|
2006
|
|
|
Argi urtea da Astronomian distantzia oso handiak neurtzeko erabiltzen den unitatea. Definizioz, argiak urte batean
|
ibilitako
distantzia da. Bere abiadura c= 299.792,458 km/ s konstante ezaguna denez, erraz kalkula daiteke bere balioa:
|
|
2007
|
|
|
Pendizen ehunekoak kilometroz kilometro jasotzen dituzte grafikoetan eta ondorengo formula erabiltzen dute neurketak egiteko: Pendiza(%)= (igotako metroak, altitudea/
|
ibilitako
distantzia) x 100 Mendateek duten zailtasuna erakusten du emaitzak, baina ez da ahaztu behar bestelako faktore batzuk ere aintzat hartu behar direla aldapa batzuei ekin baino lehen: unean uneko sasoi puntua, eguraldia, alboan izango ditugun lagunen exijentzia maila, mendatearen luzera, altitudea, gure bizikletaren plater eta pinoi kopurua…
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, nabigatzaile batzuek jada inplementatua dute geokokapeneko APIa (Firefox 3.5 edo berriagoa, Google Chrome 5.0 edo berriagoa, iPhone 3.0 edo berriagoa eta Android 2.0 edo berriagoa). ...ditzakezu geokokapena erabiltzen duten hainbat web zerbitzu edo demo, adibidez http://diveintohtml5.org/geolocation.html (Google Maps en erakusten dizu non zauden), http://www.beowulfe.com/oil/ (BP ren petrolio isuriaren orbana mapa batean kokatzen du zu zauden tokian zentratuta, bizi zaren lurraldearen tamainarekin konpara dezazun) edo http://www.html5rocks.com/samples/ geolocation/ trip_ meter/(
|
ibilitako
distantzia neurtzen doana).
|
|
|
Laguna ohartu zen ezohiko zerbait gertatzen zitzaidala, halere ez dut uste elkarrizketa entzutera ailegatu zenik, baina susmoa hartuta
|
zebilkidanez
distantzia errespetatu ez, eta sartu egin zen nire eremu espazialean. Aurpegitik hogeita hamar zentimetrora neukan.
|
|
2011
|
|
|
Heronek (K.o. 10), Dioptra lanaren 34 atalean, odometroa deskribatu zuen, hau da, ibilgailu batek bidaia batean
|
ibilitako
distantzia adierazten duen gailua. Heronen odometroak ingeniaritza mekanismo nahiko soila zuen barruan:
|
|
|
Horien artean daude, besteak beste, 102 serieko abiadura handiko ibilgailuak, egunero Valladolid eta Madril lotzen dituztenak; Valladolid eta Segovia Madrilekin lotzen dituzten Avant ak eta Alviakoak, Kantauriko Erlaitza Madrilekin eta Galizia Kataluniarekin lotzen dituztenak. Gainera, Gaztela eta Leongo harreman nagusietan
|
dabiltzan
distantzia ertaineko tren gehienak egokituta daude dagoeneko (MD trenak Salamanca Vila Madril, Salamanca Palentzia, Leon Madril eta Gasteiz Madril), gogoratu zuen Sustapen Ministerioak. Halaber, Madril Soria eta Valladolid Puebla de Sanabriako konexioetan gaur egun zerbitzua ematen duten 594 serieetako Distantzia Ertaineko trenetan egokitze lanak egiteko asmoa du tren operadoreak.
|
|
|
Erabilera alternatiboak: bidaiak optimizatzea komeni da, ibilbidea eta gastuak partekatzeko lagunak bilatzea (“car sharing” delakoa ohikoa da sare sozialetan), bidaiatzeko beste bide batzuk aukeratzea (bizikleta edo garraio publikoak, esaterako) edo, are gehiago, oinez
|
ibiltzea
distantzia txikia denean.
|
|
2013
|
|
|
Kode honek, ohetik at, distantzia ertaina behar du, keinu azkarren joan etorria erraz biltzen duena, elkarrizketa arina, erantzukizun eza, hain justu bikote harremanek, hasieretan behintzat, ohi dutenaren kontrakoa. Eta ni suelto antzean
|
nabil
distantzia horretan. Erosotasun honek, halere, ez dakar berarekin poza.
