2000
|
|
Garai hartan, Carabanchelen ginenean, hamazazpiren bat urte izango zituen Soteroren arreba horrek. Gaztetxo izanik ere, azkar ikasi zuen zer zen presoak bisitatzen
|
ibiltzea
eta laguntza ematea. Etxeko tomate eta azenarioak ekartzen zizkigun, entsaladak presta genitzan.
|
|
Esperientziak, eskarmentua emateaz gain, asko laguntzen dizu horrelakoetan. Neurria hartzen diozu urari,
|
ibiltzeari
eta abarri, gorputzak beti berdin erantzuten ez badizu ere. Lehenengo gose greba hura negu erdian egin genuen, eta hotzaz askoz gehiago izorratzen zara; ez da jakiten, ea jateak eta ahuleziak edo hotzak izorratzen zaituen gehiago.
|
|
Mezatara eta joatera ere ez ninduen egundo behartu. Batzuetan jakingo zuen nondik nora
|
nenbilen
eta beste batzuetan ez, baina inoiz ez zidan egiten nire ibilerekiko galdeketarik eta errietarik. Eguneroko beharretan izango zuen nahiko kezka eta buruhauste niri kargu hartzen ibili gabe.
|
|
Ibilian
|
ibilian
eta isil isilik, Irurtzun eta Andoain arteko autobideak Gorritin duen restoparen ondora heldu ginen. Neu nindoan aurretik eta, besteen zain geratzen nintzen bitartean, autobideari begiratu nion, harriduraz, liluraz.
|
|
" Litekeena da", esan zuen Mariak;" dena dela, ekibokazioa edo ez, bonba jarri zuena Henri izan edo ez izan, kontua da bera orduan desaparezitu zela". " Bere atzetik
|
zebiltzan
eta", esplikatu zuen amatxi zaharrak. " Zeozer egingo zuen", esan zuen Mariak.
|
|
labadoran momentu batean... ene! zer duzu hori? ’; Henrik gerrian pipa zekarrean eta, amak hura ikusi zuenean hitza galdu zian; ito larrian jarri zuan; osasunez makal samar
|
zebilean
eta, susto hark ez zioan on handirik egingo; boz apal apalarekin: ‘zertarako daramazu hori? ’, galdetu zioan; Henrik hari buruan maite maite eginez, nola hala kontsolatu zian; ‘ze, orain ere joango zara ala? ’, galdetu zioan amak, esperantza poxi batekin.
|
2001
|
|
Kakofonia horri minberaki begira egon nintzaion luzaz. Basamortu berde, idor eta mutuan
|
nenbilen
eta herriko azokaren aitzin irekitzearen ikuskizunak paradisua tanpez deitu zidan. Paradisu hotza naski.
|
|
Amerikar film askori esker egia erran, galaxiatik kanpoko izaki horien seinalakuntza zehatza baneukan: kuskandel larrua, suge mihi eztena, dinosauro beso eta zangoak, ezpata laserdunak eskuan
|
zebiltzan
eta bip bip zaratatsuak kasko gainean. Gurutzatzen nuen mamua hegaztia zela laster batean ondorioztatu nuen, agian ez zirela amerikarrek erakusten zizkiguten piztiak ager zitzaizkigukeen bakarrak neurekiko eransten nuela.
|
|
– Ni ez nauk itxurakeriatan
|
ibiltzen
eta jendeak egia gordinak ez dizkik maite. Horixe duk neure arazoa.
|
|
Ez nuen inongo gogorik komisaldegira joateko, gainera zertarako eta mozkor baten kargu egiteko. Agian Mantxola ere ez zen urruti
|
ibiliko
eta une hartan nengoen egoeran, ez nintzen gai izango bere sesio haietako bat jasateko. Bestalde, ez nekien Pablok nola hartuko ninduen; ez baitzitzaion gustatuko kanposantuan Juliak eta biok elkarrekin alde egin izana.
|
|
Metroko sarrera ikusi nuen nigandik metro gutxitara eta, korrika ttikian sartu egin nintzen. Jendea eurrez
|
zebilen
eta bertara sartzen eta nire jarraitzaileari ihes egiten ahalegindu nintzen.
