hartan harrapatu zuenetik, baina, beste batzuk ziren inguruabarrak, eta iritsia zen, menturaz, urte erdian jakin nahi izan ez zuena
|
jakiteko
ordua:
|
|
|
Ordu pare bat zeramatzaten hizketan, harmonian eta gero eta konfiantza handiagoan, baita, aldi berean, errespetu handiz ere, alkohola –ordu pare batean don Juliok kopa bakarra edan zuen eta Damasok hiru– hitzaren eragile bihurturik, antza; baina ausartago jokatzeko garaia ere heldu zen, ausaz –Damasok
|
bazekien
ordurako ezen mediku jauna, bere burua zientziazale amorratutzat zuena, ez zela klerikala, bere burua antiklerikaltzat ere hartu ez zuen arren–, eta hala, Damasok begirada zorroztu eta honako galdera hau egin zion:
|
|
|
dohaineko ur bainua; Prosperoren aurretik zegoenak beste eltze bat hautsi berri zuen: esan nahi baita bi eltze geratzen zirela, jolas arduraduna Prosperori begiak bendatzen hasi zitzaionean; ikusleek eta parte hartzaileek
|
bazekiten
ordurako zein zen urez betetako eltzea, kanpotik ur hariz josita baitzegoen, partaideek eltzeei eta sokari berari emandako astinaldien ondorioz, bilintzi balantza; Domingok erabakia zuen zer egin –haren begirada bizi tentsioz beteak ez zuen beste interpretazio baterako tarterik uzten–, halako eran, non Jainkoari eta zeruko fantasma guztiei –Benjamin Mariari bereziki– eskatu ba... orain, orain eta orain!
|
|
|
Teofilo Mariarekikoa eginda, aitarekikoa geratzen zitzaion; baina, aita goiko gailur helezin batean ikusten zuelako edo, uzkurtasunak eta ezohiko antsietateak hartua behar zuen Damasok, sentimendu bikoitz haren gero eta mendeago, arratsaldea aurrera zihoan neurrian; etxeko guztiek
|
zekiten
ordurako bezperako eztabaidako garailea Damaso izan zela, Damasok berak bazkalorduan jakinarazita: hemen duzue liburua eta hara zer dioen...
|
|
|
Behin Etxebarrietaren aldeko hileta elizkizunak eta haien inguruko mobilizazioak amaitu zirelarik, Organizazioaren erantzuna zein zen
|
jakiteko
ordua iritsi zen. Organizazioa, ordea, isilik.
|
|
2010
|
|
|
" Obviamente, si se hubiera podido compatibilizar agendas y horarios, no hubiera pasado nada porque Jose asistiera a la entrega de premios, pero como hay que optar, a Jose le lleva a Bilbao un acto cultural, como es la presentacion de un libro, y con quienes debe estar es con su traductor, con su editor y con la asociacion que promueve las traducciones al euskera". Ez nuen
|
jakin
ordura arte, eta ez dut jakin harrezkero ere, literaturaren mundu aski nazkagarri honetan, zer den eskutik edukitzea.
|
|
|
Horrenbestez, zenbat eta agresiboagoa izan tratamendua, handiagoa izan ohi da plazebo erantzunaren iraupena. Ebakuntza bat pairatzea onartzen duzunean, espero duzu hobekuntzak oso denbora luzean irautea; pilula bat hartzean, berriz,
|
badakizu
ordu gutxi batzuen buruan eragina pasatu egingo dela, adierazi du de la Fuentek.
