2022
|
|
Herria astekarian lanean hasi
|
nintzelarik
, 1994ko urtarrilean, administrazio lanetan eta kontu egile gisa, bai eta kronikari eta tokian tokiko berriketari boluntario sarearen koordinaketa lanetan –garaian hirurogei bat boluntario bazeuden– hiru izen aurkitu nituen Zuberoako kronikari eta berriemaile bezala ekarriak zirenak: Jean Louis Davant, Panpeia Etxebarne eta Allande Sokarros.
|
|
Herria astekarian lanean hasi nintzelarik, 1994ko urtarrilean, administrazio lanetan eta kontu egile gisa, bai eta kronikari eta tokian tokiko berriketari boluntario sarearen koordinaketa lanetan –garaian hirurogei bat boluntario bazeuden– hiru izen aurkitu nituen Zuberoako kronikari eta berriemaile bezala ekarriak
|
zirenak
: Jean Louis Davant, Panpeia Etxebarne eta Allande Sokarros.
|
|
Jean Louis Davant larrabiltar euskaltzainak, batetik Zuberoako berriak helarazten zituen Herriari, bestetik kronikari lana zuen betetzen. Egiari zor, iru ditzen
|
zaidanaz
, tokiko berri emailegoa baino, kronikari lana du gehien bat bete, molde jarraikian. Panpeia eta Allanderi zoakien Zuberoako berrien zabaltzea, baina horien partetik iturria doi bat agortua bezala zegon garaian, Jean Louis ek hartu zuen luma, Igarailea izenpetuz bidaltzen zituen berriak, ahal zuen guziez, ezin zuelarik irakurlea abisatzen zuela:
|
|
Aldiz," Jainkoa, Bizia, Gizona" kronika sailean erregularki idazten zuen eta gaur egun oraino sail horretan aitzina darrai. Emil Larrek zuen kronika sail hori sortu, Jean Hiriart Urruty
|
zenaren
" Eliza berri" sailari segida emateko. " Galdegina zaizuena, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen duen gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan da Jean Louis Davant.
|
|
Emil Larrek zuen kronika sail hori sortu, Jean Hiriart Urruty zenaren" Eliza berri" sailari segida emateko. " Galdegina
|
zaizuena
, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen duen gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan da Jean Louis Davant. Nihaur ere sarrarazi ninduen geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu zenean.
|
|
Emil Larrek zuen kronika sail hori sortu, Jean Hiriart Urruty zenaren" Eliza berri" sailari segida emateko. " Galdegina zaizuena, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen duen gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan
|
da
Jean Louis Davant. Nihaur ere sarrarazi ninduen geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu zenean.
|
|
" Galdegina zaizuena, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen duen gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan da Jean Louis Davant. Nihaur ere sarrarazi ninduen geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu
|
zenean
. Hamar bat urtez eraman dudan kolaborazioa.
|
|
Hamar bat urtez eraman dudan kolaborazioa. Eta diozuet eskola ona
|
dela
, gogoeta sakonenak molde argian eta sintetikoan idazten ikasteko! Gaur oraino bizi den saila dugu," Jainkoa, Bizia, Jendea" titulupean," gizona" hitza bazterturik," jendea" hitzaren faboretan, zuzen den bezala.
|
|
Eta diozuet eskola ona dela, gogoeta sakonenak molde argian eta sintetikoan idazten ikasteko! Gaur oraino bizi
|
den
saila dugu," Jainkoa, Bizia, Jendea" titulupean," gizona" hitza bazterturik," jendea" hitzaren faboretan, zuzen den bezala. Oroit naiz bilkura batean proposatu nuela titulua ere osoki aldatzea, beldurrez gaur egun" Jainkoa" hitz horrek irakurle potentzial andana bazterrean utz zezakeela.
|
|
Eta diozuet eskola ona dela, gogoeta sakonenak molde argian eta sintetikoan idazten ikasteko! Gaur oraino bizi den saila dugu," Jainkoa, Bizia, Jendea" titulupean," gizona" hitza bazterturik," jendea" hitzaren faboretan, zuzen
|
den
bezala. Oroit naiz bilkura batean proposatu nuela titulua ere osoki aldatzea, beldurrez gaur egun" Jainkoa" hitz horrek irakurle potentzial andana bazterrean utz zezakeela.
