|
2001
|
|
|
Taldeak egon badaude eta badirudi eszenarik ez dagoela. Orduan, ez
|
dakit
hemengo taldeari benetan laguntzen zaion. Gero, techno merkearekin sartzen gara eta gezurrezko latinoekin, hainbeste" bomba" eta abarrekin, Gloria Stefan bezala, komeni zaioenean kubatarra dena.
|
|
|
Txima luze eta krestek ez dute Alemania edo Ingalaterra aldeko kazkamotzek adina izutzen. Baina ondotxo
|
daki
hemengo neska gazte batengana hurbiltzen bada, ez dela «geroarte»tik urrutira iritsiko. Zabaldi teterian bertan, «kultura ezberdinetakoek elkarrekin nola ligatu» ikastaroko iragarkiak daude eskegita.
|
|
2002
|
|
|
Aresti jauna, zu Bilbora ohitua zaude eta ez
|
dakizu
hemengo berri. Nik esango dizut.
|
|
2005
|
|
|
Horrez gainera, lehengaia hemengoa izateari inportantzia eman behar zaio, baina zaila da ekoizpen osoa hemengoarekin egitea. Egia esan, oraindik ez
|
dakigu
hemengo sagarrarekin bakarrik eginda sagardoak ze zapore izango lukeen. Nik uste dut nahastutako sagarrarekin egindako sagardoak berme gehiago duela.
|
|
2006
|
|
|
«Ba al
|
zenekien
hemengo ardo gorria, Shirazekoa, mundu mailan ezaguna dela?», galdetu dit. Hain zuzen ere, Shirazeko ardo ospetsua merkatu beltzean aurki daiteke, baina Australian egiten da orain.
|
|
2007
|
|
|
Eta horietako batzuk fidelak, hasiera hasieratik irakurtzen nautenak(...) Ohitu naiz hainbat urtez errekonozimendurik gabe idazten. Ez
|
dakit
hemengo kultur sistemak onartzen nauenetz ere. Funtsean, ez dut baitezpada maitatua eta ohoratua izatearen beharrik idazteko, hots, bizitzeko.
|
|
2008
|
|
|
Angelek
|
badaki
hemengo istorioak bere bereak izanik, bihotzeko taupaden erara kontau leikezana; badaki liburu ona izateko benetako izan behar dauana, hau da, norberarena dan ginoan kontetakoa inoiz fantasiari atea zabalduz azken baten imitagatxa. Horrexegaitik baieztatu geinke" Le style c" est l" homme" esaerea jagokola liburuari.
|
|
|
Txiapasen ezagututako jendearekin harremana izaten jarraitu nuen eta haien bidez jakin nuen, badudalako gutxiengoekiko erakarpena.
|
Banekien
hemengo gizartea gatazkatsua dela; pozak, minak..., daudela. Buruan dituzun ideia batzuk aldatu egiten dira bertatik ikusten dituzunean.
|
|
|
Tomas eta Jeanne ditugu bidelagun apartak. Ondo
|
dakite
hemengo berri, bata berton jaioa delako eta besteak 40 urte egin ditualako hemen lanean:
|
|
2010
|
|
|
Ba al
|
dakizu
hemengo populazioaren% 65 saiatu dela inoiz euskara ikasten. Harrigarriena zera da:
|
|
|
Ez da salgai. Hau hausnar lezakete doi doia dantzan edo kantuz
|
dakiten
hemengoek, profesionalak izan nahi dutelarik. Kantu txapelketako bi kantu prestatu dituztelarik —ikasketetako enbeia guti, laneko tira mehe—, uste baldin badute horien truke urte guzian bazkatuko direla, bide txarrean dabiltza.
|
|
2011
|
|
|
Baina niretzat garrantzitsuena da historiografia hori. Oraindik ez dugu erregistro bat
|
jakiteko
hemengo zein idazlek idatzi zuen historiaz. Zeinek, eta zertaz idatzi zuen bakoitzak.
|
|
|
–Baina ez, ez. Nik ez
|
dakit
hemengo historiarik. Joan behar dut.
|
|
|
Ez nuke esango, ordea, hizkuntza bat erabat kultura bat denik, nahiz eta hizkuntza kultura baten osagai oso garrantzitsua den. Ni konturatu nintzen euskara ikasten hasi nintzenean, eta baita jada euskaldundu eta gero ere, euskara
|
jakiteak
hemengo kulturaren ate asko zabaldu zizkidala, segur aski gaztelaniaz arituta irekiko ez zirenak. Hori da nire inpresioa.
|
|
|
Gainera, Martin, ni ez naiz zu baino gehiago: zeu zara zaharragoa eta zeuk
|
dakizu
hemengo berri nik baino hobeto. Azken batean, neuk egin behar nizuke berorika zuri.
|
|
2012
|
|
|
–Ondo
|
dakizkizu
hemengo kontuak...
