|
2000
|
|
|
Handik aitzina, aitak pintura batzuk erosi, eta pintatzen hasi zuan Pedro bere kasa. Gero, zaletasun
|
hura
areagotu egin zitzaioan, noiz eta, Oña tiko unibertsitatean studiatzen ari zela, bertze pintore bat ezagutzeko parada izan baitzuen, ez nauk oroitzen orain haren izenaz... Eta, pintore harekin konfiantza egin, eta pintore hark bere eskola partikularrak eman zizkioan.
|
|
2002
|
|
|
Alexen begi ilunek basatasun puntua izan ohi zuten. Gau hartan, ordea, gau
|
hartan
areagotua zegoen haien berezko distira hezigaitza.
|
|
2004
|
|
|
Orduraino ikusitako etxeko beste atalen antzera, gela zabala zen, erraldoia, baina altzari ugariek eta oihal zein brontzezko apaingarri astunek gordeleku estu baten irudipena sortzen zuten. Liburu zahar metek eta, oro har, denetariko trasteen pilaketak sentsazio estugarri
|
hura
areagotu egiten zuten, gauzaki haiek guztiek arnasa hartzea eragotziko balute bezala. Antigoalekoen denda zirudik –pentsatu nuen–, lanbidea gaizki dabilkion antigoalekoen saltzaile baten denda.
|
|
|
Sarritan ibiltzen nintzen haien zelatan, zer esaten ote zuten. Bai bainekien gaizki konpontzen zirela beren artean, eta egoera
|
hark
areagotu egiten baitzuen nire jakin mina. Noiznahi bana zitezkeen, izan ere, koadrilako hainbat lagun edo ikastetxeko hainbat ikaskideren gurasoak bezala.
|
|
2006
|
|
|
Gero, baztertua sentitu zenean, Heliosek kasu zipitzik egiten ez ziolako, gogo galtze
|
hura
areagotu egin zitzaion Klitiari eta, maitasun ezaz indargabeturik, lurrean geratu zen, bere indar urriak Eguzkiaren bidea begiz jarraitzeko erabiltzen zituela. Helios ederra, lau zaldi zuri gidatuz, sortaldetik sartaldera bere gurdiarekin zihoan bitartean, Klitia gajoak begiak mugitzen zituen, haren irudiarekin bihotz zauritua sendatu nahiz.
|
|
|
portu hura nik ezagutzen nituen portu guztien berrespena eta ispilua zen, han zeuden balearen arrantza eta piratak, hura zen abenturetara irten eta uharte galduetara heltzeko abiapuntu. Eta nire irakurketek eta eragindako malenkonia
|
hura
areagotzen zuen zertzelada: portua nahiko garbi ageri zen, baina ez itsasoa, gandu mehe mehe batek hartua baitzuen haren gaina.
|
|
2008
|
|
|
2 irudian ikus daitekeen moduan, gizarte zibilaren barruan babes instituzionalari eusteko edota
|
hura
areagotzeko proiektu soziopolitikoak definitzeko ere erabil dezakete hizkuntza gutxiengoek kultura autonomiaren eredua. Eredua eremu mugatuan aplika daiteke hizkuntza komunitate jakin batetarako edota, eremu zabalagoan, estatu eleaniztun jakin batetarako.
|
|
|
Amadeoren erregetzak pare bat urte iraun zuen eta bere ezaugarri nagusia ezegonkortasuna izan zen1069 Haren dimisioaren egun batzuetara? 1873ko otsailaren 11n? aldarrikatuko zen I. Errepublikak ezegonkortasun giro
|
hura
areagotu baino ez zuen egingo.
|
|
2009
|
|
|
Joera hark, gainera, bazuen urrezko data bat, Domingok debozionisten ikastetxean hasi ez beste ezagutu baitzuen Alberto Mariño izeneko mutila, Domingorengan eragin izugarria izan eta berezko joera
|
hura
areagotu ziona. Alberto galegoa zen, Galiziatik etorria batxilerra ikastera, osaba izeben etxea, osaba geltokiburu zuen ogibidez?