|
|
Gaur oraino bizi den saila dugu," Jainkoa, Bizia, Jendea" titulupean," gizona" hitza bazterturik," jendea" hitzaren faboretan, zuzen den bezala. Oroit
|
naiz
bilkura batean proposatu nuela titulua ere osoki aldatzea, beldurrez gaur egun" Jainkoa" hitz horrek irakurle potentzial andana bazterrean utz zezakeela.
|
|
Baina Jean Louis Davantek galdegin zigun titulu hori
|
den bezala
atxikitzea, Herria euskal aldizkari bakarra delakoz erlijiozko kronika astez aste ontzen duena, eta hori baitezpada atxiki behar dela zioen.
|
|
Baina Jean Louis Davantek galdegin zigun titulu hori den bezala atxikitzea, Herria euskal aldizkari bakarra delakoz erlijiozko kronika astez aste ontzen duena, eta hori baitezpada atxiki behar
|
dela
zioen.
|
|
Egia erran, ez guk nahiko genituen bezainbat. Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea
|
izan
dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten zuena, zuberera biziki onean idazten zuela zidan erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu nuen batez.
|
|
Egia erran, ez guk nahiko genituen bezainbat. Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan
|
dela
betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten zuena, zuberera biziki onean idazten zuela zidan erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu nuen batez.
|
|
Herrian idazteaz gain, liburu batzuk ere ondu zituen Panpeiak, hala nola Robert Laxalt estatubatuarraren" Sweet promised land" (Mon père était berger) zubererara itzuli zuen Aita artzain
|
zen
titulupean, bai eta ere Antoine de Saint Exuperyren" Le Petit Prince", Printze ttipia titulupean. Zoritxarrez, aski gazterik zendu zitzaigun Panpeia, 67 urtetan, 2016ko urtarrilean.
|
|
Herrian idazteaz gain, liburu batzuk ere ondu zituen Panpeiak, hala nola Robert Laxalt estatubatuarraren" Sweet promised land" (Mon père était berger) zubererara itzuli zuen Aita artzain zen titulupean, bai eta ere Antoine de Saint Exuperyren" Le Petit Prince", Printze ttipia titulupean. Zoritxarrez, aski gazterik zendu
|
zitzaigun
Panpeia, 67 urtetan, 2016ko urtarrilean. Allandek artikulu eder batez omendu zuen Herria astekarian:
|
|
Allandek artikulu eder batez omendu zuen Herria astekarian: " Eüskaltzale süharra
|
zen
Jean Pierra Etchebarne eta osagarri arrenkürek ez baleie bidea trabatü, eüskararen eta Eüskal Herriaren alde lan hanitxez haboro bürütüko zütüan, düdarik batere gabe. Ez adiorik, Panpeia!".
|
|
Allande Sokarros, gorago idatzi dudan bezala, Saran gurutzatu nuen lehen aldikoz, Idazleen Biltzarrean. Nahiz lehenagotik ere ikustez ezagutzen nuen, politikaren alorrean denek dakigun euskal militante suharra
|
baitzen
, eta garai batean Ekaitza aldizkariaren publikazio zuzendaria ere. Pastoraletan ere urte oroz ikusten nuen bere argazki tresna eskuetan.
|
|
Sarako Biltzarrean erran zidan Allandek, Jean Lahargou
|
zenak
zuela Herria astekarira hurbilarazi. " Gizon hori miresten nian, nonahi ikusten nian, kultur elkarretaratze handi guzietan, Herri Urrats, Nafarroaren Eguna, pastoral edo beste, mahai ttipi batean pausatuak zituen Herria astekariaren aleak zabaltzen, eta ahal bazuen bakoitzaren izen helbideak hartzen, horien harpidetzeko xedez".
|
|
Horrela zuen Allande Herriaren saretara" bildu". Suhuskundarra
|
zen
Jean Lahargou, Euskal Herritik kanpo lanean ari izana. Langile xumea.