|
|
|
Udako opor haietan, amak bizpahiru lerraldi izan zituen, baita ondoriorik gabeko eroriko bat ere, oroitzen dudanetik; izebak
|
bazekien
ordurako amaren isilaldiek gehiago zutela gaitzetik mistikatik edo egiaren bilaketatik baino; are gehiago: mediku espezialistak bere diagnostikoa eman bezain laster, amaren bat bateko urdurialdiei zein haserrealdiei aurre egiteko, lasaigarri batzuk errezetatu zizkion?, izebak bere gain hartu zituen ama zaintzeko ardura eta erantzukizuna; izeba ez zen festazalea ez operazalea, baina, operara joateak amari on egingo ziolakoan, sarrerak hartu eta hara joan ziren biak, ez aurretik arazoren bat izan gabe, baina; amak, izan ere, ezohiko galdera egin zion izebari, izebak berak geroxeago kontatu zidanez, etxeko jantzien jantzitegira joanda:
|
|
|
Hurrengo hitzorduan barkamena eskatu zidan, jakina, eta nik ere barkamena eskatu, eta horrela egon ginen biok irribarretsu, eskuak eskuetan lotu genituen arte; edo, lotu zitzaizkigula? esan behar ote dut?, zeren eskuak bai
|
baitzekien
ordurako beste eskurako bidea, eta zeren eskuak eskua aurkitu bezain laster mugagabetu baitzitzaizkigun gorputz arimen mugak, barkamenak gure aldeak eta bestelakotasunak limatu balitu bezala eta harrokeriaren ertzak jan, nitasun bat beste nitasun batean urtuz eta bi gorputz zeudèn tokian bakarra osatuz?; bai, egia da egoera haietan haragiaren bultzada nabaritzen nuela neure baitan, beti aurrerag... haragia zaldi ero aseezina bihur zitekeela, alegia, edonori ihes egin ziezaiokeena, motzean lotu ezean; edo bekatu itsusi bat egin nahi ez nuelako, Helena damutzeko moduan lohi zezakeena??; egia da, halaber, nioen?, ni, neure tokiari eutsiz, puntu hartan gelditzen nintzela?, airezko puntu hartan?
|
|
|
Hurrengo hitzorduan barkamena eskatu zidan, jakina, eta nik ere barkamena eskatu, eta horrela egon ginen biok irribarretsu, eskuak eskuetan lotu genituen arte; edo" lotu zitzaizkigula" esan behar ote dut?, zeren eskuak bai
|
baitzekien
ordurako beste eskurako bidea, eta zeren eskuak eskua aurkitu bezain laster mugagabetu baitzitzaizkigun gorputz arimen mugak, barkamenak gure aldeak eta bestelakotasunak limatu balitu bezala eta harrokeriaren ertzak jan, nitasun bat beste nitasun batean urtuz eta bi gorputz zeudèn tokian bakarra osatuz...; bai, egia da egoera haietan haragiaren bultzada nabaritzen nuela neure baitan, beti aurrer... haragia zaldi ero aseezina bihur zitekeela, alegia, edonori ihes egin ziezaiokeena, motzean lotu ezean; edo bekatu itsusi bat egin nahi ez nuelako, Helena damutzeko moduan lohi zezakeena... —; egia da, halaber —nioen—, ni, neure tokiari eutsiz, puntu hartan gelditzen nintzela —‘airezko puntu hartan’ esango nuke orain, zuk muturra okertuko badidazu ere, Damaso—, debeku marra igaro gabe, Novalisen eta maitasun neurrigabearen lore urdina gogoan, neurriaren zentzu gutxieneko bat gidari, artean Novalis ezagutzen ez nuen arren; halaxe esan dut, eta halaxe gogoratzen ditut gauza haiek; eta ez ditut, ez, neure" merituak" aipatzearren kontatzen, zin degizut —tontotzat ere hartuko ninduke batek baino gehiagok, seguru baietz, Helenarekin era lohi eta basatiago batean ez jokatzeagatik—, hitz hori ere aspaldi sartu bainuen —zer da, bada, merituak egitea, guztia edo ia guztia emana datorkigunean! — hitz handi hutsalen zerrenda partikularrean.
|
|
|
Udako opor haietan, amak bizpahiru lerraldi izan zituen, baita ondoriorik gabeko eroriko bat ere, oroitzen dudanetik; izebak
|
bazekien
ordurako amaren isilaldiek gehiago zutela gaitzetik mistikatik edo egiaren bilaketatik baino; are gehiago: mediku espezialistak bere diagnostikoa eman bezain laster —amaren bat bateko urdurialdiei zein haserrealdiei aurre egiteko, lasaigarri batzuk errezetatu zizkion—, izebak bere gain hartu zituen ama zaintzeko ardura eta erantzukizuna; izeba ez zen festazalea ez operazalea, baina, operara joateak amari on egingo ziolakoan, sarrerak hartu eta hara joan ziren biak, ez aurretik arazoren bat izan gabe, baina; amak, izan ere, ezohiko galdera egin zion izebari, izebak berak geroxeago kontatu zidanez, etxeko jantzien jantzitegira joanda:
|
|
|
Ez nion jaramon handirik egin" idazlea" zela Xabierrek esan zidan arte. Xabierrek
|
bazekien
ordurako nire zaletasun handienak musika eta literatura zirela, eta Josuk gazteentzako literatura sari batzuk irabazita zituela esan zidan. Aurrezki kutxaren batek antolatutakoak edo.
