|
2000
|
|
|
Euskaltzaindiaren Arautegia
|
ikustea
aski zaigu, erakunde bezala duen ardura zertan den jakideko. Lehen artikuluaren zenbait zati begiratu besterik ez dugu:
|
|
|
Nik, zenbat ere urratua nintzen, une horretantxe biratu nuen burua, bi segundo, hiru gehienez ere. Kamioneta berde bat
|
ikusteko
aski. Kamioneta berde zahar eta luzexka bat, itzalekin berdintzeko puntuan.
|
|
2001
|
|
|
Orain pixka bat argitzen hasi den bezala, Felipe II.aren invenciblek eta gainerako istiluek hemengo arrantza, bale edo bakailaoaren arrantza, alde honetakoa, zeharo lur jota utzi zuten eta gelditu zirenak hara joan ziren eta hangoa ugaldu egin zen; gero Luis XIVgarrenak, hemen lehen gertatu zen bezala, dena berriz hondatu zuen arte. Axular nolako jendearentzat ari den
|
ikusteko
aski dugu beste norbait hartzea eta har dezagun lehen esan bezala zenbaiten ustez Euskal Herriko lehenbiziko burgesa ematen digun liburua. Izan ere, lehenbiziko burgesa Peru ez, baizik izatekotan Mogel izan zen.
|
|
2002
|
|
|
Han ez da ezer berririk, ez da ezer desberdinik, behin
|
ikustearekin
aski ez den ezer ez da. Harritu egiten nahiz ikusirik milaka gizon aldian behin ume handiak bezala izaten direla zaldi lasterketan eta gurdizainak gurdien aurrean ikustera joateko irrikitan.
|
|
2003
|
|
|
antzarak ferratzera bidaliko zaitu une horretan, ez arrazoi gutxirekin! Western bat bezalakoa baita bizitza, oraindik ere sarri askotan, zoritxarrez –teleberri bakar bat
|
ikustea
aski da, horretaz ohartzeko–: gizon zuri on zibilizatuak hemen, eta indio gaizto zibilizatu gabeak han...!
|
|
|
ospakizun patetikoak
|
ikustea
aski da.
|
|
2007
|
|
|
–Kaka zaharra ez, haren hurrengoa. Beste pailazo hori
|
ikustea
aski izan zenuen nitaz bat batean ahanzteko. Eskerrak ez nintzen kaka zaharra!
|
|
2008
|
|
|
Ibilbidearen zati guztietan zegoen jendetza
|
ikustea
aski zen ohartzeko entzierroa korapilatsua izango zela korrikalarientzat. Udaltzainek ere ohi baino lehenago hautsi zituzten hesiak, ezinezkoa zelako jendeari eustea.
|
|
|
Uretan entrenatzen
|
ikustea
aski da haren entrenatzaileak aipatzen dituen berezko dohain horietaz jabetzeko. Klase berezia du igerian.
|
|
|
Minbizia duen jendearekin, gorrekin, depresioa duen jendearekin eta beste gaixotasun batzuk dituzten jendearekin lan egin du berak, eta esperientziaren asebetetzeaz galdetuta honako hau dio: " Jende horren aurpegia
|
ikustearekin
aski zait. Horrek dena esaten dit". Gaixotasun asko landu daitezke animaliekin.
|
|
2009
|
|
|
Paradoxikoki, Espainiako administrazioak bakarrik sinatu du hautagaitza suediarrarekin lankidetzan aritzeko akordio bat. Bestetik, Europaren egoera ekonomikoa, eta, bereziki, Suediarena, zein diren
|
ikustea
aski da neutroi iturria bera zalantzan dagoela pentsatzeko. Horri beste faktore batzuk ere gehitu behar zaizkio:
|
|
|
Toponimia alorrean argitara eman dituen herri izendegiak, 38 arau, irizpen sail handia, kale izendegiak eta bestelako kontsulten erantzunak. Antroponimiarenean, ponte izendegiak (hauen eragina
|
ikusteko
aski da azken hamarkadetan izandako izenen iraultza egiaztatzea), deituren izendegia (eragin handia euskaldunen deituren grafia egokitzapenetan). Eguneroko kontsulten erantzunak (ez da ahaztu behar Euskaltzaindira iristen diren kontsultarik gehienak onomastikari buruzkoak direla) Onomastika zerbitzutik bideratzen direnak.