|
|
" Beti kezka berak zabilan: jende langile xehearen griñak eta ezinak, eta beti berak baino gutiago zakiteneri laguntza sustengu egitea" du idatzia
|
izan
Emil Larrek. " Langileriaren aldeko sindikalismoan zuen aurkitu bere bihotz handiaren beteko bidea".
|
|
" Langileriaren aldeko sindikalismoan zuen aurkitu bere bihotz handiaren beteko bidea". Erretiroan, proposatu zuen Herria laguntzea," jakinik kazeta guziak mehetik ari
|
direla
diruz". Eta zenbait urte laburrez artoski jo zuen kazetaren itxura hobetzeari, kazetaren ezagutarazteari.
|
|
Horrela hasi
|
zen
beraz Allande Herriarentzat berriketari lanetan. Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela.
|
|
Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela. Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti
|
zela
zubereraz behar den bezala idazten zakienik. Horretan gelditu zen gu bien arteko orduko solasa, Herriari doakionez.
|
|
Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela. Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar
|
den
bezala idazten zakienik. Horretan gelditu zen gu bien arteko orduko solasa, Herriari doakionez.
|
|
Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar den bezala idazten zakienik. Horretan gelditu
|
zen
gu bien arteko orduko solasa, Herriari doakionez.
|
|
Zuberoako berriez praube
|
ginela
dut idatzi gorago. Hain zuzen, 1995ean inkesta bat egin genuen, Gilen Irigoin bunuztar kolaboratzaileak eraman zuena.
|
|
Hain zuzen, 1995ean inkesta bat egin genuen, Gilen Irigoin bunuztar kolaboratzaileak eraman zuena. Inkesta horrek helburutzat zaukan jakitea zertan genuen euskara Euskal Herrian –horretarako Siadeco institutuak egin ikerketa batean oinarritu ginen–, Herria astekariaren harpidedunak zein
|
ziren
eta ere zer zioten euskal astekari honetaz. Siadecok 16 urtetarik goitikoen datuak bildu zituen.
|
|
" Euskara Euskal Herrian". Hiru ataletan banatua
|
zen
ikerketa, euskara baizik mintzatzen ez zutenak, elebidunak, eta erdara baizik mintzatzen ez zutenak, iparraldean eta hegoaldean. Iparraldeko zenbakiak hauexek ditugu.
|
|
80.900 lagun, 55.400 Lapurdin, 15.600 Nafarroa Beherean eta 9.900 Zuberoan. Eta erdaraz soilik ari
|
zirenak
: 125.100 lagun, 113.400 Lapurdin, 8.700 Nafarroa Beherean eta 3.000 Zuberoan.
|
|
125.100 lagun, 113.400 Lapurdin, 8.700 Nafarroa Beherean eta 3.000 Zuberoan. Ohartzen
|
gara
Zuberoako zenbakiak oso apalak direla: 3.000 erdaldun huts, 300 euskaradun huts eta 9.900 elebidun.
|
|
125.100 lagun, 113.400 Lapurdin, 8.700 Nafarroa Beherean eta 3.000 Zuberoan. Ohartzen gara Zuberoako zenbakiak oso apalak
|
direla
: 3.000 erdaldun huts, 300 euskaradun huts eta 9.900 elebidun.
|
|
3.000 erdaldun huts, 300 euskaradun huts eta 9.900 elebidun. Zuberoako elebidunen kopuru horri zehatzagoki so eginez, agertu
|
zen
2.100 zuberotar elebidunek euskara zeukatela lehen, 2.400ek erdara lehen, 3.600ek erdizka eta 1.800 pasiboak zirela.
|
|
3.000 erdaldun huts, 300 euskaradun huts eta 9.900 elebidun. Zuberoako elebidunen kopuru horri zehatzagoki so eginez, agertu zen 2.100 zuberotar elebidunek euskara zeukatela lehen, 2.400ek erdara lehen, 3.600ek erdizka eta 1.800 pasiboak
|
zirela
.
