|
2000
|
|
|
Ez
|
dakigu
Euskal Telebistako arduradunek horrelakorik espero zuten, baina euskal jatorriko argentinar senatore baten ekimenez, Hego Amerikako lurralde honetako Senatuak" Canal Vasco" jasotzea interes publikotzat jotzea erabaki du.
|
|
|
Ez dut uste ezer onik ekarriko duenik. Nahiz eta delituak burutzen dituzten, esperientziaz
|
badakigu
euskal gazteen aurkako errepresio penala areagotzeak ez duela ezer onik ekarriko. Erreakzioak gogorragoak izango dira eta jendeak ez du ulertuko edukinontzi bat erretzeak zigortuago izan behar duela Bilbon Sevillan baino.
|
|
|
Jose Miguel de Barandiaran etnografo bezala, Juan Gorostiaga euskaltzaina onomastikaren ikerketaz jakile bezala, Adolfo de Larrañaga gaztelaniaz idatzitako literaturaren espezialista, Juan de Eguileor biografoa, Inazio Eizmendi Basarri bertsolaria, e.a. Batzuetan, adituen izenak izengoitiz ezkutatuta gelditzen ziren:
|
Jakin
euskal hizkuntzaz aditua, Ibon euskal poesiaz, Ayx erre filosofiaz... Geroxeago, kolaboratzaile hauei beste batzuk gehitu zitzaizkien:
|
|
2001
|
|
|
Taldetxoetako ekintza arruntetan gelditzen gara. Ez
|
dakigu
Euskal Herria zer dan. Helbururik ezean galduta gabiltza.
|
|
|
Bai, ez
|
dakit
euskal hauteskundeetako emaitza beste bat izan balitz modu berdinean arituko ginatekeen. Badu halako eraginik bai.
|
|
|
Nire proposamenaren nondik norakoei buruz galdetu zidan gero. Gogoan dut euskaraz ez
|
dakiten
euskal herritarren hizkuntza harresia aipatu niola, besteak beste. Halaber, esan nion osasungarri litzatekeela, erdal hiztunen herritartasunarentzat bezala euskal hiztunon bertakotasunarentzat ere (euskara inoren aurka erabili baino, euskara geure buruen alde baliatu nahi dugun euskal hiztunontzat, alegia), euskal komunitate osoak gure arazo, kezken eta nahien berri izatea.
|
|
|
Inoiz idatzi nuen bezala, interesgarria litzateke ezagutzea euskaraz ez
|
dakiten
euskal herritarrek euskal munduaz duten irudia eta euskal munduarekin duten harreman sentimentala: guk proiektatzen duguna eta proiek  tatzen dugun horretatik jasotzen dutena.
|
|
|
Guztiok
|
dakigu
Euskal Herria, euskaldunen hizkuntzan landatua eta sustraitua, suharki maite zuela, orduan zabaltzen ari zen inprenta mires  ten zuen adina, eta honen bitartez jaso nahi eta uste zuela hura. Euskaldunok gaurko gisatsuan ohoretan eduki arren edonon, ez baitzeukaten arrotzek horrenbesteko estimutan gure hizkuntza gu, zabarkeria zela medio, plazara ateratzen ausartzen ez ginelako.
|
|
|
Iparraldean eta Nafarroan duela urte piloa izugarrizko erasoak jasaten ari da). Zergatia
|
jakiteko
Euskal Herriko egoera zein den aztertu behar dugu.
|
|
2002
|
|
|
Ez
|
dakit
euskal izendegian pareko kasurik ba ote den. Jose Ariztimuño Olasok bere bi abizenen hasierekin asmatutako izenordea, Aitzol, izen propio arrakastatsu bihurtu da azken urteotan.
|
|
|
Harreraren alderdiari heldu nahiko genioke jarraian, gure literatur sistemaren barruan ahulenetakoa datekeen alderdiari. Azken urteotan euskal liburugintzak izan duen igoera eta tiradak ugaldu izanak euskaraz inoiz baino gehiago irakurtzen dela iradoki nahi badigu ere, guztiok
|
dakigu
euskal irakurleen soslai soziologikoa ezezaguna zaigula oraindik. Ikerketa soziologiko zabal eta gaurkotu baten faltan, euskal irakurleen inguruan egin diren azterketek egoeraren diagnosi partziala egiten lagun diezagukete, eta hementxe sartuko genituzke, esaterako, nire doktorego tesian egin nituen azterketa soziologikoak, 2.700 euskal hiztun gazte elebidun aztertzen zituztenak (ik.
|
|
|
Baña ez aztu neu be, euzkel idazletzat nagona. Neuk be ba
|
dakit
euzkel idazlien lanen barri.
|
|
|
Ezta euskal atala dabenik be. Orrezaz, ez
|
dakigu
euskal errietan bizi garean ala Gaztelako eremuetan, ala egoaldeko Andra Mariaren lurretan.
