|
2011
|
|
|
Modu naturalean, atmosferan, aztarna kontzentrazioan besterik ez
|
da
agertzen gas hau. Bakterioen jardueraren bidez materia organikoa deskonposatzean sortzen da, bereziki ingurune erreduktoreetan eta egoera anaerobioetan.
|
|
|
Modu naturalean, atmosferan, aztarna kontzentrazioan besterik ez da agertzen gas hau. Bakterioen jardueraren bidez materia organikoa deskonposatzean sortzen
|
da
, bereziki ingurune erreduktoreetan eta egoera anaerobioetan. Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen da atmosferara, gas naturalaren osagaia baita.
|
|
|
Bakterioen jardueraren bidez materia organikoa deskonposatzean sortzen da, bereziki ingurune erreduktoreetan eta egoera anaerobioetan. Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen
|
da
atmosferara, gas naturalaren osagaia baita. H2S a gas pozoitsua da, eta oso nabaria, kiratsa dario eta.
|
|
|
Bakterioen jardueraren bidez materia organikoa deskonposatzean sortzen da, bereziki ingurune erreduktoreetan eta egoera anaerobioetan. Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen da atmosferara, gas naturalaren osagaia
|
baita
. H2S a gas pozoitsua da, eta oso nabaria, kiratsa dario eta.
|
|
|
Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen da atmosferara, gas naturalaren osagaia baita. H2S a gas pozoitsua
|
da
, eta oso nabaria, kiratsa dario eta. Atmosferara iristean, oxidatzeko joera izaten du, eta erreakzio honen bitartez SO2 bihurtzen da:
|
|
|
H2S a gas pozoitsua da, eta oso nabaria, kiratsa dario eta. Atmosferara iristean, oxidatzeko joera
|
izaten
du, eta erreakzio honen bitartez SO2 bihurtzen da:
|
|
|
H2S a gas pozoitsua da, eta oso nabaria, kiratsa dario eta. Atmosferara iristean, oxidatzeko joera izaten du, eta erreakzio honen bitartez SO2 bihurtzen
|
da
:
|
|
|
Materia organikoaren deskonposizio biologikoan hainbat konposatu kimiko sortzen
|
da
. Horien artean, H2S da nagusia; merkaptanoak ere sortzen dira (tiolak,. S funtzioa dutenak), eta kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai.
|
|
|
Materia organikoaren deskonposizio biologikoan hainbat konposatu kimiko sortzen da. Horien artean, H2S
|
da
nagusia; merkaptanoak ere sortzen dira (tiolak,. S funtzioa dutenak), eta kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai. Gainera, gas horietariko batzuk toxikoak dira gizakiarentzat (ikus 1 irudia).
|
|
|
Materia organikoaren deskonposizio biologikoan hainbat konposatu kimiko sortzen da. Horien artean, H2S da nagusia; merkaptanoak ere sortzen
|
dira
(tiolak,. S funtzioa dutenak), eta kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai. Gainera, gas horietariko batzuk toxikoak dira gizakiarentzat (ikus 1 irudia).
|
|
|
Horien artean, H2S da nagusia; merkaptanoak ere sortzen dira (tiolak,. S funtzioa dutenak), eta kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai. Gainera, gas horietariko batzuk toxikoak
|
dira
gizakiarentzat (ikus 1 irudia).
|
|
|
Nahiz eta ez
|
izan
atmosferaren osagai nagusia, karbono dioxidoaren kontzentrazioa handia da, eta, batez ere, oso adierazgarria. Egun, bolumenaren% 0,035 gainditu du.
|
|
|
Nahiz eta ez izan atmosferaren osagai nagusia, karbono dioxidoaren kontzentrazioa handia
|
da
, eta, batez ere, oso adierazgarria. Egun, bolumenaren% 0,035 gainditu du.
|
|
|
Egun, bolumenaren% 0,035 gainditu du. Industria Iraultza baino lehen, ordea, bolumenaren% 0,028
|
zen
. Karbono dioxidoak oso eragin nabaria du, funtsezkoa, lurrera iristen den erradiazio elektromagnetikoan, planetaren berotegi efektuan, eta klima aldaketan.
