|
2000
|
|
|
Ezpata bat zen, bai, eta
|
jakin gabe
bertze fardelak zer gorde zezakeen, ezpata hura nahi nuen nik ere jadanik.
|
|
|
—Zalantza bat daukat, Joanes, zeren ez
|
baitakit
bertze bizitzan lehen senarraren edo bigarrenaren etxean piztuko naizen, zeren hura maite izan bainuen, baina baita zu ere, hura bezainbat... Halarik ere, zure zalantza handiagoa izanen da, agian, zeren bertze mila emazteki ezagutu zenituen ni ezagutu aitzin... eta oraino ezagutuko duzu bertze norbait, beharbada...
|
|
|
Edo aitzakia eta itzurpide hutsa ote da guztia eta hala skribatzen dizut zeren ez
|
baitakit
bertze molde batean, jaun André?
|
|
|
Baina gauzak diren bezalakoak dira, eta aita halakoa zen, edo hala ikusten nuen nik, eta ez dago bertzerik. Ederki oroitzen naiz, konparazione, nola, Pirinioetako Bakea sinatu zen denbora hartan, ezin alegerago etxeratu zitzaigun, erraiten zigularik ezen lagun egin zuela Villagrandeko dukea, Espainiako Han dia, done Jakueren gurutzea eta ez
|
dakit
bertze zenbat kondekorazione zituen gizona: ez zuen egun osoan eta aste osoan bertze solasgairik izan, Villagrandeko dukea goiti eta Villagrandeko dukea beheiti.
|
|
|
Eta iduri zuelarik ezen santa Barbara ere amaren erranetarat jartzen zela, abuztuko egun eguzkitsu batean hartu genuen Villagrandeko duke ohoragarria, Espainiako Handia, done Jakueren gurutzea eta ez
|
dakit
bertze zenbat kondekorazione zituen gizona, nik hamaika bat urte nituela, eta Mattinek, anaiak, hamalau.
|
|
|
Pedro Huizi osabaren gaztetako lagun handi bat zen, Abel Huizi letratuaren semea zena eta Ubarneko damarena, zeinari Sagrario Landaluze baitzeritzan. Ez
|
dakit
bertze nonbait erran dizudan, baina emazteki ohiz kanpokoa zen Sagrario, zeren eta, familia onekoa zen arren eta irakurtzen ere bazekien arren, magiaren munduak erakartzen baitzuen, halako tailuz, non bera ere, denboraren denboraz, azti bihurtu baitzen, inguruko jauntxoen artean bere eragintxoa izanen zuena. Eta Abel Huizi, bertzalde, Sagrarioren senarra, aitona Nikolasen laguna izan omen zen eta jauregiko kontu batzuk ere eraman izan omen zituen, eta, hargatik edo, behin baino gehiagotan etorri izan omen zen jauregirat, bere seme Pedro Huizi ondoan zuela.
|
|
|
Biharamunean, berriz, trabailari batzuk etorri ziren —Ofizio Sainduaren erranetarat haiek ere—, gurdi batean taulak eta oholak zekartzatela, baita iltzeak, uhalak eta lokarriak ere, zeinekin eraiki baitzuten, dorretxearen aitzinean, txabola bat: galdetu nion trabailari buruari ea zertarako ari ziren txabola hura egiten, eta hark ihardetsi zidan ezen bera eta bere trabailariak bertze batzuen manuko zirela eta haien manuen betetzerat etorri zirela, eta ez
|
zekitela
bertze deus ere. Eta orduan pentsatu nuen ezen hura sorpresarekin lotua egon zitekeela, eta, halatan, mila burutazio izan nituen, guztiak ere alferrikakoak, zeren eta handik astebeterat etxeko kanoi zaharra —ehundabatgarrena— jaitsi baitzuten jauregitik, dorretxeari beha ipintzeko.
