|
2000
|
|
|
Halaber, telebista lokalen eremuan sartzenere saiatu da Gipuzkoako Teledonosti eta Bizkaiko Bilbovision kateen bitartez, arlohorretan etorkizunean gerta daitezkeen garapenei begira.
|
Ikus
entzunezkoetan produkzio atalean ere sartu da Emilio Aragon-en Globomedia Grupo Arbol taldean edota EliasQuerejeta ren Esicman delakoan kapitalaren parte hartzeak bereganatuz. Internet enere saiatu da bere presentzia hedatzen, Bizkaiko Sarenet ekin eta, beste maila batean, itxuraz ez hain arrakastatsuan?, Berlusconi-k sustatutako Jumpy atariarekin.
|
|
|
Baita horietako guztietarako programen produkzioan (StudioCanal+, Expand), eskubideen salerosketan (Sogepaq, Bac Distribution) edo kateenosatze eta komertzializazioan (Paris Premiere, Seasons, Canal Jimmy,...). Hedatuta dago, halaber, Europako zenbait lurraldetara (Espainiar Estatua, Italia, Alemania,...) eta, berriki, Kanadako Seagram Universal enpresa taldea erosi du, zeinarekin
|
ikus
entzunezko produkzioaren eta musikagintzaren arloa ere modu globalean menderatzeraigaro den.
|
|
|
bertan modu nabarmenean agertzendira aipatutako bi ildoak, babeslea eta liberalizatzailea, merkatu komuna eratzeko ahaleginaren baitan. Horrela, Artezarauaren ardatza teknologia berriakzirela eta (kablea, satelitea,..) Europako Batasunaren Estatuen arteko emisioenmarko juridikoa antolatzea bazen ere, errealitatean askoz irispen handiagokoaraua bihurtu zen azkenean, zeren Estatu Batuen aurrean europar
|
ikus
entzunezko produkzioa babesteko neurriak finkatu baitzuen, zerbitzu publikokoideien ildotik publizitatea mugatzen zutenak, kopuruan eta modalitatean (pelikulen barnean, adibidez)?. Hain zuzen ere, publizitate tarteak handitzekopresio komertzialak egon dira, neurri handi batean, Artezarauaren eraldaketaren atzetik.
|
|
|
Azkenik, nazioarteko komunikazio taldeak ere aipatu behar dira, indartsuakzenbait sektoretan, aldizkarietan bezala Espainiar Estatuan; eta horien presentzianabarmena da atal batzuetan,
|
ikus
entzunezko produkzioan adibidez. Eta baita bestesektore batzuetako enpresak ere, telekomunikazioen eta teknologia berrien garapenakbultzatuta, arlo berri hauetan beren lekutxo eta tartea egiten saiatzen direnak:
|
|
2002
|
|
|
Salamanca izango da sarearen gune nagusia, baina hiri bakoitzean bulego bat irekiko da produktoreei behar duten informazioa eta baimenak lortzen laguntzeko. Izan ere, sare honen xedea hiri hauen arteko elkarlana sustatzea da
|
ikus
entzunezko produkzioaren sustapen eta garapenerako. Azken finean, zinema produkzioak hiri hauetan burutu daitezen lortu nahi da.
|
|
2004
|
|
|
2 taula: Autonomia Erkidegoetako diru laguntzak
|
ikus
entzunezko produkzioari (eurotan)
|
|
2009
|
|
|
Euskadiko Ikus entzunezkoen Klusterrak eta EITBk gaur inauguratu dute Gidoi Faktoria/ El Espacio del Guión prestakuntza programa; egitasmoaren helburua
|
ikus
entzunezkoen produkzioan lan egiteko aukera izango duten gidoilari adituak prestatzea da, arlo horretan gaur egun telebistaren merkatuan dagoen hutsunea betetzeko.
|
|
|
Euskadiko Ikus entzunezkoen Klusterrak eta EiTBk gaur inauguratu dute Gidoi Faktoria/ El Espacio del Guión prestakuntza programa. Egitasmoaren helburua
|
ikus
entzunezkoen produkzioan lan egiteko aukera izango duten gidoilari adituak prestatzea da, arlo horretan gaur egun telebistaren merkatuan dagoen hutsunea betetzeko.
