|
2000
|
|
|
Benta Haundin Txabi Etxebarrieta hil zuten uda hasieran. Urte
|
hartako
abuztuan Meliton Manzanas kriminal torturatzailea garbitu zuen ETAk. Gertaera haiek konbentzitu ninduten erakundean sartzeko.
|
|
2008
|
|
|
II. Mundu Gerran RAF Erresuma Batuko Aire Armadaren basea izandakoan eraiki zuten hori, 1971n. Eta hara eraman zituzten, urte
|
hartako
abuztuan epaiketarik gabeko espetxeratze politika martxan jarri zutenean, Demetrius operazioan atxilotutako 452 katolikoak. Asko berehala askatu zituzten.
|
|
|
Beste herrialdeetan oraindik ez da frogatzerik izan, baina Gipuzkoako udalek aldi berean izendatu zuten Franco ohorezko alkate, 1949an. Urte
|
hartako
abuztuaren 24ko La Voz de Espa, a egunkariaren azalean agertzen da albistea.
|
|
|
Datorren urtean 80 urte beteko dira gaur egun ezagutzen den Erriberako merkatuak aurrenekoz ateak ireki zituenetik. 1929
|
hartako
abuztuaren 22an izan zuen, hain zuzen ere, aurreneko salmenta eguna. Hiria jaiak ospatzen zebilen, zelanbait esatearren.
|
|
2009
|
|
|
Testigantza horretan oinarrituta, Fernand Grenier diputatu komunista frantziarrak kontzentrazio eremuaren salaketa gogorra egin zuen Erresistentziaren aldeko Radio Londresen. Urte
|
hartako
abuztuaren 17ko irratsaioaren bidez, Auschwitzeko errealitatea mendebaldean ezagutzen hasi zen pixkanaka, nahiz eta eremu zelaiaren benetako egoera oraindik are gogorragoa zen. Grenierrek nabarmendu zuen Auschwitzen 10.000 deportatu zeudela, block bakoitzean 300 preso pilatzen zirela eta ohe bakoitzean zazpi lagunek lo egiten zutela.
|
|
|
Zeruko berba utzi eta Argia huts bilakatu zen ordura arte Zeruko Argia izan zena. 1980
|
hartako
abuztuaren 3ko zenbakian ikus zitezkeen aldaketa haiek guztiak, «»Zeruko Argiaren ilunabarretik ARGIAren egunsentira» izenburupean. Arazoak ez ziren, ordea, hor amaitu, kazetari lehorteak, irakurle eta iragarleen ihesak (kazeta elebidun abertzale maizenik), EAJko harpidedun askok harpidetza bertan behera utzi izanak edota hainbat gizarte gaitan (abortuari dagokionez, berbarako) izaniko jarrera ausartak Argiari nahikoa lan eman baitzioten.
|
|
|
Hori zela eta, urte
|
hartako
abuztuko 18an berriro atxilotu zuten Ondarroan eta Gipuzkoan. Estado de Excepci, n, egoera zelakorik atxiloketa egunak luzatzeko Zarauzko Guardia Zibilaren kuartelera eraman:
|
|
2010
|
|
|
Baina kanpoko arrazoiek ere eragin zuten gune hura bertan behera gelditzeko. Urte
|
hartako
abuztuaren 2an ETAk Meliton Manzanas polizia burua Irunen (Gipuzkoa) hil ondoren, Espainiako Gobernuak salbuespen egoera ezarri zuen herrialde osoan. Eta, horrekin batera, irailaren 15erako legeztatu gabe zeuden ikastolen itxiera agindu.
|
|
|
Hala ere, Quebecekoa ezer gutxi da 1859 urtean gertatutakoarekin alderatuta. Urte
|
hartako
abuztuaren amaieran, eguzkiaren behatzaileek eguzki orbanak ugaltzen ikusi zituzten izarraren azalean, baita zenbait erupzio ere. Irailaren 1ean, sekulako erupzioa gertatu zen.
|
|
|
Miradoretik ikusten ziren mendiak eta muinoak oso berde zeuden. Pentsatu nuen segur aski euri asko egin zuela ni nire gelan polizia narrazioak irakurtzen aritu bitartean, eta horregatik zeukatela kolore
|
hura
abuztuan. Urrutian, Frantziarantz, kolorea aldatu egiten zen, urdinak edo grisak bihurtzen ziren mendiak.
|
|
2011
|
|
|
Tolesturik eramaten zuen beti diru zorroan, eta egunetik egunera ahitzen zihoakion, ezabatzen, hiltzeko zorian egongo balitz bezala. Janek berak atera zuen erretratu
|
hura
abuztu batean, San Vito Katedralaren gibelean, udako oporren amaieran. Sakelako telefonoa erabili zuen horretarako; kamera esku batean hartu, eta neskari esan zion elkarren ondoan jartzeko, biak argazkian aterako zirela horrela.
