|
2003
|
|
|
Gizona bera ordea ez nuen egundaino ez aurkitu ez mintzatu. Ontsa gogoan dut bada noiz eta non nuen
|
ikusi
eta entzun lehen aldikotz,. Gerlaz eta Bakeaz. Paueko hirian eman zuten Frantziako Aste Sozialean izan baitzen.
|
|
|
Uda honetan Pantxoa eta Peioren kantaldi bat
|
ikusi
eta entzun nuen, herri koxkor bateko plaza zabalean. Saio normala amaituta, propinen txandan," Itziarren semea" kantatu zuten, entzuleren batek eskatuta.
|
|
2006
|
|
|
Dutxa beroa hartu eta ohe gainean etzan zen. Metricheko tunel hezeetan
|
ikusi
eta entzundakoak artean buruan bueltaka, ez zuen uste lokartuko zenik. Baina begiak zabaldu zituenean ikusi zuen lehenbizikoa mesanotxeko iratzargailua izan zen.
|
|
|
Galderarik egin gabe entzun zenuen nik burutik atera ezin nuena. Nire buruan oraindik Veronica
|
ikusi
eta entzuten nuen, abentura bat besterik ez zela esanaz eta, edozein modutan, berari rubioak gustatu zaizkiola beti.
|
|
|
Biak elkartzen zirenean funtzioa ikusgarriagoa izaten zen. Kelley bentrilokuo ona zen eta harrigarria egiten zitzaien entzuleei Deeren beirazko bola laranja aingeruen hizkuntzan hitz egiten
|
ikustea
eta entzutea.
|
|
|
Egun osoa Etxeberrirenean egin ondotik Garrüzera itzuli nintzen lehen arratsaldean, Gilen falta zen gure ohiko tokietatik. Gauza berri anitz
|
ikusiak
eta entzunak nituen ministroaren etxean eta horien guztien kontakizuna egiteko desiretan nengoen. Baina ene laguna ez izaki ez lubakietan, ez patioan, ezta soldaduen bastizetan zokomiran.
|
|
|
Apal apal egin nion kontra.
|
Ikusten
eta entzuten ari nintzen guztiak arrunt durduzatua ninduen.
|
|
2008
|
|
|
Elurra ari zuen. Oinek elurra nola zapaltzen zuten
|
ikusiz
eta entzunez egin zuen kalean aurrera norantza jakinik gabe.
|
|
|
Horregatik, Madrilera iritsi eta ikustekoak
|
ikusi
eta entzutekoak entzunda gero, bere iruzkina egin zuen Reginak, Villalbako markesei buruzkoa, genero diskordantzia bi zituena eta euskarazko itzulpen hala moduzko bat onartuko lukeena:
|
|
|
Agian horrexegatik, edo agian uhartearen itxuragatik beragatik, bere baso urdin, malenkoniatsu eta harrizko dorretzar abreekin, eta gainera itsas hautsi hura,
|
ikusi
eta entzun egiten genuena aparrez gainezka eta burrunbaka hondartza maldatsuaren kontra? ; behintzat kontua da, eguzkiak gogotik berotzen eta distiratzen bazuen ere, eta gure inguruan itsasbazterreko txoriak arrantzan eta garrasika bazebiltzan ere, eta nahiz itsasoan hain luzaroan ibili denarentzat ondo lehorreratzea pozgarria izan, kontua da niri, esaten den bezala, bihotza ilundu zitzaidala, eta estreinako begirada harrezkero gorrotoa hartu niola Altxor Uhartean pentsatze hutsari.
|
|
|
Horregatik, Madrilera iritsi eta ikustekoak
|
ikusi
eta entzutekoak entzunda gero, bere iruzkina egin zuen Reginak, Villalbako markesei buruzkoa, genero diskordantzia bi zituena eta euskarazko itzulpen hala moduzko bat onartuko lukeena:
|
|
2009
|
|
|
bakoitzean Jainkoa errebelatzen da. Errealitate orotan errebelatzen da,
|
ikusten
eta entzuten dakienari. –Errealitate ororen azken asentua jainkozkoa da eta gizakiak haren isla dizu?, idatzi du Platonek:
|
|
|
–Euskal Herriaren problemak bere gordintasun guztian, XIX. gizaldian, planteatzen hasi zirenez geroztik, Jainkoaren izenak eta uste batek gure arteko pentsatzearen bizkar hezurra osatu dutelako, gure fedearen birpentsatze eta eguneratzean korapilorik gogorrenetakoa osatzen du. Bestaldetik, sarritan
|
ikusten
eta entzuten dugunez, euskal gaztedia fedea galtzen ari omen da. Nik, hori, pozgarria dela esan daitekeela uste dut.