|
|
" Herria kazetaren harpidedunak". 1995ean, 3.188 harpidedun zauzkan orotara Herriak (hamar urte berantago, 2004an, kopuru hori 2.462ra jaitsia
|
zen
). Honela banatuak ziren:
|
|
1995ean, 3.188 harpidedun zauzkan orotara Herriak (hamar urte berantago, 2004an, kopuru hori 2.462ra jaitsia zen). Honela banatuak
|
ziren
: Ipar Euskal Herrian 2.623, Hego Euskal Herrian
|
|
165, Frantzian gaindi 238, Europan 10, Ipar Amerikan 121, Hego Amerikan 11, Afrikan 13 eta Asian 7 Ipar Euskal Herriko zenbakiei hurbilagotik behatuz, banaketa honela egiten
|
da
: 2.623 harpidedunetatik 1.340 Lapurdin aurkitzen dira, 1.165 Nafarroa Beherean eta 118 Zuberoan.
|
|
165, Frantzian gaindi 238, Europan 10, Ipar Amerikan 121, Hego Amerikan 11, Afrikan 13 eta Asian 7 Ipar Euskal Herriko zenbakiei hurbilagotik behatuz, banaketa honela egiten da: 2.623 harpidedunetatik 1.340 Lapurdin aurkitzen
|
dira
, 1.165 Nafarroa Beherean eta 118 Zuberoan. Harpidedunen mugimendua haatik apalduz joanen da.
|
|
2.623 harpidedunetatik 1.340 Lapurdin aurkitzen dira, 1.165 Nafarroa Beherean eta 118 Zuberoan. Harpidedunen mugimendua haatik apalduz joanen
|
da
. Herri zenbaitetako zenbakiak bilduak izan ditugu, Zuberoatik adibidez:
|
|
Harpidedunen mugimendua haatik apalduz joanen da. Herri zenbaitetako zenbakiak bilduak
|
izan
ditugu, Zuberoatik adibidez: Altzürükün 1981ean bederatzi harpidedun, 1995ean bost eta 2004an hiru; Domintxainen, 1981ean zortzi, 1995ean bi eta 2004an hiru; Muskildin, 1981ean hamar, 1995ean bi eta 2004an bederatzi...
|
|
Kasu arraro batzuetan kopuruak gora egin badu, gehienetan behera egin du. Dena
|
den
, Zuberoako zenbakiak arras apalak dira.
|
|
Kasu arraro batzuetan kopuruak gora egin badu, gehienetan behera egin du. Dena den, Zuberoako zenbakiak arras apalak
|
dira
.
|
|
" Nor
|
zarete
–" telefonoz egin galderari (generoa, adina, lana), eskuetan dugun txostenak maluruski ez digu zuberotarren erantzunik ematen. " Zuberoako zenbakiak ttipiegiak dira", hain segur gutxiegik ihardetsirik.
|
|
" Nor zarete?" telefonoz egin galderari (generoa, adina, lana), eskuetan dugun txostenak maluruski ez digu zuberotarren erantzunik ematen. " Zuberoako zenbakiak ttipiegiak
|
dira
", hain segur gutxiegik ihardetsirik. Halaber" Herria kazetaz zer diozue?" galderarentzat, zuberotar harpidedunen erantzunik ez.
|
|
Las tima! Ohar bat halere," Zer artikulu edo gai mota eskas edo falta dago Herrian" galderari, zenbaitzuk, jakin gabe zuberotarrak
|
diren
ala beste euskal lurralde batetakoak," Zuberoako berri gehiago" nahiko zutela diote.
|
|
Eta erantzunen% 50ek hauxe dute aitortzen: euskaraz delakoz, euskara atxiki behar baita eta hedatu, euskararen irakurtzeko, euskararen ikasteko, euskara maite baitut, euskalduna
|
delako
. Kopuru apalagoko beste ihardespenetan:
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta
|
da
, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa
|
da
, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota a...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria
|
da
, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun b...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen
|
naiz
euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat,...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen
|
zait
ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama
|
zena
bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: ...ari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen
|
da
, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
Zuberoatik nola eskuratu berri gehiago? Antzu gelditu
|
zen
Paxkalin Aincyk eta nihaurk egin genuen entsegua. Lehen urtetan, Paxkalin senpertarra eta nihaur denbora erdiz ari ginen lanean Herriarentzat.
