|
2008
|
|
|
–Ba al
|
daki
berorrek zer esan zidan komentura joan nintzenean?
|
|
|
Hizkuntz gaitasuna funtzio baten arabera definitu da, hots, hizkuntza
|
jakitea
berori zuzen eta egoki erabiltzea da. Zuzentasuna gramatikari legokioke eta egokitasuna testuinguruari.
|
|
|
–Ba al
|
daki
berorrek zer esan zidan komentura joan nintzenean?
|
|
|
Argiak amildegira begira geratu zirenean, pentsatu nuen zulo beltzak irentsiko gintuela, seguru nengoen ez ginela onik irtengo hartatik, nik ez diot beldurrik heriotzari, ez diot sekula izan, baina nola nahiko nuen ba modu hartan hiltzea?, eta Tomasen ondoan, gutxiago, nik ez
|
dakit
berorrek zer nolako inportantzia ematen dien halako kontuei, baina ardura handia du nor noren ondoan dagoen hilobietan, niri ez zaizkit kanposantuak gustatzen, ahal bada nahiago dut joan gabe, baina behartzen naizenetan ezagunen izenei begira geratzen naiz, bat nolakoa zen eta nolakoa zen bestea gogoratzen entretenitzen naiz, eta halako batean hor ikusten dituzu senar emazteen izenak elkarren ond...
|
|
|
Gauza bera gerta  tzen zitzaidan niri: ...rrek ez daki zer den trapuzar bat banintz bezala bizitzea, trapuzar bat naizela sentitzea; Inaziok, ordea, gozotasunez tratatzen ninduen beti eta laztana esaten zidan, edo kariño, baina ez gixon melenga bat delako, ez, ez da melenga, niri ez zaizkit gizon melengak gustatzen, berorrek moto gainean ikusi izan balu ulertuko luke zertaz ari naizen, ar arra da, zaldun bat zaldi gainean bezalakoa, ez
|
dakit
berorrek ikusia duen Gregory Peck Vespa baten gainean dabilen pelikula hori, mingain puntan daukat titulua, pelikula ikusi nuenetik gustatzen zaizkit motoak, ederra da gizon bati gerritik heldu eta kilometroak eta kilometroak egitea, haizeak ilea banatzen dizula eta kilimak sentituz sabelean...
|
|
2009
|
|
|
Pozik be lagunduko neuskio. Baina ondo
|
daki
berorrek, baserrian beti lan asko. Neure osasunerako be jan dagiala, Don Fakundo!
|
|
|
Jauna, ez al
|
daki
berorrek. Goizeon, okotzetik burdina bat sartuta, eroan dabe kanpora Potxolo txilioka eta orroaka.
|
|
|
Reginak Benjamin Mariaren jaiotzak eragin ziòn traumaren berri eman zion: . Ez
|
daki
berorrek zer den norberaren gorputza ustelduta bezala sentitzea, zeren, Jainkoak sei sagar ezin osasuntsuago oparitu ondoren, zazpigarren bat bidali baitzidan, ezin ustelagoa, auskalo zergatik?, halaxe aritu zitzaion Regina, hitz gordinak erabiliz, apaingarrietara ohitua zegoenak bere min hura ezin apaindu balu bezala behingoz, eta markesa andereak kontsolatu egiten zuen: –Lasai, Regina, egin behar zenuena egin zenuen-eta?
|
|
|
–Gaur Domingoren urtebetetzea da, erantzun zion Adak?.