|
|
|
Batzuek erraten dute aski dela neri begi kolpe bat emaitea,
|
ikusteko
aski azkar bizi naizela. Ez naiz holako emazteki fin pollit horietarik.
|
|
2010
|
|
|
Eta hiru puntuko usario zahar hori arrotz egiteak berak erakusten du ederki, Laboarena eta Lekuonarena atera baino puskaz lehenagotik, beste guzia estaliz gailendurik zebilen bertsio bakarra, lau puntuko hauxe zela. Bere doinu eta guzi, oso osoan, geroztik zenbat jenderi jaso zaion
|
ikustea
aski. Aurrez ikusitakoaz gainera:
|
|
2011
|
|
|
Donibane Lohizune Ziburuko ikastolaren egoera azaltzeko egoitza zaharraren argazkia
|
ikustea
aski litzatekeela dio ikastolako lehendakariak. «Guk dugun egoitza eskola publikoarena zen, baina uztea deliberatu zuen, ez zituelako hezkuntzarako baldintzak betetzen».
|
|
|
Aurreiritzi topikoek nahas ez gaitzaten: Heidegger nazional-sozialista izan da, baina Berlinen nagusitu den kultur politikarekin ez zegoen ados (ez zuen
|
ikusten
aski erradikal nazional-sozialista), eta arrazista ez da inoiz izan. Aitzitik, arrazismoa, harentzat, modernitatearen ondare tipiko bat baino ez da, modernitatea bera bezain hirotua.
|
|
|
Txarrenak puroalmorrokoak dira. Auto handietan nola esertzen diren
|
ikustea
aski da nolakoak diren ulertzeko. Indarra hautematen dute eskuetan, indarra eta boterea.
|
|
2012
|
|
|
H. d., zaila da, ezin ezinezkoa ez esatearren, bortxa eta bortxa oro printzipioz gaitzestea, oraintxe arte bortxa eta gerra zilegizkoz kargaturiko mendebalean (erlijiozkoak, askapen edo independentziazkoak, dinastikoak, nazionalak, mundialak, Gurutzadak, konkistak eta Birkonkistak, Iraultzak). Hori
|
ikusteko
aski da Estatuaren eta Zuzenbidearen existentzia bera. De fakto, Estatuaren existentzia onartzen ari den norbaitek Estatuaren aurka bortxa oro gaitzestea, edo kontraesana da, edo Estatuaren sakralizazioa, edo, zuhurtasuna?, edo gezurra da besterik gabe (gezur demokratiko edo, katoliko?
|
|
|
Horrek ez du erran nahi jende zuriek elgar begiontzen dutela.
|
Ikustea
aski da europanoek beren artean, batek bestea bentzutu nahiz, egiten dituzten gerla hileraileak. Zendako?
|
|
2013
|
|
|
Une hura biziki ederra bide zen, Eskualduna n idatzia zenaren arabera. Abuztuaren 7ko zenbakiko berriak idatzi zituenak erabili zituen hitzak
|
ikustea
aski da ondorio horren ateratzeko:
|
|
2014
|
|
|
Hori
|
ikusteko
aski da konturatzea, adibidez, zer neurritaraino hartzen direngorputza eta pertsona bata bestearen luzapentzat; zer neurritaraino ekiten dion, ekiten badio, gogoaren eta gorputzaren arteko bereizketak; zer neurritarainosinesten den arima gai dela haragia menderatzeko. Gorputz garaikidea, normalean, sexututzat jotzen dugu, eta halaxe egiten dugu arimaren boterearen eraiste historikoluze bat gertatu delako, eta horrek, aldiz, izaera sexutuaren alde mugitu duelakobalantza.