|
|
|
Industria Iraultza baino lehen, ordea, bolumenaren% 0,028 zen. Karbono dioxidoak oso eragin nabaria du, funtsezkoa, lurrera iristen
|
den
erradiazio elektromagnetikoan, planetaren berotegi efektuan, eta klima aldaketan. Haren iturri nagusia errekuntza prozesuak dira:
|
|
|
Karbono dioxidoak oso eragin nabaria du, funtsezkoa, lurrera iristen den erradiazio elektromagnetikoan, planetaren berotegi efektuan, eta klima aldaketan. Haren iturri nagusia errekuntza prozesuak
|
dira
: prozesu industrialak, energia sortzeko hainbat teknologia, etxeetako berogailuak, eta, oso neurri esanguratsuan, garraioak (ikus 2 irudia).
|
|
|
prozesu industrialak, energia sortzeko hainbat teknologia, etxeetako berogailuak, eta, oso neurri esanguratsuan, garraioak (ikus 2 irudia). Oxigenoa mugatzailea ez
|
denean
, ikatzaren edo hidrokarburoen errekuntzak erreakzio hauetan oinarritzen dira:
|
|
|
prozesu industrialak, energia sortzeko hainbat teknologia, etxeetako berogailuak, eta, oso neurri esanguratsuan, garraioak (ikus 2 irudia). Oxigenoa mugatzailea ez denean, ikatzaren edo hidrokarburoen errekuntzak erreakzio hauetan oinarritzen
|
dira
:
|
|
|
Hala ere, oxigenoa kontzentrazio estekiometrikoan baino kantitate txikiagoan agertzen
|
denean
, karbono monoxidoa sortzen da.
|
|
|
Hala ere, oxigenoa kontzentrazio estekiometrikoan baino kantitate txikiagoan agertzen denean, karbono monoxidoa sortzen
|
da
.
|
|
|
2 irudia. ikatza erretzen duen zentral termoelektrikoa; tximiniaren garaieraren bidez eta gasen zinetikaren bitartez emisioa nahaste geruzaren gainera bidaltzen
|
da
, ahal den neurrian.
|
|
|
2 irudia. ikatza erretzen duen zentral termoelektrikoa; tximiniaren garaieraren bidez eta gasen zinetikaren bitartez emisioa nahaste geruzaren gainera bidaltzen da, ahal
|
den
neurrian.
|
|
|
O2 aren kontzentrazioa murritza
|
bada
, konposatu organikoen errekuntza prozesuak beste bide batetik hartzen du:
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen
|
da
ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa
|
denean
(ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa
|
izaten
da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten
|
da
hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa
|
da
, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke. Odoleko hemoglobina desaktibatzen du.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua
|
denean
(toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke. Odoleko hemoglobina desaktibatzen du.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere
|
izan
daiteke. Odoleko hemoglobina desaktibatzen du.
|
|
|
Odoleko hemoglobina desaktibatzen du. Hala, odolak ezin du oxigenoa garraiatu CO ak ordezkatzen duelako, eta, ondorioz, zelulak anoxiaz hiltzen
|
dira
.
|
|
|
Troposferan edo estratosferan, alegia, garaiera handietan?, karbono monoxidoa oxidatu egiten
|
da
, eta substantzia egonkorragoa bihurtzen da: karbono dioxidoa.
|
|
|
Troposferan edo estratosferan, alegia, garaiera handietan?, karbono monoxidoa oxidatu egiten da, eta substantzia egonkorragoa bihurtzen
|
da
: karbono dioxidoa.
|
|
|
karbono dioxidoa. Oxidazio erreakzio hauetan, oxigeno atomikoak (iraupen laburrekoa
|
da
, eta erreakzionatzeko joera handia du) eta OH, erradikal askeek parte hartzen dute:
|
|
|
Hidrokarburoak ez
|
dira
atmosferaren osagai topikoak (metanoa izan ezik, zein hartzidura prozesu naturaletan askatzen den). Gasolioaren, gasolinaren eta antzeko konposatuen errekuntzan sortzen dira antropikoki.