|
Badaki
berorrek zer opari egingo niokeen. Lur berde bat, are zeru berdeagoa duena, kanario horien eta tximeleta gorrien jostaleku:
|
|
|
–Gaur Domingoren urtebetetzea da –erantzun zion Adak–
|
Badaki
berorrek zer opari egingo niokeen. Lur berde bat, are zeru berdeagoa duena, kanario horien eta tximeleta gorrien jostaleku:
|
|
|
Reginak Benjamin Mariaren jaiotzak eragin ziòn traumaren berri eman zion: " Ez
|
daki
berorrek zer den norberaren gorputza ustelduta bezala sentitzea, zeren, Jainkoak sei sagar ezin osasuntsuago oparitu ondoren, zazpigarren bat bidali baitzidan, ezin ustelagoa, auskalo zergatik", halaxe aritu zitzaion Regina, hitz gordinak erabiliz, apaingarrietara ohitua zegoenak bere min hura ezin apaindu balu bezala behingoz, eta markesa andereak kontsolatu egiten zuen: " Lasai, Regina, egin behar zenuena egin zenuen-eta...
|
|
2010
|
|
|
jainkosek gaztaro heroikoaren eta bizitza luze anonimoaren artean aukeratzeko esan zidaten. Eta nik,
|
badaki
berorrek, lehena hautatu nuen. Tetis nire amari zor diot, beraz, gizon arrunt bihurtzeko aukera hau.
|
|
2011
|
|
|
–Hara, don Urbano,
|
badakit
berori maiz mintzatzen dela zikoinen leialtasunaz, baina Anastasia eta biok ez ginateke gutiago izanen, baldin eta berorrek noizbait ezkonduko bagintu?
|
|
2012
|
|
|
Ez al
|
daki
berorrek. Tontoenak ere badaki-eta hori.
|
|
2013
|
|
|
–Berorrek
|
badaki
berorren alde aterako nintzatekeela, hemen inguruan gerraren bat piztuko balitz, horretarako ordaintzen baitiot berorri zerga ezin zintzoago! Baina traktorea erostea...
|
|
|
–Andere maitea, hots egin zuen Hill andereak zur eta lur?, ez al
|
daki
berorrek espreso bat etorri dela ugazaba jaunarentzat, Gardiner jaunak bidalita. Orain dela ordu erdi bat izan da hemen, eta ugazaba jaunak gutun bat hartu du.
|
|
|
–Berorrek
|
badaki
berorren alde aterako nintzatekeela, hemen inguruan gerraren bat piztuko balitz, horretarako ordaintzen baitiot berorri zerga ezin zintzoago! Baina traktorea erostea...
|
|
2014
|
|
|
Eskuak dardarika, tabakoa bildu ezinik ari direla jin zaie Etxeber erretorea, kofesatu nahi dutenetz galdezka. "
|
Badaki
berorrek gure bekatuen berri, egunero berak direnez", ihardetsi dio Etienek. " Zenbat kalitu dituzue?".
|
|
2015
|
|
|
Ez dut eskatzen haiek zutena bezain bizia izatea sua, baina nik ikusten dudana baino biziagoa izatea nahi nuke.
|
Badaki
berorrek zerk duen horretan garrantzia. Bizitzari higuin eta ohorea estimu gutxitan izateak; berdin zitzaien, egia esatearen eta Jainkoaren aintzarako hari eustearen truke?
|
|
|
Goraintzi asko Hernando jaunari eta Ana andereari eta Alonso Cabríari eta Alvaro Lugori.
|
Badaki
berorren gorentasunak nirekin jaurerritik galdu eta apaltasunetik irabaziko duela. Jaunak utz diezadala berorren gorentasuna ikusten, bihotz bihotzez desiratzen baitut.
|
|
|
2 Berorri poz ematearren bidaltzen dizkiot fundatzeko patenteak eta, bestalde, Jesusen Lagundiko aita bati idazten diot; niretzat hurrekoa izan ohi da eta nire aitor entzulea, ez dakit orain zer izango den?; oso ona da eta kontseilu-buruaren hur hurrekoa. Berari esaten ez dizkiodan beste gauza batzuen berri berorrek emango diola idazten diot, eta horrela eskatzen diot berorri hala egiteko eta konta diezazkiola aita hauen iskanbilak eta zein tratu txarra eman dioten bederatzi hilabetean frai Joan Gurutzeko santu hari, oraindik ez baitu
|
jakingo
berorrek zer gertatu den eta zabaltzen dituzten gezurrezko testigantzak. Patenterik nahi balu, eman biezaio berorrek, ikusi behar dutela deritzanak ikusi ondoren; izan ere, beharbada, kontseilu-buruari eta nuntzioari ere beronen aitor entzuleak erakutsiko dizkie, honi ere mezua bidaltzen baitiot.
