|
2001
|
|
|
Noiz edo behin etxera gutun egiteko gogoa etortzen zaio. Berak ordea, kannada hizkuntzaz bakarrik
|
daki
idazten eta postan hizkuntza horretaz idatzitako eskutitzik etxera ez dela iritsiko esaten diote.
|
|
|
Emakumeetan %60 analfabetoak dira. Gizonezkoetan %36 Herrixketan %80 emakumek ez
|
dakite
idazten.
|
|
|
Maiz emazteak ez
|
daki
idazten. Orduan epaileak paper zurian haren behatzaren aztarna hartuko du eta gero paperean berak nahi duena idatziko du.
|
|
|
Batek baino gehiagok esan izan du eta esaten du, ez
|
dakit
idatzi ere ez ote den egin, Axularrek liburua bere elizgizon kideentzat egin zuela, horiek beren prediku eta sermoietan gaia ugari izan zezaten. Baina antiojorik gabe irakurri duenak berehala ikusten du liburu hori ez dela elizgizonentzat egina, laikoentzat baizik, munduan bizi den jendearen  tzat.
|
|
|
ez
|
zekien
idazten. Hala ere kontalari
|
|
2002
|
|
|
Berak onartu du, gainera, aipatutako esperientziek bultzatzen dutela eduki horiek idaztera. Alegia,
|
dakienak
idatzia. Eta ez norberaren bulegotik, ezjakintasunaren estalkiarekin?.
|
|
2003
|
|
|
Txinaz
|
zekienari esker
idatzi zuen aurreneko gida, herrialde hartarako ateak zabaldu ziren garaietan.
|
|
|
Gainerakoan, denek kontatzen dutela gauza bera: idazleak zenbat eta zein ondo
|
dakien
idazten. Ez besterik.
|
|
|
Ez
|
dakit
idatzi dudan hau
|
|
2004
|
|
|
Kontxo, ez
|
nekien
idazterakoan emakumeak kontuan hartu behar zirenik, edo jubilatuak, edo dibortziatuak, edo arrantzaleak, edo beste edozein kolektibo. Uste nuen idazlea librea zela nahi zuena idazteko nahi zuen bezala, eta irakurleak esango ziola asmatu zuen edo ez.
|
|
|
Eta hau ongi
|
dakigu
idazten dugunok. Kritikak mingarri zaizkigun arren, norberaren mugak eta errakuntzak ezagutzea guztiz beharrezkoa dugu, amets zorotan barrena abiatuko ez bagara.
|
|
|
Ijitoek ez
|
dakite
idazten eta irakurtzen. Ez dakite non egon ziren (gaur ez baitagoz) Nagasaki ta Hiroshima.
|
|
|
" Idazten iratxo bat...? Ez
|
nekien
idazten zekitenik". Ez zagoz oker.
|
|
2005
|
|
|
Bai, hori ere bai. Ene lehen liburuetan ez da elkarrizketarik, sinpleki, ez
|
nekizkielako
idazten. Orain ausartzen naiz gero eta elkarrizketa gehiago sartzen, eta adibidez, egun batez nahiko nuke antzerki obra bat idatzi.
|
|
|
Non dago Erredundantziamaila? Ez dago erraz
|
jakiterik
idazterakoan neurri hori non dagoen. Ez gutxiegi, ez gehiegi.
|
|
2006
|
|
|
Zer jokabide hartu behar lukete Jakinek eta
|
Jakinen
idazten duten intelektualek?
|
|
2007
|
|
|
Hasieran ez. Poema batzuk liburu batean aterako zirela
|
jakin gabe
idatzita daude eta beste batzuk liburua aterako zela jakinda. Asko solteak dira, berez batasun asmorik ez dutenak.
|
|
|
" Behar da ausartzea, ez bakarrik gai batzuen aukeratzeko. Gaur egun askok idazten ikasi badute ere guk ez
|
genekien
idazten, bakoitza bere bidetik ari zenez. Hor goraipatu behar dira Herria bezalako astekari batzuk, nahiz erraten ahal den kontserbadoreak zirela, orriak ireki baitzizkioten idazle berriei, Itxaro Bordari adibidez".