|
|
|
– Gorputz geneukan Mike Todd (eta ez
|
dakit
hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan) berak eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean (ZIN: 181).
|
|
|
– Gorputz geneukan MikeTodd (eta ez
|
dakit
hemengo Cervantes zale porrokatuaren arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan) berak eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
– Gorputz geneukan MikeTodd (eta ez
|
dakit
hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan) berak eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
– Gorputz geneukan Mike Todd (eta ez
|
dakit
hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan) berak eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
Bai, Sergei, ez duk gaizki ikusi; Nadina hil zaiguk. Ez
|
zakiat
hemengo egunkaririk jasotzen duzuen Errumanian, eta jakinaren gainean jarri nahi hindudan badaezpada. Batez ere, Pavelengatik.
|
|
2013
|
|
|
Grabagailua eta koadernoa aldean hartuta, herriz herri ibili zen, bertakoei honako galdera hau eginez: «Nork
|
dakizki
hemengo abestiak?». Hiru mila abesti baino gehiago batu zituen modu horretan, hainbat eta hainbat kantatu ere egingo zituenak.
|
|
|
argitaletxe tikiak, zirkuitu alternatiboak eta abar. Ez
|
dakit
hemengo argitaletxeek sinesten duten beraiek ateratzen dituzten produktuetan. Frankfurteko azokan (Alemania) izana naiz Eusko Jaurlaritzak eta editore nahiz idazleen elkarteek antolatutako bidaietan.
|
|
|
Eta beno hortik dator hizkuntza trukeen programa hau, euskara eta frantsesa maila hobetzeko. Gero, denok
|
dakigu
hemengo giro soziolinguistikoa zein den, orduan ba beno, badauzkagu giro euskaldunak, giro erdaldunak. Orduan baten batek interesa izanez gero Iparraldean euskara lantzea baino gaztelania lantzea edo biak lantzea, ba beno, aukera ere zango genuen, ze, beno, azken, azken finean gure Euskal Herri honetan hiru hizkuntza ditugu, eta beno, guk uste dugu ba hiruretan edo ez dakit maisuak izan genukeen, baina beno, pixka bat ba hori, saiatu, ezta?
|
|
2014
|
|
|
|
Banekien
hemengo irakaslea zinena.
|
|
2015
|
|
|
Eta, duten ezagutza baliatuta, autoen tailerra zabalduko du Eizmendik. Olasagastik oraingo lanean jarraituko du, baina
|
badaki
hemengo ateak zabalik dituela nahi duenean etortzeko, azaldu du. Hemendik gutxira irekiko du tailerra, Botaleku auzoan.
|
|
|
Edo bestela, basagizon aritzeko, orain arte bezala.
|
Badakik
hemengo mendietan lana soberan dagoela. Hi haiz mutiletan zaharrena.
|
|
|
|
Badakizu
hemengo gure bizia elkar aditzean datzala, bat bedera ez dela deus! Behiala hargatik nintzen urguilutsu neure ospeaz, denek laguntza galde egiten zidatelako.
|
|
|
Ez
|
dakit
hemengo ezer nola egin zenuen.
|
|
2016
|
|
|
Ez dela hemengo piztia? Onartuko dinat ez
|
dakidala
hemengoa den ala ez, baina hik esango al didan nongoa den nire Pitxi?
|
|
|
—Ez daukak inolako eskubiderik. Hire lagunak
|
bazekik
hemengo langilea naizela egin zion aurre Maria Teresak. Familiako bati bezala hitz egiten zion; bere semeari errieta egiterakoan bezala, apika.
|
|
2017
|
|
|
Etxe bakoitzari errepasoa ematen zioten. Gogoratzen dut behin gure anaia zaharraren kuadrillakoek Joxe Lizaso nahi eta hau beste batzuei hitza emanda zegoelako Oiartzundik ekarri zutela koplari bat, Joxe Mari Frantsesa esaten zioten bat, eta ez zuen asmatu, ez zuen
|
jakin
hemengo kopletako giroan sartzen.
|
|
|
Larranbe kontakatilu hori, berehalaxe
|
dakizki
hemengo miseria guztiak, beti hitz eta pitz dabil Lope alkaidearekin. Eta?
|
|
|
Gainera, hain da aspergarria zuen País Vasco hau! Hemen ez dago ezer, alkohola edaten besterik ez
|
dakite
hemengo gazteek, jaiak ez dira dibertigarriak. Euskal Herri honek beste maila ekonomiko bat dauka, antzematen da, bai, baina?
|
|
2018
|
|
|
Egia da kartel horiek ez dutela inongo zigilu ofizialik. Seguruenez hik esandakoan arrazoia izango duk baina dena den erne ibili, ez
|
baitzekiagu
hemengoek nola jokatzen duten kanpotarrekin. Hainbat nafar bezain astapitoak badira, gurpilak zulatuta egon daitezke itzultzerako.