|
|
2010
|
|
|
Galderek eskatzen dute batez ere: a)
|
ikus
entzunezkoen produkzio lanetan aritzen diren profesionalen lan jarduerak deskribatzea (esate baterako, errealizadorearenak, errejidorearenak?); eta b) produktu bat ekoizteko beharrezkoak diren prestaketa lanen zerrenda ematea.
|
|
|
Dokumental batek, film batek edo telebistako iragarki batek ikasleen ulermena hobetzen lagun dezakete. Curriculumeko gai edo eduki zehatz bat modu motibatzailean asimilatzen dira,
|
ikus
entzunezko produkzioak, oro har, baliabide erakargarri eta iradokitzailea baitira haientzat. Ikasgelan osagarri gisa integratzeak, neurri handi batean, hezkuntza lana erraztu diezaieke irakasleei.
|
|
2011
|
|
|
Euskal zinemaren ibilbidearen gainean arituko dira. Arratsaldean, iraupen laburreko zortzi ikus entzunezkoren emanaldiaren ostean, solasaldia izango da Mikel Zatarain, Angel Aldarondo eta Maialen Sarasuaren artean.Azken bi urteetako galegozko
|
ikus
entzunezko produkzioa ere ezagutzeko aukera emango du Irudieneak. Jatorrizko bertsioan eskainiko dira eta filmak euskarazko azpidatziekin.
|
|
|
|
Ikus
Entzunezko Produkzioa Diplomaduna da Unai Ortuzar eta Canal Satelite Digitaleko kate tematikoen emisio arduraduna eta Sogecableko kate tematikoen kalitate arduraduna izan da. EITBko Nazioarteko sailean 2010eko otsailean hasi zen lanean eta EITB taldearen nazioarteko hedapenaz arduratu da.
|
|
|
Inkestatutako gazteek ez dituzte ondo identifikatu
|
ikus
entzunezko produkzio batean parte hartzen duten lanbideak eta lanbide bakoitzari dagozkion betebeharrak. Produkzio lanen artean, gehienek bereizten dituzte aurreprestaketa edo diseinuaren fasea eta grabazioarena.
|
|
|
Proposamen orokorra da, aztertu nahi den ikus entzunezkoa lehenbizi deskribatzea, ahalik eta zehatzen, eta, bigarrenez, deskribatutakoaren gainean oinarrituz, estaliak egoten diren esangurak edo konnotazioak identifikatzea, agerian uztea, igortzen dituen ideiak eta balioak interpretatu ahal izateko,
|
ikus
entzunezko produkzioak ulertzeko gaitasuna garatze aldera.
|
|
|
ekoizpenaren eremuan lengoaia, teknologia eta produkzioa kokatu genituen, ezinbestekoak dira edozein ikus entzunezko narrazio sortu ahal izateko. Interpretazioaren eremuan, berriz, errezepzioa, ideologia eta estetika,
|
ikus
entzunezko produkzioak ulertzeko oinarria dira. Bi eremu horien arteko erlazioak aztertu direnean, honako hauek agertu dira nabarmen:
|
|
|
3.4 Leintz bailarako nerabeak eta euskarazko
|
ikus
entzunezko produkzioa (IG4)
|
|
|
c.
|
Ikus
entzunezko produkzio erdaldunarekin (gaztelania eta ingelesa) alderatuta euskarazko ekoizpena askoz txikiagoa izanik, horren kontsumoa ere txikiagoa dela baieztatzen dute datuek. Beraz, esan dezakegu Leintz bailarako nerabeek erdal ereduaren inguruan egiten dutela ikus entzunezko kontsumorik handiena (eta erdal eredua diogunean, Espainian gaztelaniaz ekoitzitakoaz ari gara, ikerketa honek erakutsi baitu ingelesezko ekoizpena hirugarren mailakoa dela Leintz bailarako gaztetxoen kontsumoari dagokionez), eta etorkizunean ere joera horrek horrela jarraituko duela pentsa daiteke.