|
2002
|
|
– Berri pozgarriak beraz –Mentxuk ez zekien seguru Antonia non
|
zebilen
eta ozen ahoskatu zuen badaezpadan.
|
|
Astiro hurbiltzen zelarik, Caponek alkoholak epeldutako odolaren beroa sumatu zuen zakilerako bidean. Ez zekien oso ongi zertan
|
zebilen
eta jakiteko desira bizia zuen.
|
2003
|
|
Dexedrinak bultzatzen duela ohartu da Damian. Kitzikatua
|
dabil
eta adimena erne. Pentsamenduak uholdean datozkio eta guztien gainetik, esaldi bat atera zaio ahotik.
|
|
Zerbitzuburuak, barruko poltsikoan erretzen neukan orria emateaz gainera, ezer gutxi argitu baitzidan. Herriaren izena, hara joateko autoa –beribila esan zuen berak– jarriko zidatela, txoferrarekin –txoferra, halaxe esan zuen– larregizko konfiantzarik ez
|
ibiltzeko
eta Billanon geratzeko agindu zehatzagoak hartzera, horra hark esan zidana.
|
|
Hasiko naiz
|
ibiltzen
eta arrainekin batera
|
2004
|
|
" Nik burdinak estalita zauzkat, baina ez zeudek leku seguruan; hortaz, hik leku seguru batean zuloa egin ondoren hara eramanen ditiagu. Egun osoa basoan
|
habil
eta ez duk arazorik izanen. Izan dadila leku erosoa, aldi berean ezkutatua, eta handik ikusten bagaituzte zertan gabiltzan inork ez susmatzekoa.
|
|
Maleta denda behar zutela adierazi zion gidariari. Kale batzuk
|
ibili
eta maleta denda erraldoi baten atarian gelditu zen taxia. Sartu dira Jexus Mari eta Harakin, potoa besoetan, Fermin taxian espera gelditu bitartean.
|
|
Harat honatean
|
ibili
eta
|
|
" Etxeko zapatillekin
|
zabilek
eta..." Hari begira gelditu ziren.
|
|
Bah. Orain jende asko samar
|
dabil
eta, gero segituko dugu."
|
2005
|
|
Trapu zaharrez jantzirik ziren eta armak zein zakuan metatu puskak zamatzen zitzaizkien soin gainean. Aitzinean bi behari izutu
|
bazebiltzan
eta gibelean, lerroa hersten zutela, beste bi kide alde orotara barranda. Konpainiako kapitaina troparen buruan zegoen, aldizka isil ala oihukari.
|
|
haizearen xuxurla, uhintxoen klaska hegietan eta batelaren motor azantz elkorra. Bakarretan erreka azpatzen zuen harrizko horma itsuan footing egiten zuen baten bat segi zezakeen; haizea azkarregi
|
zebilenean
eta euria ezkel, lasterkaria uhinetara eroriko zela zirudion eta hatsa bahitzen zitzaion. Baina ez zen horrelakorik gertatzen, bide hertsian korrikalariaren oina segurra baitzen.
|
|
Abarren artean balantza kulunkaz ari zen, itsasora ilkitzeko beldurrez kaiari trinkoki loturik legokeen ontzia bezala. Ahots apalez marmarka
|
zebilen
eta Jessica alabatxia otoitzez. Egia erran, bazen bulta bat orain burua arras galdua zuela.
|
|
Amaren pentsua iraultzen zuena erraz irakur zezakeen: semea aske izaten ahal zela ETAren laguntzeko zeregin txepel horietan zinpurtu ez balitz, familiari anitz kostatuko zitzaizkion hamar urteko presondegi zigorra emanen ziotela paper faltsu eta arma debekatuekin
|
ibiltzeagatik
eta ilunpearen su apalean gaztaroa erreko zitzaiola. Edmeak soa semearenean iltzatu zuen.
|
|
Txabola aldetik marraka ahul eta aseak sumatu zituen. Ttette zakurra artaldea zaintzen
|
zebilen
eta astoa hantxe, alhan.
|
|
Azken hats haren molekula bihurtzen ari zen, bera ere husten, erretzen, ezeztatzen, oinarrizko kaosera itzultzen. Kaos hartarik alabaina
|
ibiltzen
eta jendeekin solastatzen ikasten hasiko ote zen. Herioak amodio bekaitzak lurrintzen zituen, egiazko maitasun ipuinak zilegitzeko.