|
|
|
Ondoren, mahaiaren inguruan bira egiten zuela, erakutsi zion, lehenik, aitari; jarraian, don Anizetori, zeinak ikusi ahala egin baitzuen aitaren; amari: aitarenka hura ere, mimetismo hutsez; izeba Ernestinari, Maria Bibianari, Adari?; Ada, baina, izoztuta bezala zegoen, jakin bazekien arren zer zetorkion, beldur eszenikoaren mende zegoen, ausaz?, gorputza dar dar batean, hain izan zen handia
|
ikusi
eta entzun berri zuenak eragin ziòn zirrara, halako moldez, non Teofilo Maria ere, hitz handien basoan sartu ez beste itsutzeko arriskua zuena, hartaz ohartu baitzen, baita ohartu bezain laster Adari zuzendu ere:
|
|
|
guztia ikusten zuen: ...errealismorekin eman zuen segundo batzuk lehenago esplikazioa, Drakulak bera bortxatu balu bezala; ikusi zuen izeba Bittoriren keinu nabarmena, Maria Bibianaren esplikazioak goragalea eman balio bezala; entzun zuen Domingoren inpertinentzia, Bittoriri are keinu nabarmenagoa eragin ziona, izerdi hotza sentitzerainokoa, antza, hain zuen zurbil aurpegia, kare geruza batek estalia bezala; hura guztia
|
ikusi
eta entzun zuen, bai, Nazario Orbek, eta orduan, semeari merezi zuèn zaplaztekoa emateko asmotan, muturra okertu eta lekutik altxatzekotan ere egon zen, bibotea heltzeari ere utzi zion une batez?, bere semeak jaurti berri zuèn lotsagabekeria hura ez baitzen inola ere onargarri, baina orduan, halaber, beste gauza bat ikusi zuen, agidanean, hura lezio labur magistral bat emateko abagunea izan baitzitekeen inondik ere, berak. Nazario Orbek?
|
|
|
Torreroko (Zaragoza) espetxean eta hilerrian
|
ikusi
eta entzun zuenarekin, Gumersindo Lizarrakoak lau koaderno zirriborratu zituen. Lau koadernoetatik hiru gorde dira, eta Iruñeko Extramuroseko komentuaren Artxibo Historikoan daude gaur egun. Frankismoaren lehen urteetako errepresioari buruzko lekukotza garrantzitsua da, parerik gabea.
|
|
|
Nazario Orbek mahaia presiditzen zuen eta, zegoèn lekutik –zelatan jartzen zenean, ohi baino maizago heltzen zion biboteari– guztia ikusten zuen: ...errealismorekin eman zuen segundo batzuk lehenago esplikazioa, Drakulak bera bortxatu balu bezala; ikusi zuen izeba Bittoriren keinu nabarmena, Maria Bibianaren esplikazioak goragalea eman balio bezala; entzun zuen Domingoren inpertinentzia, Bittoriri are keinu nabarmenagoa eragin ziona, izerdi hotza sentitzerainokoa, antza, hain zuen zurbil aurpegia, kare geruza batek estalia bezala; hura guztia
|
ikusi
eta entzun zuen, bai, Nazario Orbek, eta orduan, semeari merezi zuèn zaplaztekoa emateko asmotan, muturra okertu eta lekutik altxatzekotan ere egon zen –bibotea heltzeari ere utzi zion une batez–, bere semeak jaurti berri zuèn lotsagabekeria hura ez baitzen inola ere onargarri... baina orduan, halaber, beste gauza bat ikusi zuen, agidanean, hura lezio labur magistral bat emateko abagu... seme alabak behar bezala haztea eta heztea bere eginbeharra eta bere obligazioa zen, azken batean!
