|
2002
|
|
|
Pixkanaka, pertsonaia narratzaile gaztearen diskurtsoak bere bizitzako une garrantzitsuenak gogoratzen ditu: bokazio erlijiosoa eta
|
haren
krisia Marisa ezagutzen duenean, haurtzaroa, emigrazioa eta bazterketa. Txatal biografiko horiek guztiak, bigarren pertsonan kontatuak, berriro abuztuaren 15eko bazkalondora garamatzaten elkarrizketa eta deskribapenekin tartekatzen dira sarri askotan.
|
|
2006
|
|
|
Taulak jasotzen dituen datuen testuingurua Behe Erdi Aroa Nafarroan da. Garai nahasia izan zen Europa osoan eta, marko orokorra ikusita, Behe Erdi Aroko gizartea eta
|
haren
krisia dela testuingurua esan behar dugu. Krisi horren ezaugarri nagusiak G. Bois moduko egileek aztertu dituzte sakonki327 XIII. mendearen bukaeran eta XIV. mendearen hasieran ekonomiak gailurra jo zuen.
|
|
2008
|
|
|
1983an Euskal Herrira etorri zen, Eusko Jaurlaritzaren eskutik. Garai
|
hartan
krisian zeuden enpresa txikiei laguntzeko zentroa zabaldu zuen orduan Jaurlaritzak, Donostian, eta han hasi zen lanean Muñoa. Harrezkero, Eusko Jaurlaritzari lotuta aritu da lanean.
|
|
|
Joan den mendean Europako gizarteek antolatu zuten" integrazio eredua" aldatu egin behar dugu,
|
hura
krisian baitago. Immigranteak hartzen zituen gizartearen arauak eta balioak bereganatzean eta etortzen zirenen identitatea eta kultura desegitean oinarritzen zen eredu hura.
|
|
2009
|
|
|
Bi urte pasatu dira dagoeneko finantza krisia lehertu zenetik. Eta
|
hark
krisi ekonomikoa ekarri zuen. Azkenaldian ematen ari diren mezuen arabera, bataren zein bestearen amaiera hasi da.
|
|
2010
|
|
|
nirea ez ezik, borondate oneko gizaki guztiona; ni, gainera, neure aroaren eta neure inguruabarren ondorea nintzen, Jainkoaren graziazko argialdietan sinesten nuena? eta eskerrak horri, hainbesteraino lagundu zidan nire sinesberatasun gehiegizko
|
hark
krisi hura gainditzen?!; izan ere, Estepanen heriotzaren nolakotasunak, martiritasunak, ematen zion benetako zentzua, artean zentzurik izan ez zuenari:
|
|
|
Aurrerago sakonago aztertuko dugun errealitate bati erreparatuz hasiko gara: nazioarteko sistema kapitalistan II. Mundu Gerraren ostean finkatu zen BrettonWoods eko sistema erregulatzailearen eta
|
haren
krisiaren ondorioak. Garai horretako hazkunde ekonomiko paregabea ahalbidetu zuen kudeaketa sozioekonomikokeynesiarra bi esparruren arteko lotura eginez garatu zen.
|
|
|
ulertzen dizut, zeren nire jokabide hark bai baitzuen inozotik asko, baita barregarritik ere zerbait, ondorioz; baina ez dizut ulertzen, zeren Estepan hil zen bezala hil baitzen eta haren heriotza eredugarriak nire errekonozimendua merezi baitzuen: nirea ez ezik, borondate oneko gizaki guztiona; ni, gainera, neure aroaren eta neure inguruabarren ondorea nintzen, Jainkoaren graziazko argialdietan sinesten nuena... eta eskerrak horri, hainbesteraino lagundu zidan nire sinesberatasun gehiegizko
|
hark
krisi hura gainditzen...!; izan ere, Estepanen heriotzaren nolakotasunak —martiritasunak— ematen zion benetako zentzua, artean zentzurik izan ez zuenari: Francok piztu zuèn gerra madarikatu hari eta heriotzari berari.
|
|
2012
|
|
|
Espainiari oso gutxitan eman diote literaturako Nobel saria eta emandakoan, ia beti arrazoi ez literarioak direla medio. XX. mende hasieran Jose Echegaray deituriko idazle bati eman zioten; diotenez, Espainiak bidalitako garbantzuz betetako itsasontzi baten truke (garai
|
hartan
krisi larria ari ziren nozitzen herrialde eskandinaviarrak). Hogei bat urte geroago Espainiaren txanda izan zen berriz ere, eta orduan Jacinto Benaventeri eman zioten (idazle espainiar askoren protestaren artean, eskandalagarritzat jo baitzuten beren kidearen saritze hori).
|
|
2014
|
|
|
Alderdi sozialistak jarraitzen du bere baitara bilduta; hasi baino ez du egin buruzagi berriak izendatzeko prozesua, eta luze jo dezake horrek. Alderdi
|
haren
krisia ez baita soilik formala, sakonekoa baizik, estrategikoa. Gobernura iritsi nahi badu, beraz, proiektua behar du, eta aliatuak; eta egun ez du ez bata ez bestea.
|
|
|
j) 1648an, Frantzian, garai
|
hartako
krisi ekonomikoa eta gerrei aurre egiteko ezarritako zerga berezien aurka, Fronda deituriko matxinada hasi zen. Ondoren, Luis XIV.a adingabea zenez, botere politikoaren kontrola eskuratzeko gatazka bihurtu zen.