|
|
2008
|
|
|
–Eta dogoneraz ez
|
dakizu
idazten?
|
|
|
Garai hartan jende gutxik
|
zekien
idazten edo irakurtzen; beraz, erreferentzi ere dua Hispanian, batez ere Hispaniako Iparraldean, hizkuntzaren aldetik (latinaren aldetik lehendabizi eta erromantzeen aldetik apur bat geroxeago) erabat galdua zen. Badirudi euskal erromantze harremanak hizketa mailan hasi zirela, hizkuntzen arteko, kontaktuetan?
|
|
|
Lafonek grafia eta hizkuntzaren erabileraz eginiko azterketak, azken bi kopletan, besteetan ez bezala? funtzio metalinguitikoa nagusitzeak, kodeari estatus berria eskuratu diotenak izendatzeak, azken bi kopla hauek liburua argitaratzera doala
|
jakitean
idatzitakoak izateak, honako ondorioari irekitzen diote bidea: Linguae> Vasconum> Primitiae> argitaratzen duen Etxepare, kultura errenazentistak ekarritako sentsibilitate berrian zeharo murgildurik ez egonda ere, sentsibilitate berriaz ohartzen da eta hainbat alderditan behintzat bat egi
|
|
|
Beraz, biztanleen atxikimendu politiko ideologikoa baldintzatzerakoan, errenta edota partaidetza politikoa baino erabakigarriagoak gertatu ziren, auzo edo hirian bizitzea alde batetik, eta alfabetizazio maila bestetik. Egia esan, bi faktore horiek lotuta daudela dirudi, auzoetako biztanleriaren bi herenek ez
|
zekielako
idazten, hiritarren artean alfabetatu gabekoen kopurua bosten bateko zelarik. Auzoetako umeek arazo gehiago zituzten eskolara joateko.
|
|
|
(bat= tab). Pertsonak
|
badaki
idatzi behar duen hitzak a, b eta t letrak dituela, baina ez daki zein ordenatan. Arazoa ez datza espazioan edo lateraltasunean, gorputz eskeman, pertzepzioan edo mugimenduaren urritasunean batean.
|
|
|
Eta irudipena dut oinaze gehiago dagoela kontatu gabe utzi zizkidanetan koaderno batera pasatzen ari naizen hauetan baino. Nik ez dakit asmatzen, ezin dut ez denik erantsi, nik ez
|
dakit-eta
idazten. Rosak kontatu zizkidanak esaten ari naiz, besterik ez.
|
|
|
Gainerako guztia berriketa da. Nik nahiko nuke
|
jakin
idazten (mintzatzen ez ezik) munduan kulturalki garapen urriena izan duen hizkuntzan. Orduantxe jakingo nuke benetan zerbait esateko dudan edo ekoizle kultural ergel bat naizen, munduan beste asko bezala.
|
|
2009
|
|
|
Gauzak nola diren zuzen ez
|
dakizunean
idazteko modua! Zinema utzi nuen, bai, gure familiak ez zuelako eguneroko ogiaren ziurtasunik.
|
|
|
Xabi Bordak Birika zatiak (Susa, 2004) poemategiarekin zur eta lur utzi gintuen. Desolazioari kantatzeko modu eder bat izan zen hura, eta kritiketan genioen" liburu erdi existentzial bat" zela, eta hustasun hura ikusita, lur erre haren ostean, ez
|
genekiela
idatziko ote zuen azpeitiarrak bigarren poema liburu bat, eta hirugarren bat. Iruditu zitzaigun esanda utzi zuela dena, eta ez zuela diskurtso hark ezer berririk ekarriko.
|
|
|
–María del Carmenek ez
|
daki
idazten?
|
|
|
–Berak ez
|
daki
idazten?
