2000
|
|
A la guerra me lleva mi necesidad;/ si tuviera dineros, no fuera en verdad, 29 eta segidan pentsatu nuen ezen bi hegazti jo nitzakeela harrikada batez baldin dirurik banu, zeren diruaren truke eskuetara bainezakeen nik neure libertatea, eta zeren soldadua ere, bere aldetik, gerrara joatetik libra baitzitekeen, ene dirua bereganatuz gero. Ordea, pentsu hura burutik iragan bezain fite, guztiz alferrik
|
nenbilela
ohartzen nintzen, zeren kornadurik ere ez bainuen neure patrika zuloz betean, eta, horrela, bertze erremediorik ezean, berriro lotzen nintzaien orazinoei, urrikal zaitez nitaz, Jainko Jauna, urrikal zaitez gutaz...
|
|
—Inorendako ez da gauza atsegina putakume batekin
|
zabiltzala
ohartzea. Nork erran zuen?
|
2002
|
|
Eta egiaztatu ahal izan nuen, halaber, itxita egonagatik isiltasunak eta bakardadeak inguraturik, atsegin zitzaidala. Eta hurrengo pausoa ematerakoan, inoiz baino beranduago
|
nenbilela
ohartu nintzen.
|
2003
|
|
Gelako txoko baten Arantxak (bera sartu zenez gero pixka bat gorrituta) eta Unaxek berbetan ziharduten, eta estreinako aldiz beste irakaslea maitasun (edo sexu) kontuetan murgilduta ikusteko parada zuen. Txarto zeritzon, baina bultzatuta, belarriak zorroztu zituen ea zertan
|
zebiltzan
ohartzeko. Baina euren autua ez zen hasi berria, eta azken baieztapenak baino ez zituen aditu.
|
|
Orain bai, hobeto sentitu da. Semea larri
|
dabilkiola
ohartu da ama eta, hari lagundu nahian, irribarrez esan dio:
|
|
Ez zi  tzaidan askorik kostatu erlojua topatzea. Baina, neure  harridurarako, sakelan gorde aurretik, belarrira eraman, eta berriro ere martxan
|
zebilela
ohartu nintzen (parentesi artean, erlojua estaltzen zuen geruza ttikia kentzean konturatu nin  tzen elur fin fina ari zuela, aitaren behorrak jaitsi ondorenean hasi zuenaren  modukoa). Kolpeak on egin zion erlojuari,  nonbait, on egin zionez.
|
|
Atarira iritsitakoan, garajeko ataka automatikoa ez
|
zebilela
ohartu eta eskuz jaso behar izan zuen altzairuzko xafla astuna. Argindarrik gabetan alferrik dituk aurrerapenak, Damian.
|
2004
|
|
hartu nuen. Hatzak dar dar batean
|
zebilzkidala
ohartu nintzen. Judu zaharrak bi eskuak hartu zizkidan:
|
2005
|
|
Horretarako 63 lauki zeharkatu ditugu, tableroaren erdigunerantz, baina bidaia ez da bukatuko abiapuntura itzuli arte. Lauki bakoitzak du bere azalpen txartela, non
|
gabiltzan
ohartu eta Jakue Bideko historia eta bitxikeriez jabetu gaitezen. Asisko Urmenetak landu ditu edukiak eta ARGIAk Kukuxumuxurekin eginiko lehen elkarlanaren emaitza da ArdiBidez.
|
|
Geldotasunaren aztaparretan harrapatua zen, lotsaren lotsaz. Louiseren batela tenpesta erdian hinki hanka
|
bazebilela
ohartzean, jendez betetzen ari zen tabernako zerbitzariari neskak bi whiski gehiago manatu zizkion: marinel zaharrak azken porturaino nabigatzen laguntzeko sosegu zen altxagarria.