|
|
|
Ondoren, mahaiaren inguruan bira egiten zuela, erakutsi zion, lehenik, aitari; jarraian, don Anizetori, zeinak ikusi ahala egin baitzuen aitaren; amari: aitarenka hura ere, mimetismo hutsez; izeba Ernestinari, Maria Bibianari, Adari...; Ada, baina, izoztuta bezala zegoen –jakin bazekien arren zer zetorkion, beldur eszenikoaren mende zegoen, ausaz–, gorputza dar dar batean, hain izan zen handia
|
ikusi
eta entzun berri zuenak eragin ziòn zirrara, halako moldez, non Teofilo Maria ere, hitz handien basoan sartu ez beste itsutzeko arriskua zuena, hartaz ohartu baitzen, baita ohartu bezain laster Adari zuzendu ere:
|
|
2010
|
|
|
esan zion Teori, ama atzean uzten zuela, metro batera edo. Ni ere hantxe nengoen, Teoren gurpil aulkiari eusten, guztia
|
ikusteko
eta entzuteko gertu. –Zergatik ematen dizkidazu zorionak, lehenengoa izan ez banaiz???
|
|
|
/ Gaixoa pozez galduta dabil/ usa kuma bat legetxe?; askotan ikusi izan baitut nire lagun poeta euriaren kontenplazioarekin bere baitan bilduta, gogosoraiotuta bezala, gora begira, zeru zabalera, besoak are zabalago, masailak uretan blai? ...ezko zirkulu miragarriak eragiten baitzituzten, poeta eta jainkozko ura, begian begi?, erori eta urgaina zulatu ahala; bost ate, beraz, eta nota bat, entzun orduko poeta beste dimentsio batean sartzen zuena, baita hari oharkabean ohartarazi ere bost ate zeudèn tokian bakar bat zegoela jada, zeren begiak belarriak entzuten zuena entzun baitzezakeen eta belarriak begiak ikusia ikusi, baita sudurrak
|
ikusi
eta entzun ere, biak batera?; horregatik, beharbada, lagunaren poesiak, bihotzaren lurrezko labeetan sortua dirudienak, suaren urduritasuna duen heinean, jauzi egiten du zentzumen batetik bestera, orain pauso azkar ezin espontaneoagoetan eta orain arauzko ahapaldi baten pauso neurtuetan, txinparten artean, poeta sorgin bat ere bada, hizkuntzaren sekretuen jabe den neurrian?
|
|
|
–Tira, esan zidan?, hemendik
|
ikusi
eta entzungo duzu. Zure gelan bakarrik egongo zara, erregea bezala.
|
|
|
" Zorionak eman nahi dizkizut eskaini diguzun erakustaldiagatik..." esan zion Teori, ama atzean uzten zuela, metro batera edo. Ni ere hantxe nengoen, Teoren gurpil aulkiari eusten, guztia
|
ikusteko
eta entzuteko gertu. " Zergatik ematen dizkidazu zorionak, lehenengoa izan ez banaiz...?" erantzun zion Teok.
|
|
|
" Begiak geldi amiltegira,/ euria geien dan arte,/ aske laga dot neure arima/ arratsalde ta eurite. ...lu miragarriak eragiten baitzituzten —poeta eta jainkozko ura, begian begi—, erori eta urgaina zulatu ahala; bost ate, beraz, eta nota bat, entzun orduko poeta beste dimentsio batean sartzen zuena, baita hari oharkabean ohartarazi ere bost ate zeudèn tokian bakar bat zegoela jada, zeren begiak belarriak entzuten zuena entzun baitzezakeen eta belarriak begiak ikusia ikusi, baita sudurrak
|
ikusi
eta entzun ere, biak batera...; horregatik, beharbada, lagunaren poesiak —bihotzaren lurrezko labeetan sortua dirudienak, suaren urduritasuna duen heinean— jauzi egiten du zentzumen batetik bestera, orain pauso azkar ezin espontaneoagoetan eta orain arauzko ahapaldi baten pauso neurtuetan, txinparten artean —poeta sorgin bat ere bada, hizkuntzaren sekretuen jabe den neurrian— ...