|
|
2014
|
|
|
Abiadura, adibidez, denbora unitate batean
|
ibilitako
distantzia gisa definitzen da, eta formula honen bitartez adierazten da:
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia Igarotako denbora
|
|
|
Abiadurak denbora unitate batean
|
ibilitako
distantziak
|
|
|
|
ibilitako
distantzia
|
|
2015
|
|
|
baliagarria den adierazpen aljebraiko bat, kontuan izanik adierazpen horrek
|
ibilitako
distantzia
|
|
|
eta
|
ibilitako
distantzia erlazionatzen dituen
|
|
2016
|
|
|
zaila, trabatua, aldrebesa, konpultsiboa eta psikotikoa; haren aurrera egin nahi eta ezinekin, duda muda amaigabeekin, kontraesan suntsikorrekin, bat bateko okertze, iluntze, arazte eta artezketekin. Nahi genuena eraikitzen ari ginela zirudienean, dena eraitsi behar genuen eta hutsetik hasi,
|
ibilitako
distantzia desibiliz abiapuntura itzuli beste norabide bat hartzeko, hariak elkarrekin lotu eta deslotu behin eta berriz, hari mutur berriak han eta hemen azaltzen zihoazen heinean. Idazketa bidea patologikoa eta duala izan da:
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia, hau da, s, s0, laukizuzenaren eta triangeluaren azaleren batura da:
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia= s, s0=...+...
|
|
|
|
Ibilitako
distantziaren balioa=...
|
|
|
Ekuazio horren bidez, desplazamendua (s? s0) eta
|
ibilitako
distantzia (| s, s0 |) ere kalkula
|
|
|
d) Demagun 10 segundoan eutsi diola azelerazio berari.
|
Ibilitako
distantzia aurrekoaren bikoitza izango
|
|
|
Desplazamendua (posizio aldaketaren neurria) 40 cm da.
|
Ibilitako
distantzia, berriz, noranzko
|
|
|
Beraz,
|
ibilitako
distantzia higikariak ibilbidean zehar benetan egin duen bidea da.
|
|
|
|
ibilitako
distantzia dela
|
|
|
Higikaria noranzkoa aldatu gabe ibili bada,
|
ibilitako
distantzia bat dator desplazamenduaren
|
|
|
35 m. Lehen 3 segundoetan
|
ibilitako
distantzia 45 m da.
|
|
|
– Zein da lehen 3 segundoetan
|
ibilitako
distantzia?
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia 3.274 milioi km
|
|
|
a)
|
Ibilitako
distantzia eta denbora kontuan izanik, ados al zaude adierazten duen batez besteko abiadurarekin?
|
|
|
Ibilbidea, posizioa,
|
ibilitako
distantzia, eta desplazamendua
|
|
|
|
ibilitako
distantzia...
|
|
|
Horregatik, hastera goaz posizioa, higidura, ibilbidea, desplazamendua eta
|
ibilitako
distantziari dagozkien
|
|
|
Gainera, higikaria aldiunero nola dabilen jakiteko, garrantzitsua da
|
ibilitako
distantzia eta
|
|
|
bidaia gastuak zehazki adierazi behar dituztenez,
|
ibilitako
distantziak kalkulatu dituzte. Informazioa
|
|
|
Gidaria Bidaia
|
Ibilitako
distantzia
|
|
|
desplazamendua (s? s0) edo
|
ibilitako
distantzia
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia
|
|
|
|
IBILITAKO
DISTANTZIA
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia (d) bat dator desplazamenduaren
|
|
|
negatiboa izan daiteke;
|
ibilitako
distantzia,
|
|
|
Eta zenbatekoa da oraingoan
|
ibilitako
distantzia. Lehen bezala, C eta B puntuen artean dagoena:
|
|
|
b) Zein da deposituan geratzen den gasolina kantitatea eta
|
ibilitako
distantzia erlazionatzen dituen funtzioaren
|
|
|
baliagarria den adierazpen aljebraiko bat, kontuan izanik adierazpen horrek
|
ibilitako
distantzia
|
|
|
b) 25 km/ h abiaduran bagoaz, denboraren eta
|
ibilitako
distantziaren arteko erlazioa.
|
|
|
c) 4 orduko ibilaldi batean, abiaduraren eta
|
ibilitako
distantziaren arteko erlazioa.
|
|
|
hain zuzen ere, 0,60/ km. Sor ezazu zure lagunentzat informazio hori azaltzeko baliagarria den adierazpen aljebraiko bat, kontuan izanik adierazpen horrek
|
ibilitako
distantzia
|
|
|
b) Zein da deposituan geratzen den gasolina kantitatea eta
|
ibilitako
distantzia erlazionatzen dituen funtzioaren adierazpen aljebraikoa?
|
|
2017
|
|
|
Gidaria Bidaia
|
Ibilitako
distantzia
|
|
|
bidaia gastuak zehazki adierazi behar dituztenez,
|
ibilitako
distantziak kalkulatu dituzte. Informazioa
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia, hau da, s, s0, laukizuzenaren eta triangeluaren azaleren batura da:
|
|
|
|
Ibilitako
distantziaren balioa=..........................
|
|
|
Eremu irekiko probari dagokionean, ez zen ezberdintasunik ageri ibilge iragandakodenboran, ez eta saguek
|
ibilitako
distantzian ere. Hala ere, eta estresak ezberdintasunesanguratsurik eragin ez bazuen ere, farmakoak saguek eremuaren erdialdean denbora gehiagopasa zezaten eragin zuen (F [1,47]= 4.32; p= 0,04).