|
|
|
ekaitz bati beste bat jarraituko zitzaiola, isildu ezean; baina bera ezin zen isildu, erraietan lurrikara bat baitzuen, eta erraietatik sortzen baitzitzaizkion intziriak eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean, bere negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala? halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan, bere negar hura eta protestatzeko modu
|
hura
areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
Hitz haiek esan ahala, Domingori izugarri kostatu zitzaion esan zuena esan zuela sinestea, hain egin zitzaizkion berari ere, aitarena aipatu zuenean kio bat ere atera zitzaion, bere nora ezaren adierazgarri?, toki eta testuinguru hartan, tokiz kanpokoak; aitaren istanteko aurpegi aldaketak, gainera, ohiko ziurtasunetik ezohiko noragabetasunerainoko bidea egin zuenak? sentimendu
|
hura
areagotu zion, betean sartu baitzuen hanka, zalantzarik ez; egia zen, beste ikuspuntu batetik, bazuela pozik egoteko arrazoirik, aita nora ezean ikusita; Domingok, baina, nekez senti zezakeen baldintza estu haietan pozik, bere ustezko poz hura, ezer izatekotan, lur errean lehertutako hazia bezalakoa baitzen, lehertu orduko lehortu zitzaiona, mementoaren tentsioak itota, eta beldurra ere, arestian bere baitatik ezabatua zirudiena, bere bidea egiten ari baitzen berriro; beldur hura gainditzeko, ordea, beldurraren gainetik egin behar zuen jauzi, edo aurrera ihes egin behar zuen, bestela esanda, eta lehenbailehen gainera; eta hala, beldurraren moldeetan irri urduri bat lantzen zuela, esan zuen:
|
|
|
Joera hark, gainera, bazuen urrezko data bat, Domingok debozionisten ikastetxean hasi ez beste ezagutu baitzuen Alberto Mariño izeneko mutila, Domingorengan eragin izugarria izan eta berezko joera
|
hura
areagotu ziona. Alberto galegoa zen, Galiziatik etorria batxilerra ikastera, osaba izeben etxea –osaba geltokiburu zuen ogibidez– ostatu harturik; Alberto, bestela, Domingo baino hiru urte zaharragoa zen, eta, halere, kurtso berean zeuden biak, Albertok ohean bi urte eta koska egin behar izan zituelako, hilzorian eduki zuèn sukar ezohiko batek jota:
|
|
|
...Hitz haiek esan ahala, Domingori izugarri kostatu zitzaion esan zuena esan zuela sinestea, hain egin zitzaizkion berari ere –aitarena aipatu zuenean kio bat ere atera zitzaion, bere nora ezaren adierazgarri–, toki eta testuinguru hartan, tokiz kanpokoak; aitaren istanteko aurpegi aldaketak, gainera –ohiko ziurtasunetik ezohiko noragabetasunerainoko bidea egin zuenak– sentimendu
|
hura
areagotu zion, betean sartu baitzuen hanka, zalantzarik ez; egia zen, beste ikuspuntu batetik, bazuela pozik egoteko arrazoirik, aita nora ezean ikusita; Domingok, baina, nekez senti zezakeen baldintza estu haietan pozik, bere ustezko poz hura, ezer izatekotan, lur errean lehertutako hazia bezalakoa baitzen, lehertu orduko lehortu zitzaiona, mementoaren tentsioak itota... eta beldurra ere, aresti...
|
|
|
Domingok gauza bakarra ulertu zuen: ...eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean, bere negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala... halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan, bere negar hura eta protestatzeko modu
|
hura
areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
Harrezkero, Anandaren begiradak salatu egiten zuen, munduaren sorreratik beretik traizio egin izan balio bezala. Eta salatze
|
hura
areagotu egin zen, halako batean Anandak Sara yogaren kontrako Krishnamurtiren idatzi bat irakurtzen harrapatu zuelarik: " Azken batean, yoga ariketak egitean zerbait iritsi nahi dugu, zerbait lortu, dela zoriona, dela poza, dela beste ezein gauza.