|
|
2011
|
|
|
Marrazki bizidunak euskaraz
|
ikusi
eta entzutera ohituago gaude, zineman behinik behin, haurrei zuzendutako produktuetan gure hizkuntza helduentzakoetan baino normalizatuago balego bezala. Baina horrez gain, euskara naturala eta zaindua dute bere lanek, beste hainbaten laborategiko sasi euskara irrealaren alboan.
|
|
|
–Zinema zuzendaria ere irakurlea da, eta guztiok egiten duguna egiten du: nobela jakin bat, testu jakin bat, interpretatu,
|
ikusi
eta entzun. Berak nobela hori irudi sorta bihurtu eta pantailara eramaten du.
|
|
|
inoiz gehiago
|
ikusi
eta entzungo ez ditugunak.
|
|
2012
|
|
|
Ernstek, jakina, ez zuen berehalakoan sinetsi, baina, azkeneko hilabeteetan
|
ikusi
eta entzundakoagatik, are sinesgaitzagoa egiten zitzaion hura guztia Aaronen txantxa bat izatea, eta argudioekin saiatu zen zaharraren baieztapenei aurre egiten. «Baina, Aaron, ez garela Elvis Presley edo Walt Disneyz ari, edo modu zalantzagarriren batean hil ondoren han eta hemen ikusi omen dituzten pertsonaia horietako edozeinez, tuberkulosiaz eri zegoen norbaitez baizik:
|
|
|
Han ibili ohi da jolasean (askotan entzun ohi dira jolasean ari denean urak ateratzen dituen pilisti palasta soinuak), eta han edo ubideetan egiten du lo. Zerbaitek amorrarazten badu, ura azelinak birarazten
|
ikustea
eta entzutea da. Errotak eta olak gorrotatu egiten ditu eta, uholdeak sortuz ala lehorteak eraginez, haiek geldiarazten saiatzen da.
|
|
2013
|
|
|
Bere mezuak Makeara ailegarazten zituen eta handik Beltzuntzek Donapaleura igortzen, edo zuzenean Pauera, munta handikoak baziren. Ohar zehatzak izaten ziren, xehetasun handikoak,
|
ikusia
eta entzuna bereizten zutenak. Izkribu horien oihartzunak nire premia zegoelarik baizik ez zuen Aiherra jotzen.
|
|
2014
|
|
|
Oso ondo ezagutzen zuen aberaskumeen mundu hura, berrogeiko hamarralditik bertan egon zelako osoro murgilduta: zentzu batean, behintzat, gorte moduko horren bufoia izan zen, baina bufoi izugarri arretatsu bat,
|
ikusten
eta entzuten zuen guztia memorian jaso zuena, eta mundu horretako sekretu ez gutxi agerrarazi zuen. La Côte Basque, ko orrialdeetan. Fikziozko izenek apenas estaltzen bide zituzten azpian ezkutatzen ziren pertsona errealak eta, kontatzen denez, argitalpenaren kariaz, bere buruaz beste egin zuen bertan aipatutako dametako batek.
|
|
|
Mikel Strogoffek odol hotzari eutsi zion, eta, belar handien artean narrastuz, zerbait
|
ikusten
eta entzuten saiatu zen.
|
|
|
Mikel Strogoff zoko batean geratu zen, itzaletan, nondik dena
|
ikusi
eta entzun zezakeen, han zegoela inor jabetu gabe. Azken albisteak entzuteko parada izango zuen, interes handikoak beretzat?, eta Kolivanen sartu behar zuen ala ez jakingo.
|
|
2015
|
|
|
Beldurra sartu beharrik ez dauka mutikoak, guztiz baitago ikaratuta.
|
Ikusi
eta entzundakoak prozesatu eta egoera aski ongi ulertzera iritsi da: gizon emakume horiek zahar bat daukate hor barruan lotuta, sekuestratuta, eta orain berarekin zer egin ari dira eztabaidatzen, beren ezkutalekua deskubritu duenez gero.
