|
2000
|
|
|
Nola ez, gauza hizkuntzaren enuntziatuek —Carnapek hizkuntza hau fisikalismoari ongietorria egin eta gero bereganatu zuen— ez dute ‘Uste dut gorria orain eta hemen ikusten dudala’ motakoen estatus bera. ‘Uste’ batean oker
|
ibiltzea
zaila dirudien bitartean, erraza da onartzea akatsen bat egon daitekeela ‘zerbait propietate batzuekin’ ikusten dudala adierazten dudanean: ustearen kasuan, iritzian, ez dago arazorik; ilusioekin gertatu bezala, ez da ez faltsua ezta egiazkoa ere.
|
|
2001
|
|
|
Hegazti umeok, hegazti babook, hegatsez ezin duten hegazti ohi potolook, urrats laburrez ibiliko dira, euren ibilera barregarriarekin, balantzaka, burutxoak makurtuz, maldak jaisteko bi oinak batu eta jauzi txikiak eginez, beren beso atrofiatu lako hegalak zabalduz. Eta elurra den lekuetan, oinez
|
ibiltzea
zaila denean, ahuspez etzanda lerratuko dira toboganean behera bezala. Uretan ere pinguino ugari izango da, olatu handien artean, eta itzelezko lana hartuko dute lehorrera itzultzeko.
|
|
2002
|
|
|
Izotz eta uholdeek mendi eta bailarak zulatu dituzte, arroilak, haizpitarteak, haitzuloak eta leizeak sortuz, eta ondorioz abenturazaleari Pirinioko Zuberoa honetan gera dadin nahiko arrazoi eskainiz. Altueran 400 metroraino iritsi eta zabaleran batzuetan 3 metro besterik ez duten arroil hauek Zuberoako erakarpen turistiko garrantzitsuenak izango dira, eta ez arrazoirik gabe, Haizpitarte horien artean ezagunenetan zentratuko gara, albo batera utziz iristeko edo bertatik
|
ibiltzeko
zailagoak direnak. Beraz, lehenbizi turistikoenak (ordaindu beharreko sarrera dute eta barruko ibilbidea erabat prestaturik dago) bisitatuko ditugu, hots, Kakuetakoak.
|
|
|
Horma luzearen barren goienak zeharo lauturiko harlanduz eginak zirala konturatu eta iluntasuna egin jakon, konorta galdu eban. Harik laster, bere senera zanean, bere soinaren erpe bizarrak horma leu laban haretan ipina ahal izateko, barragarri
|
ibiliko
zala sinitu eban. Elorrioak...!
|
|
|
Eta umeak eskolara ihesi joan ziran, aldapan gora barik beste bide baten zehar, barre ta barre, lehengusua be han urrunean bere lagunei kontetan atseginez
|
ibiliko
zala uste izanik.
|
|
2004
|
|
|
SOS Arrazakeriak dio diskoak mezu hauek dituela: “kale batzuetan zapaldu gabe
|
ibiltzea
zaila da”, musika piraten saltzaile ibiltariei dagokienez, edo “mantero bat ez da gizon etorkin pobrea, beste batzuen talentuarekin eta ahaleginarekin trafikatuz aberasten den norbait baizik”. Zenbait iruzkin ere egiten dira, hala nola:
|
|
2009
|
|
|
Neska ona jarri jakon Petronila bere asmo txarrok igarri eutsazanean! Hainbeste denporan jateko eta traturik onena emoten egon, eta gero lotsabako bat mizkatzen
|
ibili
zala jakin behar. Bihozbako maltzur zantarrak halakoak, hartu behar eutsan, bai, merezidutako zigorra:
|
|
2010
|
|
|
atseden hartutako milaka lagun parrandarako gogoarekin, are gehiago atzo Bilbon jaieguna zela aprobetxatuta. Txosnetan
|
ibiltzea
zaila zen, eta, tarteka, errepideetatik ihes egitea ere bai, kaleko artistek hartuta baitzeuzkaten. Hainbeste parrandazale bildu zen eze, larunbat gaua zirudien ostegunekoak.
|
|
|
Hirugarren saioa, korrikakoa, hasterako bazekiten tolosarrek marka orokor onenen pare
|
ibiltzea
zaila zela oso, 20 segundoko atzerapena zuten jada. Arbillaga korrikalaria, fondista herrikoia bera, beraz presio handirik gabe hasi da korrika baina apustu eginez:
|
|
|
Gero eta elur gehiago. Pirinioetako bide guztiak estalita egongo ziren ordurako,
|
ibiltzeko
zailak.
|
|
2011
|
|
|
Anbotoko señorearen entzutea Morgan be bada. Sorgina zalakoan dagoz barriemoileak, marrotuta lez gauez
|
ibilten
zala, azkonarrakaz eta. Laminak be sorginak ei ziran eta erreka inguruetan urteten ebela esan deuskue, transformau egiten zirala jentea ikaratzeko.
|
|
|
Zelako aldea! Gogoan dot oraindino, mutikotan eta geroago, eleiza askotan, abadeak mezea emoten, aurrera begira, latinez ziharduala, beste abade bat honako eta halako otoitzak edo berbaldiak egiten
|
ibilten
zala, errosarioa errezetan ez bazan. Nire abadetzako lehenengo urteetan be latinez eta aurrera begira ospatzen genduan mezea, nahiz eta irakurgaiak norbere hizkuntzan izan eta kantu asko abestu.
|
|
|
barruan sartu ziren eta ibaibideari jarraitu zioten, uzten ari ziren aztarnak ezkutatzeko eta animalien usain luzea engainatzeko. Elurrezko izara horren gainean
|
ibiltzea
zaila zen, baina are zailagoa errekako arroken artean egitea; harrietako istilean laprast egiten zuten behin eta berriz, eta uretara erori. Mela mela eginda, azala more kolorekoa, dar dar batean...