|
|
Touroko muinora eroan dezaten premiatu ditu pasiokideak. Belu
|
dabiltza
eta Pazkoa gainean dute. Ilundu ezkero ez dago juduen Erregea gurutziltzatzerik.
|
|
Adinekoak ez garenon tarifa gehi eskupeko txiki bat utzi dut zuhariak egunkarien gainean edukitzen duen saskitxoan, hurrengoa arte despedituz. Haizea
|
dabil
eta halako zirrara leuna egiten du ile moztuan. Trenbide gaineko zubira abiatu naiz, aspaldi du ez ditudala benetako zamakoak hurbiletik ikusi.
|
2006
|
|
Bizi:
|
ibili
eta ezin aurreratu, begiratu eta ezin ikusi, ikertu eta ezin ikasi, esan eta ezin adierazi, ezin inoiz, gogotik ahaleginduagatik ere, ezertan asmatu. Eta gero sekula deus aurreratu, ikusi, ikasi eta adierazi gabe hil, ibiltzeko, begiratzeko, ikertzeko eta esateko irrika higatuari eta aurreratzeko, ikusteko, ikasteko eta adierazteko ilusio hutsalari azkeneko unera arte estu helduta.
|
|
Besterik ez balego ere, beti ditugu bi gauza:
|
ibiltzea
eta irakurtzea; amaierarik gabeko bi ekintza.
|
|
|
Ibili
eta ibili, erreka zabal batek aldenik alde zeharkatzen duen auzo txiki batera iritsi da. Eliza da auzoko etxerik handiena.
|
|
Hogeita hamar urtetik gora
|
gabiltza
eta hasi gara gu ere gure artean kortesiazko zurikerietan. Beti gure gurasoen munduaren gaitzik tamalgarriena iruditu izan zaiguna ari da gutaz ere jabetzen.
|
|
fuera!, gero kanbiorik gabe gelditu ginen eta bila joan nintzenian, Mixak pobreen artian bokatak banatu zituen, han esan ziguten biharamunian zornotzan kontzertu haundia zegoela, karnixeria batian haragiak erosi, hara gindoazela galdakao parian kontrola ikusi genuen urrutira eta mendiz mendiz in genuen krixton errebuelta, ez bait genuen aseguroaren paperik, hura ez genuen lotu, zornotzan zegoen siniestro total eta han ere lege problemarik ez genuen izandu eta han ere dena saldu genuen, ordiziara ere joan ginen eta han inon baino gutxiago saldu genuen eta gaizki pentsatzen hasi ginen, Mixak bere amantalarekin eta jantzi zuen lastozko sonbreroarekin iten zuen aurpegi luze bat, eta nik, redios, han ere munipekin gogor diskutitu nuen, eta azkenian jende gutxi zebilen tokian utzi ziguten eta jale ergelak goierriko haiek, hori zer da, zer du saltsa gorri horrek?, saltsa ona! ...a horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen
|
zebilena
eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpa... saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete!
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta ...a horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen
|
zebilena
eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpa... bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa
|
|
Begiratzen diet plazako puta horiei guztiei, joyaz beterik, autoan
|
ibili
eta, ni kabroi baten alaba bezala... Zin egiten dizut, pultsera hori izatearren nik baten bat hilko nuke!
|
|
– Egia esan, bai. Lagun batekin geratuta nago, eta amarekin gauza pare bat argitzera etorri behar izan dudanez berandu
|
nabil
eta... banoa...
|
|
Lehena, bera ez dela inorekin oheratzen; bigarrena, mutil lagunak eta biak utzi egin diotela euren aferari baina, hona hirugarrena, mutila, hala ere, inguruan
|
dabilela
eta, bo, ez da hor amaitzen kontua, mutila edonor hiltzeko kapaz dela, eta bitan, hirutan, hamaika alditan errepikatu dit mutila edonor hiltzeko kapaza dela. Gero alde egin du.
|
|
" Koiotek, koiote izatez nekaturik, hots, beti gauez
|
ibiltzeaz
eta gaiztakeriaz ibiltzeaz gogait eginik, batzar lekura beste inor baino lehenago agertu gura izan zuen. Egun bat lehenago hain zuzen, Sortzaileak banatu behar zituen artean besteek baino lehen berak hautatu zuelakoan horrela.