|
|
|
Ohiko telebista ikergai bakartzat hartu barik, Internetera eta mugikorretara ere zabaldu da kontsumoaren azterketa (ikerketatik kanpo utzi da, hori bai, zinema ekoizpena, aztergaiaren eremua zedarritze aldera). Izan ere, teknologia digitalak eta telebista seinalearen digitalizazioak eragin dute
|
ikus
entzunezko produkzioa hainbat euskarritara hedatzea (Prado, 2003 eta 2008). Horrela, bada, telebistako edukiek telebista ez ezik Interneteko zenbait esparru ere elikatzen dituzte egun, eta, alderantziz, Interneteko ikus entzunezko edukiek badaukate beren tartea telebistako programazio taulan (Pérez de Silva, 2000; Aguado, 2005; Tubella, Tabernero eta Dwyer, 2008).
|
|
2013
|
|
|
Guztira, 20 herritan antolatuko dute film laburren proiekzioa. Euskarazko
|
ikus
entzunezko produkzioa ezagutarazi eta herrietako kultur eskaintza aberastea du helburu, ekimen honek. Hauek dira, 2013ko Usurbilgo Laburbira emanaldiko izenburuak (informazio gehiago:
|
|
|
Azken hamarkadan, ordea, eta batez ere 2005etik hona, aldaketa garrantzitsuak gertatu dira
|
ikus
entzunezko produkzioari zuzendutako politiketan. Eta haiekin batera produkzioaren ugaritze eta egonkortze esanguratsua gertatu da.
|
|
|
|
Ikus
entzunezko produkzioaren dependentzia finantzaketa publikoarekiko, gaitz endemiko ez, egiturazko ezaugarria du Euskal Herriko zinemagintzak; ikus entzunezko produkzioak gaur egun babes publiko indartsua eskatzen du, eta finantzaketa ziur eta egonkorra.
|
|
|
Ikus entzunezko produkzioaren dependentzia finantzaketa publikoarekiko, gaitz endemiko ez, egiturazko ezaugarria du Euskal Herriko zinemagintzak;
|
ikus
entzunezko produkzioak gaur egun babes publiko indartsua eskatzen du, eta finantzaketa ziur eta egonkorra.
|
|
|
Ez da irudi arazo bat bakarrik, baina azken urteetako produkzioa ikusita, parte handi bat kulturalki irrelebantea izan da. Jendearengana heltzeko, produkzioa gizartean txertatzeko modu berriak aztertu eta landu behar dira, gizartetik ikasi eta berrikuntza sustatu
|
ikus
entzunezko produkzioan ere: transmediak, sare sozialak...
|
|
|
|
Ikus
entzunezko produkzioaren inguruan Euskal Herrian eratu den enpresa, teknikari, sortzaile eta zerbitzuen industri sare edo ehuna aintzat hartu beharrekoa da, bai haren dimentsio ekonomikoan, aberastasun eta enplegu iturri gisa, bai, batez ere, dimentsio kulturalean, ikus entzunezko kultur edukien sorburu eta bideratzaile gisa. Izan ere, gaur egungo ikus entzunezko sistemetan edukien produkzioa industri atal autonomo gisa egituratzen da kasurik gehienetan, eta, beraz, ikus entzunezko industria antolatu, osasuntsu eta jasangarri bat izatea ezinbesteko baldintza da euskal kulturaren garapenerako ere.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herrian langile, artista eta teknikari handiak daudela argi baitu Bengoetxeak ere, beraz" jabetu behar dena jabetu dadila, industria badagoela eta bitartekoak jarri behar direla maila hori guztia etxean mantentzeko. Aldiz, begira
|
ikus
entzunezko produkzioaren motore nagusia (EITB) zein geldi dagoen".
|
|
2015
|
|
|
ahozko eta idatzizko modu ardatzetan hizkuntza aldaera desberdinak lehenetsi ditu: euskararen aldaera bernakuluek lehentasunezko lekua hartu dute ahozko produkzioan; batez ere genero informaletan, irratikoetan zein telebista eta webguneko
|
ikus
entzunezko produkzioan. Sare sozialetan eta webgunean, berriz, euskalkiek oso presentzia urria dute.