|
|
|
Jakina, ez Eric Gonzalezek, ez beste newyorktarrek ez
|
dakite
euskal baserritarren artean horren hedaturik dagoen atsotitza: " Gorririk, ez zakurrik, ez katurik, ez zerririk".
|
|
|
Besterik litzateke idazleari burutik pasatuko balitzaio testu hori beste norbaitek suedierara, demagun, jarri behar duela, gaztelaniarekin gertatzen ez den bezala suediera [13] ez baitu hain etxeko: orduan ez luke gupida sobera izango, ez bailuke
|
jakingo
euskal letra horiek suedieraz aurkiz edo kantoiez erortzen zaizkion.
|
|
|
Kanabeko lagun bitxi hura kultura handiko gizona zen, eta
|
bazekien
Euskal Herria Europako herri txiki bat zela. Horrek eman zigun solaskide haren jatorriaz galdetzeko parada, eta horrela jakin genuen Alaskatik etorritako eskimal arrazakoa zela, txikitan gurasoek aita ama ordeei emana, bestela inolaz ere jasoko ez zukeen heziketa izan zuela eta horregatik bere benetako gurasoei eskerrak eman beharrean zegoela, munduko hainbat lekutan bizi izandakoa zela irakasle lan eginez...
|
|
2003
|
|
|
Magiaren gainean eraikitako fantasiazko istorioak dira. Baina, ez
|
dakit
euskal literaturaren munduan halako moda sartu den. Nik uste dut hemengo idazleak lurrari atxikiak daudela, ez zaie fantasia gehiegi interesatzen.
|
|
|
«Euskalkia eta hezkuntza. Dakigunetik ez
|
dakigunera
euskal diglosiaren irazian» liburua plazaratu du Juan Luis Goikoetxea euskaltzain urgazleak Euskaltzaindiaren Iker bildumaren baitan. Goikoetxeak 2001ean defendatutako tesiak euskalkiaren eta euskara batuaren arteko korapiloa askatzetik abiatzen da eta eskoletan bi euskarak erabiltzeko proposamena egiten du.
|
|
|
Euskaltzaindiak kaleratu duen Juan Luis Goikoetxea Arrietaren lan honen izenburu zehatza" Euskalkia eta hezkuntza. Dakigunetik ez
|
dakigunera
euskal diglosia irazian" da, eta hain zuzen ere euskalkia irakaskuntzan dauka gaitzat. Nolanahi ere, Juan Luis Goikoetxea Arrietaren tesian lehen hizkuntza euskara duten ikasleak hartzen dira kontuan, etxetik euskaradun izanik euskalkidun ere, beraz eskolaratzen diren neska mutikoen hitz egiteko era baitu ikertzaileak bere lanaren ardatz.
|
|
|
Ikasleek gutxi
|
dakite
Euskal Herriaz
|
|
|
Txosten horren arabera, baldintza kaxkarretako lan gehienak emakumezkoenak dira, kontraturik izan gabe soldata jasotzen duten gehien gehienak emakumeak baitira. Emakundek txostena EAEko datuekin egin badu ere, denok
|
dakigu
Euskal Herriko gainontzeko herrialdeetan ere egoera bera izango dutela. Hain zuzen ere, Emakundek txostena egin eta gero Ipar Euskal Herrian Secours Catholiquek egindako beste txosten batek ere egiaztatzen du Iparraldean ere pobreziak emakumezko izena duela.
|
|
|
|
Badakigu
euskal nazionalismoaren hazia erein zuen gizona, Sabin Arana Goiri, gazterik hil zela, 1903an eta, geroztik, anitz gorabehera jasan duela sabindar alderdiak. Bizkitartean ez da dudarik, XX. mende hastean, Bizkai aldetik zetorren indar berri horrek eragin izigarria izan duela gure Herriaren bilakaeran, nahiz ez urrats berean, ez maila berean, ez itxura berean, alde guztietan.
|
|
|
Nork nahi duzentral nuklear bat bere etxe ondoan? Arrisku hori, ezta ehun kilometrora ere ez!! Ongi
|
dakigu
Euskal Herrian zer ekarri zuen azken frankismoak gurean jarri nahizituen 6 erreaktore nuklearren plana. Eztabaida energetikoa gure artean ez da, beraz, oso berria.
|
|
|
Gainera, euskal nobleen seme askok, esate baterako, Bordeleko edo Frantziako Tolosako jesuitekin ikasten zuten.
|
Badakigu
euskal probintzietan DâAlamberten Entziklopediaren zenbait irakurle ere bazirela. Baina Frantziako Iraultzaren ondoren, gero eta zailagoa izan zuten halako liburuak etxean edukitzea.
|
|
|
|
Badakit
Euskal Herrian
|
|
2004
|
|
|
Aitzitik, oso zutabe hauskorra da eta, iruditzen zait, duela urte batzuk eskuragai zitzaizkigun espazio sozialak gero eta urrutiago ageri zaizkigula. Bestalde, ez
|
dakit
euskal belaunaldi berriak noraino dauden kontzientziatuta gure hizkuntzaren egoera larriaz.