|
|
|
Noiz arte iraunen ote du manifestaldi horrek? Xifrak
|
ikustea
aski da ohartzeko zenbat apalduz doan ezkontza Biarnoan eta Ipar Euskal Herrian. 2012an kontatu dira departamenduan 2207 ezkontza eta 1844 pacs.
|
|
2015
|
|
|
Aldizkariok argitaletxe berrien sorreran izan zuten garrantzia
|
ikusteko
aski da Ustelaren kasuari erreparatzea. Gerora egongo ziren saiakera gehiago Potten egitasmo eternal ez gauzatua eta handiagoak Susa, Pamiela..., baina Ustela bera argitaletxe bilakatu zen aldizkariaren akaberarekin.
|
|
|
Batzuetan suteek ezabatu zituzten sarraskiaren arrastoak. Baina
|
ikusitakoa
aski zen gizakirik sendoenaren arima zimeltzeko. Beste batzuetan gorpuak zutik ageri ziren, sokaz eta makilaz eutsirik, ileak lazteko moduko irudiak osatuz.
|
|
|
Kardaberaztarren artean bakoitzak bere bideari jarraitzen dio. Atera dituzten liburuak
|
ikustea
aski da. Batzuetatik beste batzuetara alde nabarmena ez al dago?
|
|
|
Eta, beraz, badaki. 20 pastoral
|
ikustea
aski da pastoral baten idazteko.
|
|
2016
|
|
|
Apustuak 100 irten ziren urdinen alde. Eserlekuen erdia bete ziren Labrit Iruñeko pilotalekuan, 600 bat ikusle.Jon Ander Albisuk partida amaieran zuen aurpegia
|
ikustea
aski zen atzo, Iruñean, gutxitan bezala sufritu zuela jakiteko. Ataungo atzelariarentzat kalbarioa izan zen partida.
|
|
|
Zorionez zeruaren hasarrea eztitu da arratsari buruz, horrela kalteak neurrizkoak izan dira. Bertzalde, Luberriko urtegiak bere babes lana egin du,
|
ikustea
aski baita zer ozkaraino ura metatu duen (vigicrues). Beti bezala, eliza inguru eta gibeleko parkea urpean izan dira, dakitanaz bizitegiak ez dira hunkituak izan, salbu xaia bat edo bertze.
|
|
2017
|
|
|
Artisaua baitzen aita, ez inondik ere, idazle tormentatua. Anaia edo ni
|
ikustea
aski, idazmakina bazterrean utzi eta gurekin jolasera batzeko. Argi eta garbi bereizten zuen zer zen benetako bizitza; eta hura, liburuetatik aparte zegoen zerbait zen beti.
|
|
|
Kaloriei dagokienez, ez dute abantaila aipagarririk. Produktu normalaren eta «azukrerik gabeko» bertsioaren arteko aldea hutsaren hurrengoa da; etiketak
|
ikustea
aski da egiaztatzeko. Prezioan, ordea, alde handiak daude.
|
|
|
erdararen eragina, ez lexiko soilean, batez ere joskeran; ematen baitu erdaraz ohitura haundia zela Martin Arozenaren etxean, batez ere emaztearen aldetik. Nondik etorriak ziren
|
ikustea
aski. Gainera, erdara ez balu ongi menperatu, ezin izan idazkari.
