|
2000
|
|
|
Edo, ahantzia ote nuen, halaber, osaba Joanikot eta Maddalenen arteko bertze eszena hura, nik hainbatetan idurikatu izan nuena, noiz eta hil aitzin elkarri eskua eman baitzioten, esku emaite soil hartan eta ez ber tze deusetan guztia errana balego bezala...? Eta Elbiraren alde hatsarrean sentitu nuena ez al zen amorio ezin garbiagoa eta ezin aratzagoa izan, nahiz eta amorio
|
haren
lorea ninikoan eta lehen hatsean galdu zen, edo hura ere ahantzia ote nuen orduko...?
|
|
|
Ene atsegintasuna eta ene alegrantzia! Zeren galdua zirudiena irabazia baitzegoen, eta zeren oinazearen eta libertate faltaren basamortu
|
hartan
lore baten petaloak baitziren hitz bakar haren letrak, lau haizeetarat zabalduak. Eta lau haize haietarik bertze haize guztiak sortu ziren, eta haien fereka nabaritu nuen plazako aire arnasgaitzean, jendeak osabari egiten zizkion irrien artean.
|
|
2002
|
|
|
Xoldo mendiak iduri luke iratzez bezain aberatsa dela otez. Gain
|
hartan
lore horixka anitz atzematen dut. Alta, hemendik nekez ikusiko ditugu behar bezala.
|
|
2004
|
|
|
Landare belarkara da, 30 zentimetroko altueraraino iristen dena, eta nana taldeko aleek dute egitura txikiena eta trinkoena. Landare hori abenduan loratzen da, eta
|
haren
loreak, margaritenak bezalakoak baina gorriak, urdinxkak, moreak, lilak edo zuriak, hilabete eta erdi irauten dute. Era berean, bere izena bere hosto korazonatu, lodi eta ertz horzdunak dituen kolore berde grisaxkatik dator.
|
|
|
Begiak idazmahai gainean zegoen biolinari josi zizkion. Tresna distiratsu
|
hark
lore batek infernuan bezain lekuz kanpo zirudien.
|
|
2009
|
|
|
Izenak ederki asko adierazten dion lubeazuna da bat, Centaurea calcitrapa.
|
Haren
loreak gatzagi izan dituen gaztak aparteko zaporea hartzen du.
|
|
|
Gainera, emakumeentzako eta umeentzako jantziak diseinatzen dituzte. Hasiera
|
hartako
lore mitikoa ahaztu gabe, denboraldi bakoitzean diseinu berriren bat ateratzen dute. Modernoak izatearekin batera, sinpleak eta erosoak ere badira.
|
|
|
Zer zurrunbilo zen emakume hura, Adaren arima bere arimaren inguruan dantzan jartzen zuena! Adak atsegin zuen haren ausardia, atsegin zuen haren hitz jario fundamentuzkoa, eta atsegin zituen
|
haren
loreak, Greta Garborekin konparatu ez zuen, bada! Baina hutsune bat ere geratu zitzaion Adari egun hartako elkarrizketan, bakarrizketaren antz handiagoa izan zuen, egia esan, elkarrizketa hark?, Adak noizbait jakinarazi baitzion Txarori berak ere bere historia zuela, hamaika mugak zeharkatua eta beste hainbatek inguratua, Regina eneko zoologikoan.
|
|
|
Baina Murphyren legeren bat edo izaki, hara non lehengoan Pásalo (ETB2) saioak askorentzako gaitza den bertsolaritza hartu zuela hizpide. Urte osoan apenas jarraipenik egin gabe, hara non ia gehienak (aurkezleak barne) egun
|
hartan
lore asko botatzen aritu ziren. Tira, den denak ez; Begoña Ameztoik postura berezi bat hartu zuen:
|
|
|
Zer zurrunbilo zen emakume hura, Adaren arima bere arimaren inguruan dantzan jartzen zuena! Adak atsegin zuen haren ausardia, atsegin zuen haren hitz jario fundamentuzkoa, eta atsegin zituen
|
haren
loreak, Greta Garborekin konparatu ez zuen, bada! Baina hutsune bat ere geratu zitzaion Adari egun hartako elkarrizketan –bakarrizketaren antz handiagoa izan zuen, egia esan, elkarrizketa hark–, Adak noizbait jakinarazi baitzion Txarori berak ere bere historia zuela, hamaika mugak zeharkatua eta beste hainbatek inguratua, Regina eneko zoologikoan.
|
|
2012
|
|
|
Bere loretan; bere esklabo. Landare jakin batek eta saguzar jakin batek uztarri berean eboluzionatzean, urteen eta belaunaldien poderioz,
|
haren
loreak bereziki saguzar horrentzat dira.