|
|
|
Gracia Carcamo historialariak nabarmentzen du gauza ugari
|
dakizkigula
euskal arrantzaleen Ternuako kanpainez baina oso gutxi XVI. eta XVII. mendeetako euskal kostaldeko arrantza jardueraz. Jakina da XVI. mende bukaeran krisialdi latza izan zela eta susmoa da hurrengo mendean buelta eman zitzaiola egoera hari.
|
|
|
Erlijioa? Honetaz ere denok
|
dakigu
Euskal Herrian badirela erlijio gabekoak, beraz ezin diogu erlijioa eman. Dantza eta ohiturak?
|
|
|
Bestela esatearren, unibertsalismoa inposatu nahi izatea partikularismo sektarioan erortzen da. Eta honetan asko
|
daki
Euskal Herrian bere burua, oroz gainetik, demokratatzat erakusteko seta hartu duen sektore sasi progre batek?. 128
|
|
|
Ez
|
dakit
euskal baratze jori eta ugarian bizi nahi duten askotxorentzat hitzok ez ote diren gogor samarrak izango. Orain eta hemen hizkuntzari bakarrik nagokio, identitate kontuak beste toki batean jorratuak ditugulako.
|
|
|
Ezin da esan, esate baterako," Gurdiaren karrankak entzuten dituzunean,
|
jakizu
Euskal Herria dela gurdia, eta Intxortako gudarien aieneak direla karrankak, eta zu bueltatu arte egongo dela gurdia karrankaka". Ez, badaude gauza batzuk esan ezin direnak egoera horretan.
|
|
|
Euskal kulturak, kultura euskaldunak, inork baino areago bizi du euskal zinemaren premia. Euskarazko zinemaz ari naiz beraz Jakin en, euskaraz sortutakoaz eta euskaraz hedadutakoaz,
|
jakinik
euskal zinema ez dela euskarazkoa bakarrik.
|
|
2005
|
|
|
Eszenatoki paregabea egokitu zaio PSOEri, balizko negoziazio prozesu batean EAJrekin eroso aritzeko. Azken finean, eta PPri aurre egiteko,
|
badaki
euskal gatazkan duen jokaera funtsezkoa izan daitekeela bigarrengoz Espainiako Gobernu buru izateko. Zeresanik ez, ahalegin horretan bake prozesu bat irekitzea lortuko balu.
|
|
|
Nik
|
dakidala
Euskal Herrietan ez dugu Propietate Intelektuala babesteko eta ezta erregistratzeko erakunderik. Oraindik orain ari gara Biblioteka Nazionalaz hitz egiten…
|
|
|
Gainera ikuskizun handiek txundituta bizi gara. Arteak hori eskaintzeko ahalmena du eta hori ondo
|
dakigu
Euskal Herrian bizi garenok Bilbon ezin hobeto funtzionatu du eta.
|
|
|
Beraz, garrantzi handia ematen diegu feria hauei, bertoko arrazak ematen baititugu ezagutzera. Gaur egun, tamalez, Euskal Herrian ez
|
dakigu
euskal oiloak bost bariante dituela. Horregatik, kontu hauen berri emateko leku ezin hobeak dira feriak.
|
|
|
Bere ordez Santi Onaindia hartu nuen. Santik asko
|
zekien
euskal kulturari eta euskarari buruz. Langile porrokatua, hauxe ere.
|
|
|
Euskalkia eta hezkuntza: dakigunetik ez
|
dakigunera
euskal diglosia irazia n. GOIKOETXEA, Juan Luis. Euskaltzaindia.
|
|
|
Hemendik aurrera irakurleak
|
badaki
euskal hizkuntzari buruz, berau hitz egiten duen herria ezaugarritzeko erabil daitekeen guztia. Unea da orain hau bera hizkuntza bezala deskribatzeko eta, honetarako xehetasunez arduratzen den diskurtso lehor bat ezinbestekoa denez, zilegi bekit hizkuntz ikerketa hutsetan interesik ez dutenei agur esatea.
|
|
2006
|
|
|
Arnoldek idatzi duenez, AEBetako herritarrek bera bertakoa da urarentzako botiletan soilik urtean 1,5 milioi upel petrolio erabiltzen dute, «urtean 100.000 auto martxan edukitzeko adina». Ez
|
dakigu
Euskal Herrian kopuru horiek nola aterako liratekeen.
|
|
|
Bilgune Feministan eta hainbeste lekutan dabiltzan emakume horiek ere agertu nahi ditut, existitzen dira eta. Ez
|
dakit
Euskal Herria osoan ziurtaturik dauden, Bilbon behintzat, egon badaude.