|
|
|
Diru ahalmen handiko pertsona gutxi tren horietako bidaiarien artean. Sarraskiaren erantzulea nor den
|
jakin gabe
idazten ari naiz honako lerroak. Ekintza agindu eta bete dutenek jakin lukete, ordea, ez dagoela horri ez fede hausnarketarik ez argumentazio politikorik gaineratzerik.
|
|
|
Shortyk hegoaldeko erdia hartuko zuen, nik muinoaren iparreko erdia. Shortyk ez
|
zekien
idazten, beraz nik paper puska batzuetan bakoitzaren izena jarri, eta harri zapalen artean utzi nituen, bi alorren lau ertzetan. Shortyk esan zuen han geldituko zela eta ez ziola inori ezer esango.
|
|
|
Oso esanguratsuak dira zenbait egunkaritan azaltzen ziren emigranteen gutunak, zeinetan haien penak eta miseriak bizi bizi irakur baitaitezke, argitzeke dago, halabaina, gutun horiek emigranteek idatzi ote zituzten edo egunkariek asmatuak edo manipulatuak izan ote ziren. Batez ere kontuan hartzen badugu emigratu zuten emigranteen gehiengoak ez
|
zekiela
idazten; dena den, gutun horiek egiazkoak izanda ere, ezin genezake jakin emigrazioaren kontrako gutunak bakarrik jaso ote zituzten, baina bai horrelakoak bakarrik publikatu zituztela. Non geratu dira aberastu ziren emigranteen gutunak?
|
|
|
4
|
Dakizunaz
idatzi. Dakizuna baino ez ezazu idatzi.
|
|
|
O Arquip, lago da Ins, nia eleberriaren aurkezpenean esan zuen idaztea oso zaila dela eta gero eta zailagoa zaiola. Eta, etorkizunari begira, Portugalen jarraitzeko asmoa duela, ez
|
dakigu
idazten eta argitaratzen, edota isil isilik. Denborak esango du hori ere.
|
|
|
Lehen liburua, Mem, ria de Elefante, argitaratu zuenean, 1979 urrun hartan, argitaletxeen makineriak, agenteenak, imajinatu ezinezko mundu oso batek harrapatu zuen. Ez omen zuen inor ezagutzen, idazle bakar bat ere ez, eta bere lagun gehienek, gerrako adiskideek, ez
|
zekiten
idazten zuenik ere. Gerokoak dira hogeita hamar eleberritik gora, eta makina bat kronika, prentsan eta.
|
|
|
Myanmar, Laos eta Vietnam ditu mugakide hegoaldean, eta Tibet mendebaldean; Konstituzioaren arabera, lurralde zabal horrexetan biltzen dira 55 gutxiengo etnikoetatik 26 Naxi etniakoa da Mai Niu; munduan beste inon ez bezala, idazkera piktografikoa darabilte oraindik etnia horretakoek, antzinako Egipton zerabiltena bezalakoa. Zoritxarrez, Maok Txinako Errepublika sortu eta hiru urtera jaio zen Niu, eta, beraz, karaktere txinatarretan bakarrik
|
daki
idazten: –Gutxiengo etnikoek izugarri sufritu zuten komunisten garaian, kultura estandar bat sortzen ahalegindu baitziren?, ziurtatu digu.
|
|
|
Bururaturikoa bete ahal izateko, ordea, eragozpen bat gainditu behar izango nuen. Nik ezer gutxi
|
nekien
idazten, eguraldi txarra egiten zuen egunetan eskolan ikasi nuen apurra besterik ez.
|
|
|
Ez omen da ohikoa nirea bezalako bilakaera. Eurek ez
|
dakite
idazten ikasteko presa eduki dudala. Eurek ez dakite honezkero lau hilabeteko bizia besterik ez zaidala geratzen; baina, aldi berean, egun osoa daukadala neuk gura dudana egiteko, Hagintxok uzten didan heinean betiere.