|
|
|
Hidrokarburoak ez dira atmosferaren osagai topikoak (metanoa
|
izan
ezik, zein hartzidura prozesu naturaletan askatzen den). Gasolioaren, gasolinaren eta antzeko konposatuen errekuntzan sortzen dira antropikoki.
|
|
|
Hidrokarburoak ez dira atmosferaren osagai topikoak (metanoa izan ezik, zein hartzidura prozesu naturaletan askatzen
|
den
). Gasolioaren, gasolinaren eta antzeko konposatuen errekuntzan sortzen dira antropikoki.
|
|
|
Hidrokarburoak ez dira atmosferaren osagai topikoak (metanoa izan ezik, zein hartzidura prozesu naturaletan askatzen den). Gasolioaren, gasolinaren eta antzeko konposatuen errekuntzan sortzen
|
dira
antropikoki. Petrolioaren eratorrien lurrunketaren ondorioz ere emititzen dira tanga handietatik.
|
|
|
Gasolioaren, gasolinaren eta antzeko konposatuen errekuntzan sortzen dira antropikoki. Petrolioaren eratorrien lurrunketaren ondorioz ere emititzen
|
dira
tanga handietatik. Atmosferaren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak dira; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran.
|
|
|
Petrolioaren eratorrien lurrunketaren ondorioz ere emititzen dira tanga handietatik. Atmosferaren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak
|
dira
; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran. Alkaterna hautsetan, erregaien errekuntzaren azpiproduktuak izaten dira (bentzo [a] pirenoa bereganatzen dutenak eta, ondorioz, kartzinogenoak) (ikus 3 irudia).
|
|
|
Atmosferaren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak dira; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran. Alkaterna hautsetan, erregaien errekuntzaren azpiproduktuak
|
izaten
dira (bentzo [a] pirenoa bereganatzen dutenak eta, ondorioz, kartzinogenoak) (ikus 3 irudia).
|
|
|
Atmosferaren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak dira; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran. Alkaterna hautsetan, erregaien errekuntzaren azpiproduktuak izaten
|
dira
(bentzo [a] pirenoa bereganatzen dutenak eta, ondorioz, kartzinogenoak) (ikus 3 irudia).
|
|
|
3 irudia. Atmosfera industrialetan arruntak
|
diren
konposatu aromatiko kutsatzaile batzuen adibideak.
|
|
|
Substantzia organiko hauek, batetik, ibilgailuen ihes hodietatik aireratzen
|
dira
. Bestetik, atmosferako hidrokarburoen oxidazioz sortzen dira (adibidez, propenala, CH2= CH. CHO).
|
|
|
Substantzia organiko hauek, batetik, ibilgailuen ihes hodietatik aireratzen dira. Bestetik, atmosferako hidrokarburoen oxidazioz sortzen
|
dira
(adibidez, propenala, CH2= CH. CHO). Gas hauek begien narritadura eta arnasketa arazoak eragiten dituzte.
|
|
|
Estratosferaren osagai naturala
|
da
, eta CFCek (klorofluorokarburoek) etengabe suntsitzen dute ozonosfera azpigeruzako ozonoa. Troposferan, ordea, kutsatzailea da, eta smog fotokimikoa sortzen laguntzen du (smog oxidatzailea).
|
|
|
Estratosferaren osagai naturala da, eta CFCek (klorofluorokarburoek) etengabe suntsitzen dute ozonosfera azpigeruzako ozonoa. Troposferan, ordea, kutsatzailea
|
da
, eta smog fotokimikoa sortzen laguntzen du (smog oxidatzailea). Gainera, planetaren berotze globalean parte hartzen du, izpi infragorri asko xurgatzen baitu.
|
|
|
Gainera, planetaren berotze globalean parte hartzen du, izpi infragorri asko xurgatzen baitu. Erreakzio fotokimikoz eratzen
|
da
, oxidoetatik:
|
|
|
Orokorki NOx deritze, atmosferaren kutsaduran nabarienak NO (oxido nitrikoa) eta NO2 (oxido nitrosoa)
|
dira
. Naturan, sumendi erupzioetan eta ekaitzetan sortzen dira biak:
|
|
|
Orokorki NOx deritze, atmosferaren kutsaduran nabarienak NO (oxido nitrikoa) eta NO2 (oxido nitrosoa) dira. Naturan, sumendi erupzioetan eta ekaitzetan sortzen
|
dira
biak:
|
|
|
Modu antropikoan, zentral termoelektrikoetan eta barne errekuntzako motorretan eratzen eta aireratzen
|
dira
. NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira.