|
2006
|
|
Herriko aintziraren inguruan
|
dabiltzanak
ohartu dira egun hauetan ur gutti dagoela lakuan. Martxoaren 13an, Sarako Hiriart lantegiak lanak hasiko ditu segurtasuna eta aintzira husteko sistema hobetzeko.
|
|
Nondik barrena
|
genbiltzan
ohartzen ez nintzenez, ezustean harrapatu ninduen bidaiaren amaierak. Pentsioko atarian geunden.
|
2008
|
|
Diagnostikora iritsi ahal izateko, beraz, beste bide batzuetatik egin behar da, eta maizenik, ohiko odol analisia eginda ikusten da arazoa, gibeleko adierazleek transaminasek ematen dituzten datuetan zerbait ongi ez
|
dabilela
ohartzen direnean; odol analisietan ez ezik, sabelaldeko ekografia bat eginda ere antzeman daiteke gaitza, irudi susmagarriren bat ikusita.
|
|
Hitzaurrean diozunez, nahikoa da ingurura begiratzea historiako pertsonaia hauek guztiak oraindik gure inguruan
|
dabiltzala
ohartzeko.
|
2009
|
|
110 Dena dela, konparatzen badira Bide Barrijak (1931) eta Arrats beran (1935), bitartean Lauaxeta oso beste espiritu batean
|
dabilela
ohartuko da (hein honetan!): –garbi?
|
|
beldurra, inpotentzia, pena eta argazkien moduan errepikatzen diren bizipen latzak. Erreakzio horiek normalak dira eta sarri geure burua galduta
|
dabilela
ohartzen gara.
|
|
ANPEtik jalgi zenean, maliarra zur eta lur zegoen, ez zen kantitzen. Leihotik iraiztu eguzki leinurua larruaren belztasunarekin keinukari
|
zebilela
ohartu zen Sigma eta, hor, zehazki munduaren oreka zehatza laburbiltzen zuen graziazko une baten lekuko zela pentsatu zuen.
|
2010
|
|
Hainbat aldiz errieta egin die abokatuei aurretik argitutako puntuei buruz berriz galdetzeagatik. Auzipetuetako bat botila ura ireki ezinean
|
zebilela
ohartu eta nola egin behar zuen azaltzera iritsi zen. Ordurako iristen zen beti, eta, gainera, puntualtasun britainiarra izateaz harro agertu zen, beste mahaikideen berandutzea agerian uzteko arazorik gabe.
|
|
" Noiz arte zaude hemen?", galdetu zidan Mary Annek badiaraino jaisten zen crescent batean behera abiatu ginenean. Bere buruan ere zenbakiak
|
zebiltzala
ohartzeak poza eman zidan. " Etzi joango naiz."" Ni bezala, hortaz.
|
|
Txakurrak, burutik buztanera busti bustirik zegoela jadanik eta bere esparrutik aterata
|
zebilela
oharturik, buelta eman eta alde egiten hasi zen.
|
2012
|
|
Herrenka
|
zabiltzala
ohartu zara bat batean.
|
|
Ondorioztatze hori, haatik, ikusi nahi izango zuenak ikusteko modukoa zen, aspalditik ere. Aski da Ipar Euskal Herri barnealdeko —kostaldea ez dut aipatzen ere! — edozein herritako plazara joatea eta nahi den denbora oro hantxe
|
ibiltzea
ohartzeko euskara oso oso gutxi entzuten dela. Salbu, beharbada, hitzordu berezi batzuetan, hala nola merkatu edo azoka egunetan; baina erraten ahal daiteke kasu horiek nolabait faltsuzkoak direla, hainbat lekutatik etorritako euskaldun kopurua biltzen baita leku eta egun jakin batean.