|
|
|
Nobela horretan bertan gizonezko protagonistek dituzten krisiak bestelakoak dira: Claudio liburuzaina negozioak porrot egingo dion beldur da eta literatur sistemari buruzko kritika zorrotza egiten du; Bruno idazleak ez
|
daki
idazten jarraitu ala ez, zeresana amaitu zaiola sentitzen baitu eta, haren hitzetan," esateko ezer eduki ezean hobe da isildu". Eta Claudiok eta Brunok filosofiaz eta literaturaz eztabaidatzen dute Irenek, bere tristuratik irten nahian, alargun talde batean izena eman eta Ana Karenina irakurtzen duen bitartean.
|
|
2010
|
|
|
Berriz hasi naiz ikasten 18 urtetan. Kurtsoak hartu ditut gau eskoletan
|
jakiteko
idazten, zinez inportantea atzematen bainuen euskara baliatzea.
|
|
|
Era berean, urteak daramatza Oinarrizko Errenta jasotzen. Gizarte bazterkeria larriko testuinguru batetik dator, orain dela zazpi urte arte txabola batean bizi zen eta ez
|
daki
idazten eta irakurtzen. Hirugarrenik, Emilio (E 6), jubilatu arte enplegu eta soldata duinak izan dituen pertsona da.
|
|
|
Besteak beste, behialako idazle plantak eta kalakak baztertuz. Lehengusuak ez
|
daki
idazten jarraitzen duela.
|
|
|
Pieza guztiak buruan nituen idazten ari nintzen garaian, baina askotan erantzunak
|
jakin gabe
idazten nituen. Galdera bat egiten nuenean, banekien galdera hari erantzun bat eman niola, nahiz eta galdera egiteko unean erantzuna jakin ez.
|
|
2011
|
|
|
«Gaur arte Wikipediaren erabileraz ezer ez nekien. Ez
|
nekien
idatzitakoa moldatzeko jarraitu beharreko pausoak zeintzuk ziren. Baina hona gerturatu, eta antolatzaileen azalpenak entzun ondoren nire testua osatzen nabil», mintzo da Barakaldoko emakumea.
|
|
|
Laguna jasangarri izan dakigun behar besteko distantzia hartu eta bizi gara, lekuko. Egia esan, ez
|
dakit
idatzi dudan horrekiko zein eragozpen dudan. Molestatu egiten dit ordea lagun kantitate horrek, Facebookean ere lagun kopurua zenbatuz, asko ona delako beti, eta horretarako, hainbeste izateko, nola egiten da ezer desegokirik ez esateko, hainbeste jenderi.
|
|
|
Hargatik, ikerketa artikulu hauek Euskaltzaindiaren webgunetik landa, Inguma, ISOC eta Dialnet datu baseetan ere jasotzen dira. Datu base hauetan, agerkariaren aurreko zenbakietan, egile
|
jakinek
idatzi eta ikerketa lantzat har daitezkeen edukiak ere aurki daitezke.
|
|
|
–Pertsona ospetsu guztiek ez
|
dakite
idazten, baina beren liburuak ondo saltzen dira. –Ahotsaren tonua erabat neutroa zen.
|
|
|
Aurreko su etenaren garaian —benetako su etenaz ari naiz, ez 2006ko su eten iraunkorraz, baizik euskal gizartea adoretu eta piztu zuen 1998ko su etenaz—,
|
Jakinen
idaztea egokitu zitzaidan bolada batez. Garai hartan gauza guztiak politikoagoak ziren, denok politikoagoak ginen, edo horrela bizi ginen, edo horrela gogoratzen dugu orain; kontua da idazleek ere politikaz hitz egiten zutela, eta iritzia ematen zutela eta aldarria egiten zutela.
|
|
2012
|
|
|
Ahaztua dute horiek erlijiorik eta bortitzenak ere
|
badakiela
idazten Itun berria. Zahartutakoa gainditzeko idazten da berri hori:
|
|
|
Existentzia bera biluza eta gogorra denez, poetak biluzik eta gogor ekiten dio kontenplazioari: " ez dakit zergatik nahi dudan idatzi/ idaztea kostatzen zait eta hitzek ezin dute inoiz/ nire pentsamendu jarioa errenditu/ ez
|
dakit
idazteak ez ote duen zailtzen/ nire desagertzeko bokazioa…". Baina desagertuz desagertuz joan beharrean gabetzen, kargatuz kargatuz nahi du garatu poesia bat pertsonaletik kolektibora doana, eite proportzionatuetatik moderniara eta hitz jokora egiten duena, eta isiltasunetik hitz jariora.