|
|
|
4 Isabel San Paulorenari erantzun nahi nioke eta ez da astirik. Eman biezazkio nire goraintziak, berak
|
badaki
berorren karitateak izan behar duela maiteena eta, eta eman diezazkiola Romerori eta Maria San Jeronimorenari; behintzat norbaitek haren osasunaz idatz diezadala nahiko nuke, berak ez baitu egiten.
|
|
|
Jainkoa izan bedi goretsia, hainbeste mesede egiten baitigu. Nik nahiko nuke berorren agurgarritasunari laguntzea, aipatzen duen artzapezpikuarekiko gomendiozko gutuna egiten saiatuz; baina jakin beza ez dudala hitz egin ez labur eta ez luze haren arrebarekin eta ez dudala ezagutu ere egiten, eta
|
badaki
berorren agurgarritasunak zein kasu gutxi egin zion artzapezpikuak nire gutunari, Erromara zihoanean berorrek hari idatz niezaiola agindu zidanean, eta ez dut batere gogoko inor aspertzea ezer ez lortzeko, batez ere aldi luzea igaroko ez denean baimena eskatu gabe Madrileko fundaziorako. Hori baino askoz nahiago nuke nik, horretara hain behartua denaren aldetik hau egingo balitz; baina ez dut ikusten nola.
|
|
|
11 Ávilakorik ez
|
dakit
berorren agurgarritasunak idazten didana baino besterik. Jainkoa izan bedi berorren agurgarritasunarekin.
|
|
|
3 Nik
|
banekien
berorren gorentasuna gaizki zegoela, eta horrela gaur saiatu naiz berorren gorentasunaren osasunaren berri jakiten. Bedeinkatua izan bedi Jauna, berorren gorentasunak hoberantz egin duelako.
|
|
|
1 Espiritu Santuaren grazia izan bedi berorren aitatasunarekin, ene aita. Gortetik bidali didan berorren gutuna iritsi ez balitz, ona nengoen ni, gaur san Frantziskoren egunaren biharamuna eta ez da iritsi frai Antonio, ezta nik ez
|
nekien
berorren aitatasuna ongi iritsi den ere, berorren gutuna ikusi dudan arte.
|
|
|
Asko erregutzen diot Jaunari beraren alde eta gainerako guztiek ere bai; hainbeste mesede egin dizkiguna ezagutzeko gogoa dut; Luis Manrique jaunaren eta bien artean, hor monasterio bat fundatzeko artzapezpikuagandik baimena lortzeko, plana gauzatu ahal balitz, fundazio honetara joaterakoan fundatuko nuke laster batean, eginik egon arte inor ez konturatzeko eran, dagoeneko badudalako etxea nork eman. Eta artzapezpikuak errentaduna nahi badu,
|
badaki
berorren aitatasunak berehala sartuko direla Luis Guillamasen alabak, urtero laurehun milako errenta dutenak, eta hamahiru mojarentzat nahiko da; aita bikarioak berehala emango dit baimena. Beharbada, jaun horiek ezagutuko dute artzapezpikuaren adiskideren bat hori lortzeko.
|
|
|
Uste dut aita txit agurgarriak komeni den guztia egingo duela. Zalantza bat geratzen zait soilik, eta hauxe da, nuntzioa hil zenean
|
badaki
berorren aitatasunak zenbat eskumen zituen emanak, eta ez zuten balio izan, eta hain gauza garrantzitsuan iritzietan oinarritzea buruhauste handia litzateke.