|
|
|
Samindu eta sumindu zitzaidan apeza, erranez ezen, errespetua eta begirunea zor niola Jainkoaren ministroa zen aldetik, baita ni baino zaharragoa zen aldetik ere, eta ezin seriosago mehatxatu ninduen ezen auzitarat eramanen ninduela. Jalgi ziren liskar hartan kapitaina eta frantsesez
|
zekiten
bertze hiruzpalau marinel ene alde, erraiten zutelarik ezen giristino zaharra nintzela, eta estatu eta kondizino ezin hobekoa, Nafarroako handiki baten semea, hau eta bertze, eta, nola mundu honetan kasik ez dagoen ate hertsirik, urrezko edo zilarrezko gakoz ireki ezin daitekeenik, amore eman zuen finean apezak zilarrezko hiru errealen truke. " Gure erlijioneak barkamendua aldarrikatzen du eta seguratzen dizut ezen hiru meza emanen ditudala zure arimaren salbazionearen alde, moneda bakoitzeko bat" eta, monedak eskuko hatzez laztandu eta irri maltzur bat luzatzen zidala, nehongo lotsarik gabe egotzi zidan:
|
|
|
Ez
|
dakit
bertzerentzat gure taldekidearentzat bezain eskuzabala izan ote zen, bizi bitartean, izeba Milagros. Abuztuko asteazken horretan, bederen, eliza jendez ihaurri zegoen, emakumeari azken agurra ematera joana.
|
|
|
" Lisboak" ez ninduen bere parrokiano egin bertako giro konparaezinak tira eginda. Hara agertzeari eman banion, oroz gain, lagunik, lankiderik edo nire berri
|
zekien
bertze inor topatzeko aukera urriak izan nituen arrazoi. Abuztuko astearte horretan, aldiz, bakartasuna urrun zegoen nire premietatik.
|
|
|
Bistan da ez naizela ezagutu berriekin ezti jario urtzen direnetarik. Alabaina, alderantziz jokatzeko arrazoirik aski izan ezean,
|
badakit
bertzeen artean moldatzen eta are lagunkoi agertzen ere. Guti ematen dut, baina guti eskatzen ere, eta hori abantaila da beti inoren estimua gureganatzeko tenorean.
|
|
2003
|
|
|
Ez dakit Jon Sarasuaren proposamena, amaren suaren zentraltasunarena alegia, zuzena den ala ez. Ez
|
dakit
bertze batzuek Sarasuari egin dizkioten kritikak, etxegintzaz eta lurraldetasunaz ahazteagatik, edo «makroeuskalgintza» eta «mikroeuskalgintza» elkarri ez uztartzeagatik, oso zuzenak diren. Baina dudarik ez daukat Sarasuak eskatzen duen kultura politiko berri bat premiazkoa dugula, bai euskalgintzari, bai etxegintzari dagokionez.
|
|
2007
|
|
|
Arrazakeria eta sexismoaren aurkakoak baldin bagara gaur egun, zergatik oraindik mantentzen dugu Espezismoa,
|
jakinda
bertze zapalketa bat gehiago dela?
|
|
|
16 talde daude kanporaketa hauetan eta lehenbiziko biak zuzenean igoko dira eta eta bertze bik Ohorezko Mailatik jausten direnekin promozionatuko dute. Igotzeko itxaropenik badute baztandarrek, baina ez
|
dakite
bertze taldeen maila nolakoa izanen den: «Auskalo!
|
|
|
Eskua sakelan sartu eta iparrorratza hotelean ahantzi zuela erraten ahal zion aitzakia moduan, baina
|
bazekien
bertze alde batetik joko zuela; beraz, isildu eta baietz adierazi zion buruarekin.
|
|
2009
|
|
|
Sauvesko baroia estatuko idazkaria zen Parisko gortean. Hari esker
|
zekien
bertze berria:
|
|
|
–Miossensek, D. Aubignék eta Mailuk beren xedea gauzatu baino lehen gertatu ote den
|
jakiteko
bertze batengana jo duzu. Haien azken gutuna duela hamar bat egun bildu nuen, eta hartan...
|
|
|
Ostegunean Liga irabazi zutela nolabait bazter uzteko gai ere izan direla nabarmendu zuen Itxakoko entrenatzaileak, burua gaurko partidan jartzeko. ?
|
Badakite
bertze txapela lortzeko moduan garela, eta Ligaz haratago begiratzeko gai izan dira egunotan?.
|
|
|
Orduan norbaitek erran bazian gauz hori, gaizki hartuko nuen, segur izanez neri gaizki ikustia nai ziala. Ez nuen egundaino sinitsiko badirela laguntzaileak, ez dutenak deus gehiago nahi zuri huros
|
jakitea
bertzerik.
|
|
|
Oroitzen naiz nola goiz batez abiratu ginen sexoaren gainean. Ez
|
dakit
bertze neskek horren libroki aipatzen ahal zuten ero ez, baino gure etxean ez zen deus trabarik elkarreri gure sendimentuak emaiteko.
|
|
2011
|
|
|
–Nik
|
dakidan
bertze norbait ere zoratzen egonen zunan?
