|
2003
|
|
|
Duela urtebete, ‘hegaldi merkeen’ konpainiek Europako negozioaren ia %9 kontrolatzen zuten, baina sei hilabete geroago (2002ko abendua), ehuneko lau puntu gehiago hazi ziren. Guztira, aurreko ekitaldian, 31,8 milioi bidaiari eraman zituzten,
|
horietatik
ia erdiak Espainiaren eta Erresuma Batuaren arteko loturei zegozkienak. 2007rako, bezero kopurua hirukoiztea (90 milioi) eta merkatuaren %20ra hurbiltzea aurreikusten dute, nahiz eta optimistenek 2008an bostena betetzea espero duten.
|
|
2004
|
|
|
Espainian, perretxikoengatiko intoxikazioen eragina urtean 200 kasutan zenbatetsi daiteke.
|
Horietatik
ia erdiak ez dira ospitaleetan ikusten; gainerakoek nahiko sintoma kezkagarriak dituzte, larrialdietan ospitaleratzeko adina. Sintoma edo susmorik txikiena izanez gero, azkar jokatzea komeni da:
|
|
2008
|
|
|
Guraso eta tutore horiek beren funtzioa galtzen dute, eta adingabeak “dirua egiteko makina” bihurtzen dituzte, beren gorputzarekin, eskean edo beren adinari dagozkion lan desegokiekin. 2002tik 2006ra bitartean, Segurtasun Indarrek adingabeen 2.749 ustiapen kasu erregistratu zituzten;
|
horietatik
ia erdia, 1.273 espainiarrak ziren. Amparo Valcarce Lan eta Gizarte Gaietako Ministerioko Gizarte Zerbitzuen, Familien eta Ezgaitasunaren Estatuko idazkariak adierazi zuen haurrak eta pertsonak “esklabotza modu bat da”, eta horri aurre egiteko tresnak bilatu behar direla azpimarratu zuen.
|
|
2009
|
|
|
12 konpainiak(
|
horietako
ia erdiak Euskadikoak dira) eta bi magok hartuko dute parte programan. Emanaldien kopuru osoa ia berrogeita hamarrera hurbiltzen da:
|
|
|
Horregatik, gaixotasun arraro gisa sailkatzen da familia insomnio hilgarria. Baina kasu horien% 40 Espainiakoak dira, eta
|
horien
ia erdiak EAEkoak. Portzentaje ikaragarri horien zergatia aztertzeko, gaitzaren zuhaitz genealogikoa aztertu du Ana Belén Rodríguez Martínez biologoak.
|
|
|
Bizkaian garrantzi berezia izan zuten Sestaoko La Naval eta BabcockWilcox, eta Galdakaoko Dinamita lantegiek, eta Gipuzkoan, berriz, Arroako porlan lantegiak eta Soraluzeko S.A. Placencia de las Armas kalibre txikiko munizioa egiten duen lantegiak, hain zuzen ere. Osotara, 500 langile baino zertxobaitgehiago aritu ziren lanean hainbat lantegitan,
|
horietako
ia erdiak, 229, Sestaoko LaNaval ontzioletan bertan. Ikus daitekeenez, bereziki burdingintzan aritu zirenlanean gatibuak euskal industrian.
|
|
|
13). Eta 72 aldizkari
|
horietatik
ia erdiak(% 48) txertatzen zuen euskara bere orrialdeetan. Hona hemen Elkoroberezibarrek bilduriko datuak (Jakin, 1992:
|
|
|
Kalkulatzen da herrialde garatuetan bost urtetik beherakoen ospitalizazio arrazoien %10 gastroenteritisaren prozesuek eragiten dutela, eta horietatik ia %8 kausa biral batek. “Gaur egun, prozesu
|
horien
ia erdia errotabirusak eragindako infekzioagatik gertatzen da, batez ere neguan”, esan zuen Álvarezek, eta gogorarazi zuen haur batek zazpi eta 30 aldiz beherako akutua duela bizitzako lehen urteetan. “Munduan beherako bidezko heriotza tasa errotabirusaren agente infekziosoaren ondorioa dela kalkulatzen da”, zehaztu zuen.
|
|
|
1954an ekin zion Zabalak bertsolaritzaren eta herri literaturaren ingurukoak bildu eta ikertzeari. 1961ean abiatuko zuen Auspoa bilduman, 300dik gora liburu argitaratu dira;
|
horietatik
ia erdiak, berak idatzitakoak. Lanean bereak eta besterenak egiteko gaitasuna zuen Zabalak, Iriondok kontatu duenari begiratuta.