|
|
|
Ez
|
dakizu
idazten ari zaren horrek zentzurik izango ote duen. Dardarizoak ordenadoreko teklak bete betean zanpatzea eragozten dizu.
|
|
|
Ez
|
dakit
idazten jarraitzeko gai izango ote naizen?
|
|
|
Edukia irakurtzen duenak ez
|
daki
idatzi duenak zer aldarte zuen mezua idatzi duenean. Hortaz, ez da suposatu behar mezuak irakurtzean asmoa antzemango zaionik.
|
|
|
Irakaslea zen Leopoldo, eta idazmena lantzen eta matematiketan trebatzen laguntzen zion iluntzeetan Galori. Galok, berez,
|
bazekien
idazten, bai behintzat etxera bidaltzen uzten zizkieten zortzi lerroko eskutitzak moldatzeko adina. Hobetzeko aukera eskaini ziolarik, ordea, gustura onartu zion laguntza Leopoldori.
|
|
|
Inork ez
|
daki
idazten segitzen duenik ere.
|
|
|
Jakin Liburu Sortaren tamaina txikiegia zela eta, Jakin Sorta sailean sartu zuten liburua, nahiz eta lankidetzarakoa izan hori hasieratik. Txillardegik 1973ko ondorengo hilabeteetan
|
Jakinera
idatzitako gutunak Euskara batua zertan den liburuaren argitalpenaz ari dira gehienbat. Lanaren eta autore eskubideen ordainketarena ere ukitzen du horietan —egia esan, eta bizi dituen zailtasun ekonomiko eta guzti, oso ulerkor ageri zaio Txillardegi argitaletxeari, ondo jabeturik horren finantz nekeez ere— Gure gizonak ez zeukan Hego Euskal Herrira jaisterik; eta gutunen bidez izan ezik, Hendaiara eginiko bisiten bidez argitu behar izan zituzten Jakinen arduradunek liburuaren argitalpen arazoak.
|
|
|
Eragin eta lankidetza horiexen berri eman nahi dugu idazlan honetan. Berak Jakinen argitaraturiko idazlanak eta
|
Jakinera
idatzitako gutun ugariak izango ditugu lekuko horretarako.
|
|
|
Berak daki.
|
Badaki
idazten. Kulturaduna baita.
|
|
2013
|
|
|
Zorionez. Gidoiaren idazketa prozesuan beraz, ez zen harremanik egon, nork marraztuko zuen
|
jakin gabe
idatzi nuen. Gidoia oso zehatza zen, jakina, leihoz leiho, orrialdez orrialde sortua.
|
|
|
Hala, Zapirain anaiak eskola zaharreko bertsolariak ziren, eskola zaharreko bertsolari eskolagabeak. Badirudi bi anaiok ez
|
zekitela
idazten, eta ber28 ATAÑO (1979) Txantxangorri kantaria. Tolosa, Auspoa. tsoak paperetan jartzeko beste pertsona bati diktatu behar zizkiotela.
|
|
|
Nobelak, halaber, ez
|
dakit
idatzi egiten ote diren. Ala topatu.
|
|
|
Osabak, izan ere, ahozko entziklopedia bat izateaz gain, oroimen ikaragarrikoa,
|
bazekien
idazten, baita kaligrafia ezin apainagoak egiten ere. Hartan, madrasako eskola maisua izan zuen irakasle:
|
|
|
Egunerokoa apalean utzi eta neskaren tanga eta bularretakoei begiratu diet berriro, eta bere ile kiribil batzuk poltsikoan pozik eramango nituela pasatu zait burutik, eta, irteeran jabeak zerbait galdetuz gero, nire ikasle ohi baten lanak irakurtzen egon naizela erantzungo nion. . Neskak
|
badaki
idazten?, erantsiko nion. Hain zuzen ere, galdera horixe egin dit jabeak, eta nik, pentsatuta neukan erantzuna eman beharrean, neskarekin dudan maitasun historia kontatzen diot,, unibertsitatetik datorren kontua da?