|
|
|
Modu antropikoan, zentral termoelektrikoetan eta barne errekuntzako motorretan eratzen eta aireratzen dira. NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen
|
dira
. Erreakzio horietan, O3 a askatzen da troposferara, eta smog fotokimikoa sortzen da:
|
|
|
NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira. Erreakzio horietan, O3 a askatzen
|
da
troposferara, eta smog fotokimikoa sortzen da:
|
|
|
NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira. Erreakzio horietan, O3 a askatzen da troposferara, eta smog fotokimikoa sortzen
|
da
:
|
|
|
NO2 tik abiatuz, prozesu endotermikoen bitartez eta hainbat bidetatik, HNO3 a eratzen
|
da
(euri azidoaren osagai nagusia), H2SO4 arekin batera:
|
|
|
Industria metalurgikoan eta siderometalurgikoan eta ongarriak ekoizteko prozesu industrialetan sortzen
|
dira
konposatu hauek. Fluorra oso ugaria da lurzoruetan; mineral askotan F?
|
|
|
Industria metalurgikoan eta siderometalurgikoan eta ongarriak ekoizteko prozesu industrialetan sortzen dira konposatu hauek. Fluorra oso ugaria
|
da
lurzoruetan; mineral askotan F, moduan dute elementu hori.
|
|
|
moduan dute elementu hori. Mineral horiek eraldatzean askatzen
|
da
, eta atmosferara igarotzen da.
|
|
|
moduan dute elementu hori. Mineral horiek eraldatzean askatzen da, eta atmosferara igarotzen
|
da
.
|
|
|
CFCak, freon deiturikoak, txit konposatu organiko egonkorrak
|
dira
troposferan. Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili izan dira iraganean.
|
|
|
CFCak, freon deiturikoak, txit konposatu organiko egonkorrak dira troposferan. Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili
|
izan
dira iraganean. Airea girotzeko sistemetan, aparren ekoizpenean, disolbatzaileetan eta material isolatzaileetan ere erabili dira.
|
|
|
CFCak, freon deiturikoak, txit konposatu organiko egonkorrak dira troposferan. Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili izan
|
dira
iraganean. Airea girotzeko sistemetan, aparren ekoizpenean, disolbatzaileetan eta material isolatzaileetan ere erabili dira.
|
|
|
Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili izan dira iraganean. Airea girotzeko sistemetan, aparren ekoizpenean, disolbatzaileetan eta material isolatzaileetan ere erabili
|
dira
. Hona hemen adibide nagusi batzuk (ikus 1 taula):
|
|
|
Hain substantzia sendo eta egonkorrak
|
izanik
, 100 urte baino gehiago iraun dezakete atmosferan. Estratosfera geruzan, eta izpi ultramoreen bitartez, CFCetatik askaturiko Cl atomo bakoitzak 100.000 O3 molekula desegin ditzake erraz asko.
|
|
|
Azken urteotan, hidroklorofluorokarburoek ordezkatu dituzte gas egonkor eta merke horiek. Gaur egun, batez ere hidrofluorokarburoak erabiltzen
|
dira
ordezko gisa (HCFak).
|
|
|
CH3Br a asko erabili
|
izan
da pestizida gisa. Ozono estratosferikoa suntsitzeko ahalmen oso handia du (CO2-arena baino 50 aldiz handiagoa).
|
|
|
CH3Br a asko erabili izan
|
da
pestizida gisa. Ozono estratosferikoa suntsitzeko ahalmen oso handia du (CO2-arena baino 50 aldiz handiagoa).
|
|
|
Gasolinen errekuntza produktuetan, beruna oxido moduan edo metal edo halogenoekin konbinatua agertzen
|
da
. Gizakiontzat oso toxikoa da.