|
|
|
Ni normal normal hartu naute. Baina gogora etorri, ba betikoa, «i ti ei» esaten dute beraiek, ETA, tamalez hemendik kanpora ateratzen diren berri gehienek hori aipatzen dute, eta, oso oso gainetik baina
|
bazekiten
Euskal Herrian zer arazo dagoen.
|
|
|
Giro horretan, interesgarria da
|
jakitea
Euskal Herrian energia berriztagarriak etengabe ezartzen ari direla, batez ere eolikoa eta fotovoltaikoa, nahiz eta oraingoz gure energia kontsumorako nahikoa izan ez. Zentzu honetan, 2006ko urtean, gure herrian energia berriztagarriei buruz gertatu diren azken hiru berri onak jasoko ditugu.
|
|
|
Tradizioa transmisioa dela-eta, transmisio bideari jarraipena emateko asmoarekin egin dituzte Anjel Lertxundi, Harkaitz Cano, Juan Kruz Igerabide, Jesus Mari Olaizola Txiliku, Joxan Ormazabal, Kirmen Uribe, Mitxel Murua, Miren AgurMeabe idazleek eta Elena Odriozola marrazkilariak liburuan agertzen diren ipuinak, poemak, hizkuntz jolasak eta marrazkiak. Begira begiran parte hartu duten guztiek ondotxo
|
dakite
euskal literaturaren tradizioa altxor kultural eskerga dela, ondotxo dakiten bezala gaurko idazleei dagokiela altxor hori aberastea, transmisio katea eten ez dadin.
|
|
|
Ez
|
dakigu
Euskal Herrira bakea ekarri behar omen zuen ekintza hark arrakasta izan zuen ala ez. Apika, aldaketaren dardarek iraun zuten nanosegundo haietan halaxe izan zen.
|
|
|
Eskuarki lurralde edo esparru geografiko jakinak izan dira hizkeren multzokatzea antolatzeko abiapuntu. Hori izan da tradizio nagusia gurean, hasi euskal gaietako aipuetan klasiko bihurtu den Leizarragaren hartatik?" Bat bederak
|
daki
Euskal Herrian kasi etxe batetik berzera ere minzatzeko maneran zer diferentzia eta dibertsitatea den"?, eta buka Koldo Zuazoren gaur egungo mapan.
|
|
|
|
Jakin
euskal kulturaren ibilbide orria da, zinez.
|
|
2007
|
|
|
Badakit egia dela.
|
Badakit
Euskal Autonomia Erkidegoan, genero erasoa pairatu duten emakumeen artean, etorkinak %30 direla, nahiz eta berez emakume guztien artean %5 besterik ez diren. Badakit hori salatzeak kontzientziatzen eta konponbideak bilatzen lagun dezakeela.
|
|
|
Horrekin batera geure kabuz pentsatzeko, izendatzekoeta sentitzeko ahalmena ere ostu dizkigute. Jadanik ez
|
dakigu
euskal izaera etaizatea zertan den.
|
|
|
Baina horiek azken finean, ez dira euskal kulturaren irudikapenaren eragile zuzenak, horiek ideologiari eta euskara jakiteari eragitendiote. Nolabait, euskal abertzaletasunak eta euskara
|
jakiteak
euskal kultura etanortasuna euskararen baitan ainguratzera eramaten gaituzte. Eragile horietatikurrundu ahala, berriz, euskal kulturan eta nortasunean euskarak pisua galdu etabestelako ezaugarriak agertzen dira:
|
|
|
Autodeterminazioa aukera bat da, ez eginbehar bat. Ez
|
dakit
Euskal Herria eta Irlanda alderatzea atsegin dutenak konturatzen diren, Hirurak Bat (edo bakarrik Bizkai Gipuzkoak) independentea izanen balitz, Irlandaren hegoaldeko hogeita sei konderriak bezala, Ulster berria izanen litzatekeela Nafarroa. Manuel Irujok, behintzat, halaxe," Ulster", iritzi zion Erriberari duela hiru mende laurden.
|
|
|
Buruz joka gaitezen. Jainkoak bakarrik
|
daki
euskal idazle askok euskerari egin diogun kaltea: " illobira bultzaka" ibilli gera ta dabiltz.
|
|
|
Moulinesek salatzen duenez, puntu honetan Artetaren iritzia iluna da. Ez
|
dakigu
euskal nazioaren existentzia onartzen duen. ‘Bai ala ez? ’ galdera ez du inoiz ‘bai’ batekin edo ‘ez’ batekin erantzuten.
|
|
|
ez daukat idatzitakoa zuzentzea beste lanik.
|
Badakit
euskal curriculumaz aritzean, eta gure haurren mundua irudikatzean, bizimodu osasungarri bat begitandu nukeela, baina Titin eta Barriola arteko partida ikusteko palomitak egin dizkiegu semeari eta beraien lagunei, eta nik tarte honetan amaitu nahi dut artikulua. Konturatzen naiz txokolatea txarra dela gu bezalako bizimodua daukatenentzat... baina dagoeneko jana dut txokolatea.
