2003
|
|
Amak ateraino lagundu dio, eta gero, sukaldeko leihotik begira geratu zaio,
|
haren
irudi argia urrunean itzaltzen ikusi duen arte, zumar batzuen artean.
|
2004
|
|
Baita suteak itzaltzera ere. Egun
|
hartatik
irudi bakan batzuk baizik ez ditut gogoan. Badakit agure bat atera genuela behea jotako etxe baten hondakinetatik.
|
|
Mitxelenak burua astindu zuen, bakar-bakarrik egin behar izan genuen gerra
|
hartako
irudi latzak uxatu nahiko balitu bezala. Dena den, isilune labur haren ondotik hitz egiten jarraitu zuenean, haren ahotsa kutsu kementsuago batez zegoen jantzita:
|
2009
|
|
–Jesus errebelde bat izan zen batez ere, Eliza
|
haren
irudi ezin ordenazaleago bat ematen saiatu den arren; baina horrek bere esplikazioa du; izan ere, Eliza botere egitura da eta Jesusen errebeldia bahitu du; izan ere, Jesusek aberaskumeen aurka predikatu zuen, baina Eliza aberaskumeen instituzioa da; izan ere, Jesusek beste masaila jartzen zuen, baina Elizak ez du inoiz berea jartzen; izan ere, kristauek kristau izateari utzi zioten aginte zibilar...
|
|
–esan zuen, mirespen osoz, Frankenstein behin ere ikusi ez zuen arren, ez marrazkietan ez pelikuletan?
|
haren
irudi bat baldin bazuen ere, Alberto Mariñok kontatutakoaren gainean eraikia.
|
|
...i gero eta lasaigarri dosi arinagoak injektatzen zizkiola, morfinomanoen kopurua ez zen txantxetakoa, antzeko tratamenduen ondorioz?, gorputzaren berezko erreakzioaren mesedetan-edo, harik eta, goiz batean. Adak noiz txandakatuko zain zegoen Regina, gaua bertan iragan ostean?, gaixoa beste modu batean itzarri zen arte; Domingo lauzpabost segundotan egon zen nora ezean bezala, hutsari begira, huts
|
hartan
irudi batek forma hartu zuen arte:
|
|
...i dosi arinagoak injektatzen zizkiola –morfinomanoen kopurua ez zen txantxetakoa, antzeko tratamenduen ondorioz–, gorputzaren berezko erreakzioaren mesedetan-edo, harik eta, goiz batean –Adak noiz txandakatuko zain zegoen Regina, gaua bertan iragan ostean–, gaixoa beste modu batean itzarri zen arte; Domingo lauzpabost segundotan egon zen nora ezean bezala, hutsari begira, huts
|
hartan
irudi batek forma hartu zuen arte:
|
|
Frankensteinen antza du... –esan zuen, mirespen osoz, Frankenstein behin ere ikusi ez zuen arren, ez marrazkietan ez pelikuletan...
|
haren
irudi bat baldin bazuen ere, Alberto Mariñok kontatutakoaren gainean eraikia.
|
|
–Jesus errebelde bat izan zen batez ere, Eliza
|
haren
irudi ezin ordenazaleago bat ematen saiatu den arren; baina horrek bere esplikazioa du; izan ere, Eliza botere egitura da eta Jesusen errebeldia bahitu du; izan ere, Jesusek aberaskumeen aurka predikatu zuen, baina Eliza aberaskumeen instituzioa da; izan ere, Jesusek beste masaila jartzen zuen, baina Elizak ez du inoiz berea jartzen; izan ere, kristauek kristau izateari utzi zioten aginte zibilar...