|
|
2013
|
|
|
Abuztuaren 5ean tramiterako onartu zuen Eledunen Batzordeak. Dena den, Aralar NaBaik eta Bilduk eskaera
|
hura
abuztuaren 6ko osoko bilkura berezian eztabaidatzea nahi zuten, baina PSNk, PPk eta UPNk erabaki zuten eztabaida irailera atzeratzea. Erabakia iritsi aurretik, ordea, Del Burgok errekurtsoa jarri zuen epaitegian, bere oinarrizko eskubideak urratzen direla argudiatuta.
|
|
2014
|
|
|
Nafarroako erregearen aldekoek Gaztelako koroaren aldekoen jazarpenari aurre egin zioten, uztailaren 19ra arte. Gerraren ostean, gaztelarren mendean geratu zen gaztelua, eta urte
|
hartako
abuztuaren 12an gaztelarrek suntsitu egin zuten.
|
|
|
kondeak bere hitzari eutsi zion eta ezkontza eguna izendatuta geratu zen egutegian. Bere andregai Margarita —edo Margarete, hala esaten baitzioten hurbilekoek bere jatorri alemaniarragatik— urte
|
hartako
abuztuaren 25ean esposatuko zuen, Santiago Espainiako patroiaren egunean. Hain zuzen ere, horregatik zihoan armada liberalaren zutabe hartan, Carandolet jeneralak bidaia elkarrekin egitea proposatu ziolako eta berak proposamena begi onez ikusi zuelako.
|
|
2015
|
|
|
Areto bat bazegoen Euskal Idazkaritzaren izenean eta han astero biltzen ginen Txillardegi, Madariaga, Eneko Irigarai, Monzon, Solaun (Eusko Jaurlaritzakoa), Hiriart Urruti, Idiart, Lafitte... Urtebete eman genuen lanean, 1963 erditik 1964 erdiraino eta urte
|
hartako
abuztuko azken egunetan bilera handi bat izan zen, bi egunekoa, Euskal Idazkaritzan eta Piarres Lafitte babesle genuela. Hor finkatuak izan ziren euskara batuaren oinarriak, grafiari buruz bereziki.
|
|
|
Madame Bovary irakurrita neukan, 1984an. Uda
|
hartako
abuztuan Reinosan nuen erosi eta bai hango parajeetan gozatu. Carmen Martin Gaiteren bertsioan ezagutu nuen nik Emma Bovaryren bizitza eta heriotza, ordutik hona joan den tarte luzean ia osorik ahaztu bazait ere.
|
|
2016
|
|
|
Eta Malnateri dagokionez, 1939ko urriaren bukaeran Milana lekualdatu zuten (alferrik bilatu ninduen telefonoz irailean, gutun bat idatzi ere egin zidan...), eta bera ere ez nuen berriz ikusi urte
|
hartako
abuztuaz gero. Giampi gizajoa.
|
|
2017
|
|
|
Politikariak ez ziren gai izan zabortegi berriaren kokalekua adosteko eta bilketa zein birziklatze azpiegituren eskasia zela eta, hondakinak azkar pilatu ziren Beiruten eta haren inguruko Libano mendilerroaren inguruetan. 150.000 manifestari inguruk hartu zuten parte urte
|
hartako
abuztuko mobilizazioetan, azken hamarkadako protestarik handienak.
|
|
|
Leku haietatik egunero idatzi zituen postalak aurkituko dituzu liburu honetan. Lehenago, Berria egunkarian ere argitaratu ziren guztiak, urte
|
hartako
abuztuan.
|
|
2018
|
|
|
Kongresuak eta Senatuak 1915eko urtarrilaren 7an onetsi zuten Zabalguneari buruzko Legea. Urte
|
hartako
abuztuan, hiriak ekitaldi publiko bat egin zuen eraispen lanak hasi izana ospatzeko. Dena den, lurren jabeak Zabalgunea eraikitzearen kontrakoak zirenez, lanak atzeratu ziren.
|
|
2020
|
|
|
Mundua COVID pandemiarekin okupatuta dagoen bitartean, Myanmarko armadak Rhakine eskualdeko erasoaldia handitzen segitzen du, zibilak helburu bilakatuz». Testuinguru horretan, NBEren adituak dei egin zuen ikerketa bat abiatzera, «2017ko huts egiteak ez errepikatzeko»; urte
|
hartako
abuztuan, rohingyen aurka izandako jarreragatik —700.000k ihes egin behar izan zuten—, nazioarteko erakundeak genozidioa egotzi zion, eta Gambiak auzitara eraman zuen herrialdea, gehiengo musulmana duten 56 estaturen izenean.
|
|
2021
|
|
|
Felipe Gonzalez Manuel Fragarekin 1976ko martxoan elkartu zen —1974an izan zituen lehen harremanak alderdi klandestinoak frankistekin—, Gasteizko hilketen ondotik, eta urte
|
hartako
abuztuan, birritan bildu zen Adolfo Suarezekin, afaria barne, frankismoak erreforma politikorako jartzen zituen baldintzak ikasteko, eta, funtsean, haiek onartu beharraz, bere gogaideekin batean, alderdiko militanteak konbentzitzeko. Monarkia edo errepublika hautatzeko plebisziturik ez, lehendabizikoa.