|
|
|
Bihar, astelehenean, dira zortzi egun berorri idatzi niola hemengo mandazain baten bidez, eta han aditzera ematen nion zer gertatu zen Magdaleno probintzialarekin, eta errege agindua eta berari egiten zitzaion jakinaraztea bidali nituen. Ez dut
|
jakin
berorrek jaso duen; abisu eman diezadala nahiko nuke, kezkaz nagoelako. Gero gertatu dena idazkitxo hauen bidez ikusiko du berorrek.
|
|
|
5 Eman biezat berorren agurgarritasunak gizon honen berri, ea fidagarria den, haren adimena, grazia eta hitz egiteko era atsegin izan baitzaizkit. Ez
|
dakit
berorren agurgarritasunaren hurbilekoa delako izango den. Noizbehinka etorri izan da hona.
|
|
|
Berorren erantzunaren zain egon naiz, diotenez, Aste Santuan edo pixka bat geroago eman zioten nire gutun bateko eskariaren erantzuna noiz jasoko; Madrilen egingo zen monasterio baterako baimena eskatzen nion berorren jauntasun txit argiari; fundazio hori atsegin zitzaiola berorri esan zidan eta une hartan ez zidan baimenik eman orduan eragozpen bat zegoelako, dagoeneko gure Jaunak kendu duena. Ez
|
dakit
berorrek gogoan duen, baina egoera hura igaro ondoren egingo zidala mesede hau esan zidan; eta, beraz, ziurtzat izanik, ni fundazio horretarako gauza batzuk prestatuz joan naiz, etxe merkeagoa aurkitzeko, erosoago baitzen haren maiestatea Madrilera etorri baino lehenago egitea.
|
|
|
3 Ez diot idazten sarriago ama priorearen bidez
|
dakidalako
berorren berri eta berorrek nire berri, eta zeregin ugari ditudalako, han hemengoaren ondoan atsedena bainuen?; baina neure otoitz xumeetan ez dut berori ahazten, eta gauza bera eskatzen diot berorri. Nahi beza... urteetan?
|
|
|
Bera dioten bezalakoa bada, gutxi axola du hainbeste ez izatea; nik esaten diot talentudun mojak behar ditugula. Sinets beza daukana ekarriko duela; eta
|
badaki
berorrek, mojak oso guretzakoak badira, ez dugula begiratu behar hainbeste dote kontua. Beraren ama, esan didatenez, hil beharrean jarri da alaba ekarri dutelako, eta egia izan behar du, eta horrela gutxi lagunduko dio berari.
|
|
|
Joana andereari, Pedro Álvarezi eta guztiei beti eman goraintzi asko. Jakin beza burua gutuna idazten hasi nintzenean baino askoz hobeki dudala; ez
|
dakit
berorrekin hitz egitearen pozak eragiten duen hori.
|
|
|
Ez dakit zer tentaldi duen ama prioretxo hark fraide horiei poz emateko. Frai Anjelen gutun horretan ikusiko du berorren aitatasunak, nola
|
zekiten
berorren arrebarekin etorriko zela. Ni poztu naiz ez zelako joan; orain oso ongi etorriko da.
|
|
|
Orain ez naiz harritzen haren falta nozitu izana; eta hala ere, egin zaionagatik eskerrak eman besterik ez du egiten, hain ona da izan ere. Ehun dukatak,
|
badaki
berorren agurgarritasunak bidali nion aita Gracián maisuaren gutunetik, bere amak alabarekin gastatu zuen guztia deskontatzeko esaten duela, eta hor aipatzen dituen ehun dukat horiek dira?; beraz, ordain-agiriak hirurehun dukatekoa izan behar du.
|
|
|
aita Nicolaok buruan sartu sartua duela, berori ez dadila sar, Jaunaren laguntzaz Madrilen egingo den fundazioan izan ezik, Haren Maiestateagan itxaro baitugu laster egingo dela. Tarte luzean zain egon den bezala tarte laburrean zain egoteko pazientzia baldin badu berorrek, ez dezala inork
|
jakin
berorren erabakirik ezta han fundazioa egingo denik ere, benetan hainbeste doakiguna delako.