|
2010
|
|
Oroimenean dudan parkinsonak jotako gizon
|
haren
irudi izugarria, beraz, barre artekoa ere bada, nahiz eta, geroztik, hura bezalako barrealdiek damu sentimendu automatiko bat pizten didaten kontzientzian, irudi izugarriaren izugarrikeria indartzen duena eta barreak damuaren geruzapeko geruzan uzten, bigarren planoan:
|
|
Helena gure etxean bi hilabete betetzear zegoenean gertatu zen hura, Rakel berriro lanean hasi baino astebete lehenago, hortxe-hortxe; nik ez nuen Helena inola ere espero, bera bere eginbeharretan aritzen baitzen, eta ni neureetan; are gehiago: bi hilabete eskas haietan ni ez nintzen berarekin bakarrik egoten ahalegindu, aski bainuen
|
haren
irudi bat, haren irria, begirada iheskor batek atzemandakoa, edo haren ibilera, edo haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena, edo patatak zuritzen zituèn eskua, edo arrosa bat ebakitzen zuena?, irudi idealizatu haren baitan Helena maitatzeko, baita Jainkoa bera ere, maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko beste modu bat ziren-eta; hala ere, noizean behin bai, berarekin egiten nuen topo korridoreren batean, sukaldean edo lorategian, eta batean. Egun on, Gabi?
|
|
Oroimenean dudan parkinsonak jotako gizon
|
haren
irudi izugarria, beraz, barre artekoa ere bada... nahiz eta, geroztik, hura bezalako barrealdiek damu sentimendu automatiko bat pizten didaten kontzientzian, irudi izugarriaren izugarrikeria indartzen duena eta barreak damuaren geruzapeko geruzan uzten, bigarren planoan: irudi izugarri hura, gaizkiaren ikurtzat har daitekeena —gaizkiaren bihotza dardaraka! — eta oraindik ere noiznahi agertzen zaidana, Jainkoaren existentziaren aurkako uko biribil bat balitz bezala.
|
|
Helena gure etxean bi hilabete betetzear zegoenean gertatu zen hura, Rakel berriro lanean hasi baino astebete lehenago, hortxe-hortxe; nik ez nuen Helena inola ere espero, bera bere eginbeharretan aritzen baitzen, eta ni neureetan; are gehiago: bi hilabete eskas haietan ni ez nintzen berarekin bakarrik egoten ahalegindu, aski bainuen
|
haren
irudi bat —haren irria, begirada iheskor batek atzemandakoa, edo haren ibilera, edo haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena... edo patatak zuritzen zituèn eskua, edo arrosa bat ebakitzen zuena—, irudi idealizatu haren baitan Helena maitatzeko, baita Jainkoa bera ere, maitasun platoniko guztiak Jainkoa maitatzeko beste modu bat ziren-eta; hala ere, noizean behin bai, b... halaxe esaten zidan, bai, euskaraz —lehenengo zailtasunaren aurrean, hala ere, gaztelerara jotzen genuen automatikoki—, bazekielako nik euskara ikasi nahi nuela, eta nik, orduan, ukitu gabe maite nezakeelako sentipena neureganatzen nuen... nire izena haren ahotsean entzuten nuenean puztu eta puztu egiten baitzitzaidan neure birika bakarra, bi biriken tokia hartzerainoko puzte etengabean, musikaren edertasuna eta edertasunaren musika —Mozartena eta Händelena, Chopinena eta Beethovenena— Helenak ahoskatutako bi nota haietan laburbilduko balitz bezala:
|
2011
|
|
– Egin egunkaria itxi zuten, Pepe Reiri bizitza dezente zaildu (ez, ez nion ezer irakurri baina familiarteko urrun baten argazkiari begiratzea bezala zen
|
haren
irudi bat ikustea), poliziek Herrian kokainomano desinhibituak ziruditen, kokainomanoek askatzeko izaten dituzten mala ostia guztiekin, kokainomanoaren panikoaz. Poliziak beldurra ematen dit geroztik, boterea ematen dion uniformea daraman ia edonork bezala, baita medikuek ere erizain nintzenean, bata zuriekin?
|
2012
|
|
Baina Dasilvak nahiago zuen bakarra zela pentsatu: erraztu egiten zion
|
hari buruzko
irudi bat osatu eta gorrotoa fokatzea.
|
|
Niobe
|
hura
irudi, oro malko, nolatan, ordea; nolatan,
|
|
Zaldi gainean ibiltzeko praka grisak, larruzamarra eta txano txerkesa zituen soinean. Barrez lehertu nintzen
|
haren
irudi txikia txano iletsu ikaragarri handi horren azpian ikustean: Wernerren aurpegiak ez zuen inolako gudu-airerik agertzen, baina egun hartan ohi baino luzeagoa ematen zuen.