|
|
|
Atzo auzoko erretore bat ibilirik, jendearen galdera, landaz landa, har horien galtzekotan, otoitz egiten, jin zait galdatzera ote
|
nekien
bertzerik zer egin haien leherrarazteko. Ezen, Jainkoak nahi badu otoitz egin diezaiogun, nahi du ere nor bederak bere aldetik egin dezan ahal duena.
|
|
|
Badaiteke ere, gorago erran dugun bezala, sator bideen gainean urrakoak egin eta ez baita satorra heldu xiloen tapatzera. Horrek erran nahi luke satorra, zuk ez
|
dakizun
bertze bide zenbaitetarik joan dela bere ohantzerat. Baldin ezagutzen baduzu ohantze hura nontsu den, hari ahal bezain hurbil irek ezazu bidea:
|
|
2012
|
|
|
Dena den zergatia, deitoratu baizik ezin dut egin jokamolde hori, bi arrazoirengatik. Bata, euskarazko saiakeren irakurle gisa, interesatzen zaidalako
|
jakitea
bertze inork idatzi duen ala ez euskaraz eskuartean dudan gaiari buruz edo horrekin nola edo hala loturik dagoen zerbait. Eta bigarrenik, euskal komunitaterik eraiki nahi badugu, hiztunona ez ezik, pentsalariena, saiakeragileena ere egin liguketelako ikusgarri idazleek beraiek euren lanetan:
|
|
|
Nahi eta ezin nahiz eta
|
jakin
bertze batentzat zinela erabat nintzen maitemindu eta orain bakarrik nagoela zerura begira azken olerki hau idazten dizut
|
|
2013
|
|
|
Lurrean jarri nintzen, lastairaren ondoan.
|
Banekien
bertze jarlekurik ez zela barne hartan.
|
|
|
Baina gauza lausoak ziren. GALeko atxilotu batzuek eman zuten haren izena, baina ez
|
zekiten
bertze deus hari buruz. Kazetari batzuek Jean Louis B gisara identifikatu zuten.
|
|
|
Alde honetan, hartu zuen denbora ongi begiztatzeko.
|
Bazekien
bertzea bertze teilatura pasatzen balitz, ihes eginen lukeela. Iheslaria ongi agertzen zen orain gaueko zeru argitsuan.
|
|
2014
|
|
|
Odol purrusta bat galdua du eta musker kolorea hartua dio aurpegiak. Besoetarik tiraka baztertzen saiatu da Luro,
|
baitaki
bertze obus ttipi horietarik bat jaus litekeela fite inguruan. Salaberriren gorputza hamar bat metro higitzea lortu du, odol arrasto larri bat utziz bidean, zementuzko gerizperat bidean, baina ezinean ari da, obusekin erreken suntsitzen ari baitira aleman tzar horiek.
|
|
2015
|
|
|
Igeri irakasle nintzen urte erdiz, eta, beste erdian, EHZko administrazio kontseiluan %100 sartua, ez
|
baitakit
bertze gisaz egiten, denbora osoko lana atzemateko kasik oztopatzen ninduen arte! Anitz ekartzen du pertsonalki; itzulpenak, programazio artistikoa, urte osorako proiektuak bultzatzea, taldeekin harremanetan jartzea, aurrekontu bat egitea, idaztea...
|
|
2016
|
|
|
Esan dugun bezala gaiak xit sinpleak ziren: «Gauden eskualdun» komeriatxoan, adibidez atzerritar gaiztoen aurka mintzo da, bertan abestiak tartekatzen direla eta esaten «kantu hori ez
|
dakitenek
bertze zenbait eman dezakete, horren orde», eta antzezlarietaz dioela «bertze zenbait nahi bada», alegia, obra irekirik eta aske gelditzen da unean uneko ahalmenei egokitzeko. «Zubietako debrua» deituan irrigarriki mostratzen ditu sorginetan sinesten dutenak, ezen «ez, ez da sorginik, baina beti izan dira eta izanen dira jende xoroak».
|
|
2017
|
|
|
Haur horietarik batzuk musika jotzen jarraikitzeko suertea izanen dute, ez denek. Baina, nork
|
daki
bertze batzuri zoinbait urteren buruan ez zaioten berriz musika lantzeko tirria piztuko! Nolanahi ere, bizian ezin ahantzizko oroitzapena gordeko dute nunbait, beharriak xorroxtuz, erhiak trebatuz nahikari eta edertasunaren gustua ernarazi diotena.
|
|
2018
|
|
|
—Nik au baizik
|
eztakit
bertzerik: bietatik. bat hil artio ezkontzak iraunen duela.