|
|
2008
|
|
|
Eta oraingoz ez daukagula halako proiekturik bidean, euskarazko prentsa zokoratu bat eta idatzizko ekoizpen hondar bat besterik?
|
Badakigu
euskal literaturak, euskal testuek, zenbat irakurle izan ditzaketen erdarakoen aldean.
|
|
|
arrotzentzat, erdaldunentzat egiña izatetik, euskaldunentzat baiño gehiago.
|
Zekizkien
euskal itzak, eta ugari eta ederki zekizkien, ipiñi izan balitu errenka, erdal itzulpena aldamenean emanik, bestelako tres na geneukan orain eskuetan.
|
|
|
ipiñi izan balitu errenka, erdal itzulpena aldamenean emanik, bestelako tres na geneukan orain eskuetan. Nola atzekoz aurrera egin zuen lana, ordea, erdal itzak eto rri ala euskerara edo biurtuaz, erdaldunak arritu bearrez noski, ezta erraz
|
jakiten
euskal itz direlako orietan zer den entzuna edo irakurria eta zer den aldatua edo burutik burura asmatua10.
|
|
|
44?
|
Badakigu
Euskal Herrian eta Bretainian badiren epailerik aski beren hizkuntzaz egin itzulpen horren ezartzeko?. Michel de Montaigne, Entseiuak> LVI, > Klasikoak, Bilbo,
|
|
|
Zalantzarik gabe Azkuek enpatizatu egiten zuen pertsonaia honen ikuspegiarekin.
|
Bazekien
Euskal Herritik kanpoko parajeak estimatzen. Baina Azkue, bere eleberriko indianoa bezala, munduan zehar ibili ostean, han ikasitakoa lagun, Euskal Herrira itzultzen zen azkenean.
|
|
|
Bertan euskaraz ematen ziren ikasgai guztiak (programaren arabera: kristau dotrina, aritmetika eta geografia hasikinak, prosa eta bertso irakurketa, idazketa, eta elkarrizketa praktikak; aurrerago besteak beste Euskal Herriko historia ematea aurreikusten zen) 230 Klaseen ardura, hasieran ordena erlijioso bati atxiki nahi izan zion, baina azkenean irakasle sekular baten esku geratu zen, Azkueren zuzendaritzapean231 Sabino Aranaren lekukotzatik
|
dakigu
Euskal ikastet, seak 1897an zortzi ikasle zituela. Aranak gogor kondenatu zuen ikastetxe hori, bertako irakaslea karlista militantea baitzen eta ume abertzaleren bati errieta egin baitzion232 Azkue beste irakasle batzuekin ere saiatu zen arren, ikastetxeak ez zuen finkatzea lortu eta urte pare batera Euskaldun Biltokiarekin batera itxi zen233.
|
|
|
Zeren azken aldean egiten zen kontzesioa, akademikoak «Sabin baño jakittunaguak, zurraguak eta euzkelmattaliaguak» zirela frogatuz gero «pozik jarrattuko gayakez» esanez, erretorika soiltzat hartu behar da: ideologiak itsuturik egon ezean edonork ikus zezakeen Azkuek edo Campionek Sabino Aranak baino gehiago
|
zekitela
euskal linguistika kontuetan; bestalde ea Sabino Arana baino «euzkelmattaliaguak» ziren planteatzean, neutraltasunez ezin erantzunezko galdera pausatzen zen, hortik beti aterako zitzaielarik garaile euren. Maisua?. Debatea leialtasun sabindar parametro horietan kokaturik ezinezkoa zen arrazoi bidez Euzkeltzale Bazkunakoak Akademia onartzera eramatea, eta zeinahi argudio emanik ere beti atxikiko zitzaizkion beren Irakasle bakarraren autoritateari.
|
|
|
|
Badakit
euskal gizartea, eta batez ere ezkerrekoak direnak, ateotuta daudela, eta horiek ezin dute erantzun hori eman, baina nik badezaket erantzun hori eman, zeren tradizio judu kristauean hori baita erantzunetan zuzenena, justiziari hur ematen diona hain zuzen.
|
|
|
Piarres Xarriton ez da Iratzederren literatur lanaz epaia ematera ausartzen, «nik ez
|
baitakit
euskal literaturaz», baina idazten hasi zenean, bera izan zen kritikari zorrotzenetako bat. «Erran nion berak idazten zuen hori ez zela euskara naturala.
|
|
|
Emaitza guztiak
|
jakiterako
Euskal Herrian goizaldeko bostak izango diren arren, garailea nor den lehenago jakitea espero dute adituek, beti ere bien arteko aldea oso estua ez bada. Izan ere, kolokan dauden estatuetako askotan AEBetan zortziak direnean itxiko dituzte bozkalekuak goizeko ordubiak inguru Euskal Herrian.
