|
2008
|
|
|
Eta garrantzitsuena da leku askotan ez dela erabiltzen; begi bistakoa da etorkinentzat autoktonoek ez dutela erabiltzen. Izan ere, gaztelaniaz
|
dakiten
etorkinek Hegoalde guztian hitz egiten den hizkuntza badakite eta euskal herritar gehienek beste dakite (berezitasun dialektalez aparte), alegia, euskaraz ez dakiten guztiek beste.
|
|
|
Eskizofrenia ankerra. ETB1 ikusi ezean ez dugu
|
jakiten
etorkin senegaldarrak euskara jatorrean jarduten duela bere herrira oporretan bueltatu eta dokumentala egiten diotenean. Ez dakigu zenbat futbolari diren euskaldun peto petoak EBT2n baino ez baditugu ikusten.
|
|
2009
|
|
|
bi kode ezberdin daudenez idatzizkoa eta irudien bidezkoa bien irakurketa osatua egin behar dugula eta horrela jakin, esaterako, Itsasok lagun berri bat egin duela eta berarekin ibiltzen dela paseoan dioenean, amonatxoa dela lagun hori. Hau da, irakurleak
|
badaki
etorkin horiek ez dutela egia esaten, edo ez egia osoa, etorkinak beraien familiarrak lasaitzen saiatzen direla, hemengo errealitatea aldatzen dutela…
|
|
|
Biztanleen %30ek, gutxienez, irakurtzeko arazoak ditu. Adibidez, pertsona ezgaitu batzuk, adinekoak edo hizkuntza behar bezala ez
|
dakiten
etorkinak. Talde horientzat irakurketa sistema erraza asmatu da.
|
|
|
Hamar herritarretik hiruk behintzat irakurtzeko arazoak dituztela kalkulatzen da. Pertsona ezgaituak, adinekoak edo hizkuntza behar bezala ez
|
dakiten
etorkinak dira, besteak beste. Elkarte hori erakunde aitzindarietako bat da, eta esparru horretan lan egiten du 2003tik.
|
|
2010
|
|
|
Beste aldetik, eta hor dago immigrazioaren alde positiboa hizkunta normalkuntzarentzat, biharko elebidun edo eleanitz potentzialak dira egungo etorkinak eta, batez ere, beren seme alabak: jakin ongi
|
dakigu
etorkinen euskalduntzea ez dela ezinezko fenomenoa. Behin baino gehiagotan gertatu da hori lehen, gure historian, eta gero ere gertatu ezinik ez du.
|
|
|
Halere etorkinei esker biztanleria handitzen da, nahiz Hego Euskal Herrian, nahiz Ipar Euskal Herrian. Beraz garrantzitsua da
|
jakitea
etorkinek euskararekin dituzten harremanak zein diren, jokaera (hizkuntza praktikak) eta irudikapenak. Etorkin helduen artean euskararen ikaskuntza zertan den jakitea baliagarria izanen da hizkuntzaren geroa segurtatu nahian, euskararen aldeko hizkuntza politikak hobetzeko.
|
|
|
|
Badakigu
etorkinen proportzioa handia dela Ipar Euskal Herrian. 2006an Lapurdin %52 ziren, Nafarroa Beherean %32 eta Zuberoan %20 (Datutalaia).
|
|
2012
|
|
|
Euskal biztanleriaren aniztasun gero eta handiagoak erronka berriak planteatzen dizkio hizkuntza politikari eta, bereziki, irakaskuntza ereduei.
|
Dakigunean
etorkinen seme alaba gehienak B eta A ereduetan matrikulatuta daudela, ezinbestekoa da euskararen inguruan oinarritutako eredu bakar bat gauzatzea, nahiz eta modu malguan gauzatu. Katalunian aplikatu den eredu hori martxan jarri ezean, epe ertain zein luzean hizkuntza segregazio fenomenoak sortzeko eta indartzeko arriskua dago.
|
|
2015
|
|
|
Ulertzen ez diegula uste baitute. Oraindik ez
|
dakite
etorkin guztiok hizkuntza berean mintzo garela.
|
|
|
Zorionez. Itsasontzietatik jautsi bezain laster nora joan ez
|
zakiten
etorkinek aterbe eta janari aurkitzen zuten etxe alimale hortan. Gaur egun Puerto Madero auzo berri eta modernoaren puntan kokatzen da.
|
|
2018
|
|
|
Arazo sozial horietan atentzioa jartzen du eskuin muturrak, errezeta erraz bat eskainiz etorkinak estigmatizatuz eta jazarriz. Argudio antzua da,
|
badakigu
etorkinena ez dela egiturazko arazoa. Pertsonen historia migrazioen historia da, denak gara edo izan gara etorkinak.
|
|
|
munduan migrari ibili zela atzendu zaiolako, arnas batean etxetik alde egin beharra zer den ahanztear delako, eta, batez ere, erosotasunak irentsita, iragana bueltan etor daitekeela ez duelako gogoratzen. Mugazain armatuak, aldiz, ongi baino hobeki
|
daki
etorkinen zein klase sozial apalenen erregistroetan apenas dagoela euskararik, ohituta dago boterearen biolentzia zein biolentziaren boterea kudeatzen, gustatu egiten zaio, erdigunean akomodatu denak kontraesan bihirik eragiten ez duen azaleko enpatiarekin baretzen baitu kontzientzia. Hegemoniak ez dauka bere burua ez den beste inor engainatu beharrik, aski du bere DNA irakurtzea nor den, non dagoen eta egitekoa zein duen jakiteko.
|
|
2019
|
|
|
Guk geuk eta eta Ikastolen Elkarteak ere argi utzi dugu ez dela zuzenean gure arazoa, atzetik datorren kudeaketa baten araberakoa baizik. Baina bai, gurera jatorri atzerritarreko lagun gutxi iristen dira; aipatu dugun arrazoi ekonomikoa izan daiteke arrazoi nagusia, eta hizkuntza bera ere arrazoia izan daiteke, eredura beharrean beste eredu batzuetara errazago jotzen dute normalean gazteleraz
|
dakiten
etorkinek, euskara oztopo moduan ikusten dute.
|
|
2021
|
|
|
Garairik gordinenean, nik zortzi urte izan eta hamabira bitartean, beste neska batzuk ere baztertu zituzten; ez nintzen ni bakarra izan. Errepikatzaile bat, gure hizkuntzan oso gutxi
|
zekien
etorkin txinatar bat, pubertaroa aurreratuta zuen neska bular handi bat. Taldeko animalia ahulak ginen, harrapariak urrutitik ikusi eta bakartzen duen animalia.
|
|
2023
|
|
|
Altzan fisikoki eraldaketa bortitza gertatu zen, eta hori sufrimendutik eta ezintasunetik bizi izan zuten. Bertakoek
|
badakite
etorkinak ez zirela arduradun, eta horrek kontraesanak ere sortu zizkien. Etorkinek bizi zuten egoera gordinak eta bertakoen munduaren suntsitze prozesuak batera bizi izan zituzten, hain zuzen, garai antidemokratiko jakin batean, inolako erantzunik emateko aukerarik izan gabe, eta horrela, bertakoek ez zuten egokitzapen prozesurik egiteko aukerarik izan.
|