|
|
|
Aita jertsea kentzen hasi zenean Julienek aurretik antzeman zion ezaguera zuenez gero hainbat aldiz
|
ikusi
eta entzundako eszenari.
|
|
|
Nolanahi ere, ez nuen aurkikuntza asaldagarri hura baieztatzeko astirik izan, zeren plazaren beste aldeko atari ilun batean sartu baitzen berehala Angela. Ate hari begira gelditu nintzen, zozoloturik,
|
ikusi
eta entzun berri nituen hitzei tankera eman nahian, harik eta ate hartan gizon baxu beltzaran bat agertu eta, plaza osoa begirada mesfidati batez mendean hartuta, itxi zuen arte.
|
|
|
Gainerako hiztunei pixkanaka eta zeharka sartu behar zaie araua: hedabideetan
|
ikusiaz
eta entzunaz, kaleko ohar eta iragarkietan irakurriaz... Eduki dezagun gogoan, hizkuntzak ez direla normalizatzen goizetik gauera, eta gauzak bat batean egin nahiak nahasmendua eta ziurtasun eza sortzen ditu hiztunaren baitan.
|
|
|
hau
|
ikusi
eta entzundakoan, ziur gai izango zaretela hari buruz zerbait azaltzeko.
|
|
2016
|
|
|
Gizonaren atsekabearen lañotasunak lagun aldra izugarria erakarri zuen haren ingurura, eta gainerako guztien artean La Fleur ere bai, gure zaldiak gertatzen zituzten bitartean; postako kotxean eserita jarraitzen nuenez gero, haien buru gainetik
|
ikus
eta entzun nezakeen guztia.
|
|
|
nahi dudana
|
ikusi
eta entzun dezaket
|
|
|
1 Binaka, adi adi
|
ikusi
eta entzun umoretik asko duen elkarrizketa hau. Erreparatu elkarrizketatuen
|
|
|
1
|
Ikusi
eta entzun adi antzezlanaren zatia, eta erantzun galderei:
|
|
|
1 Taldean bilduta,
|
ikusi
eta entzun arretaz, eta adierazi haren arabera zer eragin izan zuen Arestik ondorengo
|
|
|
1 Irakurri,
|
ikusi
eta entzun berri dituzunetatik, hartu Artze aurkezteko hautatuko zenukeen informazioa,
|
|
|
|
Ikusi
eta entzun arretaz, eraldatzea tokatuko baitzaizu.
|
|
|
1 Binaka jarrita,
|
ikusi
eta entzun bi poemaren errezitalok: Itxaro Borda bere poema bat errezitatzen,
|
|
|
2 Hipotesiak egiterakoan zenbateraino asmatu duzuen egiaztatzeko, Uranga
|
ikusi
eta entzungo duzue
|
|
|
1
|
Ikusi
eta entzun arretaz, eta adierazi honako poema hasiera hauetatik zein den Lauaxetarena eta
|
|
|
pertsona ezagunek beren abesti kuttunen zerrendak agertzen dituzte. Hara jo eta
|
ikusi
eta entzun
|
|
|
tragedia ezagutzeko irrikan? Denon artean,
|
ikusi
eta entzun Mikel Laboa Katedrak balada horri buruz
|
|
|
1 Bakarka,
|
ikusi
eta entzun bertsoak, arretaz, eta, izenburuak dioen bezala, bakoitzak har ditzala bere
|
|
|
Gratien, Simone, nahi dauzuet Erran gogoan dudana: Eva zeruan kantari baitut
|
Ikusi
eta entzuna. Aingeruekin dabil gozatzen Betirako zoriona, Aingeruekin dener ixurtzen Jainkoaren maitasuna.
|
|
2017
|
|
|
Alferrikaldua dago nire bizitza, pentsatu nuen. Esponja bat pasaturik ezabatu ahal baneza ikasi dudan guztia,
|
ikusi
eta entzun dudan guztia, Zorbaren eskolan sarturik alfabeto handi eta benetakoa ikasten hasteko! Zeinen desberdina izango zen orduan ibiliko nukeen bidea!
|
|
|
Eta amets batek bestea zekarren. Eta gure haur ttikiak
|
ikusi
eta entzun nituen oihuka eta irriz...