|
|
" Bada, Koiotek koiote izaten segitu zuen, hots, gauez
|
ibiltzen
eta gaiztakeriak egiten. Horrela, Koiotek gidatu zuen mundura Sortzailek agindu zuen izaki berria; gizakia.
|
2007
|
|
Hobe duzu horiek denak kanporatuta. Eskatu beste buelta bat, Plasmak gustura egingo dizu oraintxe frenadola, ez
|
dabil
eta jende gehiegirik ordu hauetan, eta esan lasai hor gordean dituzunak, dedio, Iturrino Handia ez duzu aise izutuko, izugarriak eta handiagoak ikusitakoa da eta.
|
|
Nik uste nuen entsegu handia behar zuela zure lan zailak, eta hainbeste denboraren ondoren, oraindik eta gehiago. Horregatik nator galdetzera ea zein asmotan
|
zabiltzan
eta ea gogoratzen zaren atzo eman zenidan hitzaz. Ostiralean ez nuke nahi uste gabekorik eta afixetan ere hortxe jarri nahi dut zure argazkia, kaxa eta guzti.
|
|
– Eguerdiko hamabiak ere ez dira. Lanez lepo
|
dabiltza
eta ezin izan dute etorri. Afalorduan ikusiko dituzu.
|
|
Carmen eta biok amesten baldin bagenuen Thelma eta Louiseren istorioa Bizkaia eta Arabako lurretan errepikatzea, hutsean ginauden. Autoa mukuru
|
zebilen
eta menturaz Kusturicaren film eroetako plano baten zinominokatzea baizik ez genuen lortuko.
|
|
Karrikan, berriz ere, eskuak eskuz bete ziren. Autoak zirurikan
|
zebiltzan
eta Arriaga antzokiko plazan jendeak multzoan zeuden. Arratsaldeko lauretan ez ziren arauz afixetan aipaturiko Hamlet antzerkirako etorriak, agian soilik billeteak hartzera, edo hor juntatzen ziren gazteak, ama familiakoak, erretretatuak, Kasko Zaharrean barreiatu baino lehen.
|
|
Ene baserritar herabe ibileraz irriz ari zen emazte feliniarrari behatu nion. Besorik gabeko atorra arrosaz bezti zen, alimaleko bularrak airean
|
zebilzkion
eta likrazko gona labur beltzak, hanka eta azpi gurintsuak agerian uzten zizkion. Irria itzuli nion, interesez emendaturik.
|
|
– Europan barna
|
ibili
eta tipustapastean, ustekabetarik, nire sor hiriaren minean aurkitzen haut. Ez dinagu nehoiz gehiago elkar utzi behar!
|
|
– Bai, ihardetsi zuen Carmenek, duela hogei urte arras hurbil
|
ibili
eta ez dakit zergatik, beldurrez agian, edo norberaren baitako dudaz, edo bakoitzak ustez bizitza hobea merezi zuelako arroztu ginen. Barda egin dugu amodioa biek lehen aldikoz eta zinez.
|
|
Azken aldiko giro hotza desegiten hasteko tenorea bazuela uste zuen, eta ez zitzaion musika baino aitzakia egokiagorik bururatu bere gogoaren berri Ainhoari aditzera emateko. Ohantzearen ondoko mahai txipiaren gainean zeukan grabagailua; bezperan eskuratutako zinta egokitu, aitzin gibelera bueltaka bila
|
ibili
eta, eskaini nahi zion pieza atzeman zuelarik, prest utzi zuen ordua heldutakoan erabiltzeko.
|
|
Instituto Cubano para la Amistad con los Pueblos izeneko erakundearekin zebiltzan harremanetan. Atzerriko arazoak eramateko ordezkari egoki bat behar zuten; Habanan nor
|
ibiliko
eta Migel.
|
|
– Osaba antzarak akabatzen utzi dinat. Azkenaldian langile
|
zabilen
eta aprobetxatu egin behar!
|
|
Metxi, esan zidan modaz pasatako hitza erabiliz. Zer gertatu zen ulertu nahian
|
nabil
eta ahalik eta zehatzen izan nahi dut kontakizunean, itxaroten baizik ez dakien txorimalo honetan bihurtu ninduen konbinazio kosmikoren baten bila. Orduan izan baitzen.