|
|
|
Galeriari bisita egiten hasi zenean, Danielak Nicolasen laguntzailea nor zen
|
jakiteko
ordua iritsi zela erabaki zuen. Azafatari galdetu zion ea egoterik ba al zeukan galeriako zuzendariarekin, emakumearengana keinua eginez, kargu hori zeukan ala ez baiezta ziezaion.
|
|
|
Garai hartako apezak, alfer samarra izaki, ez du argitasun handirik ematen, ez heriotzeko agiriotan ez bestetan. Nola
|
jakin
orduan, Elaman gertatuak zirenik. Dena dela, Trabukok eginak izateko aspaldi samarrekoak dira.
|
|
|
Batzuk Jainkoari begira geratzen dira, munduaren kontra; beste batzuek munduari den bezala begiratu nahi diote. Jarrera batek ziurtasuna ematen du, eta besteak ere bai, zelako munduan bizi garen
|
jakiteko
orduan".
|
|
|
" Zahar" hitza erabili nuen, nik uste, orain esan dudan rance horren ordez, bere naziotasun sentimendua ez zauritzearren. Izan ere, ondotxo
|
nekien
ordurako zeinen sentiberak izaten diren herri minorizatuetako jendeak. Ez dut uste, halere, geroztik gertatu denaren argitan, gehiegi zaurituko nukeenik rance erabili izan banu, frantseson joera erdeinutsu ezagunari jarraiki.
|
|
2011
|
|
|
Ordura arte, ozta ozta geunkan Balentin Enbeitaren, Arratiako Pujanaren eta Jon Azpillaga gazteagoaren barririk. Ez
|
dakit
ordurako hasita egozan nire amaren lehengusina Arantza Agirreren senarra Deunoro Sardui eta Jon Lopategi. Egia dana da bertsolaritza gure artean arnasa hartzen hasi zaneko urteak zirala horreek.
|
|
|
–Kolonizatuaren gutxiagotasun sentiera guztiak jasan nituen haurtzaroan nahiz eta kontzeptu horren esanahia ez
|
jakin
orduan. Kolonizatuaren auto gorrotoa dario sentiera horri, norberaren kulturarekiko herra, eta kolonizatzailaren kulturarekiko miresmena.
|
|
|
ze ondo, orain libre naiz nahi dudana egiteko, urtetan egin ez ditudanak egiteko. Baina berehala konturatzen zara libre bezain bakarrik zaudela, ez
|
dakizula
orduak nola bete, lagunak ez daudela zuk nahi duzunerako, edo ez daudela onda berean, edo ez zaretela zuk uste zenuen bezain lagunak. Azkenean, hutsune handi bat geratzen zaizu, eta hori nola bete asmatu behar duzu:
|
|
|
Egia
|
jakiteko
ordua duzu, Bulma.
|
|
|
Eta orain? iritsi da zuk egia
|
jakiteko
ordua. Berandu da agian, badakit, barkatu lehenago esateko ez adorerik izana.
|
|
|
Egunkaria lasai irakurri nahi nian, ontziolara joan aurretik.
|
Badakik
ordu hauetan nolako saltsa izaten den Bogan?
|
|
|
Hurrengo egunean, Felizianaren alaba baten mutila, alegia, beste etxebizitzako alabaren mutila, Hernanira abiatu zen nik idatzitako ohar batekin, Joxe Erdoziari emateko. Joxe Hernaniko gudarietako bat zen, Julianen lehengusua, ia Euskadiko gerra osoa nirekin egin zuena, eta
|
banekien
ordurako espetxetik aterea zela. Joxe etorri zenean egunkari batzuk eta berri txarrak ekarri zizkidan.