|
|
2010
|
|
|
uraren eskasia, itsaserreserben galera, oihanen suntsiketa, hiri kutsaduraren ondorioak, etab. Laburbilduz, ekosistemen narriadura globalak txirotasuna areagotzen du eta horrek, aldiberean, larriagotzen du ingurumenaren babesa modu egokian gauzatzeko aukera, finean miseria gorria ezagutzen duen populazioa elikatzeko presioak hura bigarrenmailako helburu bilakarazten baitu. Txirotasunarekin lotzen da hazkunde demografikoa ere,
|
hura
areagotzen eta, aldi berean, bere ondorio ere den neurrian. Bistan da leherketa demografikoak ingurumenean eta, oro har, oreka ekologikoan presionatuz jokatzen duen rol kaltegarria ere hor dagoela, nahiz horrek modu mugatuan eragiten duen.
|
|
2011
|
|
|
Honako gutun hau idazten dizut, senidetasunez, eta, halaber, adierazteko kezka eta haserrea eragin didala ikusteak suntsiketa eta heriotza erein dutela hainbat herrialdetan, «askatasunaren eta demokraziaren» izenean, eta, azkenean, erailketa justifikatu egin dutela, kirol ikuskizun bat izango balitz bezala ospatzeraino.Haserrea eragin dit hainbaten jarrerak. AEBetako populazio sektore batzuek, Europako zenbait estatuburuk eta beste herrialde batzuetakoek agertutakoak?, aldeztu egin baitute Bin Ladenen erailketa, zure gobernuak zure oniritziarekin agindutakoa, ustez justiziaren izenean.Ez zuten hura atxilo hartu eta epaitu izan nahi, eta horrek are zalantza handiagoa sortzen du; hura erailtzea zuten helburu.Hildakoek ez baitute hitzik egiten, eta, justiziatuaren beldurrez. AEBei komeni ez zitzaizkien kontuak esan baitzitzakeen?, erailketa etorri zen, zera bermatzearren: «Hil da mandoa, eta ahitu da errabia»; kontuan izan gabe, ordea,
|
hura
areagotu baino ez dutela egin.Bakearen Nobel saria eman zizutenean, horren saridun baikara biok ere, beste gutun bat igorri nizun, eta hauxe niotsun: «Barack, zeharo harritu nau Bakearen Nobel saria zuri eman izanak, baina orain, nobeldun zarenez, herrien arteko bakearen zerbitzura erabili behar duzu saria.
|
|
|
Erabaki zuen, nostalgia inofentsibo eta samur baten jabe behar zuela, inondik ere, Francoren irudia bere lantoki pribatuan hain modu agerikoan mantentzen zuen gizonak. Batere eskasa ez bazen lehendik Gloriaren aita ezagutzeko zuen gogoa, detaile
|
hark
areagotu egin zion.
|
|
2012
|
|
|
Emankizunaren erritmo lasaiak, espazioaren erabilera ezin egokiagoak, zuzenean jotako musikak, airetiko akrobazia leunek eta testu mamitsuen deklamazio perfektuak are aberasgarriago bihurtu zuten berez bakana zen esperientzia. Pribilejio hutsa izan zen etxalde miresgarri hartan egotea, eta sentipen berezi
|
hura
areagotu egin zen gu guztiok konturatzean poesiaz birjabetuta irtengo ginela Eatik.
|
|
|
Esan dut keinu inozo samar haren ondorio bakarra, urmaelera begiratzearena?, hasierako zirrara berezi
|
hura
areagotzea izan zela. Dudarik gabe, nire sineskeriaren, izan ere, zergatik ez dut bada horrela izendatuko??