|
|
2018
|
|
|
Lapur bat, gezurrezko hanka motza, hildako baten urrezko hortza ateratzen ari zen kurrika batzuen laguntzaz; bere burua harrapatua ikustean, berriz, lasterka atera zen, baina izkina batetik ihes egin baino lehen, Leoren taldeko batek tiroa sartu zion bizkarrean, eta hantxe jausi zen zerraldo. Hura
|
ikustea
aski izan zen gainerako lapurrek ere hanka egiteko handik, sarraskijale guztiekin batera. Kiratsa jasangaitza zen:
|
|
2019
|
|
|
Han goian gaztelua dago, almenetan giza irudi txikiak ikusten dira, beherago hiriaren harresia, alde honetako bere bi ateekin, Alfofa eta Ferroko ateak, biak itxirik, biak langaz trabatuak, beste aldean mairu jendea xuxurlaka dabilela susmatzen da, apur bat kezkaturik baina seguru oraindik, nola bukatuko da hau guztia, ibaia itsasontziz mukuru dago, muga egiten duen muinoan egiten ari diren topaketa, zutoihalak eta banderatxoak airean ikusten dira, ikusgarria da, garretan dauden suak ere ikusten dira, auskalo zertarako diren, eguraldia bero baitago eta ez baita bazkaltzeko ordua, almuedanoak iloba batek ematen dizkion azalpenak entzuten ditu eta txarrenera jartzen da, hau da, txarra oraindik gutxi gorabehera jasangarria izango zela pentsatzen hasten da. Une hartan erregeak ahots indartsua goratu zuen, Guk, hemen, munduko ipurdi honetan bizi izanagatik, laudorio handiak entzun ditugu zuei buruz, entzun dugu indar handiko gizonak zaretela, eta armekin izan litekeen trebeenak zaretela, eta ez dugu zalantzan jartzen, zuen gorpuzkera sendoak
|
ikustea
aski, eta gerra egiteko trebeziari dagokionez, gauza erlijiozkoetan nola profanoetan egin dituzuen ekintzen kontaketak dioenaz fio gara. Gu, hemen, hala egokitu zaigun lur esker gaiztokotik nola eratzen ari den izpiritu portugaldarrak pairatzen dituen axolagabekerietatik datozkigun zailtasunak ditugun arren, ahal duguntxoa egiten gabiltza, ez beti ur eta ez beti ardo, eta gainera mairu hauek hementxe edukitzeko zorte txarra eduki dugu, aberastasun gutxiko jendea, Granadakoekin edo Sevillakoekin alderatuz gero, horregatik hobe behin betiko kanporatzen baditugu, eta une honetara iritsirik arazo bat sortzen da, afera latz bat, zuen iritziaren kontsiderazioaren pean paratu nahi dudana, honako hau, alegia, Egia esan, guri komeni zaiguna laguntza da, nola esango nuke, debaldeko bezala edo, hau da, geldi zaitezte hemen bolada batez, laguntzera, noski, eta hemengo kontua bukatzen denean ordainketa sinboliko batekin konformatuko zarete, eta gero segi Toki Santuetara, han bai, han ordaindu eta berriz ordainduko dizuete, hala ondasun materialetan, ez baita konparatzerik mairu hauek daukaten aberastasuna turkoek daukatenarekin, nola izpirituzkoetan, han izpirituzko ondasunak fededunaren bizkarraren gainean hedatzen baitira oina lurrean paratu orduko, Zu, Pedro Pitões, adi ibili, dezente ikasi baitut latinez, itzulpena nola doan jakiteko beste bai behintzat, baina hor zaudeten gurutzatu jaunak, arren, ez ezazue pazientzia gal, ordainketa sinbolikoarena hitz egiteko modu bat baizik ez da izan, nik esan nahi nuena zen gure nazioaren etorkizuna bermatzeko oso komenigarria litzaigukeela hirian dauden ondasunak oro guretzat gordetzea, burutazio hau ez da inor harritzeko modukoa izango, baina egia hutsa da honako hau esaten edo egunen batean esango duen esaera, Pobrearentzako laguntzarik onena pobrearena da, tira, mintzatuz gero jendeak elkar ulertzen du, zuek esan zenbat kobratu nahi duzuen zerbitzuaren truke, eta ondoren ikusiko dugu prezioa adostu ahal dugun, nahiz eta, nire ahotik mintzo den egiaren izenean, esan behar dudan ezen nire arrazoiak baditudala pentsatzeko adostasunik lortu gabe ere, gu geu bakarrik mairuak garaitzeko eta hiria hartzeko gauza izango garela, Santaremen orain hiru hilabete egin genuen bezala, zurubi batekin eta dozena erdi gizonekin, gero armada osoa sartu zen, eta biztanleria guztia ezpataz pasatu zuen, gizonak, emakumeak eta haurrak, adinari erreparatu gabe, eskuetan armarik ba ote zuten edo ez kontuan hartu gabe, ihes egitea lortu zutenak baizik ez ziren salbatu, eta gutxi izan ziren, hortaz, hau guztia egin bagenuen, Lisboa setiatzeko ere bagara, eta hau esaten badizuet ez da zeuen laguntzari muzin egiten diodalako, baizik eta ikus dezazuen ez gaudela hain gabetuak indarrez eta kemenez, eta hori ez dudalarik oraindik aipatu gure arrazoirik onena, honakoa, hain zuzen, geuk, portugaldarrok, geure alde daukagula Jesukristo Gure Jauna, isilik egon hadi, Afonso.