|
|
|
|
Ikus
entzunezko produkzioan Jon Gotzonen keinuek, jarrerek, mugimenduek interaktuatzen dute ahozko jardunaren enfasiekin, intonazioarekin eta erritmoarekin, eta baliabide semiotiko horiek guztiek batera lan egiten dute pertsonaien karakterizazioan. Sarean, webgunean, Facebook eta Twitterreko kontuetan, irudi urratzaile edo hausle hori gordetzen du:
|
|
|
Sarera emandako pausoan, idatzia txertatu behar izan du Gazteak moduen integrazio horretan; eta hor nabarmendu da transmediatikoki eta transmodalki desberdin diseinatzeko beharra: erabilera bernalukuek (euskalkiak eta gazteen aldaera hibridoak) lehentasunezko lekua dute Gaztea irratiaren diseinu linguistikoan (ikus honetaz Elordui, prentsan), baita neurri handian webguneko
|
ikus
entzunezko produkzioan ere (GutaGutarrak programa da horren adibide). Euskara batu estandarra da, berriz, Gazteako profesionalek idatzizko testuetan aukeratu duten aldaera:
|
|
|
Markaren identitate gaztearekin oso loturik doan «informaltasuna» ere desberdin kudeatu da ahoz eta idatziz: ahozko eta
|
ikus
entzunezko produkzioan euskalkiek eta gazte hizkerarekin loturiko forma hibridoek estilizatzen dute informaltasuna.
|
|
|
Behaketa corpusa mugatzeko orduan, azpimarra irizpide nagusi bitan jarri da: 1) hedabideak jatorrian idatzizko egunkariak (edo gutxienez, agerkari informatiboak) izatea, eta 2)
|
ikus
entzunezko produkzioa gehitu izana bertsio digitalean. Euskal Herriko, Espainiako estatuko, Kataluniako eta AEBko hurrengo komunikabideak aztertu dira:
|
|
|
2010ean CorreoTVren arduraduna aldatu zuten; harrezkero Vocento taldeko egunkarietan hasiak ziren bideogintza lantzen. Gaur egun gizarte gaietako
|
ikus
entzunezkoak produkzio propiokoak izaten dira, kasurik gehienetan, ez horrela politika arloko bideoak (Unai Izquierdo, 2014an egindako elkarrizketa).
|
|
|
Wall Street Journal aitzindaria da bideoak idatzizko informazioei txertatzen. Gainera, telebista parrilla moduko bat ere ekoizten du eta interesgarri deritzogu idatzizko eta
|
ikus
entzunezko produkzioaren arteko loturan eredu hori aztertzeari. Laytonek bideogintzaz idatzitako lanean jaso zuenez, orduan Wall Street Journal egunkariaren bideogintzaren editore laguntzailea zen Chet Rhodes ek argi ikusi zuen kazetariak bideogintzan hezi behar zirela eta horretarako eskolak ematen aritu ziren bueltan.
|
|
|
New York Times egunkaria
|
ikus
entzunezko produkzioan behin eta berriz ari da gauza berriak sortzen eta idatzizko produkzioarekin batera uztartzen. Gaur egun, gainerako hedabideentzako erreferente da arlo horretan.
|
|
|
Agerikoa da bideoaren erabilera idatzizko hedabideen kasuan oraindik ere guztiz testimoniala dela; izan ere, albisteen, zenbatutako titular informatiboen,% 15,91k darama ikus entzunezkoa. Beraz ez da ohiko jarduna, ezta urrutitik ere, idatzizko informazioak
|
ikus
entzunezko produkzioekin laguntzea. Oraindik ere, eta Micók eta Masipek (2008:
|
|
|
Lanketa gehiago behar duelako, aipatzekoa da erreportaje kopurua ere; bideoen% 11,57 dira erreportaje erakoak, New York Times eta Argia hedabideek sareratu dituzte gehien. Hala ere, New York Timesenak produkzio propiokoak diren bitartean, Argiak kanpoko lanak erakusten ditu, hedabidearen webgunea erakusleiho gisa erabiltzen baitute, ez hainbeste
|
ikus
entzunezko produkzio propioa sortzeko eta erakusteko, ikerketarako aukeratu diren egunetan ez zen ekoizpen propioko bideo bakar bat aurkitu, nahiz eta lantzen duten ekoizpen propioa?. Berriak ere egin izan ditu erreportajeak, baina lagina jaso den egunetan ez da horrelakorik aurkitu.
|
|
|
Euskarazko
|
ikus
entzunezko produkzioa ezagutarazi eta herrietako kultura eskaintza aberasteko helburua du Laburbiraren zirkuituak. Martxoaren 4an hasi zen eta 28ra bitartean, Euskal Herriko 29 herrietara helduko da, Debagoienera Korrika kulturalaren barruan, gainera.