|
|
Irudiz, detektibe bat kontratatua zuen eta egia lehertuko zen uholdeetan baradera ahulak erroizten ziren moldean, hegiak behin betiko itoz. Pistolaren muturra hezurretan, Etxepare dardaraz
|
zebilela
ohartu nintzen:
|
2013
|
|
Bitartean, hori bai, laga gaitzazue bakean X pabiloian, eta ez saiatu, beraz, gurekin harremanetan ipintzen, gu artegarazteko edo beste edozertarako? guri ziria sartu nahian
|
zabiltzatela
ohartu ez beste ipiniko baikinateke guztiok izarretarako bidean: ulertzen didazue, ezta??
|
|
Ni hamahiru urterako hor nenbilen, manifa eta saltsa guztietan toperaino sartuta, baina inork ezertara behartu gabe, inolako presiorik gabe. Eta gurasoak zertan
|
nenbilen
ohartzerako, baneraman denbora luzea horretan. Nire gurasoak oso abertzaleak dira, baina ez dira maila horretan oso erradikalak izan, eta hala ere ez zidaten deus ere esaten.
|
|
denbora tarte bikaina, ganorazko zerbait egiteko... Bitartean, hori bai, laga gaitzazue bakean X pabiloian, eta ez saiatu, beraz, gurekin harremanetan ipintzen, gu artegarazteko edo beste edozertarako... guri ziria sartu nahian
|
zabiltzatela
ohartu ez beste ipiniko baikinateke guztiok izarretarako bidean: ulertzen didazue, ezta...?
|
2014
|
|
–Horixe. Beti izan genuen begien aurrean, baina lanpetuegi
|
genbiltzan
ohartzeko. Haren izena bilatu genuenean, hildako bat agertu zitzaigun.
|
|
|
Bagabiltza
oharturik
|
2015
|
|
Hankek aurrea hartu zioten nire gogoari: lasterka
|
nenbilela
ohartu nintzen, oihu batean, gertuen neukan aterantz. Hankak eman ahala ibili arren, ez zirudien atea hurbilago zegoenik.
|
|
Orduan benetakoago sumatzen du gorputzekin dugun gatibu egotea, eta bizitzaren miseria. San Paulo zuzen
|
zebilela
ohartzen da hartatik aska zezala Jainkoari erregutzean. Oihu egiten du harekin batera.
|
2016
|
|
Emakumeak ezin du bere burua mutilik gabe irudikatu, beregatik utzi zuen dena, utzi zituen senarra eta utzi zuen irakaskuntza bien arteko harremanaren berri institutuan zabaltzen hasi zenean. Irakasle eta ikasle baten artekoa denen ahotan
|
zebilela
ohartzean alde egitea erabaki zuen, baina horiek aspaldiko kontuak dira. Oroitzapen horiek tonu neutro batean kontatzen ditu.
|
|
Edukiaz gehiegi mintzatzen bagara, horrek interpretazioa eskatzen du une oro. Aitzitik, interpretatzeko grinaz hain zuzen artelanari hurbiltzen gatzaizkionean arte obran «edukizko» zerbait aurkitzearen pareko ideia arbitrarioak suposatzen eta sostengatzen
|
gabiltzala
ohartuko digu Susan Sontag artegile eta idazleak (d/ g. Jatorrizkoa:
|
2017
|
|
Oso kezkaturik nago, ez baitakit zer gertatu zaion, baina ez da zaila suposatzen, mehatxu haien ondorioz. Bertara iristean oker
|
nenbilela
ohartu naiz. Motorreko istripua izan du, antza.
|
|
Egunak joan, egunak etorri, neure buruari egiten nion galderarekin erraturik
|
nenbilela
ohartu naiz. Ez baita. Nor dira tximinoa eta otsoa??, baizik eta. Zer gura dute??.
|
|
Izan ere, txilibitua baino hutsago sentitzen nintzen eta bizkarra sei zatitan puskatua baneuka bezala, beraz, Roseren etxera iritsitakoan ez zen festarik izango. Eta Amyri buruzko susmoetan bat ere oker ez zela
|
ibili
ohartuko zen. Eta honek seguru aski ekarriko zuena zera izango zen, Rosek pistola hartu eta erruduntzat jotzen zuen parean niri tiroa ematea.