|
|
Gaur ere ez dira etorri. Kaio asko
|
dabil
eta eguzkiak min egiten du. Bere bular bigunak dira gelditzen zaidan sentimendu bakarra, hori eta plaza hemendik hurbil egokitzeko ametsa.
|
|
Patiora jaitsi beharra dauka kideekin egotera. Fermin buruko min handiekin
|
dabil
eta zenbat iraungo duen ez dakiela esan zien bezperan. Lukasi iruditzen zaio ez ziola behar besteko berotasuna azaldu lagunari eta horrek loa zaildu dio.
|
2009
|
|
– Urduri
|
nabil
eta ez dakit zer esaten dudan –onartu zidan– Azken aldian handikeria batzuk esan dizkizut... Eta barkamena eskatu nahi nizun.
|
|
– Hainbeste denboran lur azpiko lanean
|
ibili
eta gero, satorrak bezala aterako gaituk argitara, Parisen bezala.
|
|
Hurrengo astean ikusiko zuen. Kontzejua banderaz josia zegoen, ez zitzaizkien zangoak ikusten balkoian zeudenei, haize zakarra
|
zebilen
eta ematen zuen kontzejuari sua zeriola leiho guztietarik. Donostiatik etorritako bandaren tresnek distira itsugarriak sortzen zituzten.
|
|
Badakizu, nik fidelitatean sinesten dut. Bricekin
|
nabil
eta imajinatzen dut ene semearen aita datekeela urtea barne.
|
|
– Zein beste? Alderik alde
|
gabiltza
eta ez dugu inor gurutzatzen.
|
|
Lampedusako aterpetik ihes joan ziren lauzpabost menturazalek zenbait hilabetez Campaniako camorrak kudeatu jostun workshop batean egon ziren. Nagusiak klandestinoekin lorian
|
zebiltzan
eta orokorrean langileak oro klandestinoen pare tratatzeko dretxoa zieten gobernuei eskatzen. Ez zuten iraun.
|
|
Autopistako pausalekuan gelditu zen, gasolina hartzeko eta ur botila biren husteko: egarri
|
zebilen
eta patsetan. Europa zeharkatzen zuten burdinazko mastodonteen artean kokatu zuen kotxea.
|
|
Izuak memoria harrotzen zion: orduan auzo estatuak ordainduriko hiltzaile maskaratuak harrapa ezin
|
zebiltzan
eta Renault 14 misteriotsuek karrika desertatuetako oinezkoak haiatzen zituzten. Maitaleak kanporatu zuen ilunpe batez oroitzen zen oraino, itsas bazterrean nola ezkutatzen zen, zakurrekin iragaten ziren polizietarik ihes, harrietan harri bilakatzear.
|
2010
|
|
– Bueno, hemen barrena
|
nenbilen
eta igotzea bururatu zait, liburuak ondo iritsi ote zaizkizun jakiteko.
|
2011
|
|
Gorpua harena zen, baina hildakoak Rui Miranda zela esan zion, Pessoak post mortem propio sortutako heteronimoa. Miranda proselitismo literarioaren muga mugetan
|
zebilen
eta, dirudienez, akolito egokitzat jo zuen Sarrionandia. Edozelan ere, euskal letretan, hari bakarrik agertu ei zaio kanpoko literaturako egile bat.
|
|
Zeberiok aitari egiten dizkion lantxoena da han soldata bakarra. Manifestazioetan korrika
|
ibili
eta paskinak bota zale dira. Oihu egiten dute.
|
|
Zuen seme alabek borroka egin dute mamuekin. Hor konpon etorkizuna eta etorkizunekoak, izorrai denbora futuroa, ongi
|
ibili
eta hanka hautsi. Break a leg, ikasiko dute polizia modernoek ingeles akademietan, Home English.
|
|
bietarik nork iraungo du luzeago erlojuari begiratu gabe? Nork eutsiko dio gehiago buruan jiraka
|
dabilkien
eta kaletik sartzen den argiaren bidez intuitzen saiatzen diren ordua jakiteko gogo kezka grina behar hori asetzeari?