|
|
2019
|
|
|
–Morroi horrek ondo
|
daki
hemengo berri eta ohituta egongo da alturetan ibiltzen.
|
|
2020
|
|
|
Primeran ulertu duzula badakigu, ez adarrik jo. Ongi
|
dakizu
hemengo edonork eskuak haginkadaka moztuko zituela boleadorekin jolastu baino lehen. Zuetaz dakidanagatik, uste dut ados gaudela The Hills mantentzeko aukera honetan.
|
|
|
Gu azaldu ginenean tiroka hartu gintuzten. Ni ere tartean nintzen eta horregatik ongi
|
dakit
hemengo berri.
|
|
|
Esker ona adierazi zuen han, baita aurrez ere, Titanic hoteleko mahaiaren bueltan kazetariekin izandako solasaldian: «Zinemagileok
|
badakigu
hemengo publikoak eta kritikariek kultura handia dutela, oso zorrotzak direla artea baloratzeko garaian. Horregatik da ohore handia, batez ere:
|
|
|
Ezin dit kontatu telebistan ikusi duen emakume atzerritar horien historia ikaragarria. Hain ahaztua du nire iragana, ezen ezin baitu imajinatu emakume arraza horretakoa izan nintzela neu ere, ez
|
nekiela
hemengo hizkuntza, fabrikan lan egiten nuela eta gauean familiaz arduratzen nintzela.
|
|
2021
|
|
|
Ariegerat eraman zuen garbitzera. "
|
Banekien
hemengo artilea larrekoa dela, larri larria". Zuzenki artilezko jantzien egiteko partez, beste bide bat bilatu zuen.
|
|
|
Jakina, euskara irakatsi nahi badugu ikasi beharra daukagu, baina gustatzen zaigulako da, ez da obligazioa.
|
Badakit
hemengo askok beharrezkoa duelako ikasten duela euskaraz, derrigorrez ikasten duela. Ez dute gozatzen, agian.
|
|
|
Hartu eta eman egin behar da, eta hori egin behar dugu.
|
Badakigu
hemengo helburuak zeintzuk diren, oso garbi ditugu, eta horren bila joan behar dugu, baina elkartuta. Batasuna behar da.
|
|
|
Kulturak, hizkuntzak, historiak eta lurraldetasunak, euren artean bilbatuz, nazio baten nortasuna egiten dute. Zer
|
daki
hemengotzat jo ahal dugun gizarteak horretaz. Are gehiago, estatu espainiarreko ahalmentxo baten sare publikoko ereduko ikasleriak, baita arlo pribatutzat jotakoek ere, euskaraz ikasten duen hizkuntz eredukoak?
|
|
|
Eta inork ez dezala
|
jakin
hemengoa zarela.
|
|
2022
|
|
|
Eskualde guztia altxatuko litzateke gure aurka. Ondotxo
|
dakizu
hemengo jendearentzat diru truke eman nahi ez zaiena hartzea ez dela lapurreta. Erokeria litzateke.
|
|
2023
|
|
|
Ze jende nazkagarria. Baina denek
|
dakite
hemengo errudun bakarrak moteltzaile nazkagarri horiek direla.
|
|
|
Hona etorri nintzenean, lehen hiru hilabeteak oso gogorrak izan ziren, ez
|
bainekien
hemengo hizkuntza. Helduentzako hezkuntzan eman nuen izena, eta bertan ikasi nuen gaztelaniaz hitz egiten.
|
|
|
Egonaldiaz gozatu eta, etorritako moduan, martxa. Zer ote
|
dakite
hemengo errealitateaz. Zer ote dakit nik?
|
|
|
galdetu diote emakume bati Louis Malle k zuzenduriko dokumental batean erantzun du berak zein da aldea? ...la datozenak ere izango dira edo hemengo batekin enamoratuak batzuek hil arte Espainian daudela berretsiko beste batzuek, aldarte berriak sortzen eta bizitzen ezin trebeago, alaba semeentzako zubi izateaz harro sentituko dira edo itzulera izango dute gutizia, amets argi dago nor diren heldu direnean hain da arrotza haien doinua hain iluna haien azala hain zailduak haien eskuak batzuek ez dute ezer
|
jakingo
hemengo gatazkez hamabost lagun gela bakarreko pisu batean aberatsen kontuak dirudite horiek beste batzuk hemengoen indarraren eta ekintzen miresle izango dira jada hona heldu baino lehen guztiek ala guztiek emozio keinu hitzen ekonomia berriak izango dituzte ardura esango dugu beraien ahalegina baloratzen dugula zer gerta ere esango dugu berdin diola non diren jaioak non diren heziak esango dugu... zertarako hori guztia?
|
|
|
—Beraz, kobrea ustiatzen hasi nahi dute errentagarri izanen delakoan eta,
|
baitakite
hemengo jendeak ez duela aise onartuko, ikerketak isil gordeka egiten ari dira...
|