|
|
|
Kaputxino sartzeko dei hura barrez hastekoa izango zen, baldin eta hotzikara bat eragin ez balit, ikusitakoak
|
ikusita
eta entzundakoak entzunda. Aita Morlans inoiz berriro ikusi gabe geratuko nintzela sumatzen hasita nengoen, berak osabarekin egin zuen bezala debekatu egingo zidatela hura ikustea, baina ez omen zegoen gaizki pentsatzeko arrazoirik.
|
|
|
Kamerari hitz egiten zioten orduan. Niri eta, platoko hormaren beste aldean, telebista batean dena
|
ikusten
eta entzuten ari zen norbaiti hitz egiten zioten. Txalo artean arku bat zeharkatuz agertzen ziren orduan mindutako pertsonak platoan.
|
|
2018
|
|
|
Eztarrian egiten zitzaion korapiloa agerikoa zen eta, inguru guztietara begiratu ondoren, gela hertsi hartan ere norbait zelatan izan ahal balu legez, malkoren bati ihes egiten utzi zion. Biharamunean, Saidi ematen zion
|
ikusi
eta entzundakoaren berri, eta lagunak auzia norantz zihoakeen interpretatzen laguntzen zion.
|
|
|
Gu zelatatu eta gero txostenak pasatzeko. Ikusiko duzue zelan laster, hemengo lana amaitu orduko, bera ere agertuko den ATBn hemen
|
ikusi
eta entzun duen guztia lau haizeetara zabaltzeko eta gure errealitatea bihurritzeko. Arratoi hutsa, Shailaren uteroa, ez dugu etxean luzaroagoan onartu behar, Aiora!
|
|
|
Ahaztuta eduki dut izen barregarri hori. Ezin duzue imajinatu, ez zeukan zerikusirik zuen bioelkarrizketekin, zuek elkar
|
ikusten
eta entzuten duzue, bionortasunei esker bestaldean dagoenak ez dauka ezkutatzerik, nortasuna faltsutzerik. Gurean zenbat gezur esaten ez ziren, bada!
|
|
|
Azken bi hamarkadetan telebistak ahalegin handia egin du norabide horretan, eta egun bikaintasunera iritsi da. Datu biometrikoetan norberari bere ideia politikoak, bere erlijioa, bere hizkuntza, bere gustuak... sartzeko aukera eman zitzaionetik, biopantailetan norberari egokitutako mezuak, joerak, ikuspuntuak baino ez dira
|
ikusten
eta entzuten kanal bakoitzak dituen azpikanal ugarietan. Ikuslearentzat dena doa ondo, ezuste handirik gabe.
|
|
|
Alegia, gure bioepaileek gertaeren ideia ahalik eta osoena egin behar dute, eta haien ikuspuntua ez genuke hainbeste baldintzatu.
|
Ikusiko
eta entzungo dituztenek eurek adierazi behar liekete Txetxu Urruti gure gonbidatuaren aldekoa ala kontrakoa den. Bai guk bai Mariasunek, noski, aukera izango dugu frogei buruzko iruzkinak edo gure ikuspuntuak emateko, eta gonbidatuek guztion galderei erantzun diete, eta erantzun horietan ikusiko da esateko dutenak Txetxuren erruduntasunaren ala errugabetasunaren alde egiten duen.
|
|
|
Abanguarda literaturan sartua genuen plastikaren eta ozentasunaren eskutik; liburua
|
ikusi
eta entzuteko eszenario multiplea da, kaligramak eta hotsezko eskulturak eskaintzen zaizkio irakurle aktibo bati. Artzek berbak ontzi ere badirela erakusten digu, barruan sartuta arkitektura miresten ari garela poetak jo egiten du; orduan durundio batek kordokatzen gaitu, hitzaren sustraira garamatza, ia aro aurre semantikora, hotsera, totelkatze primigeniora.
|
|
2019
|
|
|
Ez, ez. Txikitatik
|
ikusi
eta entzun duzun horrek zure izaeran eta erabakietan duen indarraz ari naiz, geneak baino askoz ere eragin gehiago daukana. Baina ezustean heriotza tokatzen zaizu eta zure ametsak eta txikitatik lantzen hasi zaren bide hori moztuta gelditzen dira.