|
|
Haizerik ez
|
dabil
eta apenas kulunkatzen zaion kanoa. Geldirik egon da horrela, arrauna magalean hartuta, begiak itxita.
|
2012
|
|
Segundo erdi bat behar luke Etxebek, gogoratzeko lanez lepo
|
dabilela
eta ezin duela gonbita onartu, eta are denbora gutxiago behar du oroitzeko bere nagusi Ibon K. eta ditxosozko txostena; baina, hala ere, Etxebe motel ibili da, Josuk garaiz lortu baitu Etxeberen ezezkoa indargabetzea:
|
|
Albiste txarrik ez dakarrela egiaztatu duenean, irribarre batekin eraman du salara eta konturatzerako txorizoa eta urdaiazpikoa atera dizkio. Norak itzulingururik gabe aitortu dio Josuren bila
|
dabilela
eta ezin duela topatu. Amak hasperen etsiaz erantzun dio.
|
|
Elur eguna zen. Zurezko barraketan aire hotza
|
zebilen
eta zigor ziegek leihorik ez zuten. Juduz eta aurkari politikoz bete bagoiak Birkenau edo Auschwitzera igortzen zituzten.
|
|
– Lagungarri zaizukeelakoan: lau maskaratuetarik bat enano zaintsuaz segitua
|
zebilen
eta abere erraldoi bodybuildatua zen... begi bakarra zeukan kopetaren erdian... Biharamunean berean jin ziren hedexuriak autoa eta bere jabea lekutzera.
|
|
Kemena eskastuko ote zitzaidan? Astebete Janaren hatzetarik
|
genbiltzala
eta T tenorean zalantzaz malgortzen ari nintzen. Ez nuen nire burua ezagutzen.
|
|
Baina bizirik ikusi zuen hondar lekukoaren arabera, Euskal Herrian bertan ohatzen ahal liteke berdin. Izen faltsuarekin
|
dabil
eta aurpegia irudiz aldatua du kirurgia estetikoa dela medio.
|
|
Katarroarekin
|
nenbilen
eta mukizapiari gogor eragin ondoren jo nuen Saioaren ikasle pisuko txirrina. Doministiku egiten ari nintzen une berean ireki zidan atea.
|
|
Tabernakoei idazle frantsesa dela esan die, hurrengo eleberrirako ikerketa bat egitera iritsia dela hirira. Hala ere, ingelesez gero eta bizkorrago
|
dabil
eta bertako hizkuntza ere hasi da ulertzen.
|
|
Legasseren Gaudiosok esandakoa baiesteko aukera izango nuen. Alegia, Bizkaia eta Gipuzkoan ibilian
|
ibilian
eta eskuinetik ezkerretara eskobatzen bada eta Nafarroan eta Araban beste aldera eta mugitu gabe, probintzia frankoeuskaldunetan errebeldiaren hautsa harrotzeko beldurrez, ez dela batere eskobatzen, hemendik hauts pittin bat kenduko dute, handik beste pittin bat, eta ondoren Paueko argizaria emango lurrari. Horrela ezer ez garbitzeaz gain, den dena lokaztuz.
|
|
Haurtxoarentzat izan da gogorra, konturatu baita helduok aztoratuta
|
genbiltzala
eta negarrez hasi da, ezin izan dugu kontsolatu, ezta gehien maite dituen jolasekin ere.
|
2013
|
|
Suerte handia izan genuen, ordea. Segitzeko eta bakea emateko, baina ezin zela manera hartan
|
ibili
eta hurrengoan ez zigutela barkatuko. Ederretik libratu ginen!
|
2014
|
|
– Denetarako astia dago, lagunekin
|
ibiltzeko
eta kirol pixka bat egiteko.
|
|
Obus zapartatuen berun pusketarik babesteko hautak direla erran diete aitzindariek. Urtebetez soinean erabili dituzten jauntziak eta kepiak gogotsu aldatu dituzte 49.eko soldaduek, ez baitzuten sinesten lohitan
|
ibiltzeko
eta etsaiari gordean pasatzeko galtza gorri horiek neholako baliorik bazuten. Arno Suertegarairen burua bai, errekan bete bete jo duen Krupp etxeko obusetik babestu du kasko berriak, baina gorputzean sartu zaizkio obus horretarik zortzi burdin ziliporta bederen.