|
|
|
Han aritu ziren altsasuar gazteak Euskal Herriko paisaia, kultura, historia, egoera soziala eta gatazkaren berri ematen. Harrituta gelditu ziren Europako gazteek uste baino gehiago
|
zekitelako
Euskal Herriari buruz. " Batzuek ETArekin baino ez zuten lotzen.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, premiazkoa da immigranteen sektoreek edo immigranteen ondorengoen sektore guztiek ziur
|
jakitea
euskal" nazionalitate politikoa" eta hiritar eskubideak edukitzeak ez duela esan nahi beren identitate, kulturaeta hizkuntza ezaugarriei uko egin behar dietenik. Beti ere, nazionalitate politikoa kudeatzen duen edo kudeatu lukeen lurraldean —subiranotasuna duela—, identitate, hizkuntza eta kultura horiekin batera bizi den hizkuntza eta kultura errespetatzen eta aitortzen direla; eta, gure kasuan, euskal kultura eta euskara dira.
|
|
2009
|
|
|
Hogei urte geroago Argia aldizkarian egindako elkarrizketan honela zioen: " Ni euskaldun xinple bat naiz, eta
|
badakit
Euskal herriaren zati haundi bat jadanik hil dela. Euskarak berak ez dauka zergatik bizirik jada.
|
|
|
Irekia, plurala eta bateratzailea zen. Jakin
|
bagenekien
euskal gizartea oso polarizatuta dagoela eta denentzako hedabidea egin behar genuela, gaineratu du.
|
|
|
Bilbo ez dut ezagutzen, Athleticez aparte.
|
Badakit
Euskal Herriak bere nortasuna eta kultura dituela. Pozik nago, estreinakoz zuzenean ikusiko dudalako.
|
|
|
Autore janari modernoak hemengo sustraiak ditu errotuak. Arzakek esango lukeen bezala, begiak itxita,
|
badakizu
Euskal Herrian zarela.
|
|
|
Zuri beltzezko politika honetan, PP eta PSE EEren ildo ofizialetik aldentzen dena ETA da. Baina denok
|
dakigu
Euskal Herriko gizartea anitza dela. Agian Madrilen edo Euskal Herritik kanpo ikusiko dute horrela.
|
|
|
–Baina, zer dela-eta??, nik. ?
|
Badakit
euskal musika gustukoa duzula, eta har ezazu hau!?. Eta bere disko bat eman dit.
|
|
|
Ezustea izan zen. Baina, ez
|
dakit
euskal gizartea prest dagoen bai zineman bai eta beste edozein arte sorkuntzan egiten dena ere jasotzeko. Nik uste nahiko klasikoak garela.
|
|
|
Baina A bazterrean diren Hendaia, Urru, a, Donibane Lohizune, Angelu, Baiona eta Bokale bost kilometroko tartean sartu nahi izateak arazoa bestelakoa dela agerian uzten du. Aldundian ez
|
badakite
Euskal Herria non hasi eta non amaitzen den erraza dute: edo GPSa hartu edota Irun 82/ Baiona 115 jarri.
|
|
|
Batean herri kirolak ez dira existitzen; bestean, aldiz, albiste nagusia bilakatzen dira tarteka (Europako sokatira txapelketak jan zuen asteazkeneko saioa, adibidez, Arritxu Iribarrek gidatuta). Ez
|
dakit
euskal entzuleengandik errespetu askorik merezi duen, guztiona, dela eta, euskal kulturaren sustatzaile?
|
|
|
Euskal filologo batek lan bat argitaratu eta kazetariek horren berri eman zuten. Nik ez
|
dakit
euskal filologo horrek errana den ala kazetariak asmaturik, baina Nafarroa Garaian gehien saltzen den egunkarian azaldu zen, noiz eta 2009ko azaroan. Zertaz ari da albistea?
|
|
|
Adibidez, euskara eta gaztelania edo frantsesa ez dira familia bereko hizkuntzak, hemen etxe berean bizi arren. Euskaraz ez
|
dakien
euskal herritar batek ez dio ezer ulertuko euskaraz ari denari. Katalunian edo Galizian duten egoera eta euskararena Euskal Herrian, alde horretatik begiratuta, ezberdinak dira erabat.
|
|
|
Kontu honen konplexutasunaren aurrean begiak itxi nahi ez badira, ezin da ahantzi gauza bat dela euskararen ezagutza gehitzea, eta besterik, ordea, euskaraz
|
dakitenak
euskal hiztun izatea, edo hiztun izatera iristen direnean nagusiki euskal hiztun bihurtzea. " Erabileraren korapiloa" izeneko atalean ikusi dugunez, faktore ugari eta era askotakoak dira erabileran moduren batez eragiten dutenak:
|
|
|
Euskarak definitu egiten gaitu, euskaradun edo euskaldun edo euskal hiztun egiten gaitu, baina ez gaitu ez erdaldun egiten, are gutxiago anti erdaldun, gaztelaniak inor ez euskaldun egiten ez duen bezalaxe. Gainera, Mitxelenak esan zuenez," erdara ere hemengoa da", eta gaur egun euskal herritarren artean, Euskal Autonomia Erkidegoan (zer esan Nafarroaz edo Iparraldeaz), gehiago dira oraindik euskaraz ez
|
dakiten
euskal herritarrak, dakitenak baino. Eta datozen hamarraldietan eta belaunaldietan euskal herritar elebidun asko izango dira euren lehen hizkuntza eta barne hizkuntza gaztelania izango dutenak.