|
|
Baina hura esan beharrekoa zen. Gainera sentimenduak tartean
|
zebiltzala
ohartzerako berandu zen, horregatik beragatik, sentimenduak tartean zebiltzalako... baina igual Mirenek arrazoi zuen, Josebari aitortu zion; pentsatze hutsak erritmoa jaitsarazi eta larritasuna egin zion estomagu ahoan, eta kartak erakutsi beharra zeukan... baina zer... beharbada hobe zen erabakia hartzea... eta Josebarekin jarraitzea erabakiz gero –ideia bera gezurrezkoa iruditu zitzaion Eskuinetara Deustuko Unibertsitateko fatxada nagusia zuen.
|
2018
|
|
Arreta handiagoz begiratu nuen, eta zenbait urte lehenago Hagin Mailatu zuhaitzetik bota zuen ehiztari zahar zimurtua ikusi nuen. Altxatu eta suari egur gehiago botatzeko mugitu zenean, hanka elbarritik errenka
|
zebilela
ohartu nintzen. Edozer zela ere, betirako lesioa zuen.
|
|
Irratiarekin entretenituta egon naiz beraz, eta entzundakoekin ernegatuta gero, eta beste ezer egiteko ez gogorik ez ganorarik ez nuela. Eta hola, lanera joateko ordua iritsi eta berandu
|
nabilela
ohartu naiz. Fundamentuzko ezer jan gabe deitu dut teletaxira, etxe azpira taxi bat bidaltzeko.
|
|
Sor sorrean ibili nintzen luzaz, nondik nora
|
nenbilen
ohartu gabe. Egoera itzaltsuaren inguruko burutazioek Erret hiria alderik alde zeharkatzen duen ibaira eraman ninduten.
|
2019
|
|
Pasealeku berrian
|
genbiltzanok
ohartu ginen neskatxaren egoera larriaz, baina inork ez genituen haitzetara ematen duten eskailerak jaitsi laguntza eskaintzeko asmoz.
|
|
Berez ordutegiak bilatzeko ireki dudan Googlen, autopsia prozedurak? idazten
|
nabil
ohartzerako. Berehala ezabatu dut.
|
|
Amak oso gaizki prestatu zuen H. anderea emakume bizimodurako; etengabe iragarri zion nolako hondamendi gaiztoak izango zituen haurdun geratuz gero[...] H. andereari, ezkondu eta hilabetera, iruditu zitzaion haurdun zegoela; oker
|
zebilela
ohartu zen gero; handik hiru hilabetera, berriro, eta berriro okertu. Urtebeteren buruan, ginekologo bati galdegin, eta hark gezurtatu egin zuen emakumea edo senarra inola ere antzu izatea.
|
|
–Nonbait ezkutatuko zen. Norbait jarraika
|
zebilkiola
ohartuko zen, iradoki zuen txalupariak.
|
|
Begiak zeru izarreztatura altxatu zituen, eta poztu egin zen haizerik ez
|
zebilela
ohartzean. Kantauri itsasoa ere bare zegoen.
|
|
milaka orratzen ziztadez jositako oroitzapenak. Gogoan du, kasu, aita Gabrielen haserrea bera hitzari hitza lotu ezinka
|
zebilela
ohartzean; orobat nola sartu zuen bera logelan bultzaka, mehatxu iraingarriak zuzentzen zizkion bitartean; eta azkenik nola, kikildu barik, hartu zion neurria apaizaren erasoari. Oraindik ere, apaizari jaurtikitako azken esaldiak durundatzen du bere burmuin sorgortuetan:
|
|
Aparteko filosofietan sartu gabe, maiatzak merezi izan dituen atsotitz eta esaera zaharretan arakatu eta erreparatzea nahikoa, denetik eman ohi duen hilabetea suerta ohi dela natural
|
dabilenean
ohartzeko.