|
|
|
Alderdikeria itxura harturik, garbi dago haserre jarriko zirela. Nik Marianori askotan esaten niona diote, eta ez
|
dakit
berorren aitatasunari ere idatzi ez ote nion, hau da, prelatu bat haiengana bidaltzea zer eskumenez doan erakutsi gabe, argi dago, ez dela sekula egiten.
|
|
|
4 Nik, kasu honetan, arrazoizkoa zena baino gehiago ere egin dut, beste urtebete luzatuz mojagaiaren nobizio aldia, probatzeko denbora gehiago izan dadin, eta handik Salamancara joan nadinean, guztiaz hobeki informatzeko. Hau aita Oleari zerbitzu egitearren eta pozik gera dadin da, ongi ohartzen bainaiz mojek ez dutela gezurrik esaten (gauza arin arinetan ere
|
badaki
berorrek ez direla horretan erortzen), eta ez da gauza berria etxe hauetatik mojak irtetea, oso ohikoa baizik, eta ez dute ezer galtzen biziera latz honetarako ez dutela osasunik esatean, eta ez dut ikusi inor horregatik gutxiago balio duenik.
|
|
|
2 Nik ere egiten dut baraua, lurralde honetan ez delako hainbesteko hotzik eta horrela ez dit egiten beste tokietan egiten didan kalterik. Ene aita frai Antoniori nire partetik eman goraintzi asko, mesedez; baina, ahal bada, ez beza
|
jakin
berorren aitatasunari hainbeste idazten diodala eta berari hain gutxi. Beharbada, orain idatziko dizkiot zenbait letra.
|
|
|
Hala ez balitz ere, ezin zezakeen izenda besterik inola ere hauteskundeetarako. Ez
|
dakit
berorren agurgarritasuna nola ez zen konturatzen honetaz, ezta ez dela garai egokia orain Erroman etxea egiteko ere, gizonen falta handia duelako hemengo etxeetarako ere, eta Nicolaok falta handia egiten dio berorri, ezinezkoa baita hain bakarrean hainbeste gauzatara iristea. Esaten zidan bai frai Joan Cuevasek hori, sarri hitz egin genuen-eta.
|
|
|
Berorren gutuna ikusten dudan guztian kontsolatzen naiz, eta penaz egoten naiz sarritan ezin dudalako atseden hartu hau eginez.
|
Badakit
berori konturatzen dela honetaz, baina, hala ere, sentitzen dut gehiago ezin izatea.
|
|
2017
|
|
|
Eta zurruta ere bai, antza denez. Eta
|
badaki
berorrek, ardoa eta pattarra tartean direnean... Atzo Julian tabemariak berak ere ez zuen kemenik izan ostatua zabaltzeko.
|
|
|
Astelehen goiz horretan oso garaiz jaiki ziren etxeko gizonak, Martin gure gizona, eta Martintxo gure semea. Aita baino handiagoa zen ordurako gure Martintxo, baina Martintxo deitzen genion beti,
|
badaki
berorrek, aita semeak ez nahastearren...
|
|
2018
|
|
|
–Jakinean gaude espetxe probintzialeko apaiz presoek bafle baten eskaria egina dutela, euren patioan ere entzun ahal dadin presondegi osorako programatu ohi den musika interesgarria. Flamenkoa eta,
|
badaki
berorrek.
|
|
|
Esamesen biktimak axola eta beldur gutxi gorde behar die bere bizkar sortu ondoren, haizeak jota bezala puzten diren marmarioei. Esamesak,
|
badaki
berorrek ere hainbeste, orbelaren antzeko dira. Jaramon egiten diena galdurik dago, estali eta ito du orbelak.
|
|
|
–Ez naiz horretaz ari oraingoan,
|
badaki
berorrek ere. Errondal babestu zuena askatu?
|
|
|
" Gauzak zeharkatzen ditut, eta trabesiaren erdian noala ez dut ezer ikusten!, abiatzeko lekuaren eta helburuaren ideiekin entretenituta. Ondo
|
daki
berorrek: jendeak ibaia igerian zeharkatu nahi, eta zeharkatzen du; baina beste bazterra askozaz beherago jotzen du, hasiera batean gutxien pentsatutako tokian.