|
|
Antzu gelditu zen Paxkalin Aincyk eta nihaurk egin genuen entsegua. Lehen urtetan, Paxkalin senpertarra eta nihaur denbora erdiz ari
|
ginen
lanean Herriarentzat. Eta gure nahia zen har pidedunen sarea, ez bakarrik mantentzea, baina ahalaz emendatzea ere.
|
|
Lehen urtetan, Paxkalin senpertarra eta nihaur denbora erdiz ari ginen lanean Herriarentzat. Eta gure nahia
|
zen
har pidedunen sarea, ez bakarrik mantentzea, baina ahalaz emendatzea ere. Hala nola Zuberoan.
|
|
Hortarako, erabaki genuen, zuberotar berriketari gehiago ukan nahiz, bilkura bat egin behar genuela Zuberoako herri batean, hango eus kaltzale multzo bat elkarretaratuz. Hori
|
zen
1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez naiz zuzen oroit. Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz).
|
|
Hortarako, erabaki genuen, zuberotar berriketari gehiago ukan nahiz, bilkura bat egin behar genuela Zuberoako herri batean, hango eus kaltzale multzo bat elkarretaratuz. Hori zen 1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez
|
naiz
zuzen oroit. Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz).
|
|
Hori zen 1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez naiz zuzen oroit. Dena
|
den
, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz). Paxkalin eta biak harat joan ginen, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez zela harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea.
|
|
Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz). Paxkalin eta biak harat joan
|
ginen
, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez zela harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea. Eta etxera itzuli ginen, besterik gabe, ulerturik iniziatibak han beretik behar zuela etorri eta ez gugandik.
|
|
Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz). Paxkalin eta biak harat joan ginen, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez
|
zela
harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea. Eta etxera itzuli ginen, besterik gabe, ulerturik iniziatibak han beretik behar zuela etorri eta ez gugandik.
|
|
Paxkalin eta biak harat joan ginen, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez zela harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea. Eta etxera itzuli
|
ginen
, besterik gabe, ulerturik iniziatibak han beretik behar zuela etorri eta ez gugandik.
|
|
Zer beherakada 25 urtez! Argi
|
da
Herria astekariak ez duela jakin zuberotarrei hurbiltzen, zuberotarren baitan merezi zukeen interesik pizten. Alta, hango berriak, ez baziren ere guk nahiko genuen heinean heldu, beti gogotik zabaldu ditu Herriak.
|
|
Argi da Herria astekariak ez duela jakin zuberotarrei hurbiltzen, zuberotarren baitan merezi zukeen interesik pizten. Alta, hango berriak, ez
|
baziren
ere guk nahiko genuen heinean heldu, beti gogotik zabaldu ditu Herriak.
|
|
Nolako berriak Zuberoatik? 1992ko zenbaki guziak miaturik, ohartzen
|
gara
, beste lurraldetatik ez bezala, Zuberoatik berri guti datorrela herrietatik zuzenki. Noizean behin herri zenbait agertzen dira:
|
|
1992ko zenbaki guziak miaturik, ohartzen gara, beste lurraldetatik ez bezala, Zuberoatik berri guti datorrela herrietatik zuzenki. Noizean behin herri zenbait agertzen
|
dira
: Altzürükü, Barkoxe, Atharratze, Arhane, Eskiula, Iruri, Santa Grazi, Maule, Arüe, Gotaine Irabarne, Urdiñarbe, Larraine, Lanbarre, Garindaine, Mendikota eta Ligi.
|
|
Altzürükü, Barkoxe, Atharratze, Arhane, Eskiula, Iruri, Santa Grazi, Maule, Arüe, Gotaine Irabarne, Urdiñarbe, Larraine, Lanbarre, Garindaine, Mendikota eta Ligi. Baina her ri horien kontu emanak
|
diren
berri gehienak berri orokorrak dira, hala nola pastoral bat halako herrian jokatzen dena, maskaradak halaber, edo dantzari eguna edo beste. Orokorrean, berriak ez dira herri bati hertsiki lotuak baina zuberotar lurralde osoaren kontu dira ekarriak.