|
|
|
Gasolinen errekuntza produktuetan, beruna oxido moduan edo metal edo halogenoekin konbinatua agertzen da. Gizakiontzat oso toxikoa
|
da
. Gainera, biometakorra da.
|
|
|
Gizakiontzat oso toxikoa da. Gainera, biometakorra
|
da
. Berun tetrametiloa eta berun tetraetiloa gasolinen katalizatzaile gisa erabili izan dira iraganean (ikus 2 taula).
|
|
|
Gainera, biometakorra da. Berun tetrametiloa eta berun tetraetiloa gasolinen katalizatzaile gisa erabili
|
izan
dira iraganean (ikus 2 taula).
|
|
|
Gainera, biometakorra da. Berun tetrametiloa eta berun tetraetiloa gasolinen katalizatzaile gisa erabili izan
|
dira
iraganean (ikus 2 taula).
|
|
|
Egun, errekuntza motorretan, katalizatzaile mekaniko espezifikoak instalatzen
|
dira
, eta, berunaren ordez, beste antidetonatzaile ordezko ez kutsatzaile batzuk erabiltzen dira (MTBEaren modukoak).
|
|
|
Egun, errekuntza motorretan, katalizatzaile mekaniko espezifikoak instalatzen dira, eta, berunaren ordez, beste antidetonatzaile ordezko ez kutsatzaile batzuk erabiltzen
|
dira
(MTBEaren modukoak).
|
|
|
Siderometalurgian ekoizten
|
dira
bereziki, FeO eta Fe2O3 moduan gehienbat. Oxido partikula hauek labe industrialen eta labe garaien inguruan jalkitzen dira sarritan.
|
|
|
Siderometalurgian ekoizten dira bereziki, FeO eta Fe2O3 moduan gehienbat. Oxido partikula hauek labe industrialen eta labe garaien inguruan jalkitzen
|
dira
sarritan. Haien gainazalak ingurune fisiko egokia dira erreakzio kimiko ugari aurrera eramateko.
|
|
|
Oxido partikula hauek labe industrialen eta labe garaien inguruan jalkitzen dira sarritan. Haien gainazalak ingurune fisiko egokia
|
dira
erreakzio kimiko ugari aurrera eramateko.
|
|
|
Prozesu industrial askotan askatzen
|
diren
partikulen osagaiak izaten dira. Kutsatzaile hauek arruntak dira, esate baterako, harrobietan, porlan fabriketan, eta beira ekoizteko fabriketan (ikus 4 irudia).
|
|
|
Prozesu industrial askotan askatzen diren partikulen osagaiak
|
izaten
dira. Kutsatzaile hauek arruntak dira, esate baterako, harrobietan, porlan fabriketan, eta beira ekoizteko fabriketan (ikus 4 irudia).
|
|
|
Prozesu industrial askotan askatzen diren partikulen osagaiak izaten
|
dira
. Kutsatzaile hauek arruntak dira, esate baterako, harrobietan, porlan fabriketan, eta beira ekoizteko fabriketan (ikus 4 irudia).
|
|
|
Prozesu industrial askotan askatzen diren partikulen osagaiak izaten dira. Kutsatzaile hauek arruntak
|
dira
, esate baterako, harrobietan, porlan fabriketan, eta beira ekoizteko fabriketan (ikus 4 irudia).
|
|
|
Burdin oxidoetan gertatzen
|
den bezala
, partikula hauen gainazaletan erreakzio kimiko asko gerta litezke, hala nola lehen mailako kutsatzaileetatik abiatuz bigarren mailako kutsatzaileak sortzea (partikula hauen gainazalak katalizatzaile fisiko gisa jarduten du).
|
|
|
Errekuntza guztietan errautsak sortzen
|
dira
. Materia organikoaren errekuntza osoa izan baldin bada, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen dira, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen dira.
|
|
|
Errekuntza guztietan errautsak sortzen dira. Materia organikoaren errekuntza osoa
|
izan
baldin bada, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen dira, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen dira. Ohikoa da horiekin batera (NH4) 2SO4 kristalak agertzea, aireko H2SO4 ak NH3 arekin erreakzionatzen baitu.