|
|
|
Bernardo Atxaga adiskideak eta idazle handiak erraten du poesia dela elkar kontsolatzeko manera bat, elkar kontsolatzen dugula ze, azken finean, nire zaurietan, nire zalantzetan, nire maitasun eta sufrimenduetan, nire sentimenduetan eta gogoetetan eta nik munduari buruz dudan juizio horretan, ba ziurrenik besteenak ere hor baitaude. Orduan, nik, besteek idatzitako poesian, askotan aurkitu izan dut barnean neraman zerbait baina erraten ez
|
nekiena
ordu arte. Eta erraten dut:
|
|
|
—Ez
|
zekinat
ordu horretan txokolatetegiren bat zabalik dagoen inguru horietan.
|
|
|
ordubete inguruko mendi ibilaldia egiten zuen, gero kafez betetako termo bat prestatu, bere lumarik gogokoena tintaz kargatzen zuen eta koadernoaren aurrean esertzen zen, hiztegi eta beste kontsulta liburuez inguraturik. Esperientziaz
|
zekien
ordu haiek izaten zirela, bere kasuan behintzat, sortze etekin handienekoak. Eta uste zuen itxuraz kontraesanean zeuden bi arrazoirengatik zela:
|
|
|
" Nola doa?", galdetzen die orduan lankideei, nahiz eta alferrikakoa den galdera, Gloriak bai
|
baitaki
ordurako nola doan dena, giroan eta aktoreen aurpegietan dago jada frakasoa edo arrakasta, lortu ote duten publikoa zirraratzea edo ez, barre egin behar zuten uneetan barrerik egin ote duten, arnasari eutsi behar zioten uneetan eutsi ote dioten. Txaloak etortzen dira gero, eta Gloria aktoreen eskutik eszenatokira gonbidatzea, loreak, mimoak, musuak, eskerrik asko, haiena da meritua, aktoreena, mila esker.
|
|
2012
|
|
|
Nolanahi ere 2001eko hauteskundeen ondoren, EAJ/ PNV eta EA alderdien koalizioak 33 legebiltzarkide, hau da, PSE EEk eta PPk baino bat gehiago lortu ondoren, zurrumurru ugari zebilen unibertsitatean; batek baino gehiagok hurrengo Hezkuntza Sailburu ikusten ninduen. Ondotxo
|
nekien
ordurako zer balio duten zurrumurruek; ama hil berria nuen, neka neka eginda nengoen, eta lagun batek edo bestek osatzear zegoen gobernuan parte hartzeko prest egon nintekeen galdetu zidan arren, banekien Lehendakariari zegokiola hurrengo lau urteetarako nolako taldea nahi zuen erabakitzea. Beraz, azterketak zuzendu, behin behineko notak jarri, azterketak berrikusteko egunak zein izango ziren ikasleei jakinarazi, eta Eskoziara joan ginen oporretan bi alabak eta iloba hartuta
|
|
|
Inork gutxik
|
zekien
ordura arte zer zen tobera bat, eta hala ere, bailarako lehen tobera edo herri antzerki satirikoaren emanaldia arrakastatsua izan zen benetan. Eta zer den tobera?
|
|
|
Esan zezakeen 800 metro, 1.000 metro, zein 800 eta mila metro artean, baina ez, hitzak aurreztu behar horretan, “zortzirehuen mila” esan zuen. Entzulea harrituta uzten du halakoak, ez
|
baitzekien
ordura arte hain mendi garairik zegoenik hemen inguruan.
|
|
|
Ikusten nauela esango nuke. Agian ezagutzen ditu etxekoen ohiturak eta
|
badaki
ordu honetan etxean ez dela inor egoten. Kontu gehiago egin behar nuke.
|
|
2013
|
|
|
1529ko dokumentu batek dio Jaramillok, alargundu ondoren, berriro ezkontzeko baimena eskatu zuela. Horregatik
|
dakigu
ordurako Malinche hila zela, baztangak jota ziurrenik.
|
|
|
Gotorlekuaren momenturik ezagunena Amaiurko batailakoa da. Zer
|
dakigu
ordura arteko harresiez?
|
|
|
Berak. Abdul Alimek?
|
bazekien
ordurako nola antzaldatu zituen xeikak bere lurrak. Hobera, alegia.
|
|
|
Berak. Abdul Alimek?
|
bazekien
ordurako nola antzaldatu zituen xeikak bere lurrak. Hobera, alegia.
