|
2003
|
|
|
86 Frantziako eta Espainiako hezkuntza sistemen sorreraz
|
ikus
I. Zabaleta Imaz (2000, bereziki 29 84orr.).
|
|
|
7 Autoaldaratzen diren arren elkar erakartzen duten bi elektrizitate mota daudelako Du Fayren aurkikuntza xehetasun esperimental ugarirekin azaltzen eta dokumentatzen da elektrizitateari buruzko bere laugarren memoria ospetsuetan: ...;, Memoires de... l’Academie... de l’annee 1733 (Paris, 1735) 457 Memoria horiek oso ezagunak eta aipatuak ziren, baina, dirudienez, elektrizitatearen ikertzaileen artean Desaguliers bakarrik iritsi zen aipatzera, ia bi hamarkadatan zehar, gorputz kargatu batzuek elkar erakartzen dutela (Philosophical Transactions..., XLII, 1741, 140 or.). Franklin eta Kinnersleyren" ezusteaz",
|
ikus
I. B. Cohen, Benjamin Franklin’s Experiments: A New Edition of Franklin’s Experiments and Observations on Electricity (Cambridge, Mass., 1941) 250 Gogora dezagun orobat, efektua Kinnersleyk ekoitzi zuen arren, ez dirudiela ez berak ez Franklinek inoiz onartu zutenik erretxinaz kargatutako bi gorputzek elkar aldaratzen dutela, zuzenean Franklinen teoriaren aurka doan fenomenoa izanik.
|
|
2005
|
|
|
karrikak, hiriak, kontinenteak, planeta osoa irentsi dute egitura teknoekonomikoek eta militarrek. Marshall McLuhan en herri globala ere heldu zaigu, baina orain dakusagu, McLuhanek baino garbiago, herri globalarenmaizterra Marcuseren gizaki dimentsiobakarra dela eta gizaki horren ideiak pentsamolde bakarrarena direla (horretarako,
|
ikus
I. Aiestaran: " General Intellect & CIA:
|
|
2007
|
|
|
Kapitalismo fase hau bere azkenera heldu dela esaten du zenbaitek(
|
ikusi
I. Wallerstein, 1999), ez bakarrik krisi ekologiko larriak hortaraturik, bere garapena bera da azken muga. ZenbatEuskal Herri behar dugu, gure bizimoduari eusteko?
|
|
|
paga eta beste diru iturriak, aurreztea, etahaurren ekonomia mundu autonomoa (Webley, 2005). Aberastasunaren gizartebanaketa eta gizarte estratifikazioa ikertu diren arren, ez ditugu kapitulu honetanjorratuko, zeren eta, ekonomiarekin zerikusi zuzena duten arren, gizarteari buruzkoezagutzaren beste alor bat osatzen dutela uste baitugu, gizarte antolaketarena, alegia(
|
ikus
I. kapitulua).
|
|
|
Azkenik, aipatu behar da hainbat herritako zein herri bereko hainbattestuinguru soziokulturaletako haurren erantzunak alderatzen dituzten ikerketaknagusitzen ari direla, gehienbat 1990eko hamarkadaz geroztik. Horietako batzukBronfenbrenner en teorian (1989;
|
ikus
I. kapitulua) eta antzeko ikuspegietanoinarrituta egin dira (Covell, 1996, 1999).
|
|
|
2
|
Ikus
I. Zabaleta Gorrotxategi, 2005.
|
|
|
40
|
Ikus
I. Kant in J. Azurmendi, 1997: 14 Ikus ere, horren inguruan, O.
|
|
|
200
|
Ikus
I. Zabaleta Gorrotxategi, 2006 Hori da, hain zuzen, doktore tesi horren aztergaia.
|
|
2010
|
|
|
Abaniko baten itxurako jainkoen izen sorta bat zekarren ostraka ikusi zuenean, harridura kezka bilakatu zen. . Herri latina zen, Baco agertzen zelako eta ez Bacus(
|
ikus
I. irudia). Nola azaldu hori?
|
|
|
2
|
Ikus
I. Zabaleta Gorrotxategi, 2005 eta 2007.
|
|
|
82
|
Ikus
I. Zabaleta Gorrotxategi, 2007: 39.
|
|
2011
|
|
|
Gentiboaren hondarkiak garbi (xamar) uzten du oinarrian Urrutia deitura dagoela. Bestela, eskuarki Urrutia hutsa ager baledi, pentsa genezake Nafarroan ugariak diren Urrutia auzo eta etxeen kasuan bezala errekaz edo ugaldeaz beste aldean dagoen etxea dela, hots, Urrutia, Urrutikoa, Urrutikoetxea-ren taxukoa(
|
ikus
I. Caminok dioena, in Buces, 2011: 424), baina kokalekuak ez du laguntzen, zubiaz honunzko aldean dagoelako.
|
|
|
Etimologia azalpena: Egungo ebakerak lagunduko balu pentsatuko genuke zamarra ren txikigarri edo hipokoristikoa den xamarra dagoela oinarrian, izengoititako ibilia; cf. Orbaizetako Txamarro eta Garraldako Xamarrena(
|
ikus
I. Caminok honen karietara dioena, in Buces, 2011: 405).
|
|
2017
|
|
|
Hauxe ikusiko dugu, autoritate estatal frantsesak eta, gero, mugimendu nazionalista euskaldunak saiatu direla beren aldarrikapen politikoak aurrera eramateko espazio bereizi bat eraikitzen, lurralde bat. Euskal nazionalistek hala egin dute autogobernuarekin lotzen dutelako lurraldea, eta ezinbesteko elementutzat jotzen dutelako demokratizaziorako(
|
ikus
I. kapituluko 1 tesia).
|
|
2019
|
|
|
Azpeitiko bost neska mutil, 21 urtekoak. Mutilak tokatzaileak eta nokatzaileak, neskak ez bata ez bestea. eztabaida taldeetako partaideek(
|
ikus
I. eranskina) hasi aurretik ez zekiten hizketagai nagusia hitanoa zela, aurrez ideiak pentsa ez zitzaten eta benetan uste zutena bat batean esan zezaten. Finean, eztabaida taldeetako xedea da partaideen sakoneko ideologiak kanporatzea, iritziak behartu gabe. hori horrela, moderatzaileak galdera orokor baten bidez abiatu ditu eztabaidak, eta gero zeharka, hitanoaren gaia atera (Ortega et al., 2016, 22 or.).
|
|
2020
|
|
|
Eta bigarren datu garrantzitsua: adineko emakumeen artean gehiengoak pentsio kaskar batekin biziraun behar du(
|
ikus
I. kapitulua); hortaz, edo erakunde publikoek eskaintzen dituzten zerbitzu publikoen (zaharatzaroarekin baina baita ere seme alabekin erlazionatutakoak) bidez asetzen dituzte beren betebeharrak, edo behar horiek asetzeko merkantilizatu behar dituzte zerbitzuak, hau da, ordaindu, eta dituzten pentsioekin ezinezkoa bilakatzen da hori askorentzat. Emakumeen ia %80ak zerbitzuetan egiten du lan, zerbitzu sozialak barne.
|