|
|
|
Berri Onaren lehen hotsak entzuten ditugu berriz doi doi hemen, Erko gazte bizkorrak Erromatik ekarriak, gaitzik gabeko jentilaldi liluragarrian bizi baitziren artean euskaldunak. Eta Berria entzun orduko nekerik gabe makurtzen da lege berrira Izartxo, jentil baratze
|
hartako
lore zoragarria(...) Lurralde atsegin hartan ez zen ia sugerik. Tartalo eta Basajaun itzalak ere umeen parregarritarako hobeak ziren beldurgarritarako baino. (LIB II:
|
|
2013
|
|
|
Egia zen. Arroila
|
hartan
loreak ere bazeuden, ez zuhaitzak bakarrik. Txoko batean ur garbi garbia jaiotzen zen.
|
|
|
Bide batez esanda, Jose el Cantor, artean indio gaztea, kantari aparta zen, eta elizako musika eta latina edozein apaizek bezain ondo ulertzen zituen. Arrillaga gobernadoreari lur eman ondoren, oroitarria altxa zuten haren hilobi gainean, eta urte askoan, azaroaren 2an, ehunka indio eta gizon eta emakume zuri asko joaten ziren hilobi
|
hartara
loreak jartzera. Soledad misioaren hondakinak baino ez dira gaur geratzen, elizaren puska bat baino ez dago zutik, baina hala ere segituan esango nuke non dagoen lurperatuta Arrillaga, haren hilobiaren aurrean askotan otoitz egindakoa naiz eta". 285
|
|
2015
|
|
|
Mailegatzea merezi zuen hitza iruditzen zitzaion huraxe, frantsesez éphémère eta gaztelaniaz efímero bilakatua zen grekerazko ephêmeros, egun bakarrekoa; kaktus
|
haren
loreak, esaterako. Hartara,, egun bakarra irauten zuten lore dotore haiek ekartzen zioten gogora zein iragankorra den bizitza?
|
|
|
Oinutsik eta marregazko beren kapa pobreekin zihoazenez gero, debozioa piztu zitzaigun guztioi, eta ni biziki hunkitu nintzen, gure Guraso santuen garai loretsuan geundela iruditzen baitzitzaidan. Landa
|
hartan
lore zuri usaintsuak ageri ziren, eta hala uste dut zaizkiola Jainkoari, nire iritziz, Jauna bene benetan zerbitzatzen zelako han. Elizan sartu ziren Te Deum bat abestuz eta ahots hilduratuez.
|
|
2017
|
|
|
Hala bada, gorde ezazu betirako, Luna, Nikaraguan eta gure familian zer gertatu zen oroitzeko, itsasoz bestalde bazaude ere. Zu eta zure ama bezala, Xolotlan lakuko limoiondo
|
haren
lorea balitz bezala zaindu ezazu betiko.
|
|
|
Gas eta metal usainak okitu egiten naute.
|
Hark
lorez beterik dauka balkoia, gurean hamsterrena izandako kaiola bat dago. Bonbona askatu dut eta gainean jarri naiz.
|
|
2019
|
|
|
orobat, neska bati birjinitatea, kentzeaz? mintzatu ohi gara,
|
haren
lorea, hartzeaz?. Desloratze hori ez da bilakabide etengabe baten emaitza harmoniatsua, baizik iraganarekiko haustura gordina, beste ziklo baten hasiera.
|
|
|
Udako arratsalde lainotu batean Naiara eta Germanekin nengoen hiriko irteeran, aspaldi zabortegi izandako eremuan, auto hezurdura, berez hazitako pikondo, camping eko aulki zahar eta labadora herdoilduen artean. Inguru
|
hartan
lore bakarra ere ez zen itsusia edo apalegia. Whiski botila eta ardo tetra-brick a genituen, eta orduan Naiarak, ahizpari ostutako pilula urdin haiek atera zituen patrikatik.
|
|
2020
|
|
|
Kolore iluneko eta hosto ugariko landarea da lupulua, Cannabaceae familiakoa, igokaria; eta
|
haren
lorea edo konoaren baitan biltzen den lupulina erabiltzen da garagardoa egiteko. Edariaren iraupena luzatzeko balio du batetik, “lupulua, azken batean, kontserbagarri naturala baita.
|
|
|
Ez, koltza landareak ez zuen errurik. Halere, urtero, udaberrian, ikusi
|
haren
lore hori horiak eta epaile haien sententzia oker hura
|
|
|
Hilarri gainean jarri berriak ziruditen loreak zeuden, norbaiten bisitaren arrastoak. Poztu nintzen loreak ikusteaz," oraindik ere akordatzen da jendea, ekartzen die hainbeste zaindu zuten jardin
|
hartako
loreen antzerakorik", pentsatu nuen neure baitarako.