|
|
|
Errekuntza guztietan errautsak sortzen dira. Materia organikoaren errekuntza osoa izan baldin
|
bada
, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen dira, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen dira. Ohikoa da horiekin batera (NH4) 2SO4 kristalak agertzea, aireko H2SO4 ak NH3 arekin erreakzionatzen baitu.
|
|
|
Errekuntza guztietan errautsak sortzen dira. Materia organikoaren errekuntza osoa izan baldin bada, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen
|
dira
, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen dira. Ohikoa da horiekin batera (NH4) 2SO4 kristalak agertzea, aireko H2SO4 ak NH3 arekin erreakzionatzen baitu.
|
|
|
Errekuntza guztietan errautsak sortzen dira. Materia organikoaren errekuntza osoa izan baldin bada, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen dira, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen
|
dira
. Ohikoa da horiekin batera (NH4) 2SO4 kristalak agertzea, aireko H2SO4 ak NH3 arekin erreakzionatzen baitu.
|
|
|
Materia organikoaren errekuntza osoa izan baldin bada, errautsetan substantzia ez organikoak soilik aurkitzen dira, baina erregaia ez bada zeharo kontsumitu, substantzia organikoak agertzen dira. Ohikoa
|
da
horiekin batera (NH4) 2SO4 kristalak agertzea, aireko H2SO4 ak NH3 arekin erreakzionatzen baitu.
|
|
|
Partikula zenbat eta txikiagoa
|
izan
, orduan eta kaltegarriagoa da osasunerako. Partikulen sailkapena era honetan eman daiteke:
|
|
|
Partikula zenbat eta txikiagoa izan, orduan eta kaltegarriagoa
|
da
osasunerako. Partikulen sailkapena era honetan eman daiteke:
|
|
|
Ø > 10, m: materia jalkikorra; erraz lurreratzen
|
da
.
|
|
|
Ø < 0,1, m (Aitkenen nukleoak); elkar joz koagulatzen
|
dira
.
|
|
|
Diametroa 10, m koa baino txikiagoa duten partikulek PM taldea osatzen dute. Zenbat eta txikiago
|
izan
partikula, orduan eta arriskutsuagoa da osasunerako, errazago iristen baita biriketara.
|
|
|
Diametroa 10, m koa baino txikiagoa duten partikulek PM taldea osatzen dute. Zenbat eta txikiago izan partikula, orduan eta arriskutsuagoa
|
da
osasunerako, errazago iristen baita biriketara.
|
|
|
Diametroa 10, m koa baino txikiagoa duten partikulek PM taldea osatzen dute. Zenbat eta txikiago izan partikula, orduan eta arriskutsuagoa da osasunerako, errazago iristen
|
baita
biriketara.
|
|
|
Partikula bakoitza kondentsaziogune bat
|
da
, eta ur lurruna jasotzen du. Mikrotanta bakoitzak ingurune heze ezin hobea ematen du, erreakzio mota asko erraz gerta daitezen.
|
|
|
Mikrotanta bakoitzak ingurune heze ezin hobea ematen du, erreakzio mota asko erraz gerta daitezen. Smog azidoan, erreduktorean, zuzenean parte hartzen dute eta garrantzitsuak
|
dira
.
|
|
|
Hartzidura
|
izaten
duten prozesu industrialek eragiten dituzte kirats asko, nahiz eta beste prozesu topiko batzuek ere askatzen dituzten substantzia kirasdunak, askotan gizakiarentzat jasanezinak, toxikoak edo kaltegarriak direnak (hondakin solidoen zabortegiak, araztegiak, paper fabrikak...) (ikus 5 irudia).
|
|
|
Hartzidura izaten duten prozesu industrialek eragiten dituzte kirats asko, nahiz eta beste prozesu topiko batzuek ere askatzen dituzten substantzia kirasdunak, askotan gizakiarentzat jasanezinak, toxikoak edo kaltegarriak
|
direnak
(hondakin solidoen zabortegiak, araztegiak, paper fabrikak...) (ikus 5 irudia).
|
|
|
5 irudia. Ur lurruna eta konposatu organiko lurrunkorren emisioa alkohol fabrika batean, alderantzikatze termikoa gertatzen ari
|
den
unean berean.
|