|
|
Ditugunok, errazago ezkutatuko ditugu gure flakiak. Baina, tenple oso txarra daukazunean, eta zergatik ote den ez dakizunean, igoal da ilargiak jota zaudena, egunez
|
dabilela
ohartu ez zarelako, eguzkiak bere distira kenduz, disimulatu egin baitzaizu... Kontuz, ba, kontuz!
|
2020
|
|
Hutsune esanguratsua da, Nahia Idoiaga Mondragon psikologiako doktorearen esanean, pandemia inpaktu nabarmena izaten ari baita herritarren emozioetan.Idoiagak arrisku krisiek eta osasun izurriteek gizartean duten eragina aztertu zuen tesian. COVID krisiarekin, unibertsitateko bere ikasleak aztoratuta
|
zebiltzala
ohartu zen. Hala, izurriaren eragin emozionala neurtzea erabaki zuen, baita hezkuntza zentroak itxi ondoren ere, ikasleengan zein gainerako populazio helduan.Mila pertsona ingururen datuak bildu eta aztertu ditu, eta hiru dira nagusitzen diren emozioak:
|
|
Huskeria bat, larunbateko abenturaren aldean. Baina larunbatean ustekabe faktorea nire alde zegoen, eta orain edozeinek har zezakeen susmoa, norbait atzeraka
|
zebilela
ohartu bezain laster.
|
2021
|
|
Izarraitz ezagutzen zuela uste zuen arren, oker
|
zebilela
ohartzeko balio izan dio urtebete honetako lanak. " Izarraitz beti lotu izan dut Kakuterekin, Xoxoterekin eta Erlorekin.
|
|
Zeren eta lepoz lepo jartzeko aukera izanez gero, besterik izan baitzitekeen kontua. Bata eta bestearen inguruan astiro
|
ibiliz
ohartu nintzen horretaz.
|
|
Trenak Gasteizko argitasuna berehala utzi eta gauaren tunel beltzean sarrarazi gintuen, euriak kristalak gupidagabe astintzen zituen bitartean. Handik puska batera, komun ontzian eseria eta neure baitara bildua nindoala, halako batean ateko sarrailan baten bat
|
zebilela
ohartu nintzen. Sarrailari zakar eragin ostean, une batez atearen bestaldetik ahots lakar hau heldu zitzaidan:
|
|
Handik gutxira, okerreko bidea hartu du berriro ere. Gauak aurrera egin ahala, jira-biraka
|
dabiltzala
ohartu da bidaria. Une horretan, elur erasoaren erdian, zaldien txilin hots liluragarriek ametsetako eremu batera daramate eta, izozteko eta hiltzeko arriskuaz ahaztuta, ametsetan murgildu da.
|
|
Jakina! Nire hilobiaren bila
|
nenbilela
ohartu naiz.
|
2022
|
|
Denbora pasatzen da eta bat batean, ez dakizu nola, zure biografiaren eszenatokietan alderrai
|
zabiltzala
ohartzen zara, album bateko orriak pasatzen dituzun moduan: noizbait pertsonaia izan zinen jada aldatu den atrezzo honetan; orain begirale baino ez zara.
|
|
Denbora pasatzen da eta bat batean, ez dakizu nola, zure biografiaren eszenatokietan alderrai
|
zabiltzala
ohartzen zara, album bateko orriak pasatzen dituzun moduan: noizbait pertsonaia izan zinen jada aldatu den atrezzo honetan; orain begirale baino ez zara.
|
|
Azerikume bat da. Eta hona hemen Ada, geldirik, makurtu eta animalia eri eta galdurik
|
dabilela
ohartu da. Zikina du muturra, eta buztana eta izter zati bat ilerik gabe eta begiak argiak eta hortzak ttikiak, zorrotzak eta xuriak.
|