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia, hau da, s s, laukizuzenaren eta triangeluaren azaleren batura da:
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia= s s
|
|
|
|
Ibilitako
distantziaren balioa=...
|
|
|
Ekuazio horren bidez, desplazamendua (s s) eta
|
ibilitako
distantzia (| s s
|
|
|
d) Demagun 10 segundoan eutsi diola azelerazio berari.
|
Ibilitako
distantzia aurrekoaren bikoitza izango al da orain. Zein izango da, bestela, bere balioa?
|
|
|
Zein izango da, bestela, bere balioa? Kalkula itzazu posizio, desplazamendu eta
|
ibilitako
distantzia berriak.
|
|
|
Higikariak t denbora tarte baten ondoren egindako desplazamendua (s s) edo
|
ibilitako
distantzia (| s s0 |) bat dator v t grafikoan sortzen den laukiabiadura (m/ s)
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia
|
|
|
a)
|
Ibilitako
distantzia eta denbora kontuan izanik, ados al zaude adierazten duen batez besteko abiadurarekin. Zergatik?
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia 3.274 milioi km
|
|
|
Ibilbidea, posizioa,
|
ibilitako
distantzia, eta desplazamendua zer diren.
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia (m)
|
|
|
Higidura bat ongi eta zehaztasunez deskribatzeko, funtsezkoa da ibilbidea eta posizioa ezagutzea. Gainera, higikaria aldiunero nola dabilen jakiteko, garrantzitsua da
|
ibilitako
distantzia eta desplazamendua bereiztea.
|
|
|
c) Lau gidarik hainbat joan etorri egin dituzte autobidean lan kontuak direla medio. Elgoibarko lantokian bidaia gastuak zehazki adierazi behar dituztenez,
|
ibilitako
distantziak kalkulatu dituzte. Informazioa kontuan hartuta, egin itzazu kalkuluak eta egiaztatu eman dituzten emaitzak zuzenak diren.
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia
|
|
|
|
IBILITAKO
DISTANTZIA NORANZKOA
|
|
|
|
Ibilitako
distantzia (d) bat dator desplazamenduaren balio absolutuarekin. Desplazamendua positiboa edo negatiboa izan daiteke; ibilitako distantzia, ordea, beti da positiboa.
|
|
|
Ibilitako distantzia (d) bat dator desplazamenduaren balio absolutuarekin. Desplazamendua positiboa edo negatiboa izan daiteke;
|
ibilitako
distantzia, ordea, beti da positiboa.
|
|
|
Eta zenbatekoa da oraingoan
|
ibilitako
distantzia. Lehen bezala, C eta B puntuen artean dagoena:
|
|
|
Desplazamendua (posizio aldaketaren neurria) 40 cm da.
|
Ibilitako
distantzia, berriz, noranzko bakoitzean egindako desplazamenduen batura da, hau da, BD+ DC:
|
|
|
Beraz,
|
ibilitako
distantzia higikariak ibilbidean zehar benetan egin duen bidea da.
|
|
|
Zinematikan, abiadura denbora unitate batean
|
ibilitako
distantzia dela esaten dugu.
|
|
|
Higidura uniformean dabilen higikariaren posizioa, une jakin batean, bi aldagairen mende dago: hasierako posizioa (denbora neurtzen hasi den uneko posizioa) eta ondoren
|
ibilitako
distantzia.
|
|
|
Higikaria noranzkoa aldatu gabe ibili bada,
|
ibilitako
distantzia bat dator desplazamenduaren balio absolutuarekin eta honela kalkula daiteke:
|
|
|
t Zein da lehen 3 segundoetan
|
ibilitako
distantzia?
|
|
|
Higikariaren hasierako posizioa m da, 1 segundoan 5 m, 2 segundoan 20 m eta 3 segundoan 35 m. Lehen 3 segundoetan
|
ibilitako
distantzia 45 m da.
|
|
|
Maiz aipatzen ditugu abiadura, azelerazioa,
|
ibilitako
distantzia...
|
|
|
Horregatik, hastera goaz posizioa, higidura, ibilbidea, desplazamendua eta
|
ibilitako
distantziari dagozkien ideiak argitzeko bidaia. Zuk erabiltzen dituzun ideiak esanahi zientifikoarekin bat datozen ikusteko, lehenik, erantzun honako galdera hauei:
|
|
2018
|
|
|
Eremu irekiko probari dagokionez, ez zen ezberdintasunik aurkitu mugitu gabe iragandako denboran, ez eta saguek
|
ibilitako
distantzian ere. Hala ere, eta estresak ezberdintasun esanguratsurik eragin ez bazuen ere, farmakoak saguek eremuaren erdialdean denbora gehiago pasatzea eragin zuen (F [1,47]= 4.32; p= 0,04) (3 grafikoa).
|