2021
|
|
Azken ziklo honetan bertsolaritzak izandako arrakastaren gakoetako bat belaunaldi ezberdinek elkarren eskutik aritzeko erakutsi duten gaitasuna izan da, eta, zerrendan ikus daitekeenez, oihartzun mediatikoari dagokionez ere jakin izan dute protagonismo mediatikoa belaunaldien artean banatzen. Horrela, Egañaren belaunaldikoa Sebastian Lizaso ageri da, Euskal Herriko txapelduna izandakoa eta zarauztarrarekin plazarik plazako bikote artistiko indartsua osatutakoa, baita Xabier Perez Euzkitze ere, 1990eko hamarraldiaren lehen erdian puntaren puntan
|
ibilitakoa
eta oso pertsonaia mediatikoa, edo Mikel Mendizabal nahiz Iñaki Murua, biak puntako bertsolariak eta mugimenduan paper garrantzitsua izandakoak (Murua lehendakari eta Mendizabal bertsolaritza ikastolen sarean txertatzen arduradun nagusietakoa). Lujanbioren eta Iturriagaren belaunaldikoak Jon Maia, Jexux Mari Irazu eta Igor Elortza atera dira gehien, Euskal Herriko hainbat final jokatutakoak eta belaunaldi horretan oso protagonistak izandakoak hauek ere.
|
|
|
Dabiltzanak
eta ibiliak, denak batera jota, hots, ikastaro luze samar bat gutxienez egina duten guztiak jota, bildurrik gabe esan liteke milaka direla. Gehienak gazteak izanik, eta beste zenbait arlotan ere mugitzen direnak izanik, bertsolaritzak entzulego berri horrekin asko irabazi duela bistan dago.
|
|
Garai hartan plazetan bertsotan
|
nenbilen
eta Elkarteko zuzendaritza ardura batzuk ere banituen, eta nire pertzepzioa zen bertsolaritzak hedabideetan presentzia irabazi arren, bertsoa berak, eduki bezala geroz eta protagonismo gutxiago zuela. Batez ere produkzio garaikideak.
|
|
[...] nirea jada martxan
|
zebilen
eta interesgarria iruditu zitzaien. Bidea proiektu pertsonal gisa hasi nuenez une hartan ez nuen garbi ikusten Elkartearen eskutan jarri behar zen edo nirea izan behar zen[...].
|
|
Hamabost egun egin ditiat segidan, goizeko ordubiak baino lehen etxeratzeke.
|
Ibiliaren
eta egonaren poderioz, kirol oinetako eta galtzerdi zuri, babak irten zaizkidak oinpean. Lan tresna dugun garuna nola dagokeen hortik kontuak atera!
|
|
Pixkanaka, Elkartearen baitako alor ezberdinetan gertatuko da errelebo bera. Gidari berriak ez dira izango, ordea, berriak Elkartean, baizik eta lehenagotik ere tartean
|
ibilitakoak
eta 2005eko txapelketak ekarri zuen gailurrean parte hartutakoak (eta Murua, Egañaren belaunaldikoa).
|
|
Abel Muniategirekin seminarioan bertsoa lantzen hasi nintzenetik asko aurreratu nuen, nahiz eta sistemarik gabe lan egiten nuen. Urteetan bertsoa ezin bukatuz
|
ibili
eta gero ikusi nuen azkena pentsatuta errazago egiten zela. Eta pixkanaka horrelako deskubrimendu gehiago egin ondoren, argi ikusi nuen ikasketa prozesu hori nolabait sistematizatuz bertsotan ikasteko metodo bat garatu zitekeela[...].
|
|
Ezin uka Iztuetaren pasarte horiek deskriptiboak direnik. Lerrook idatzi zituenean bertsolari gehienek, euskaldunen gehiengoak bezala, alfabetatu gabeak behar zuten, eta Iztuetak ez dio guztiak horrela zirenik ere (besteak beste, bera ere bertsotan
|
ibilia
eta eskolatua zelako ziurrenik). Baina pentsa daiteke egiten duen azpimarrak Europan erromantizismoak zabaldutako basati onaren mitoaren eragina ere jaso zuela.
|
|
Profil ezberdineko bertsolariak ziren: " Basarri ongi jantzia literaturan, musikan, hizlaritzan[...] Uztapidek ahozkotik gehiago, noski, idatzizkotik baino, eta herri ezagutzan testigu aparta genuen,
|
ibilian
eta bere kabuz ikasia" (J.M. Lekuona, 1986: 118).
|
|
Burruka armatua sortu zen, apaizak ‘lotsagabeturik’ zebiltzan, gazteriak egundoko sua zekarren, adin gehiagokoek, gerran
|
ibiliek
eta beren baitan abertzale mina gorderik zeukatenek, pozez eta emozioz ikusten zuten ‘buelta’ hura. Gizarteko estamentu guztiak ukitu zituela mugimendu hark esan liteke[...] bertsolaritza ere harrapatu zuen, gai politikoek garrantzi haundia hartzen zutelarik[...].
|
|
Uztapide zen hasten, eta" nola egingo ditugu ba odolki onak, zerririk haundienak Madrilen daude eta" bota zuen, eta Lizaso Gorrotxategi Azpillagak bide berdinari jarraitu zioten. Garai hartan Carlos Claveria zen Gipuzkoako Delegacion de Turismoko buru
|
zebilena
eta ez zen inor bakean uztekoa. Ez dut esango nor zen, baina badakit" txibatazoa" zein" euskaldun jatorrek" sinatu zuen bakoitzari berrehun pezetako isuna proposatuz.
|