|
|
|
Mende hasieran, Behe Pirinioetako alfabetatze tasa Frantziakoa baino pixka bat handiagoa zen: Frantziako biztanleen %55, 2k ez
|
zekien
idazten eta irakurtzen 1829an, eta Behe Pirinioetan, aldiz, %48, 5 baizik ez ziren alfabetatu gabeak. Urteak joan ahala, ordea, Frantziako alfabetatze tasa Behe Pirinioetakoa baino lasterrago hazi zen, eta 1877an, Behe Pirinioetakoa baino handiagoa zen.
|
|
|
Hori garatzeko, herrialde osoko 22 ikastetxetako 85 ikaslek osatutako azterketa pilotua egin da. Oraindik irakurtzen ez duten haurrei zuzentzen zaie app hau, ez
|
dakite
idazten «ezta hitzen eta irudien esanahia ulertzera iritsi ere», azaltzen du Granadako Unibertsitateak. Lehenengo fasean («Arreta») arreta erakarri nahi da ikusmen eta entzumen estimuluen bidez, gero abstrakzioa lantzeko, asoziazioa eta kontzeptuak orokortzeko, eta, azken fasean, kategorizazio eta asoziazio jarduerak jolasen bidez. «Siememe» doan deskarga daiteke Ipaderako edo Android tabletentzako eta Windows edo Linux sistema eragilea duten ordenagailuetarako.
|
|
|
Osabak, izan ere, ahozko entziklopedia bat izateaz gain, oroimen ikaragarrikoa,
|
bazekien
idazten, baita kaligrafia ezin apainagoak egiten ere. Hartan, madrasako eskola maisua izan zuen irakasle:
|
|
|
–
|
Badakizu
idazten, ezta? –esan zidan zerbait leporatu nahiko balit bezala– Liburuak ikusi ditut:
|
|
2014
|
|
|
Egoerak egun batetik bestera jauzi arriskutsua egin eta txiribueltaka dabilen honetan, batek ez
|
daki
idazten duenak papera hartzerakoan gaurkotasuna zeren zerbitzura egonen den. Edonola ere, bada, Ferrazak ferraz, aldatzerik ez dagoen zerbait.
|
|
|
Iazko San Joan bezperan, Lesakako Euskara Batzordeak bisita gidatu bat antolatu zuen Lesakan zehar, eta ni izan nintzen gidari. Ordura arte jendeak errana zidan Lesakari buruz
|
nekiena
idazteko, eta egun hartan eskaera areagotu zela errango nuke. Horregatik erabaki nuen liburuxka xume hori egitea, eta uste baino arrakasta handiagoa izan du.
|
|
|
Misio nobleena baina zailena ere izan zela aitortu du: «Jendeari lotsa ematen zion onartzeak ez
|
zekiela
idazten. Horregatik, kanpaina handia egin genuen megafonoekin, atez ate informazio orriak banatzen... eta horrela arrantzatu genituen».
|
|
|
Batzuk lotsatiak dira eta ez dira bileretara joaten, besteen aurrean gorrituko ote diren beldur, nahiz eta, konpentsazio gisa edo,
|
badakiten
idazten; beste batzuek ez dute horrelako lotutasunik eta atsegin dituzte biltzarrak. Hauek jendaurrean hizketan egiteko abilezia dute, haiek dar dar jartzen dira?
|
|
|
|
jakin gabe
idaztearen absurdoa,
|
|
|
gauzen izena
|
jakiteke
idazten dut
|
|
|
gauzen izena
|
jakin gabe
idazten dut
|
|
|
gauzen izena ez
|
dakidalarik
idazten dut
|
|
2015
|
|
|
Ez nuke
|
jakingo
idazten.