|
|
|
eta bi astoak; seme zaharrenak. Moshenek?
|
bazekien
ordurako zaldi gainean, aitak irakatsita; premuarenaren ondotik, berriz, Omarren txanda iritsi zen; orduan, baina, Raissari ere gogoa piztu eta honela erran zion amari: –Nik ere ikasi nahi nuke, Omarrek bezala, zaldi gainean?.
|
|
|
Abdel Haqqek
|
bazekien
ordurako Raissaren kontua zela etxeko ahuntzen ardura: berak askatzen zituela, alegia, etxeari itsatsita zegoèn eskorta batetik, goizetik, dozena erdi bat ahuntz, arratsaldez bildu eta banan banan jezten zituenak.
|
|
|
Hamzak
|
bazekien
ordurako gerrak bere bideak zituela, baita gauza batzuk ezinbertzean gertatzen zirela ere, bide haietan barrena.
|
|
|
g) Gu gauden lekutik ekialderantz joango bagina, hango ordua
|
jakiteko
orduak gehitu edo kendu egin behar dira?
|
|
|
Ez
|
daki
ordutik zenbat aldiz jango zituen porru patatak. Baina gauzak asko aldatuta ziren.
|
|
|
Hamzak
|
bazekien
ordurako gerrak bere bideak zituela... baita gauza batzuk ezinbertzean gertatzen zirela ere, bide haietan barrena. Hala, egun batean, talde armatu bateko hiru soldadu harrapatu –taldea bere kasa zebilen:
|
|
|
Berak –Abdul Alimek–
|
bazekien
ordurako nola antzaldatu zituen xeikak bere lurrak. Hobera, alegia.
|
|
|
Abdel Haqqek
|
bazekien
ordurako Raissaren kontua zela etxeko ahuntzen ardura: berak askatzen zituela, alegia, etxeari itsatsita zegoèn eskorta batetik, goizetik, dozena erdi bat ahuntz, arratsaldez bildu eta banan banan jezten zituenak.
|
|
|
Izan ere, hiru zamari zituzten etxealdean: zaldia –aitak erabiltzen zuena, eta, aldika, osaba Ubaydek– eta bi astoak; seme zaharrenak –Moshenek–
|
bazekien
ordurako zaldi gainean, aitak irakatsita; premuarenaren ondotik, berriz, Omarren txanda iritsi zen; orduan, baina, Raissari ere gogoa piztu eta honela erran zion amari: " Nik ere ikasi nahi nuke, Omarrek bezala, zaldi gainean".
|
|
2014
|
|
|
Mundu honetako beren aldi laburrean, xelebre jantzita ibili ziren nazio handi bateko autobide nagusian barrena; barre egin zieten, iraindu zituzten, jazarri zieten, eta baztertu egin zituzten. Gero, hil egin ziren, eta inork ez zuen haietaz ezer
|
jakin
ordutik aurrera.
|
|
|
|
Banekien
ordurako Alberto Sotillosek Amelia Salazar eta Alfonso Urrutiarekin grabatutako Epilogoak saioaren bi atal pilotuak ikusiak zituela, eta nire proiektu ederraren alde jartzeko konbentzitu nahi izan nuen.
|
|
|
Egunero joaten zen Etxalarko sarreran dagoen latsabeko kruzera egunkariaren bila. Eguzki argiarengatik
|
zekien
ordua, ez zuen ordularirik erabiltzen.
|
|
2015
|
|
|
Hamar urte lehenagoko Berlinen bezala, homosexualen taberna ireki eta alaietan idazteko ohitura mantentzen saiatzen zen Auden New Yorken ere. 52 karrikako Dizzy, s Clubean ondo
|
zekiten
ordurako zein zuen mahai kutuna, eta gorde egiten zioten.
|
|
|
Ez
|
dakit
orduak edo egunak pasatu ziren. Gelako ateak esnatu ninduen.
|
|
|
Denbora darama horrela gainera. Horixe esan die behintzat, zer egin
|
jakin gabe
ordu laurden bat igaro ondoren, bidean aurreraxeago jarraituta aurkitu duten lehen landetxeko gizonak, il y a déjà neuf ans qu, ils ont fermé le pensionnat.
|
|
|
Atxilotu zaituztenetik lehen aldiz, hala ere, nahiko lasai, ia zoriontsu sentitzen zara.
