|
2000
|
|
|
" Gaia Paul Simonen' Fifty Ways To Leave Your Lover' (Berrogeita hamar modu zure maitalea uzteko) kaleratu zenean bururatu zitzaidan. Beharbada, garai
|
hartako
moda arazoa zen, Luis Eduardo Auteren zenbait kantu gai berari buruz gogoratzen baitut, nahiz eta diskografiak, betidanik, beren insomnioarentzat erremedio bila dabiltzan kantari deskontsolatuez beterik dauden. Nolanahi ere, ideia marjinal hura ohar koadernotxo batean idatzirik geratu zen".
|
|
2007
|
|
|
Ereñoren erauntsia Txillardegiri ez baita Euskadiko azken mugimendu politikoek bakarrik ziotua, ezpada bai gutxienez beste hainbeste Parisen marxismoak eta estrukturalismoak orduantxe zerabilten norgehiagoka latzak. Izan ere, Txillardegik beste toki batean adierazi zuen bezala, Euskal Herrian marxismoa modan sartzen hasi denean, Parisen
|
hura
modatik ateratzen ari zen estrukturalismoa («la furia estructuralista de estos últimos años» dio Ereñok) 1210 Arazoa ez zen jada linguistikoa bakarrik:
|
|
2008
|
|
|
Sen aparta erakutsi zuten, halaber, garai
|
hartan
moda modako zen anexioari ezezkoa eman eta udalen arteko koordinakundea alternatiba gisa proposatu zutenean; batez ere, korronte nagusiari berriz ere kontra eginez, lekuan lekuko izate propioaren galerarik ez dakarren elkarlana bultzatzeagatik. Ideia haren oinordeko zuzena dugu, izatez, Lea Ibarreko Udal Mankomunazgoa bera, baliabideak optimizatzeaz batera, garapen ekonomikoa sustatzeaz, Okamikako industrialdeari bideak zabaltzeaz arduratu den erakundea.
|
|
|
Dantza egiteko ordua zen, beraz, aireari dardara gozo bat eragiten baitzion garai
|
hartan
modan zegoèn Johann Straussen bals batek. Orduan, Gerardo zutitu eta, Natividadi beha, eskua eskari gisa harengana hedaturik, honela mintzatu zitzaion, burua apur bat makurtzen zuela:
|
|
|
Aparteko irla
|
hartan
modarekin zuten harremana deigarria da. XIX. mendearen bukaeran turista aberatsak iritsi ohi ziren bertara udan.
|
|
|
Dantza egiteko ordua zen, beraz, aireari dardara gozo bat eragiten baitzion garai
|
hartan
modan zegoèn Johann Straussen bals batek. Orduan, Gerardo zutitu eta, Natividadi beha, eskua eskari gisa harengana hedaturik, honela mintzatu zitzaion, burua apur bat makurtzen zuela:
|
|
2009
|
|
|
eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: bat euskaraz zen, Oiloa galdu zaio Mari Fandangori, amona Ursulak irakatsia; beste bat, Dónde vas Alfonso XII, gazteleraz, amarengandik ikasia eta mende hasiera
|
hartan
modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo?; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten ez zuena baina... zen abesbatzaren izena?, non berandu gabe sorginduko baitzuen koruko zuzendaria, harik eta, koruak eliz azpian eskaini zuèn abenduko ekitaldi batean, zuzendaria Nazario Orberekin hitz egitera ausartu zen arte.
|
|
|
Egia da Adak bazuela bere ametsa, kantuaren munduari lotua... ikustekoa baitzen nola erakutsi zituen bai bere zaletasuna –amak edo izeba Ernestinak gramofonoan opera ariaren bat edo jartzen zutenean, hantxe gelditzen zen Ada, soinu doinuei adi, diskoari begira, diskoaren higidura zirkularrak liluratu balu bezala– eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: bat euskaraz zen, Oiloa galdu zaio Mari Fandangori, amona Ursulak irakatsia; beste bat, Dónde vas Alfonso XII, gazteleraz, amarengandik ikasia eta mende hasiera
|
hartan
modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo...; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten ez zuena bai... Koruak eskainitako errepertorioan hainbat hizkuntzatako gabon kantak zeuden, zeinetatik Adak bi interpretatu baitzituen bakarka, korua lagun zuela.
|
|
2010
|
|
|
Pasarte batzuk irakurri zizkigun eta oraindik entzun dezaket ene belarrietan haren ahots hieratikoa, hala nola arnasa hartzean ateratzen zuen soinua. Gauza asko esan zizkigun, euskaldunok orokorrean oso jeboak ginela esaterako, edo kalean zehar jogging egiten ikusten ziren pertsonak (garai
|
hartan
moda berria) zein ergelak ziren, ziur baitzegoen gorputza bai baina burua ez zutela batere lantzen.
|
|
2012
|
|
|
Iruñean zer edozer egin nuen, eta gero, Zumarragara joan nintzenean. Garai
|
hartan
modan zeuden folk taldeak, nire arreba Txantreako talde batean ari zen, eta ni beste batean. Arrebaren talderako Arestiren poema bat musikatu nuen, Biba Berango.