|
|
2013
|
|
|
Luisen hitzek elektrizitatea jarri zidaten gorputz osoan, eta kilika
|
hura
areagotu egin zitzaidan bigarren deia egin eta Cornelieren lehen hitzak telefonoaren beste aldean entzutean:
|
|
2014
|
|
|
dun gehienak, sabino Aranak sortutako alderdikoak batez ere, hizkuntza garbi, berezi eta desberdin baten alde zeuden, hala nola zegokion orduko pentsamendu nazionalistari, nazionalis moa desberdintasunean oinarritzen da, eta ahal duen guztietan
|
hura
areagotzeko ahalegina egiten du?. Ez zuten ezertarako be har euskara, mordoiloa?
|
|
2015
|
|
|
Sorginkeria
|
hura
areagotu egiten zen ama agertuz gero: matriuxka sorta bizidun baten moduan, hortxe zeukan Heidi ama, Heidi alabari begira, beronek Heidi telebistakoari so egiten zion bitartean, eta Jabik orduan urtu egin nahi zuela pentsatzen zuen.
|
|
|
Madrilgo Burtsaren historia eta eraikuntzaren nolakotasunak ezagutu ahala, handitu egiten zen, une batetik bestera, berarekiko lilura. Erakarpen
|
hark
areagotu egiten zuen nire erabakia, bai bainekien, zenbat eta garrantzizkoago iritzi etxe hari, ederragoa eta, batez ere, niretzat eragingarriagoa izanen zela egin beharrekoa.
|
|
2016
|
|
|
Anerekin oroitu zinen eta oroitzapen
|
hark
areagotu egin zizun sentipena: Anek pairatutako zure traizioa, zeurekoikeria, burugabekeria eta umiliazioa sentitu zenituen, marmario bihurtuta, zure kontra joka.
|
|
|
Sistema bezalako kontzeptu abstraktu eta formagabeak, oro eta deus ez direnak? erruduntzat jotzeak, ezinegona arintzetik urrun,
|
hura
areagotzeko arriskua zekarrela uste bainuen. Amorrua etsai baten aurka jaurtitzea aringarria suerta daiteke, baina etsai hori existitzen ez bada, gorantz ttu egitea bezala da:
|
|
|
Eta zerbeza oso rubioa zen, eta bere baitan hondar aleen tamainako punpek goraka egiten zuten ilaretan; bere eskuek, berriz, bi haragi pusketa ematen zuten, eta izerditan zeuden, zurbil, nagi. Gainera, bere eskuei buruzko irudipen txar
|
hura
areagotu egin zen hurrengo istantean, zeren eta tentsio erorialdi bat izan balu bezalaberen muturretatik solte sentitu baitzituen, beren muin nerbiosotik kontaktua galdurik gelditu izan balira bezala. Carlosek, erreakzioz, edalontzia altxatu zuen manteletik eta gero, ezpainetaraino eramanez une hartan bere eskuen mugimendu guztiek nortasuna hartzen zutenzerbeza ahoan poliki poliki sar ziezaion utzi zuen.
|
|
2019
|
|
|
Pertsona batzuek urteak igaro arren mantentzen duten zer hori zuen izan ere, haurtzaroko kutsu hori. Bere gorpuzkerak sentsazio
|
hura
areagotzen laguntzen zuen gainera. Baju samarra zen, nire altuerakoa doi doi, eta ez oso gihartsua, nahiz eta bere erara erakargarria gertatzen zitzaidan eite hauskor atletikoa izan.
|
|
|
Jakingo ez banu bezala berak hizketaren lema irmoki erabiliko zuela hasiera hasieratik, haize zurrunbiloa aldeko jarriz, olatu erasoei iskin egiten zien bitartean. Eta ni, lanbrozko ingurumari
|
hark
areagotutako bakardadean murgildurik nentzanan, inoiz baino ikusezinago, kalean zehar, aurretik pasatzen zitzaizkidan itzalei aurpegia jarri nahian. Gero, kafetegiko terrazan eserita, kafe kondarrei temaz eragiten nienan koilaratxoaz, bertan nire patua irakurtzeko modua izango banu bezala.