|
Badakizu
ordu hauetan ez zaizkizula bila etorriko, eta aitorpena, bestalde, zuk bideratu bezala ari da gauzatzen. Eroriz geroztik gertatutakoak gogoratzean, suspertuta, pozik eta ondo sentitzen zara.
|
|
|
Dhaulagiri igo zuen euskal taldeak hartutako erabakia
|
jakiteko
ordua da. Ikusi bideoan Asier Izagirre
|
|
|
Ávilan zein aukera gutxi dagoen ikustea berorren aitatasunaren berri jakiteko, noizbehinka izan ezik), Madrileko edo Segoviako bidetik joan behar baitute eta, batzuetan, Toledokotik. Begira zer itzulinguru den hori orain dauden premietarako, berorren aitatasunaren berri
|
jakiteko
orduen gorabehera ere luze egiten baitzen. Bada, berorren aitatasunak hori dakienez gero, bihotz gogorrekoa izatea litzateke horretan kontu ez izatea; eta luze idatzi ezin badit ere, jakin dezadala, behintzat, berorren osasunaren berri.
|
|
|
ELAk eta grebalariek ez zituzten, oro har, helburuak lortu, baina erakutsitako ekina eta organizazio maila aipagarriak izan ziren: sindikatuak
|
bazekien
ordurako konfrontazioak ez zuela, besterik gabe, garaipena ziurtatzen, baina konfrontaziorik gabe patronalak mahai gainean jarritakoa sinatzea beste aukerarik ez zegoela. Bizkaiko Cebek patronalak, Vazquez Eguzkiza buru, ez zuen gatazka amaitutzat eman eta —sindikalistek barruntatzen zutenez, EAJren gertuko Durangaldeko harrobi jabeen lobbyak akuilatutazigor auzitegiko bidea hartu zuen sindikatuko hainbat militanteren eta sindikatu beraren aurka, greban zehar piketeek eragindako kalteak argudiatuta; ondorioz, 2006 urtean bost lagunentzat hiruna urteko espetxeratzea, koakzio delituagatik, eta kalte ordain handien eskaera etorri zen, sindikatua bera ordainketen erantzule subsidiarioa eginez.
|
|
|
Ez dakizu? Zuk ez badakizu, nork
|
daki
orduan?
|
|
2016
|
|
|
Belgikan atxilotu zutenean lehenbiziko gauza irudikatu nuena maratoia izan zen.
|
Banekien
ordutik aurrera guretzat/ niretzat lasterketa luzea hasiko zela, trabaz beteriko lasterketa nebarekin dudan/ dugun harremana mantendu ahal izateko. Badakit Diegok barruan sentsazio berdina duela, maratoia korritzen ari dela, pertsona bezala eta militante politiko bezala bizirik irauteko maratoia.Ez dugu honetaz hitzik egin baina biok dakigu lasterketa luzea egokitu zaigula, eta kartzelaldiaren maratoia egiteko indarrak gordetzea eta ondo dosifikatzea ezinbestekoa dela, ezin dugula dena esprint batean erre.
|
|
|
Mahai gainean zabaldu ditu zeruko mapetako batzuk, eta urte sasoi horretan gauerdi aldera zeruak izaten duen itxura jasotzen duena aukeratu du. Leo konstelazioari erreparatu dio;
|
badaki
ordu horretan zeruko bidean aurrera egina izango dela eta laster ezkutatuko dela mendebaldetik, baina tamalez zeru lainotuak galarazten dio prismatikoak hartu eta hari begira egotea. Konstelazioa osatzen duten izar guztiei begiratu bat eman die, izar handiei eta txikienei, eta, errepasoarekin bukatu duenean, mapa mahai gainean utzi, eta bulegotik irten da.
|
|
|
Ostarte batzuk badira, eta haietatik ikus daitezkeen izar bakanei begira egon da une batez. Lastima da, pentsatu du, azken gauean izarrei begira egoteko aukerarik ez izatea, baina irudimenaren begia zabaldu zaio, eta erraz osatu du zeruko mapa osoa, ederki
|
baitaki
ordu horretan lainoek estaltzen dizkioten izarrak non egoten diren eta konstelazio bakoitza noraino iritsi den zeruko bidean gauero egiten duen bidaian.