|
|
2013
|
|
|
Lehen gazterik ezkontzen zirala dinoe lekukoek, eta ezkontzea prestetako gaur egun baino kopla gitxiago
|
ibilten
zala.
|
|
|
hiriak ez dira errepideak. Autoek lur asko irabazten dute, eta 50 km/ h ko abiaduran
|
ibiltzea
zaila da, eta geldialdiak, azelerazioak eta auto ilarak konstanteak dira. Abiadura txikiagoan, zirkulazioa arinagoa da, hobeto egokitzen baita herritarren erritmora.
|
|
|
Herritar guztiak dira, ezer baino lehen, oinezkoak. Hala ere, hirietan
|
ibiltzea
zaila da, arriskutsua ez denean. Pertsonek kaleko espazioa galdu dute eta harreman sozialei eta bizi kalitateari eragin die.
|
|
2015
|
|
|
Izkirioz atzemaiteaz bilatuz ez da beti kausitzen ere deitzen den toponimiaz xuhur gain aldeetan Kalastrako dokumentuak zonbait herritan. Iduriz toki debalde utziek frangotan beren izaite paregabea bazuten, lur eremu
|
ibil
zailetan, alor bilakatu gabe pentze edo iraztorratuak, nun etziren mahasti partxuergoan emanik.
|
|
2017
|
|
|
Jon Enbeitak bere bertsoan dinoan legez, sasoi haretan txirrindulariz josita egoan Muxika. Entzunda daukat bere aita Balendin be bizikletan
|
ibilia
zala. Nik ez neban arlo horretan ezagutu, baina geure auzoan bakarrik be baziran mordo bat.
|
|
|
Zubieta Errota Muxika erdian dagoan eraikin bat da, antxinako errota bat, 1700 ingurukoa edo. Herrian kontatzen dabenez, hango errotari zaharrak zaragi bete txanpon gorde ei eban lurpean San Roman auzora joian bidean eta hil zanean jentea atxurrekin altxor haren bila
|
ibili
zala. Ez dakit egia dan ala ipuina, baina orain kontauko dodana behintzat benetakoa da.
|
|
|
" Zer izan dok hau! Franco gehiagotan aitatu jok Jaungoikoa baino!" Gero enterau ginan herri hori ehiza kotoa zala eta Franco sarritan
|
ibilten
zala inguru haretan. Kontua da, guk Andaluziara heldu behar genduala, eta ni gaixotu egin nintzan.
|
|
|
Zorionez garbi samar egoan, ganaduekin
|
ibilten
zala jakinda...
|
|
|
Harrigarriena, eginez
|
ibilten
zala batetik bestera. Harek ez eukan autobusaren edo trenaren beharrik.
|
|
|
Ta" Orixe’k" beingo batez, Añorga’n, auxe esan zidan: Estu ta larri
|
ibiltzen
zala bertsolariak erabiltzen zituzten esakera ta itz joko (giro) batzuri beren esanai osoa artu eziñik. Bertsolarien aurrean jartzen zanean ikusten zula euskeraren aberastasun zenbaterañokoa zan; baita bear ainbat euskera etzekila ere.
|
|
2018
|
|
|
Inguru minguru
|
ibilirik
zail zitzaion Minondori ulertzea bilatzen genuena.
|
|
2019
|
|
|
Etxarrikotik ere zabaltzen da. Bertatik
|
ibiltzeko
zail diren zidar eta zulo. Gaur egun, baso gazte zoragarri.
|
|
2021
|
|
|
Arratoiak, zorriak trantxadatan ibiltzen dira, janez gure lagunen gorputzak. Anitz euri egin du, gure karrika arteak,' lohiz beteak dira,
|
ibiltzeko
zaila da. Kasik egun guziz arroilak berv= riz egin behar ditugu, obusengatik.
|
|
|
Hori guretzat izugarrizko nobedadea izan zan. Gogoratzen naz Murelaga aitatzen genduala geure artean, eta han Xabier Amuriza
|
ibilten
zala. Abadeen artean izen ezaguna zan.
|
|
|
Gero, mahaian jesarritakoan, batean gazi, bestean geza, beti topetan eban atxakiaren bat, aurrean eukana jan ezinik ibilteko. Ama Teresak esaten dau han
|
ibilten
zala batean okela xerrea, bestean arraina, bestean halango jenero barri bat, zer ekarri asmau ezinik, aitak zeozer jan eian. Eta jaten ebana, astiro astiro.
|
|
|
Hori da, behintzat, kontetan dabena. Hau da, espetxeetako konbiktoak eta paperik bako jente asko
|
ibilten
zala han beharrean, eta arriskurik handiena egoan zereginetan erabilten ebezala. Gero, halango ezbehar bat gertatzen bazan, ez egoan inon parterik emon beharrik be.
|
|
|
Erabaki inteligenteak izan ziren. Antzinako munduaren itxura eta sentsazioaren batere loturarik izan ez balitz —paperaren eta pantailaren arteko lotura—, ordenagailuak traste arrotz, nahasgarri eta
|
ibiltzen
zailak irudituko zitzaizkien hasierako erabiltzaileei. Ikusizko antolaketa identifikatzen erraza izan ez balu, eguneroko dokumentuekiko lotura esturik gabe, inor ez zatekeen hain laster jabetuko zeinen lagungarria izan zitekeen baliabide berria.
|
|
2023
|
|
|
Oso ausartak ginen, edo oso zentzugabeak, ez dakit.
|
Ibiltzeko
zailak ziren lekuetan, eta seguru sentitzen ez nintzen urrats bat egin behar banuen, geldi geratzen nintzen. Berdin zion bi ordu edo hamabost baziren.
|