|
|
2015
|
|
|
80ko hamarkada hasierako Espainia
|
hura
krisiz krisi zebilen, baina testuinguru ekonomiko hura ez zen inongo oztopo Catalanen moduko enpresaburu anbiziotsuentzat. Hamar urte lehenago petrolio krisiaren ondorioz itxitako hotelak aukera aparta ziren, eta turismo sektorea Mediterraneo kostalderantz zuzentzen zen bitartean, lurraldetako hiriburuetarantz bideratu zen Catalan, gidalerro nagusi batzuekin.
|
|
2016
|
|
|
PSOE bezala. Iraganaren preso da, baina
|
haren
krisi lazgarriena ideologikoa da. Ezkerraren bandera nagusiak aldarrikatu arren, ondoren azalean geratzen da; ziurrenik, bestelako interes ekonomikoek eragindako kontraesanetan iltzatuta.
|
|
2018
|
|
|
Blogeko idatziak Artanoren jardun librea eragozten duela dio erredakzio kontseiluak: «Beharrezko iturri pluralak biltzeko zailtasunak gehituz, eta gatazka ireki bat bizi duen herri batean lan egiteak dakarren arriskua areagotuz».Artanok berak Otxotorenari egin zion elkarrizketa defendatu du, «Venezuelan bizi den euskal enpresaria delako eta herrialde
|
hartako
krisi ekonomikoaz zeresana baduelako». Erredakzio kontseiluak emandako erantzuna eskertu du kazetariak:
|
|
2019
|
|
|
Udaltzain izateko apustua zergatik egin zuen galdetuta, berriz, Garai bezalaxe hura ere" txiripaz" sartu zela kontatu du: " Industria Maisutza ikasi nuen, kooperatiba batean sartzeko asmoz, baina garai
|
hartan
krisia izan zen eta nik ikasketak bukatu nituenetik hamar urtera ez zen inor sartu; beraz, udaltzain sartu nintzen. Eta, hamar urtera, aukerak sortzen hasi zirenerako, informatika oso sartua zegoen eta nik ez nuen honen inguruko ezagutzarik; hala, enpresetan nik nahiko nukeen postuan egoteko, prestatu gabe ikusi nuen neure burua".
|
|
|
Egitasmo hau inoiz burutu ez bazuen ere, gai hauek estatuari buruz dauzkan idazkietan zehar behin eta berriz lantzen ditu. Izan ere, Marxek interes handia atxiki zuen Frantziako iraultzarekiko eta gerora eman zen frantses estatuaren garapenarekiko; azken honek bazuen zer erakutsirik eta, erregimen demokratiko burgesak (eta
|
haren
krisiek) garapen ekonomiko eta politiko kapitalistan zuen rolari buruz. Nahiz eta Ingalaterra hautatu garapen industrial kapitalistaren lehen urratsak ikertzeko modelo gisa (AEBk bere arreta erakarri zutelarik 1870 hamarkadetan) (Marx, 1976b:
|
|
|
Grossmannen eta Matticken irakurketak hartuta, Marxen hondamenaren teoria
|
haren
krisiaren teoriaren funtsa da. Marxentzat, krisia, kontraeragin batzuen bitartez, une baterako eten den hondamenerako joeraren azaleratzea da (Grossmann:
|
|
2020
|
|
|
Orain arte, ikonoklastatzat hartu izan da Hyman Minsky ekonomialari estatubatuarra, eta 2008ko krisiaren ondoren, aurrekaririk gabeko ospea izan zuen. 1986an argitaratutako lan batean, Ekonomia ezegonkor bat egonkortzea izenburupean, kapitalismoaren eta
|
haren
krisiaren zorpetze zikloa deskribatu zuen, subprimeen krisia garatzeko modalitateetatik oso gertu.
|
|
|
ILEHORIA: Garai
|
hartan
krisia eduki zuen marihuanarekin.
|
|
|
Eskola publikoan
|
haren
krisiek denak ikaratzen zituzten.
|
|
2022
|
|
|
Ezin dugu logikoki konfigurazio baten krisiaz hitz egin; hori baino, haren urraketaz edo eraldaketaz mintza gaitezke. Alabaina, genero ordena oso baten krisiaz aritu gaitezke, bai eta
|
hark
krisirako duen joeraz ere122.
|
|
2023
|
|
|
Haiek ezbeharraren jarraipena egiten ari dira, FEDMErekin batera. Erakunde
|
hark
krisi kabinete bat ere martxan jarri zuen egoera zertan zen jakiteko, eta harremanetan dago erreskate lanen ardura hartu duten eremuko autoritateekin. Agintari horiek jakinarazi zioten FEDMEri atzo arratsaldean —Euskal Herriko ordua— egoera ez zela egokia erreskate lanei modu seguruan ekiteko.
|
|
|
Ekainaren 11n egindako bisitan, Europako Batzordeko presidenteak bilioi bat euroko laguntza ekonomikoa eskaini zion, Magrebeko herrialde
|
hark
krisia gainditzeko «bide» gisa. Von der Leyenek bilera hartan zehaztu zuen EBk 105 milioi euro emango zizkiola Tunisiari 2023rako, migrazioen joan etorria geldiarazteko; hau da, azken bi urteetan Tunisiarako izan duen migrazio funtsen urteko batez bestekoa baino ia hiru aldiz gehiago, Bruselak bere garaian jakinarazi zuenez.
|