|
|
|
–Gustagarria izan nahi nuke, esan dezatela ederra naizela, eta Liovak
|
ikus
eta entzun dezala[...] Zertarako balio du ederra izateak. Ene Petia txiki xoragarriak maite maitea du bere niannia xaharra, emakume eder eder bat lukeen bezain maitea, eta Liovotxka ohitu egingo zen begitarterik itsusienarekin ere[...] Ilea kizkurtzeko gogoa dut.
|
|
|
[...] Paseoan ibiltzen zen hirian, eta
|
ikusten
eta entzuten zituen gauzek bukatu gabeak ziruditen, eta larrimin hori zuen barrenean. Edozer egitera lehiatzen zen; sekula ez zen izaten, ordea, egin behar zena[...] Urtaroko arrats luzeen ondoren, hiri guztia korritua zuenean, nerbioek dar dar egiten zioten jazz aire malenkoniatsu batek bezala, eta bihotza gogortzen zitzaion, geldirik iduriz.
|
|
|
Epaitegiko enplegatu Johann Kokrda k, zeinak gau guztia hiri zaharreko plazan eman baitzuen ikusleen artean leku on bat harrapatu ahal izateko, loria jasotzeko ordua izan zuen. Ingurukoen galdera eta oihuei jaramonik egin gabe,
|
ikusi
eta entzundakoa kontatu zuen gertaturiko hurrenkera berean: nola aritu ziren gau guztian zuzien argitan exekuzioen tranpaldoa altxatzeko lanetan; egunsentian, mailuak eta danbatekoak isildu zirenean, gaueko lana ikaragarri agertu zen denen aurrean:
|
|
|
Abaigarren euskaltzaletu nintzen, eta han sentitu nuen antzeko sentsazioa sumatu nion Uztaritzeko Herriko Etxeko zinegotzi zahar bati, Heraitze auzokoa bera, Tolosako Udaleko Euskara Zerbitzuan ari nintzela, bi herrien arteko senidetzea zela-eta, babarrun festara etorri eta festaren kartel guztiak eta mikrofonotik esaten zen guztia euskara hutsean
|
ikusi
eta entzun zituenean. Muga pasatzen zuen lehen aldia omen zen eta ezin zuen sinistu Tolosakoa bezalako udal batek euskara hutsezko ekintza publikoak egin zitzakeenik.
|
|
2021
|
|
|
Neska mutilak bigarren solairuko eskailera burutik begira daude. Distantziagatik eta iluntasunagatik ezin dute nahi adina ongi
|
ikusi
eta entzun behean gertatzen ari dena. Halere, bolumena jaitsi diote arnasari badaezpada, mafioso haiek larrutu egingo bailituzkete espiatzen aurkituz gero.
|
|
|
istorioak kontatzeko.
|
Ikusteko
eta entzuteko moduan. Esan dugu aurrerago ere irakurleei soinuak eman behar zaizkiela, unibertso literarioak dituen zaratak, musika, ahotsak.
|
|
|
Ondo eginda daudenean, lagundu egiten digute arreta mantentzen, ezinbestekoak dira pertsonaiak hiru dimentsiotan
|
ikusi
eta entzuteko, eta narrazioaren esperientzia emozionala posible egiten dute. Luzaroan hitz egin gabe geratzen den pertsonaia batek hauspoa gal dezake, tipografiarekin idatzitako paperezko panpina bat bilaka daiteke, paragrafoz paragrafo errepikatzen zaigun izen bat.
|
|
|
Baina, gustu hori moldatzerakoan, ez ahaztu inoiz soinua. Idazten dugunean, irakurleek begiekin irakurriko dutena aukeratzen dugu, baina irakurleek testu hori buru barruan
|
ikusi
eta entzun behar dute, eta hobe dugu, beraz, belarriko zulotik ondo sartzen diren berbak aukeratzea, Obabako muskerraren moduan bidea egin dezaten. Musikaltasuna oso inportantea da beti, bereziki poesian, eta zer esanik ez elkarrizketetan.