|
|
|
Zabaldu izan ez banu ere igualtsu; izan ere, erantzuna jasotzea bera izan da garrantzitsuena, kontuan hartzekoa. Fitxategian zegoela
|
ikusita
aski. Hain azkar erantzun izana, gainera, jarrera dotorea benetan.
|
|
|
Hagitz nabarmena baita, 18 eta 36 urte bitarteko mutilik ez deneko etxe zerrenda luzea: Hasiera hutsa
|
ikustea
aski: " Alistamiento de la villa de Areso de los mozos solteros desde la edad de 18 años hasta 36años:
|
|
|
Leku berberean 1975 aldean, hirugarren Astibiberri ederra nork eta non egin zuten
|
ikustea
aski, ezker eskuin bi bizitzaz hornitua. Baina bordari kontuez aritzera sartu nintzen ni abentura honetan, ez txalet ederrez, nahiz eta ezin dudan esan gabe utzi, etxe honetakoa dela gaurko Leitzan, ohore haundiz bordari titulua emanen nioken gazte ezbordari bakarra, nahiz eta bere kaletarrak oraindik merito haundiagoa izan.
|
|
|
Entzun kanta eta goza osoa eta bihur atzera hasierara. Baina ederrena ere, ez da betirakoa izaten, borda hauxe izendatze hutsean, garai batetik bestera, aldaketarik aldaketa erabili direnak
|
ikustea
aski: 1670an Errekandi Jazaldea, 1726an Sugelarrueta, 1733an Erdiko ihartza.
|
|
|
47 Martin de Aranalde de la casa de Çubidt’ Baina gaizki, nire ustez. Hona arteko etxe zerrendetan nola ageri den
|
ikustea
aski, sortzez eta zentzu guziz Zubiri zela eta hala behar duela etsia hartzeko: Zubi+ iri, zubi ondoa da, atari:
|
|
|
Hirietako eta herrietako jauntxorik aberatsenak hasi omen ziren aurrena lantzen, lan eta ogi gabe gelditutako jenderik pobreenak morroi hartuz, edo euskarazko izenak ederki jaso duen bezala nekazale edo nekazari bihurtuz. Eta krisi haren gailurra ederki nabari da Basaburua Txikiko herriotan ere; batik bat 1678ko apeoetan demografia nola hazi eta pobretu zen
|
ikustea
aski. Horra bordagintza ugaldu izanaren arrazoietako batzuk.
|
|
|
Seguru aski ere, bordarienak hutsaren hurrengo utziko zituen sekulako abuso pila egina bazutelako kaletarren artean. Azterlana uztera behartu zituen Korreneko azken honen zifrak
|
ikustea
aski: Makurretan 150 estatuko, lehendik Azkuen hartutako 70 estatuez gainera.