|
|
Altzürükü, Barkoxe, Atharratze, Arhane, Eskiula, Iruri, Santa Grazi, Maule, Arüe, Gotaine Irabarne, Urdiñarbe, Larraine, Lanbarre, Garindaine, Mendikota eta Ligi. Baina her ri horien kontu emanak diren berri gehienak berri orokorrak
|
dira
, hala nola pastoral bat halako herrian jokatzen dena, maskaradak halaber, edo dantzari eguna edo beste. Orokorrean, berriak ez dira herri bati hertsiki lotuak baina zuberotar lurralde osoaren kontu dira ekarriak.
|
|
Baina her ri horien kontu emanak diren berri gehienak berri orokorrak dira, hala nola pastoral bat halako herrian jokatzen dena, maskaradak halaber, edo dantzari eguna edo beste. Orokorrean, berriak ez
|
dira
herri bati hertsiki lotuak baina zuberotar lurralde osoaren kontu dira ekarriak.
|
|
Baina her ri horien kontu emanak diren berri gehienak berri orokorrak dira, hala nola pastoral bat halako herrian jokatzen dena, maskaradak halaber, edo dantzari eguna edo beste. Orokorrean, berriak ez dira herri bati hertsiki lotuak baina zuberotar lurralde osoaren kontu
|
dira
ekarriak.
|
|
1992ko aste guziez
|
bada
zerbait berri Zuberoatik (ez dira urte guziak berdinak izanen). Hona zer gertakari aipatu den:
|
|
1992ko aste guziez bada zerbait berri Zuberoatik (ez
|
dira
urte guziak berdinak izanen). Hona zer gertakari aipatu den:
|
|
1992ko aste guziez bada zerbait berri Zuberoatik (ez dira urte guziak berdinak
|
izanen
). Hona zer gertakari aipatu den:
|
|
1992ko aste guziez bada zerbait berri Zuberoatik (ez dira urte guziak berdinak izanen). Hona zer gertakari aipatu
|
den
: maskaradak, Bortükariak elkartearen ibilaldi jarraikiak, Xiberoko ekonomia, kantonamentüko bozak, Santa Kruz pastorala, antzerki, Dantzari Egüna, Xüberoko sindikata, eüskal kantu txapelketa, txülülen jeialdia, De Treville pastorala, Lucien Afios müsika egilea, Müsikaren Egüna, herriko jeiak Barkoxen, libertitze gaüaldia, gasbidearen üngürüko gatazkak, Chips made in Züberoa, Xiberoko Botzaren berriak, züberotar mintzajearen üngürüko ikastaldia, Mauleko zerbütxütegia, herriko mozkinen feida, GaPeio JORAJURIA.
|
|
Artikulu horiek, gutiz gehienak bederen, ez
|
dira
izenpetuak, salbu zenbait, A. S. hizkiez, hots Allande Sokarros, eta horiek dira gertakari politikoak (gasbidearen kontrako gatazkak) eta mendiari lotutakoak (Bortükarien ibilaldiak). Allandek bazituzkeen beste artikulu batzuk ere idatziak, izenpetu ez zituenak, adibidez pastoral eta maskaraden ingurukoak.
|
|
Artikulu horiek, gutiz gehienak bederen, ez dira izenpetuak, salbu zenbait, A. S. hizkiez, hots Allande Sokarros, eta horiek
|
dira
gertakari politikoak (gasbidearen kontrako gatazkak) eta mendiari lotutakoak (Bortükarien ibilaldiak). Allandek bazituzkeen beste artikulu batzuk ere idatziak, izenpetu ez zituenak, adibidez pastoral eta maskaraden ingurukoak.
|
|
Herriaren herrikoitasuna. Allande Sokarrosek aldi batez erran zidan Herria astekaria gustatzen
|
zitzaiola
. Ez zituen, ez, artikulu guziak barnatik irakurtzen, zutabe batzueri behako lasterra botatzen omen zien.
|
|
Ez zituen, ez, artikulu guziak barnatik irakurtzen, zutabe batzueri behako lasterra botatzen omen zien. Baina aldi berean gustatzen
|
zitzaion
Herriaren herrikoitasuna, jendeekilako hurbiltasuna, eta noizean behin gustukoak zituen perlak ere aurkitzen omen zituen. Hala nola, erran zidan editorial batean idatzi nituen lerroak oso atsegingarriak izan zitzaizkiola.