|
|
2019
|
|
|
–
|
Badaki
berorrek ni gizon isila naizela.
|
|
|
–
|
Badaki
berorrek. Gizonak urduri dabiltzanean, lelokeriak baino ez dituzte galdetzen.
|
|
|
–Ez da inolako zalapartarik izan, eman zion berri?. Oraindik ez
|
dakite
berorrek alde egin duela.
|
|
|
Jainkoarren! Ez
|
baneki
berori ameslari eta fantasiatsu hutsa dela, domine Kepler, konturik handiena izan nuke berorren eskuetan ez zedin jausi nik idatzitako ezer. Baina, esan biezat, idazkerak zer jarri dio agerian von Waldstein jaun horri buruz?
|
|
|
–
|
Badakit
berori kapitaina izan dela dragoietan, esan zuen damak.
|
|
|
Eta berorrekin borroka egiteko beldur dira. Nik uste dut
|
badakitela
berori menderatuko luketela baina?, berorrek haietako inor borrokan hiltzen badu, galduta izango du hil ondorengo bizirako itxaropen oro. Desohorerik handiena litzateke borrokan emakume batek garaitua izatea.
|
|
|
Lisboako Setioaren Historia honetan, Romeok badaki honezkero ez duela zorabiatzeko arrazoi askorik aurkituko, Raimundo Silvak, hutsegiteen zuzentzeaz eta zuzenketen hutsegiteaz aldez aurretik eduki zuen elkarrizketa labirintiko samarrean, egileari liburua atsegin zitzaiola esan zion arren, eta, benetan, ez zuen gezurrik esan. Baina, zer da zerbait atsegin izatea, diogu guk, izugarri atsegin izatearen eta batere atsegin ez izatearen artean badira, bederen, gutxiago atsegin izatea eta pixka bat atsegin izatea, eta ez da nahikoa liburua idaztea
|
jakiteko
berorretan zer zatiri emango zaion baiezkoa, zer zatiri ezezkoa eta zeri agidanezkoa, horretarako beharrezkoa litzateke ozenki ahoskatzea, entzumenak azken bibrazioa atzematen baitu, beti atzematen baitu, eta geure burua engainatzen dugunean edo engaina gaitzaten uzten dugunean entzumenari nahikoa entzun ez geniolako izaten da. Aitor bedi, hala ere, elkarrizketa hura ez zela engainagarria izan atsegin izateari dagokionean, berehala nabarmendu zen atsegin izate hori kolore gabekoa zela, alienatua, Raimundo Silvak esaera epel hori esan zuen, Atsegin zait, eta esaten bukatu orduko esaera hotz geratu zen.
|
|
2020
|
|
|
–Jauna, ba al
|
daki
berorrek idiakeztarrenean bizi ote den Jagobe Placentia izeneko zerbitzaririk. Gasteiztik soineko bat dakargu beretzat. Manuelak apal apal herriko erretoreari, elizako atarian.
|
|
2022
|
|
|
|
Badaki
berorrek, gure txorakeriak eta ergelkeriak dira! erantzun zioten bi gaztetxoek, irribarrez oraingoan ere, egia ezkutatu nahian.
|
|
|
–Ongi, ongi.
|
Badaki
berorrek egun zailak direla hasmentako hauek. Mutikoarentzat gehienbat.
|
|
|
–Bai, bai. Fidel ez zen sinestuna, hori
|
badaki
berorrek. Behin, argi eta garbi azaldu zidan heriotza iristean egin beharrekoa.
|
|
2023
|
|
|
Ez dakit zenbat urte izango nituen, sei edo gutxiago, sei urte nituela hil baitzen ama. Medikuarenera joateko izango nintzen amarekin Bermeon;
|
badaki
berorrek, orkatilakoagatik. Konfitegiaren lehenengo oroitzapena dut hura, mostatxoiarena.
|