|
|
|
Joxean Fernandezek eta Marta Hornok atzo Donostian kontatu zutenez, 60ko hamarraldian 600.000 espainiar inguru zeuden Parisen lanean. Etorkin
|
horietako
ia erdia emakumeak ziren, eta horietako askok atezain gisa aurkitu zuten enplegua. Emakumeon istorioa islatzen du Fernandez Horno bikotearen A las puertas de París dokumentalak.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, behin betiko dosierrak ere ez dira falta izan, eta horiek 2.359 langileri eragin diete.
|
Horien
ia erdiak Nafarroan kaleratutako langileak izan dira (1.181), gainontzeko 1.178ak, berriz, beste herrialdeetan.
|
|
|
Blonda arrazako 115 buru aurkeztu zituzten ganadu txapelketara.
|
Horietatik
ia erdiak Urola Kosta eskualdeko ganadutegietaak izan ziren, 55 hain zuzen ere.
|
|
2010
|
|
|
Google mundu osoan ikertzen ari dira, guztira 60 ikerketa legal edo penal abian dira eta
|
horietako
ia erdia (28) Google Street Viewerekin harremana dute.
|
|
|
Odoljario horiek denbora baino lehen jaiotzen diren haurtxoen konplikazio beldurgarrienetako bat dira, garunean lesioak eragin baititzakete eta garun paralisia, ikasteko zailtasun larriak eta baita heriotza ere. Haur
|
horien
ia erdiek hidrozefalia izeneko asaldura dute, garunean likido zerebroespinala metatzearen ondorioz. Zientzialari horiek garatutako teknikak, “Drift” izenekoak, likido horren garuna drainatzea eta fluido “garbia” berriz sartzea lortu zuen, Andrew Whitelaw ikerketaren egileak azaldu zuenez.
|
|
2011
|
|
|
22 segundoan behin orno haustura gertatzen da munduan, osteoporosia dela eta. Espainian, 30.000 orno haustura diagnostikatu ziren 2010ean, baina “kopuru hori bikoiztu ere egin daiteke, lesio
|
horien
ia erdia asintomatikoak baitira eta ez baitira diagnostikatzen”, Luis Arboleya doktoreak, Erreumatologiako Espainiako Elkarteko bozeramaileak eta Asturiasko Unibertsitate Ospitale Zentraleko (Oviedo) erreumatologoak dioenez. Gure herrialdean, 1,6 milioi emakume eta 438.000 gizon daude osteoporosia dutenak, “horien gainean jardun behar da, eta arreta handiz ebaluatu behar da tratamendu farmakologikoa ezartzeko beharra, edo, arrisku txikiagoa dagoenean, prebentzio neurriak ezarri behar dira, ariketa fisikoa, esneki ugariko dieta eta ohitura toxikoak saihesteko, hala nola tabakoa eta alkohola kontsumitzea, horiek oso kaltegarriak baitira hezurrentzat”, gogoratu du OROSIk.
|
|
|
Bisitatutako hamar gimnasioetatik bitan bakarrik (2008an %14 ziren) ziurtatzen dute bezero berriari azterketa mediko bat egingo diotela bere egoera fisikoa zein den jakiteko.
|
Horien
ia erdietan proba osoa egiten da: azterketa, hezur masaren azterketa, arteria presioa hartzea, esfortzu proba, etab. Gainerakoetan, aldiz, pisu eta altuera neurriak jasotzera, pultsazioak hartzera edo erabiltzaile bakoitzaren egoera fisikoari buruzko galderak egitera mugatzen da.
|
|
|
Distoniari dagokionez, gorputzeko atal bateko edo batzuetako muskuluen uzkurdura iraunkorrak eragiten dituzten gaixotasun neurologikoen multzo baten izen generikoa da, eta horrek mugimendu eta jarrera anormalak eragiten ditu. Kalkuluen arabera, Espainian 20.000 pertsona egon daitezke distoniaren baten eraginpean, eta
|
horien
ia erdiak jatorri genetikokoak izango lirateke.
|
|
2012
|
|
|
Osasun erreforma horren helburua, gutxi gorabehera, 7.000 milioi euro aurreztea da.
|
Horietatik
ia erdia (3.550 milioi euro inguru) lehen aipatutako neurrien bidez lortuko da: botika “zaharkituak” edo “erabilera terapeutiko gutxikoak” publikoki desfinantzatzea, sendagai generikoak bultzatzeko plana, erreferentzia prezio berriak eta ontziak tratamenduen iraupenera egokitzea.