|
|
Sei hilabete eman nituen La Sante kartzelan. 1991n auzipetu ninduten, baina zigorrik gabe atera
|
nintzen
... Michel Rocard —orduko Frantziako presidentea2— eta IKren arteko elkarrizketen fruitua izan zen.
|
|
1991n auzipetu ninduten, baina zigorrik gabe atera nintzen... Michel Rocard —orduko Frantziako presidentea2— eta IKren arteko elkarrizketen fruitua
|
izan
zen.
|
|
1991n auzipetu ninduten, baina zigorrik gabe atera nintzen... Michel Rocard —orduko Frantziako presidentea2— eta IKren arteko elkarrizketen fruitua izan
|
zen
.
|
|
Bigarren aldian, 1993an, Sarako prentsaitzinekoan kazetari baten hutsegitearen ondorioz gertatu
|
zen
, San Inazio lepoan, Larruneko trenaren estreinaldi egunean, jendez mukuru zegoelarik. Seiak atxilotu gintuzten.
|
|
Baina Gabi Mouescak dioen gisan: abiadura handiko presoak
|
izan
ginen! Denbora gehiago pasa genuen Poliziaren eskuetan, presondegian baino!
|
|
Baina Gabi Mouescak dioen gisan: abiadura handiko presoak izan
|
ginen
! Denbora gehiago pasa genuen Poliziaren eskuetan, presondegian baino!
|
|
Denbora gehiago pasa genuen Poliziaren eskuetan, presondegian baino!
|
Izan
ere, esku hutsik harrapatu baikintuzten, dokumentu eta armarik gabe aldean.
|
|
2 Michel Rocard orduko Frantziako lehen ministroa
|
zen
, ez presidentea (argitaratzailearen oharra).
|
|
Izugarriko burrunba egiten baitzuen traste hark! Horiek segur trenez itzuli
|
zirela
! Eta bai gu ere!
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu
|
baikinen
, inolako frogarik gabe ez gintuztelako epaitu ahal izan. Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena.
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu baikinen, inolako frogarik gabe ez gintuztelako epaitu ahal
|
izan
. Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena.
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu baikinen, inolako frogarik gabe ez gintuztelako epaitu ahal izan. Betti Bidart
|
izan
zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena. Erabakia errotik politikoa izan zen, gure kasu berberean baitzegoen.
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu baikinen, inolako frogarik gabe ez gintuztelako epaitu ahal izan. Betti Bidart izan
|
zen
gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena. Erabakia errotik politikoa izan zen, gure kasu berberean baitzegoen.
|
|
Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena. Erabakia errotik politikoa
|
izan
zen, gure kasu berberean baitzegoen.
|
|
Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena. Erabakia errotik politikoa izan
|
zen
, gure kasu berberean baitzegoen.
|
|
Umorerik gabeko jendarte bat sekta bat
|
da
; egitura totalitario bat! Elkarbizitzarako arazoei eta totalitarismoari buru egiteko oinarrizko baliabidea da.
|
|
Umorerik gabeko jendarte bat sekta bat da; egitura totalitario bat! Elkarbizitzarako arazoei eta totalitarismoari buru egiteko oinarrizko baliabidea
|
da
. IKren barnean, borroka izugarriaren erdian, sekulako umorea ibili dugu beti, baina bagenekien serioski aritzen ere.
|
|
IKren barnean, borroka izugarriaren erdian, sekulako umorea ibili dugu beti, baina bagenekien serioski aritzen ere. Umoreari beti lekua ematen jakin
|
izan
dio gu.
|
|
Egun batez, buruarinen batek murru batean zera idatzi zuen: Borroka armatua egiazko borroka
|
da
! Eta guk erantzun egin genion:
|
|
IK niretzat betidanik erakunde demokratiko eta umoretsua
|
izan
da. Egoera ez normal eta injustiziaren baten ondorioz sortu baitzen borroka armatua.
|
|
IK niretzat betidanik erakunde demokratiko eta umoretsua izan
|
da
. Egoera ez normal eta injustiziaren baten ondorioz sortu baitzen borroka armatua.
|