|
|
2020
|
|
|
Luze iritzita nengoen, nire inpresioen gainean zer iruzkin egingo ote zuen jakin nahi hartan Cianiren isiltasunarekin intrigatuta. Ez nintzen ausartzen beste mail bat bidaltzen, baina gero eta gehiago ziztatzen ninduen jakin minak; pixkanaka hurbilagoko zerbait bezala sentitzen hasi nintzen hasieran interes berezirik gabeko kontsulta izan zena, eta irakurri berri nuen ipuin
|
hark
areagotu egin zidan interesa. Azkenean, mezurik eta deirik gabeko ezinegon hura arintzeko neuk hots egin nion telefonoz.
|
|
2021
|
|
|
Zentsura
|
hura
areagotu egin zen joan den azaroaren 25ean emakumeenganako indarkeriaren kontrako egunaren harira jarritako banderatxoekin. " Babosoak kanpora leloa zuten banderatxoak ere kendu zituzten.
|
|
|
Botere publikoek ere nabarmen murriztu dituzte kulturaren sektoreari emandako baliabideak, eta horrek ondorio larriak ditu tokiko ekoizpen artistiko eta kulturalean. Ez da kultura arloko finantzaketa publikoa murrizteko tenorea,
|
hura
areagotzekoa baizik. Eta, preseski, tokiko gobernu eta agintariek ahalmen handia dute oraindik, beharrezko baliabideak bideratuz, tokiko kultura eta ekoizpen artistikoaren katalizatzaile gisa aritzeko.
|
|
|
Emankizunaren erritmo lasaiak, espazioaren erabilera ezin egokiagoak, zuzenean jotako musikak, airetiko akrobazia leunek eta testu mamitsuen deklamazio perfektuak are aberasgarriago bihurtu zuten berez bakana zen esperientzia. Pribilegio hutsa izan zen etxalde miresgarri hartan egotea, eta sentipen berezi
|
hura
areagotu egin zen gu guztiok konturatzean poesiaz birjabetuta irtengo ginela Eatik.
|
|
2022
|
|
|
Tubacexekoaren ondoren izan zen, eta, hodigintza enpresaren kasuan bezala, lan erregulazioa baliogabetu zuen. Pandemiak eragindako edo
|
hark
areagotutako krisiak behin behineko neurriekin konpondu behar zirela ebatzi zuen. Kalteturiko langileak berriz kontratatzera behartu zuen enpresa, baina hark, legearen zirrikitu bat baliatuz, plantetan sartzea debekatu zien.
|
|
|
hainbat kasutan, 32 lanegun gehiago egingo lituzkete urtean, eta 1.200 euro gutxiago kobratuko. Sindikatuaren arabera, «behin behinekotasun gutxi zegoen eremu publiko bakarrean»
|
hura
areagotzeko neurri bat da hartutakoa: «Argi dago azken helburua langile guztien baldintzak okertzea dela».
|
|
|
2021 amaieran eta 2022 hasieran industria izan zen hazkundearen motorra, pandemiaren unerik gogorrenetan galdutako ekoizpena berreskuratzen ari zelako. Baina Ukrainako gerrak eta
|
hark
areagotutako energia krisiak kalte egin diote industriari: %2, 4tik %1, 1era jaitsi da haren hazkundea.
|
|
|
2021aren amaieran eta 2022aren hasieran industria izan zen hazkundearen motorra, pandemiaren garairik gogorrenetan galdutako ekoizpena berreskuratzen ari zelako. Baina Ukrainako gerrak eta
|
hark
areagotutako energia krisiak kalte egin diote industriari: %2, 4tik %1, 1era jaitsi da haren hazkundea.
|