|
|
|
Eta Lilyk gauza bakarra sentitu zuen: nola maita zezakeen lagun hurkoa koadro bat bestetik bereizten ez zekienak, bere atzean egon zenak, zutik, tabako txikitua erretzen? «bost penny ontzako, Briscoe andereñoa»?, behin eta berriro esaten emakumeek ez
|
dakitela
idazten, ez dakitela margotzen, ez benetan sinesten zuelako baizik hala izatea nahi zuelako, auskalo zergatik. Han zegoen hura, iharra eta gorritua eta erlatsa, oholtza batetik maitasuna predikatzen (inurriak zebiltzan berak pintzelarekin lardaskatzen zituen zain belarren artean, inurri gorriak, kementsuak, Charles Tansleyren antzekoak).
|
|
|
Charles Tansleyk esaten zuen hori, oroitu zen, emakumeek ez dakite margotzen, ez
|
dakite
idazten. Atzetik etorriz gelditu zitzaion hura aldamenean, gauza gorrotagarriagorik!?, bera hantxe margotzen ari zela.
|
|
|
Haren guztiaren badaezpadako arrasto batzuk geratu ziren mihisean. Eta inoiz ez zen ikusiko, inoiz ez zen esekiko, eta hantxe zeukan Tansley jauna belarrira xuxurlatzen, «Emakumeek ez dakite margotzen, emakumeek ez
|
dakite
idazten...»
|
|
|
Orduan, zergatik axola zitzaion haren esana? Emakumeek ez
|
dakitela
idazten, ez dakitela margotzen... Zergatik arduratu, argi egonik ez zela benetan ari, baina nola edo hala lagundu egiten ziola hori esateak?
|
|
|
doi doi
|
zekien
idazten.
|
|
|
doi doi
|
zekien
idazten,
|
|
|
Nik orduan ez nekien testu hori Txikiarena zenik; hil izkribuak ez dira, eskuarki, hildakoak idatziak, ezpada handik edo hemendik hartuak; alabaina, zergatik ez dakidala, hitz haiek Mendizabalek berak idatziak zirela pentsatu nuen, edo imajinatu nuen. Lehen pertsonak ematen duen indarragatik izango zen (nik neuk ere dagoeneko ez
|
dakit
idazten lehen pertsonan ez bada), eta han zetzanaren bizitzarekiko berdintasunagatik: ezer gutxi nekien nik Txikiaz, soilik tiroka hil zutela, baina imajina nezakeen zer izango zen klandestinitateko bizimodua, beti ihesi, arriskuan, susmati eta susmopean, bere helburuari jazartzen zaiola eta aldi berean bera ere jazartua.
|
|
|
ez
|
zekien
idazten.
|
|
|
7 Barruko gauza hauek ulertzen hain zailak izanik, nik bezain gutxi dakien batek, zuzen esana den bat edo beste esateko, nahitaez esan behar alferrikako gauza asko baita zentzugabekoak ere. Beharrezkoa da irakur dezanak pazientzia izatea, nik ere ez
|
dakidana
idazteko badut-eta; egia da, batzuetan hartzen dudala papera zentzurik gabe, zer esan eta nondik hasi ez dakidala. Badakit ongi zuentzat gorabehera handiko gauza dela barruko gauza batzuk azaltzea, ahal dudan bezala; izan ere, beti entzuten dugu zein ona den otoitza eta konstituzioak ere agintzen digu hainbat orduz izateko, eta ez zaigu azaltzen guk ahal dugun baino gehiago; eta Jaunak ariman egin ohi dituen gauzez, hau da, naturaz gaindikoez, gutxi azaltzen da.
|
|
|
Goraintzi asko haren partetik. Ez
|
dakit
idatziko duen. Hau Lorenzo da.