|
|
|
Pentsatzen dut, kalean begiekin
|
ikustea
aski, dagoeneko gizarte plural eta multikultural batean bizi garenik ukatzerik ez dagoela eta, gainera, egoera konplexu honek etorkizun ezin hurbilagoan finkatzera joko duela halabeharrez. Hori dela eta, galdera bat nahi dut plazaratu, neguan ateak gutxitan irekitzen ditugula aprobetxatuta:
|
|
2021
|
|
|
42.19.5a Azkuek bere hiztegian sartu zuenetik hartu du hedadura jatorriz ekialdeko euskalkietakoa zen DM honek: euskal literatura
|
ikustea
aski da konturatzeko batez ere lapurteraz izan dela erabilia hasiera hasieratik, mendebaldean ia ia agertzen ez baita historian zehar. Egungo euskara idatzian, ordea, erabilia da.
|
|
|
Baina aberatsei, emanak emanik ere, franko gelditu baitzitzaien (Axular); Hizkuntza erdara frankok jakinen mintzatzen,/ euskaraz jakin gabe kasik irakurtzen (J. P. Arbelbide); Franko eta frankok ipurtargi bat gauaz nonbait
|
ikustea
aski dutela (Zerbitzari); Pentsatzeko da, frankorenak irakurri ondoren, ez dela euskara idatzian[...] etendurarik izan egungo eguneraino (Mitxelena).
|
|
2022
|
|
|
Ez da arrazoi txarra. Kristinak aurpegia nola mudatu duen
|
ikustea
aski hori egiaztatzeko.
|
|
|
...ez hobeko litzateke emakumeak barreiatu ahal balira eta gauzei beren karga pisua kendu, egitekoak biderkatu, haietako bat ere ez gogoratu ahal izateko, zeren ez zuketen denborarik izango, egiteko franko izango bailukete, eta han eta hemen txortaldi behartuetan neure burua xahutzea desiragarri bazait, ez da iseka egitea gustuko dudalako, halako txortaldiak asko ikusi ditudalako baizik, gehiegi, eta
|
ikusitakoa
aski dut ideia bat egiteko, zeren askoren arteko emakumea zarenean, etengabe guri eskatzen digutena eskatu beharra dago besteei, kostarik kosta bere burua asebete nahi duen desioa eta asetze horren errepikatzea, pizturik irauten duen desioa, mina eta narda axola ez zaizkiona, ezta pinpirinkeriak eta malkoak ere, zeren ongi daki zertaz elikatzen duen bere burua, bai nahi dut esan behar duzu erantz...
|
|
|
Filosofiatik politikara (oso erraz eginez jauzi). Orain ohartzen naiz, muturren aurrean zer dagoen
|
ikustea
aski da, gazte politizatuak iraultza sozialistaz ari direla euskal herrietan, eta helduak, aldiz, elkarbizitzaz.
|
|
2023
|
|
|
Haren etxe ingurutik ez da nehor pasatzen, Jean Pierre Xuriren traktorea salbu. Belve, de, re gaztelua neguan baizik ez du
|
ikusten
aski garbi. Urtez urte ikusi du distira galtzen, kanpo leihoak kilikatzen, zenbait teila erortzen, sasiak belarra jaten...
|
|
|
Etxea eremu pribatua dela diote, eta horregatik ezin dela ikertu. Txirrina jo eta atea zeinek irekitzen duen
|
ikustearekin
aski lukete. Arazoa borondate falta da».
|
|
|
Gurean ere kontua ez doa aise hobeki. Hori
|
ikusteko
aski da institutuan itzuli bat ematea. Hala ere, gazteak ez dira egoera honen erantzuleak; ez bakarrak, bederen.
|
|
|
Haren etxe ingurutik ez da nehor pasatzen, Jean Pierre Xuriren traktorea salbu. Belvédère gaztelua neguan baizik ez du
|
ikusten
aski garbi. Urtez urte ikusi du distira galtzen, kanpo leihoak kilikatzen, zenbait teila erortzen, sasiak belarra jaten...
|