|
|
|
.......... NOR/ ZER: ..........
|
Haren
loreak zapatu baititugu, auzoak erasiatu gaitu. NORK:
|
|
|
Ezaguna da ezki egoskinak lasaitzen eta lokartzen laguntzen duela. Ekainean,
|
haren
loreak eta brakteak (lorearen oinean sortzen diren hosto bereziak) bildu dituzu eta idortzera utzi.
|
|
2021
|
|
|
Baina ez badakizue nolakoak diren koltzaren eta mitxoleten koloreak, edo kardantxiloaren eta erle txoriaren itxura, orduan zentzu gabeko deskribapena izango da zuentzat. Aldiz, holako zerbait esaten badugu:" Landa
|
hura
lore txiki horiz bete da. Lore gorri bizi hauskorrek tintatzen dituzte ertzak, tantaka.
|
|
|
Elizako erritual sakona ere, inork ulertzen edo entzuten ez duena, droga bat izan zen, haren gorputzera eta burmuinera zuku gozo misteriotsuak isuri zituena. Ordubetez, eliza zabaldu eta itxi egin zen bere gainean, eta kontaktu
|
hartatik
lore usaintsuen eta aireko intsentsuaren bake lo eragilea atera zuen berak, eta eternitatearekiko hartu emanaren emozioa. Ehorzketaren soiltasun handiak sendotu egin zizkion sentimendu horiek.
|
|
2022
|
|
|
Geranioa eta
|
haren
loreak Geranioa landare familia oso hedatua da Espainian eta munduko ia eskualde epel guztietan, batez ere Mediterraneoko ekialdean, bertatik sortua baita. Genero hori osatzen duten espezieak (izen zientifikoa Geranium da) 400 baino gehiago dira, eta horiei beste espezie batzuk gehitu behar zaizkie (Perlargonium familiakoak), geranio izenarekin ezagutzen direnak.
|
|
|
Heriotzorriak hamar sustantzia pozoitsu baino gehiago ditu; horrela, munduko landare arriskutsuenetako bat da. Hain zuzen,
|
haren
loreen nektarretik eratorritako eztia ere oso kaltegarria izan omen daiteke pertsonen osasunarentzat. Lehenengo sintomak okadak, zorabioak eta goragaleak dira; gero bihotzeko ondoezak datoz:
|
|
2023
|
|
|
Gordinik erants daiteke entsaladetan, baina horien artean bereizgarriena krema hotza da, garbantzuekin, patatekin edo beste barazki batzuekin aberasten dena, azenarioarekin esaterako.
|
Haren
lore arrautzaztatuak eta frijituak gutiziatzat hartzen dira. Nola jan barazkiak udan Imagen:
|
|
|
Basamortuan bada talha izeneko zuhaitz bat, eremu elkor hartan hazten den bakanetakoa. Itxura makaleko akazia bat da, baina zuhaitz horrek mendeak daramatza tente, eta
|
haren
loreak, fruituak, hostoak, adarrak eta sustraiak ezinbestekoak dira nomadentzat, hodeien seme alabentzat. Sahararrak talha k bezalakoak dira, nazioartearen eremu antzuan eta zitalean bakarrik daude, baina sendoak dira, eta, munduaren axolagabekeriaren aurrean ere, iraultza egiten ari dira.
|
|
|
Barrena zarrapoz karramixkatzen dizun eztenaren moduko poza, belarri bat eskas sortu baitzen Esteve. Temati beha  tzen zion gau eta egun Margaridak haurraren buruko alde
|
hartako
lore pottoko itxiari, eta Bartomeuri heltzen zion ondoren, lau hankatan hasia ordukoz, eta erantzi egiten zuen, bila eta bila, itsu, eskas zuena atzeman gabe, ustez eta ezkuturik zegoelako ez zela, hain xuxen, premuaren gabezia ikusten. Eta azkenean, azaldu egin behar izan zion Joanak Francesci horixe egiten dutela zenbaitetan jaiotza batzuek, ama tristatu.
|
|
|
Halatsu geratu ziren bere bizitzaren zenbait zati errauts bihurturik, eta halaxe geratu ziren Porlierren gorpuzkinak ere; absolutistek, San Roqueren kaperako hilobitik atera, eta San Amaroren hilerriko toki ezezagunen batean lurperatu zituzten. Ez dago
|
hura
lore sorta batez ohoratzerik ere.
|