|
|
|
Kantuaren azkenean Pedro Mai! egin zuen emakume hark ez zekien zertaz ari zen, ez
|
zekien
euskal kantu bat zegoela gaztelaniaz kantatzen ari zenaren atzean, baina hizkuntzaren senak Pedro Mai egitera behartu zuen.
|
|
|
– Barre eginen dukezu
|
jakitean
euskal jatorrizko emazte zaharkitu bat badugula wash hegian. Tom Eagleyes deritzon tribuko buruzagiarekin ezkondu zen, JFK Dallasen erail zuten egun berean.
|
|
2010
|
|
|
|
Badakit
Euskal Herriaren independentziaren alde daudenek arrazoia dutela. Eta inperialismoaren aurka daudenek arrazoia dutela.
|
|
|
Baina zu trebea zara hitzekin, eta hara nola zure esaldi bat hatz bihurtu eta begian sartu didazun: . Agotak ez ziren Toledon bizi, nik dakidanez??; zertara dator hori?; nik ere bai
|
baitakit
Euskal Herrian errepublika sozialista bat gauzatuko balitz, nire ametsa beteko balitz, alegia?, ez litzatekeela guztia maitagarrien ipuinetan bezala izango: ez litzatekeela, alegia, Arkadia zoriontsu bat izango; burbuila batean bizitzeko ohitura zuèn honek ere ikasia baitu dagoeneko errealitatearen lezioa?
|
|
|
299 Ikusi besterik ez dago, ETB1eko Kalakan eta antzeko programetan irakasleek edo irakasletzanibilitakoek zer multzo nabarmen osatzen duten. Eskola munduan daude gaur egun, edo handik pasatakoak dira, jendaurrean txukun antzean hitz egiten eta iritzi landu samarra ematen
|
dakiten
euskal hiztunasko eta asko. Hori ez da, berez, hizkuntzarentzat inolako zorion:
|
|
|
ABC egunkarian egindako bazkari baten baitan, Ibañez Freirek aitortu zuen, murrua egin? zuela ikastolak sortu zirenean,, jakin
|
banekielako
euskal gazteriarengan mentalitate antiespainola sortuko zutela, herrialde okupatu eta zanpatuaren mentalitatea?. Hala, Barne ministroak erantsi zuenez,, ikastolak aurreko erregimenaren akats politiko bat izan ziren, eta orain garesti ordaintzen ari gara?.
|
|
|
Egoera hartan, Jose Ramon Rekalde Hezkuntza sailburuak (PSE PSOE) jakin
|
bazekien
Euskal Eskola Publikoaren Legea ez zela onartuko amaitzear zegoen legealdia bukatu baino lehen. Ez zegoen horretarako denborarik, EAJk ez zuen horrelakorik nahi, eta PSE PSOEk berak ere ez zuen 1987ko akordioa betetzeko asmorik, 1988ko hastapenetatik agerian utzi zuen bezala.
|
|
|
Guztiok jabetzen gara herri egiten gaituenaz, eta ondo dakigu gure nortasuna galdu nahi ez badugu non ezarri behar dugun lehentasuna. Herri honen eskubide guztien bermea ezinbestekoa da, ez dugu herri zapaldua eta ukatua izaterik nahi, baina herri izaten jarraitu nahi dugu, eta gure herria berreraiki nahi dugu, eta hori,
|
badakigu
Euskal Herria dela.
|
|
|
|
Banekien
Euskal Herrian horrelakorik bazegoela metroan, polizia etxeetan eta horrelakoetan, baina inoiz ez nuen imajinatuko hemen ere kalean ipiniko zituztenik. Lotsagarria iruditzen zait, ikusi ahal izan dudanez, San Frantziskon eta Abandoibarran kalean bertan segurtasun kamerak jarri izana.