|
|
|
poemak uste nuen baino zorrotzagoak begitandu zitzaizkidan, lirismo gutxikoak zirelako agian. Bestalde, ipuinetako batzuk, laburrenak batik bat, biribilak, ia perfektuak ziren, nahiz, oro har, garai
|
hartan
modan zegoen boom iberoamerikarraren eragina argiki salatzen zuten.
|
|
2013
|
|
|
Eskerrak. Nonbait elkartuko ziren guztiak, beltzez jantzita, momentu
|
hartan
modan zegoen gisako parranda egiteko.
|
|
2014
|
|
|
2013ko uztailean hasi ziren lanean, eta emaitza Darabilbo izan zen. " Momentu
|
hartan
modan zegoen aditz trinkoak erabiltzea barra barra;' erabili' aditzarekin zerikusia zeukan izen bat ipintzea bururatu zitzaigun... eta azkenean,' darabil' etik Darabilbo sortu zen", horrela azaldu digu Argotek izenaren sorrera.
|
|
|
Horrelaxe sortu zuen Kanta kantari liburuxka, hogeita hamazazpi euskal kanturekin. Txotis, pasodoble, tango, rumba, txa txa txa eta aldi
|
hartan
modan zeuden beste erritmo kanpotarrak oinarri hartu eta letrak prestatzen saiatu zen buru bihotz, gaztedi euskaldunak onartu eta kantatuko zituen esperantzaz. Bere ustez," mitiñak baiño askoz geiago egin dezakete euskarazko kantu egokiak noraezean dabilen gaztediari errizaletasuna biotzean txertatzeko".
|
|
|
Gaztetan ile luzea txirikorda eder batean lotua eta ezkondu zenetik motots batean bildua. Ez, ordea, izebak eramaten zuen moduan kokotean kiribildua, bertikala baizik, Grace Kellyk orrazkera
|
hura
modan jarri zuenetik. Ez nuen sekula makilaturik ikusi, ezta takoi zorrotzak janzten ere.
|
|
|
" Behe denboraldia zen eta garai hartan jada hotel
|
haren
moda pasatu zen.
|
|
2015
|
|
|
30 urte pasatu zituen hau eraikitzen, berak zuen apainketa guzia kudeatu, bizi guzia hemen du, bere lekukotasuna utzi nahi izan balu bezala. Garai
|
hartako
moda, orientalismoa, frantses burgesiako neogotiko estiloarekin nahasia da, dena euskarari lotua da, euskal poemetako hitzak badira denean barrena, gogoeta sustatzeko, eta toki biziki erromantikoa da. Segur naiz badela denen intereseko zerbait!
|
|
|
Palais Galliera museoko zuzendari eta erakusketako komisario ere bada bera, eta labur azaldu du gero erakusketaren muina: «Artistikoki, hau da garai
|
hartako
modaren erakusgarri gorena». Christian Dior modagileak bere lehen bilduma aurkeztu zuen urtetik hasi (1947), eta haren heriotza urtera arteko tartea hartzen du erakusketak, eta garai hartan lehen lerroan izan zen sortzaile sortaren lanak biltzen ditu.
|
|
|
Alkandora berde bat eta jeansak neramatzan soinean, eta oihalezko oinetako batzuk. Garai
|
hartan
modan zeuden oihalezko oinetako haiek. Neukan ondasun bakarra, batxilergoko titulua, plastikozko zorro batean sartu eta oinez abiatu nintzen.
|
|
2017
|
|
|
Haren esanetan, batetik, bertako zuhaitzak aurki daitezke parkean, eta bestetik," bistakoenak" direnak, kanpokotik ekarritakoak, sekuoiak eta tuliparbolak, esaterako. " Duela 100 bat urte, garai
|
hartako
modak jarraituz, atzerritik ekarritako hazi ugari landatu zituzten, eta horren emaitza da gaur egungo baso berezi hau".
|
|
2021
|
|
|
Zuhaitz multzo batetik emakume bat atera zen lorez inguratutako ibilbide zabalera. Haren azpiko gona almidoiztatuaren igurtzi hotsa entzun genuen eta
|
haren
modaz pasatako sedazko gonaren zabaltasuna ikusi genuen. Gora begiratu zuen, eta begira zegozkion begi haiek guztiak ikusirik, gelditu, bekozkoa zimurtu eta behatza jaso zion Jeneralari, hark maltzurki barre egiten zuen bitartean, eta buruan zeraman parpaila beltza bere isla burgoia partez estaltzeko moduan luzatuz, gure bistatik alde egin zuen, duintasun zurrun batez ibiliz.
|
|
2022
|
|
|
Baliteke bertsolari erantzun moduko bat izatea, edo jolas moduko bat, gero neska hura nire bizitzako pertsona garrantzitsuenetakoa bihurtuko baitzen. Mundu euskaltzale eta abertzalean garai
|
hartan
modan zegoen nire irudia, eta ez zen esperoko nik espainiartasunari buruzko iruzkin positibo edo defentsibo bat egitea. Kontrapisua egiteko joera izan dut sarritan, baina kontua apur bat mamitsuagoa ere bada.
|