|
|
Chaco Boreal okupatzeko saioa eta gutxira, Boliviako sei soldadu haiek galduta
|
ibili
eta gutxira, Nanjingen sartu zen Japoniako Armada Inperiala, 1937ko abenduan, Begoña Sasieta jaio eta egun gutxira. Boliviako sei soldaduek egin zutena biderkatu egin zuten soldadu japoniarrek, soldadu gehienek, milaka emakume.
|
|
|
habil
eta so egin ezak, ageri denez lür idorra.
|
2015
|
|
Izan ere, gizon batekin joan zen. Gizon batekin
|
zebilen
eta harengatik utzi zuen senarra. Baina joan, Mirenen etxera joan zen, beretzako bat aurkitu arte.
|
|
" Nire barne indarra alferrik xahutzen dut. Oso sentsual
|
nabil
eta ia egunero masturbatzen naiz. Ezin horrela jarraitu".
|
|
Oso konforme izaten da egunaren azkenean ikusten duenarekin, nekeak edertu egiten duela esanen luke. Izan liteke
|
ibilien
eta egindakoen zamak begiaren zorrotza ahultzea ere. Atera du halako batez argazkia zorrotik.
|
|
Hortik gibelera jinen zaizkigunean, bost zentimetroz hazirik itzuliko dizkigute. Alabaina, gaixo irakasleak, itzultzean, seme alabek kontatua batez ere ardaztuko da autobusez
|
ibiltzearen
eta lo zakutan lo egitearen jenialtasunean, gainerakoaz detaile gutxi baizik ez baitugu jasoko.
|
|
Are aurkeztezinago azaltzen zaio informal itxurak eman nahi dituenean: Julio Iglesiasen irudiarekin estanpatutako elastikoaz esaterako, zeinaren gainean" Nire bila
|
zenbiltzan
eta badakizu" edo antzeko beste tentelkeria bat irakur daitekeen. Hilabete barru ez ote duen berak ere itxura miserable bera agertuko galdegin dio bere buruari.
|
|
Oreka misteriotsuren batek eusten dio zutik, apalaren izkinan erortzear. Iruditu zaio arrenka asilo eske
|
dabilkiola
eta barreneko letrek salto egingo diotela liburua ireki bezain laster, hain da prekarioa haren egoera. Babesa eman, ordaindu eta, etxera doalarik, liburua eserlekutik erori eta ahaztuta laga du autobuseko zoruan.
|
|
Urte luzeetan Afrikako gorilak kamuflatuta ikertzen
|
ibili
eta gero nire presentziaz jabetu direla deskubrituko banu, ez nengoke zapuztuago. Ikerketa osoa hankaz gora jartzen baitzuen deskubrimendu horrek!
|
|
Osaba hitz neurtukoa genuen, barea, egonarri handikoa, zuenarekin nahikotzen zena, lantu faltsuen gaitzesle. AEBetatik itzuli zena mutu beste da berbalapikoa, gaur irri bihar malko, bihar edozerengatik agirika
|
dabilena
eta etzi zazpi buruko herensugeari aurre egingo liokeen zalduna, herenegun tangada batean ito eta etzilimo tsunamitik bizirik aterako litzatekeena. Saihestu ezinezko heriotzak lanbrotu egiten dio zentzuna batzuetan, jitoan galdutako bela-ontzia da, baina argi baino argiago du xedea.
|
2016
|
|
Buratti, dena den, ez da bere pertsonaia bakarra. Agur maitea, agur (2001){ 40} izenekoan, protagonista gogoangarria da, borroka armatuan
|
ibili
eta gero atzerrian ere ibili den militante ohi bat: Giorgio Pellegrini.