|
|
|
Ama gosaltzen
|
ikusten
eta entzuten duen bitartean, nekea etorri zaio gainera Aintzaneri. Hitz guztiak amarenak dira, presazkoak denak, arrapaladan, kafesnea eta madalena eta arnasa hartzeko astirik gabe.
|
|
|
Begiratzea ahalbidetu, baina sarbidea galarazten dizuna.
|
Ikusi
eta entzun bai, baina ez ukitu, ez usaindu, ez dastatu. Axaleko harreman azalik gabeak.
|
|
|
Irrikatan nengoen bizikletan harat honat ibiltzeko. Itsasoa
|
ikusi
eta entzuteko desiratzen, hondarra ukitu, oinak uretan sartu...
|
|
2022
|
|
|
Mugaren beste aldean, ezinegona handituz zihoan. Telebistako ikuskizun bat balitz bezala
|
ikusten
eta entzuten ziren leherketak, kea eta tiroak Siriako aldera begira. Kobaneko erbesteratuak handik hurbil zeuden, Suruç en; ehunka kazetari, berriz, eguneroko kronika osatzen ibiltzen ziren mugatik ikusten zutenarekin.
|
|
|
Hipnosi kolektibo bat da. ...atondoan gizon bat egon behar litzateke, mailu batekin atea joz eta etengabe gogoraraziz zorigaiztokoak ere badirela, eta berari ere, orain bizi duen zoriontasuna gorabehera, bizitzak lehentxeago edo geroxeago erakutsiko dizkiola atzamarrak, gertatuko zaiola zorigaitzen bat –eritasuna, txirotasuna, galeraren bat– eta inork ez duela orduan bera ez ikusiko, ez entzungo, berak orain besteak
|
ikusten
eta entzuten ez dituen moduan. Alabaina, mailudun gizonik ez dagoenez, zoriontsuak bere bizitzarekin jarraitzen du, eguneroko buruhauste hutsalek arinki kezkarazirik, haizeak makalaren hostoak nola, baina oro har gauza guztiek beren lekuan jarraitzen dute.
|
|
|
–Jendea gezurretan nola dabilen
|
ikustea
eta entzutea –esan zuen Ivan Ivanitxek, gorputza beste aldera jiratuz– eta zu zeu ergeltzat hartzen zaituztela sentitzea, hain justu gezur horiek onartzen dituzulako; irainak eta umiliazioak jasatea, ez ausartzea garbi adierazten pertsona jator eta libreen alde zaudela, gu geu gezurretan eta irribarrez ibiltzea eta hori dena ogi pusketa baten truke egitea, txoko bero baten truke, putzik... Ez, ezin dugu horrela bizitzen jarraitu!
|
|
2023
|
|
|
Ez horiek bakarrik torturatu zituztelako, ezpada kasu horietan bakarrik iritsi delako torturaren garrasia jende gehiagoren mahaietara. Ez jendarte osoaren belarrietara, zorionez hiritar gehienak zintzoak baitira eta ez baitute zalantzan jarri nahi beren sistemaren bidezkotasuna, nora iritsiko ginateke bestela, baina izugarrikerien aurrean begiak eta belarriak tapatuta ez dauzkatenek, halakoetan,
|
ikusi
eta entzun egiten dute, asaldatu egiten dira, beldurtu eta haserretu, eta seguru asko aztoramendu horrek ere ez du asko iraungo, denok baititugu hainbat zeregin, eta bihar autoaren ITVa pasatzea tokatzen zait, bestela gero naiz lasai joan Aste Santuko oporretan Landetako kanpinera, baina ordu batzuetan behintzat mindu eta sumindu egiten gaitu estatu torturatzaile batean bizi garela jakiteak, lehe...
|
|
|
|
Ikusten
eta entzuten duena kontatu ordez, behin eta berriz azpimarratzen du zer ari den egiten eta zer ari den entzuten, eta horrek nabarmen iradokitzen du nola erakutsi nahi duen zein rol funtsezkoa duen berak, emakume zuri batek, emakume horien bizitzan. Horrez gain, Glamour eko irakurleak engaiarazi nahi ditu:
|