|
|
|
Baina zu trebea zara hitzekin, eta hara nola zure esaldi bat hatz bihurtu eta begian sartu didazun: " Agotak ez ziren Toledon bizi, nik dakidanez..."; zertara dator hori?; nik ere bai
|
baitakit
Euskal Herrian errepublika sozialista bat gauzatuko balitz —nire ametsa beteko balitz, alegia—, ez litzatekeela guztia maitagarrien ipuinetan bezala izango: ez litzatekeela, alegia, Arkadia zoriontsu bat izango; burbuila batean bizitzeko ohitura zuèn honek ere ikasia baitu dagoeneko errealitatearen lezioa... nik ere erreakzionatu behar bainuen halako batean, burua hautsi nahi ez banuen, hainbestekoak izan dira nire porrotak eta buruko minak, errealitatearen horma gogorraren aurka behin eta berriz talka egin izanaren ondorioz...; ez al dakizu euskarazko esaera zaharra:
|
|
|
Gizartearen erantzunaren beldur. Jabetzen dira,
|
badakite
euskal gizartean habia egina duela erabakitzeko eskubideak; edozein estatutu berrik leku eman diola eskubide horri. Eta izu larria ematen die gizartearen erantzunak.
|
|
|
|
Bagenekien
euskal gizartearen erdiko gunea zela gakoa, eta erdiko gune hori osatzeko gogoetari eta lanari ekin genion 2000 urtearen amaieran. Erdiko uberka deitu genion.
|
|
|
Dena den, badirudi euskararen aurkako jarrera berri batzuk indartzen ari direla azken urte hauetan.
|
Badakigu
Euskal Herriko edo hobeto esanda EAEko hizkuntza jarrerak euskararen eleaniztasunaren aldekoak direla, baina jarrera berri horiek indartuz doaz.
|
|
|
" Gainerakoaz den bezenbatean, batbederak
|
daki
euskal herrian kasi etxe batetik berzera ere minzatzeko maneran zer djerentia eta dibersitatea den: razoin hunegatik sensu egiazkotik aldaratu gabe, lengoajeaz den bezenbatean ahalik gehiena guziei adi eraziteari jarreiki izan gatzaitza, eta ez xoil edozein leku jakineko lengoaje bereziri"
|
|
|
Frantziakoak ere bai. Eta ez
|
zekien
euskal herriek botere horiek nola saihestu ahal izango zituzten.
|
|
|
Frantsesa zen nagusi solasetan nahiz apaletako liburuetan.
|
Badakit
euskal filologia ematen dela Baionan, liburuzain gisa harremanik izan baitut inoiz hango liburutegiko arduradunekin.
|
|
2011
|
|
|
Sukaldaritza asko maite du Georgiako presidenteak, eta «oso jatun ona» dela dio Calderonek. «Arraina izugarri maite du eta
|
badaki
Euskal Herrian sukaldaritza kultura oso maila handikoa dela eta arraina ongi prestatzen dela».Berrehun plater baino gehiago prestatu ditu jada jauregian. «Ez dut bakar bat errepikatu.
|
|
|
Lekeitio (sic), 21 de Junio de 2011».Iruditzen zait dela hori dedikatoria hori anakhronikoa, mundu batekoa deskonektatua gure realitate sozio-politikotik. Behar lukete
|
jakin
euskal pilotariek ere ze gure herrian Euskal Herriak edo politikoki gure statu Nafarroak behar duela, mende hontan, orai, XXI. mendean, errespetu minimun bat gure kulturari geure hizkuntza propioari.Nola bait dago dedikatoria hori izenean pilotariak' ditut kritikatzen lehenik explizitoki eurak pilotariak baina ahaztu gabe ze beharbada ba duela zerikusirik Asegarce berak ere.Orduan ba hori komportamentua, ez agertzea euskaraz dedikatoria?
|
|
|
Kasinoen munduan Douglassek izandako inplikazioaz harritu egingo da, agian, Euskal Herriko irakurlea. Baina gehiago harrituko da
|
jakitean
Euskal Ikasketen Zentroko hainbat kontu kasino horietatik irabazitako diruarekin ordaindu zituela bere poltsikotik.
|
|
|
–Soziolinguistikaz gizartean dagoen ezjakintasuna: gizarteak ez daki hizkuntza bat berreskuratzeko zer nolako neurriak hartu behar diren; ez daki hizkuntzaren egoera ahula neurri bereziekin konpentsatu behar ote den; ez
|
daki
euskal hiztunen eskubideak zein gutxi errespetazten diren?; hainbat gauza ez daki!. Iñaki Martinez de Luna,. Euskara bai, baina nola?, Argia,.
|
|
|
Modu batera edo bestera hartaz aritu ziren: Villasante (Sebero Altube iztegi arazoetan maisu), J. M. Aspiroz (Azkue jaunaren hiztegia osatzeko Naparroako Leitze n bildutako itz bilduma), Joxe Azurmendi(
|
Jakin
euskal kulturaren bideak lantzen), Gaizka Barandiaran (Euskera iztegia, nola litzakeen), Jose Basterretxea (Batasunerako urrhatsak, euskal analphabetismua ta kulturhiztegia), Imanol Berriatua (Bermeoko arraintzaleen leksikua) Euskal itzen maiztasuna eta Anai Berriotxoa(). Arrazoi desberdinengatik aipamen berezia merezi dute Azurmendi, Basterretxea eta Anai Berriotxoaren lanek.
|