|
|
|
5 Zerbait uler dezaten, beroriek
|
badakizkite
idatzi nizkien gauzak, joan zen hark gure aurka gezurrez zabaldutako kontu haietaz. Bada, haiek ez dira ezer egin dizkigun salaketekin alderatuz (ulertuko dute), zertara ez dakiela desorduan etorri baitzen, eta ez behin bakarrik?
|
|
|
6 Gutun hau gauzak ongi
|
jakinik
idatzia dago eta ez nolabaiteko eta handi samarra den motiborik gabe; ezin dut esan hori; hala ere, oso komenigarri dela ikusten dut berorri eskatzen diodana egitea, hortik ezin baitzaigu etorri inolako kalterik, gainerakotik bai, ordea, eta handia, eta bidezkoak diren gauzetan ez da behar okasiorik. Gure Jaunak merezimenduak egiteko aukera asko ematen dizkigu eta konturatzen naiz berorren agurgarritasunak izan dituela hor eta badituela, harri eta zur bainago berorren sumintasuna dela eta zer sufritzen duen; hala ere, orain zuhurtasuna behar da, eta halaxe ematen du Jainkoak, gotzainaren arazoan egin zuenez.
|
|
|
Mariak
|
badaki
idazten arabiar letretan eta ez du egiten; apaltasunik ezagatik?
|
|
|
Eta ikasketa eta erlijio egitarauek ez ziguten lan honetarako betarik uzten. Beraz, Arantzazuko eliza berriko porlanezko horma handien azpian, nonbaitetik bonbilla txiki bat lapurtuz, fraideek zaratarik ez entzuteko moduan, gau osoak pasatzen nituen
|
Jakin
idazten. Zenbat aldiz makina gainean loak hartu eta goizean bertatik zuzen koruko errezoetara joaten nintzen.
|
|
|
– Hi, Shakespeare, ez
|
zakiat
idatzizkoa ondo ulertzen duan, baina ahozkoa zipitzik ez. Gu ez gaituk solasaldi literario batera etorri, aditu?
|
|
2016
|
|
|
Lehen neska alaia zinen eta orain urduri joaten zara eskolara. Uxue, nik
|
badakit
idaztea gustuko duzula, eta pentsatzen nuen horretan laguntzen zizutela eskolan, baina kontatu diguzunagatik eta Alberto horrekin egon eta gero...
|
|
|
da, nagusitasun maskulino ortodoxoaren zentzuan. Osaba Tom etxekoi, otzan, umetiarra ez bezala, George handizalea da, azkarra,
|
badaki
idazten eta irakurtzen, eta, oroz gain, ase ezineko karraz gorrotu du esklabotza. Liburuaren hastapenetan, Kanadara ihes egitea erabakitzen du Georgek, eta Elisak, etxeko langile aratz eta aterpetuak, sekulako beldurra dio Georgeren gorroto agorrezin horri:
|
|
|
Ez
|
dakizu
idazten, galtzerdiek ez dakite idazten?
|
|
|
Ez dakizu idazten, galtzerdiek ez
|
dakite
idazten?
|
|
|
Zer? Nik denetik
|
dakit
idazten. (Idazten hasten da) Mario Casas ere enamoratuko zenuke, nire gutunekin.
|
|
|
—Alegia, gure mentean sosegua badago eta gure emozioek ez bagaituzte Hulk bihurtzen, jakintzara iritsiko gara, bake eta argira. Hau Willek, Rumik eta sinatuko lukete; Zunkuk ez, ez
|
zekien
idazten; Budak, seguru.
|
|
|
eskaini zitzaion nahi zuenari idazteko baimena eta emakumeak ez
|
zekiela
idazten esan zuen
|
|
|
– Badakit ez dakizula gidatzen, ez
|
dakizula
idazten, ez dakizula irakurtzen, ez dakizula batuketak egiten... Marrazten be ez dakizu, antza denez.
|
|
|
Horrengatik notarioa behartua da beren mintzairan" en langue vulgaire" erraten diotena frantsesera itzultzera. Senar emazteek ez dute izenpetzen ez
|
dakitelako
idazten. Zergatik bakoitzak bere testamentua egin zuen?
|