|
|
Karrikara egin genuen erdi bulkaka, beldurtu nintzen lepoan jasoko ote ninduten, belaunak arrunt hondatuak zeuzkaten denek noski cacheloak ereiteko zelai haietan lasterrean ibilita, belaunak eta orkatilak, arrisku gaitza, alegia, arrisku gaitza nire lagunetarik edozeinen lepoan ixterkoloka, bigarrenerako igantza berrituz. Berant omen
|
genbiltzan
eta zentro aldera gindoazen zauli, afixa politiko gehiago zegoen, BNGren deialdiak iduritu zitzaizkidan, irakurtzen geratu nahi izan nuen baina O Santiñok besotik heldu ninduen haserre, Goazen, Goazen!, zapart egin duen liderra banintz bezala denak nire inguruan, Ken iezazkidazue aztaparrak gainetik, ez duzue ikusten berria dela, propio erosi dudala jaka hau zuengana etortzeko. Foku batzuen distira zetorren aldera gindoazen, Plaza de Españan azaldu ginen, Plaza de Españaren erdian, talo handiaren erdian, bertan zegoen samalda tapituan bidea ez dakit nola ebakita hatsanka heldu ginen denok eta non zazpi mila tonako munstroa mugitzen hasten den, dardara txipi bat, non goiti egiten duen hanbateko garabi baten lepoak astiz biltzen zituen kableek jasota...
|
|
aita arrantzaleak prestatu zion patata tortilla. Ez zen xamurra izan zapata kaxa lortzea, herriko dendetan galdezka
|
ibili
eta azkenean eman zioten bat; aitak jakia barruan sartu eta kaxa lastozko lokarri batekin lotu zuen, korapiloarekin helduleku bat eginez, dotore. Baina Antsosolora iritsi zenean Txominek irri egin zion:
|
|
1948ko apirilean Karmele Urrestik eta Jose Antonio Agirre lehendakariak randebu bat izan zuten Donibane Lohizunen. Karmele artega
|
zebilen
eta egon beharra zeukan Agirrerekin, senarraren egoera hobetzeko bideren bat aurkitze aldera. Joseba Urrestik, nebak, lortu zion hitzordua, Lehendakariaren hurrekoa baitzen.
|
|
– Aspaldiko laguna dut. Erresistentzian
|
ibili
eta espetxe zigorra bete ondoren, hizkuntza klasikoak ikasi zituen Madrilen, eta orain Salamancako Unibertsitatean irakasteko tartea egin dio Antonio Tovar hizkuntzalariak. Tovar falangista izan zen, baina laster sortu zitzaion desengainua Francorekin.
|
|
Lehenengoz ikusi neban Iruña eta inguruko hegala.
|
Ibili
eta ibili konturatu nintzan batzuk barriro etozala gaztelura. Itxuraz, inora joatea ezina zala, bideak zarratuta egozala igarrita.
|
|
Zoragarria da hori. Mundu osoa txikotak solta nahian
|
dabil
eta berak, aldiz, karabelak banderatxoekin apaintzen dihardu. Horrek esan nahi du luzaroan biziko garela.
|
2017
|
|
Eguzkia egiten du. Badauka ezinegon arrasto bat, zerbait gertatu eta gogoratuko ez balu bezala,
|
ibili
eta atzean utzitako basabide batera itzuli nahi eta ezinak sortuko liokeenaren antzekoa. Horregatik ari da negarrez.
|
|
Hau ez da" Errotondaz nahastu egin naiz, sentitzen dut, dei nazazu beste egun batean, niri sudur puntan jartzen zaidan egunean"; hau ez da masifikazioak ezkutatu eta sendatuko du nire ahulezia pertsonala eta indibiduala; hau ez da" Ei!, goazen urez betetako puxikak botatzera bakarrik bizi diren agureen etxeen kontra, eta agian ilunabarrean perdigoi batzuk ere bai". Hau ez da legioko ahuntza selfie bat ateratzen; hau ez da Bostak kanpinean ezta ere Bostak primeran
|
dabiltza
eta are gutxiago Bost malapartatuak Iruñeko jaietan neska bat nola bortxatzen duten bideoz grabatzen; hau ez da guayegiak gara edozelako legek idatzita egon edo ez uki gaitzan; hau ez da" Lepoa moztuko dizut" eta kito. Hau ez da eskuko ordenagailu berria behar dut sei hilero, smartphone berria lau hilero, bikote berria bi hilero segidan nigandik baztertzeko; hau ez da pentsamolde nagusi hedatuak goitik behera finantzatutako publizitateak sostengatzen duen moda eta iritzi aldizkaria, zeinari esku zuria miazkatzen diozun, begiak saltzen dizkiozun, barne aldartea entregatzen; hau ez da argazkiak ikusten ditut soilik eta mezuak besterik ez ditut irakurtzen.
|