|
|
|
Laburbirak, euskarazko
|
ikus
entzunezko produkzioa ezagutarazi eta herrietako kultur eskaintza aberasteko helburua duen zirkuituak, bihar, osteguna egingo du geldialdia Soraluzen. 21.00etan Zine Aretoan izango dugu, 8 film labur zoragarriz gozatzeko aukera.
|
|
2017
|
|
|
Gehiago?
|
Ikus
entzunezko produkzio bideetan figurante gisa suerta daiteke zortea, adin guztietako profil bat maiz eskatzen duen sektorea baita. 3 gakoa.
|
|
2019
|
|
|
–
|
Ikus
entzunezkoen produkzioa: Ikus entzunezko formatu berrien produkzioaplanifikatzeko, produkzio faseetan beharrezkoak diren giza baliabideak koordinatzenikasten dute, beharrezko baliabide teknikoak aintzat hartuta.
|
|
2020
|
|
|
Bestalde, aktore naiz, aktore izan naiz urte hauetan, Joel Soto izenarekin, eta litekeena da, baina probabilitate txikiarekin, telesailen batean edo antzerkian noizbait ni ikusi izana. Probabilitate txikiarena ez diot zure kultura edo
|
ikus
entzunezko produkzioetarako zaletasuna zalantzan jartzeagatik, nire karrera ez delako izar batena edo lehen mailako pertsonaia batena izan baizik.
|
|
|
Vodafone (SerieFans eta SerieLovers paketeak) Prezioak: 8,99 euro/ hil (2 pantaila – FullHD) Disney+ Munduko
|
ikus
entzunezko produkzio etxe handi eta ikonikoak streaming zerbitzua jarri du martxan. Urtebete baino gutxiagoan 60 milioi erabiltzaile baino gehiago ditu.
|
|
2021
|
|
|
Baina mugak eta zailtasunak ugariak badira ere, autoestimu hori indartzeko arrazoiak ere aurkitu ditu. Tartean, 2020ko
|
ikus
entzunezkoen produkzio emankorra.
|
|
|
Hala esan zuen Alex Aginagalde Pantailak Euskaraz eko ordezkariak: «Euskararen normalizazioan pauso sendoak ematea, euskarazko
|
ikus
entzunezkoen produkzioa sustatu eta hedatzea, kalitatezko bikoizketa eta azpidatziak indartzea, eta euskarazko kultura eta ikus entzunezkoen kontsumoa sustatzea dute helburu gure proposamenek».
|
|
|
|
Ikus
entzunezko produkzioek erakusketa aretoetan jorra ditzaketen rolak askotarikoak dira, bai eta horiek erakusteko erak ere. Baina, prozesu horretan zalantzak sortzen dira:
|
|
2022
|
|
|
Horrela ere gertatzen da komunikabideetan oihartzun handiena izan duen
|
ikus
entzunezko produkzioetako batean, Sin limites. Hacia los confines del mundo seriean.
|
|
|
Multimediak ere bultzada jasoko du, eta podcastez gain,
|
ikus
entzunezkoen produkzioak ere leku nabarmena izango du, esparru horretan informazioa eskaintzen eta eragiten jarraitzeko asmoa baitugu.
|
|
|
Herri gisa izan beharreko estrategiari lotuta, Unai Iparragirre ETBko zuzendariak ikerketa baten ondorioetan ikusitako esaldi batekin hasi zuen bere jarduna: «Gaur egun,
|
ikus
entzunezko produkziorik ez duen herri batek ez dauka errelatorik».
|
|
|
|
Ikus
entzunezko produkzioetan lan egin arren, filmen inguruan hausnartzen duenean ez zaizkio gogora etortzen bestelako iruditeriak sortzen dituzten ikus entzunezkoak; «oso adierazgarria» dela uste du: «Iruditeria nahiko zaharkitua dago; ez dakit oso egunean gauden».
|
|
2023
|
|
|
Argi dago, horretan lan egingo balitz, eta interes handiagoa azalduko balitz, hizkuntzaren mesederako izango litzatekeela. Bada, hori aurrera eraman dadin, Pantailak Euskaraz bezalako mugimenduak sortu dira, non haien helburua euskarazko
|
ikus
entzunezkoen produkzioa sustatzea eta hedatzea, eta bikoizketa indartzea den.
|