|
|
|
Barrera jaitsita zegoen, noski.
|
Bazekiten
ordu haietan ezin zela ibilgailurik sartu. Iratik kotxea kanpinetik at aparkatu eta giltza jiratu zuen ezkerrerantz, motorra itzaltzearren.
|
|
|
Zenbat ikasi duzuen
|
jakiteko
ordua da. Irakurri Emilia Platerren gutuna, eta erantzun galderei,
|
|
|
d Dhaulagiri igo zuen euskal taldeak hartutako erabakia
|
jakiteko
ordua da. Ikusi bideoan Asier Izagirre espedizioko kidearen lekukotza, eta arrazoitu zenbateraino zatozen bat hartu zuten erabakiarekin.
|
|
2017
|
|
|
Lagunok, jakin behar duzue, iritsi dela unea eta arazo bakarra ez dela almadia egoki gidatzearena. Arroila igaro bezain laster
|
badakizue
ordu batzutan Aragoiko lurretan egongo garela, horrek dituen arrisku guztiekin; agian, bizitza bera ere jokoan jarriko dugularik. Oraintxe da atzera egiteko garaia, gero inork ez baitu txintik esango halako erabaki baten aurrean, asko arriskatuko baitugu denok.
|
|
|
Hamasei bikotek hartu zuten parte, eta 10:00etatik jo eta ke aritu ziren lanean hegaluzea eta gainontzeko osagaiak ahalik eta ondoena prestatzen. 12:30era arte izan zuten horretarako denbora.Horren ondoren, epaimahaiaren erabakia
|
jakiteko
ordua heldu zen. Aurtengo txapela Donostiako Sansustene elkarteko Joseba Nuñezek eta Asier Caestranak lortu zuten.
|
|
|
Zenbat ikasi duzuen
|
jakiteko
ordua da. Irakurri Emilia Platerren gutuna, eta erantzun galderei, bakarka.
|
|
|
Osteguneko udalbatzan egin zituen adierazpenak berretsi ditu zinegotziak, eta Sergio Tato alkateari eskatu dio errudunik ez bilatzeko. " Tatok kontsiderazio falta handia izan du ni nola tratatu
|
jakiterako
orduan". Hori dela eta, bere ibilbide politikoaren" autokritika" egitea eskatu dio Sadabak alkateari.
|
|
|
Arratsaldeko azken orduan, berdinketa hausketan, eguneko unerik zoragarrienetakoa gertatu zitzaigun. Irabazlea nor zen
|
jakiteko
ordua iritsi zen, eta horretarako hiru herritar genituen lehian. Maila handia erakutsiz, Juan Manuel Zapian Errazkinek mereziriko saria jaso zuen.
|
|
|
Holland Houseko elkarrizketa hartan Scottek Minari egiaztatu zion Espainiaren eta Estatu Batuen artean gerra sortuko balitz, bere portuetan insurjenteak hornitu zitezkeela. Scottek
|
bazekien
ordurako Minak Caledonia itsasontzia prest zeukala Liverpoolen, armaz eta ofizialez beterik, eta bidaia atzeratzen ari zela Bordeletik heltzear zeuden lagunen zain zegoelako. Scott martxoan irten zen Ingalaterratik eta Mina baino askoz lehenago heldu zen Ameriketara; han ere laguntza emango zion.
|
|
|
Hagitz datu zehatzak ematen baititu etxe bakoitzaz eta baita etxearen jabeaz edo maizterraz ere, inor bizi ez deneko etxeak, baserriak eta olak ere xehero aipatuz. Datu bat ematearren,
|
badakigu
ordurako 33 bordatan jendea bizi zela Goizuetan, eta beste 7 borda ere bazirela, nahiz jendea bizitzeko eginak izan, orduan hutsik zeudenak. Guzira 40 baserri, beraz, 1678rako eginak.
|
|
|
Ez dakit zer min sentituko ote zuen momentu hartan, eta ondokoetan. Ez
|
dakit
ordutik edo ordurako zen mutu.
|
|
2018
|
|
|
Hasieran beldurtuta joan nintzen. Izan ere,
|
banekien
ordura artekoarekin alderatuta oso desberdina izango zela. San Juanen hastean, exijentzia aldetik hasieratik igerri nuen aldea.
|