|
2013
|
|
Marenen ondoan hegazkinean eseri orduko jakin nuen Triestera bidean mila galdera egingo zizkidala eta tarteka ez nuela erantzuten asmatuko. Aita aurkitzeko argibide guztiak emanak zizkigun komisarioaren amak, eta
|
hari buruzko
irudi bat osatu nahiko zuen: aurpegi bat jarri, ahots bat asmatu, iragan bat zirriborratu.
|
2014
|
|
Apirileko ilunabar batez, gris ahul bat hedatu zelarik kotoi-soroetan barrena eta hiri sargoriaren gainetik,
|
haren
irudi lausoa agertu zen hesola batean bermatuta, txistuka eta ilargiaren soslaiari so Jackson kaleko argien gainetik. Arazo bat zerabilen buruan setatsu; ordubete emana zuen horretan.
|
|
Alta, bere barneko ezinegona neurtezina zen. Presoen senidez betetako autobusean joan zen Pariseraino, eta bidaia
|
haren
irudi bizi-bizia gordetzen du oraindik ere.
|
2016
|
|
«Apenas». Ez nuen ezagutzen, eta, egia aitortzera, ez neukan
|
haren
irudi bereziki positiborik gogoan: ezagutu nuenetik dortoka baten traza hartu nion, ezin motelago mugitzen zela iruditzen zitzaidan eta tentelduta zegoela, ez baitzuen hitzik egiten kasik.
|
|
Beharbada horrexegatik zaletu zen txikitatik zinemarekin, eta bere lagunak komedia arrosekin edo Elvis Presley zein James Deanen filmekin txoratu arren, berak nahiago izaten zituen film zaharragoak, bere amaren belaunaldikoak-edo, Gary Cooper, Humphrey Bogart, Cary Grant edo William Holden bezalako protagonistak zituztenak, haien antzeko imajinatu nahi izaten zuelako bere aita, eta film haien artean gerrakoak zituen kuttunen, edo gerra eta amodioa nahasten zituztenak, hala nola Afrikako Erregina, Humphrey Bogart eta Catherine Hepburn-ekin, edo Noren hil-ezkilak?, Gary Cooper eta Ingrid Bergman-ekin, azken hau gainera Espainiako Gerra Zibilean gertatzen zena, ez Euskal Herrian baina nahiko hurrean, nahiz eta bere amak ez izan ez Ingrid Bergman ez Catherine Hepburn-en antzik. Aitaren itxuraz, berriz, gerrako elorrio eta deskalabruen ondorioz ez zitzaion geratu
|
haren
irudi bakar bat ere non bermatu bere oroimina, non oinarritu bere irudimena, zeina, egiazko imajinarik ezean, zinemako izarren laguntzaz hasten baitzen beti hegan, aldian pentsatuz Robin Basoetakoa hartako Errol Flynn alai abenturero baten antzekoa zatekeela, aldian Haizeak eramandako Clark Gable ziniko erromantiko bat, aldian Bai ederra dela bizitza filmeko James Stewart baten moduko gizon zintz...
|
2017
|
|
»Joan ginen kaperara,
|
haren
irudi mirakulosoaren tronua dagoen lekura, eta belauniko jarri ginen. –Mendekuaren Ama Birjina?, hotsegin genion,, har zazu lantza hori eta jo zazu erruduna!?.
|
2018
|
|
Gero, iritsi zen egun bat, hori egingarri gertatu bide zenekoa. Egun hartan halakoa izan behar zuen neskato zuriarenganako desioak, hain eramanezina, non berriro aurkitu ahal izango baitzuen
|
haren
irudi erabatekoa, halako sukar sakon eta indartsu batek hartuta bezala, eta neskatilaren, neskato zuriaren desioz beste emakumearengan sartu. Gezurraren bidez aurkituko zen beste emakume haren barruan eta gezurraren bidez sortuko zuen, orobat, familiek, Zeruak, Iparraldeko asabek berarengandik espero zutena, hau da, deituraren oinordekoa.
|