|
|
|
Negoziazioaren ondoren, 1982ko martxoan, Hobekuntzari buruzko Legea onetsi zuen Foru Parlamentuak (UCD, PSE, UPN eta Alderdi Karlistaren aldeko botoez). Urte
|
hartako
abuztuan sartu zen indarrean, Madrilen Kongresuak eta Senatuak onetsi ondoren. Orduz geroztik, testua ez da funtsean aldatu.
|
|
|
Erran nahi dut bazkaldu eta gero goitika egitea erabaki nuela, aurrenekoz. Urte
|
hartako
abuztuan egindako argazki bati so, zerbaitek krak egin zuen nire barruan. Ez nuen izan nahi begien aurrean nuen pertsona, eta gorputz horri iltzatu nizkion nire min guztiak.
|
|
|
ETAren azken atentatuen urtean alegia, urte
|
hartako
abuztuan egin baitzuen azkena—, eta 2010eko otsailean ‘Zutik Euskal Herria’ agiriaren aurkezpenarekin jakinarazi zuten emaitza: oinarrien gehiengoak bat egin zuen estrategia politikomilitarra alde batera uzteko hautuarekin; eta, ia urtebeteko itxaronaldi luzearen ondoren, ezker abertzaleko oinarrien epaiarekin bat zetorren erantzuna eman zuen ETAk, su etena.
|
|
2022
|
|
|
Felipe Gonzalez Manuel Fragarekin 1976ko martxoan elkartu zen izan zituen lehen harremanak alderdi klandestinoak frankistekin, Gasteizko hilketen ondotik, eta urte
|
hartako
abuztuan, birritan bildu zen Adolfo Suarezekin, afaria barne, frankismoak erreforma politikorako jartzen zituen baldintzak ikasteko, eta, funtsean, haiek onartu beharraz, bere gogaideekin batean, alderdiko militanteak konbentzitzeko. Monarkia edo errepublika hautatzeko plebisziturik ez, lehendabizikoa.
|
|
|
Estelle ahizparekin eta Nedra Talley lehengusinarekin The Darling Sisters taldea sortu zuen Ronnie Spectorrek 1957an, eta 1963an, Phil Spectorren Philles Records zigiluarekin kontratua sinatu ostean, izena aldatu eta The Ronettes gisa hasi ziren ezagun egiten. Urte
|
hartako
abuztuan bertan kaleratu zuten Phil Spectorrek idatzitako Be My Baby, eta berehala arrakasta handia lortu zuen. «Gure bizitzak 180 graduko aldaketa izan zuen», adierazi zuen gerora kantariak.
|
|
|
Estelle ahizparekin eta Nedra Talley lehengusinarekin The Darling Sisters taldea sortu zuen Ronnie Spectorrek 1957an, eta, 1963an Phil Spectorren Philles Records zigiluarekin kontratua sinatu ostean, izena aldatu eta The Ronettes gisa hasi ziren ezagun egiten. Urte
|
hartako
abuztuan bertan kaleratu zuten Phil Spectorrek, Jeff Barryk eta Ellie Greenwichek idatzitako Be My Baby, eta arrakasta handia lortu zuen berehala. «Gure bizitzak 180 graduko aldaketa izan zuen», adierazi zuen gerora kantariak.
|
|
|
Nafarroako Foru Hobekuntzak 40 urte beteko ditu aurten. 1982ko martxoaren 15ean onartu zuen Nafarroako Parlamentuak, eta urte
|
hartako
abuztuaren 16tik dago indarrean. Ez zen erreferendumik egin.
|
|
|
Foru Hobekuntzak 40 urte beteko ditu aurten: 1982ko martxoaren 15ean onartu zuen Nafarroako Parlamentuak, eta urte
|
hartako
abuztuaren 16az geroztik dago indarrean. Ez zen erreferendumik egin.
|
|
|
Horietako bat da Pedro Aramendia, Aranzadik «zalantzazkoen» zerrendan jarri zuena.
|
Hura
abuztuaren 29an hil zuten, Gogora institutuaren datuen arabera. Eta Euskal Memoriaren zerrendetan PCEko militante gisa ageri da.
|
|
|
1968ko Maiatzaren Lehena izango zen orduan, beranduenez, Manzanas urte
|
hartako
abuztuan hil baitzuten.
|
|
2023
|
|
|
Sasoi hartan, Gasteizko bataila galdu ondoren, armada frantsesa erretiratzen hasi zen (guztiok dugu gogoan urte
|
hartako
abuztuan Donostian gertatutako sarraskia). Ingelesak Lantzera iritsi ziren, eta lapur taldeko Martin Jose Perusanzena haien zerbitzura jarri zen, postari lanak egiteko.
|
|
|
Izan ere, mugimendu feministak historikotzat dauka borroka hori. Urte
|
hartako
abuztuan, Bilboko Aste Nagusian, eskuorriak banatu zituzten Mamiki txosnan. Aste batzuk geroago, gainera, 300 emakumek itxialdia egin zuten Bilboko udaletxean.
|
|
|
Aurrea hartzeko asmoa du: Indiak uztailaren 14an bidali zuen Chandrayaan misioa, baina espero dute
|
hura
abuztuaren 23an helduko dela Ilargiaren gainazalera.
|