|
|
2019
|
|
|
Gaueko lana, lan berezia; ez
|
dakit
bertze tokitan nola aritzen ziren, gurean lan baino gehiago sport bat zela erranen nuke; jakina dirua irabazten zen, eta bazituen bere arriskuak; lehian indarrak neurtzeak ere bazuen berea. Hamasei urterekin hartu zuen eltzetzuak nire anaia portuges bat pasatzen; mugan izan zen eta anaiaren atorrarekin gelditu zen eltzetzua.
|
|
|
Gure kasuan, ikerketan zehar jasotako kotak zerrendatu eta gero, iritsi gara momentu batera non, jada, aditz laguntzailerik gabe geratu garen; baina, hala ere, geratzen zaizkigun" hizkuntza langai" apurrei esker, jakin,
|
badakigu
bertze garaiko belaunaldi batzuk existitu zirela. Gure lana, beraz, hizkuntza osagai zahar horiek aztertzea eta sailkatzea da, baliabide horiek baitira frogatzen dutenak gizaldi anitz, bata bertzearen atzetik, bizi izan zirela eta aitzineko gizaldi horiek zirela, hain zuzen, hizkuntza osagai berria lortzeko behar zuten oinarria osatu zutenak.
|
|
|
" ehunen bat etxe (borda?) berri sortzea XVIII. mendearen hastapenetik bertze ehun urtez eki edo hego aldeko lur idekietan. Guk
|
dakigularik
bertze nehun gertatu ez zen berezitasuna". Nola jakinen dugu bada guk, bertze nehun gertatu zenetz, ez badu inork deus aztertu?
|
|
|
Bueno, solastatuko gara… Rebeka ere han al zen? Ez, ez, ez…
|
Jakiteagatik
bertzerik ez! Badakizu nik ez zaitudala ito nahi; gure artean loturarik ez dagoela.
|
|
2021
|
|
|
" Gure" lehen hitzean ohartzen naiz, Aita hori ez dela bakarrik nere Aita, bainan bertze jende guzien Aita. Eta
|
badakit
bertze hori maitatu behar dudala nere burua bezala. Eta ez da beti errex!
|
|
|
Hau dena erranarazi didana, eta zuri aitortzera bultzatu nauena, Poline da, zeina halako susmo txarra harturik baitago nitaz, bihotzean ongi daki-eta ezin dudala bera maitatu, eta leku guzietan ene zelatan dabil. Eta, hura aitzinean dela, enekin modu pribatuan hitz egitera heltzen zarelarik, halako beldurra izaten dut nik egin keinuren bat hark bere iritzia indartzeko oinarritzat hartuko ote duen, non saihestu nahi dudan horrexetan erortzen bainaiz; horregatik, pentsatu dut zuri galde egitea ez jiteko enegana hain tupustean, haren edo hura bezain maleziatsuak direla
|
dakizun
bertze jende batzuen aitzinean; nahiago bainuke hilik egon, edozein kreatura ohartzea baino. Eta ez balitz zure ohoreari diodan estimuagatik, ez nintzaizukeen honela mintzatuko, zorionekotzat baitut ene burua eneganako dituzun maitasun konfiantzengatik, eta horrela jarraitzea baizik ez dizut eskatzen.
|
|
2022
|
|
|
Cocemfen ere lanean segitzeko prest dira. Nafarroako Gobernuak Berdinna saria eman izana urrats bat da, baina
|
badakite
bertze pauso anitz eman behar direla.
|
|
|
Emazteak, hain luzaroan bera maite izan zuen hura zelakoan, ahalik eta txerarik onena egin zion. Baina gizonak, ongi
|
baitzekien
bertze baten lekuan zegoela, kontu handia izan zuen hitzik ez egiteko, eta buruan bere mendekua gauzatzea baizik ez zeukan: damari ohorea eta kastitatea kentzea, deusengatik ere zorretan gelditu gabe harekiko.
|
|
|
Lan egin nuen hirugarren etxean, errate baterako, ingelesak ziren. Haiek ez
|
zekiten
bertzerik, eta orduan bai pasatu genuela gaizki. Keinuka edo ez dakit nola, baina moldatu ginen!".
|
|
|
Bakarrik etortzen zen Hugo ostatura, baina bazituen ohiko lagunak, haiek ere beren kabuz joaten zirenak,
|
bazekitelako
bertzeak han atzemanen zituztela. Lagunak, edo bertze batzuk:
|