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Ecoembes Birziklatzeak hobetu egin dezake eta hobetu egin behar du Plastikozko ontzien birziklatze hazkundea positiboa da, baina ez da ahaztu behar hondakin
|
horien
ia erdia hondakindegietan amaitzen dela, Zikloplast en datuen arabera. Hau da, hondakin horiek ez berreskuratzeak ingurumen inpaktu handia eta baliabideak galtzea eragiten ditu.
|
|
2017
|
|
|
Sotoren defentsan setiatuen herena baino ez zen bizirik geratu eta
|
horietatik
ia erdiak Arredondok fusilatuko zituen, emandako hitza bete gabe. Mexikarren iturrien arabera, errealisten hildakoak 300etik 400era izan ziren, Arredondoren soldaduen %20 Ezbairik gabe, Sardak ondo bete zuen Minari emandako hitza.
|
|
2018
|
|
|
Eta ur beroaren gastu gehiena dutxari dagokio. Horregatik da hain garrantzitsua instalatzea kontsumo txikiko dutxa ihinztagailuak. Tresna sinple
|
horiek
ia erdira murrizten dute ur beroaren kontsumoa, eta etxeko energia gastua %10 inguru murrizten dute. Prezioa aldatu egiten da 10 eurotik 40 eurora bitarte. 3 Patata zira Jaten ditugun lau barazkietatik bat patatak dira.
|
|
2019
|
|
|
Azaro euritsua izaten ari da aurtengoa eta halaxe diote Nafarroako Meteorologia eta Klimatologiaren datuak. Nafarroako Gobernuak eskualdean dituen zortzi estazioetako datuak kontuan hartuz, azaroaren 1etik 10era, Leitzan egin du euri gehien, 371 litro metro koadroko, eta
|
horietatik
ia erdia baino gehiago ortziraletik igandera. Joan den urtean, garai berean, banaz bertze 40 litro egin zuen metro koadroko.
|
|
2020
|
|
|
Ohikoenak goiko gorputz adarreko hausturak izan ziren, erradioaren eta ukondoaren haustura motakoak, baita traumatismo kranioentzefalikoak ere. Eta adin txikiko
|
horien
ia erdiek (17) kirurgia behar izan zuten, hezur bat ukondoan, eskumuturrean eta epelean mugitzeko edo manipulatzeko, kolpearen ondorioz mugitu egin baitzen. Nola saihestu ohiko lesioak patinete elektrikoarekin Nola joan behar duten haurrek patinete elektrikoan Lanaren egileek (Laura Corominas, César García Fontecha eta Alejandro Peiró traumatologoek (Sant Joan de Déu) eta Alexandre Coelho traumatologoek (Itsasoko Ospitalea) ikusi zuten istripua izan zuten haur gehienek ez zutela kaskorik, ez eta babes neurririk ere istripua izan zutenean.
|
|
2021
|
|
|
Kolektibo feminizatuenak, horien artean guraso bakarreko familiak (gehienak emakumeak buru dituztela). Etxe
|
horien
ia erdiak pobrezia eta gizarte bazterketa jasateko arriskuan daude. Landa eremuan bizi diren pertsonak.
|
|
|
Ba al zenekien Afrikan, nahiz eta hara txerto gutxi heldu, gaitzaren intzidentzia tasa oso txikia dela (132.000 hildako,
|
horietako
ia erdiak Hego Afrikan; Europan 1.100.000 hil diren bitartean, proportzioan hamabost aldiz gehiago), eta hala ere G7koen goi biltzarraren erabaki nagusia hirugarren mundura mila milioi dosi bidaltzea izan dela?
|
|
|
Guztira, zortzi kasu berri hauteman ditu Osakidetzak Urola Kostan;
|
horien
ia erdiak, Zestoan. Azpeitian kasu bakarra hauteman dute, eta 100.000 biztanleko hamalau egunetako tasa 170,83koa da gaur gaurkoz.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak emandako datuen arabera, beste zortzi positibo detektatu zituzten atzo Urola Kostan. Zortzi kasu
|
horietatik
ia erdia, hiru, Zestoan detektatu zituzten. Aurreko bost egunetan ez zuten kasurik zenbatu han, eta bost dira zazpi eguneko epean Zestoan atzemandako kasuak.
|
|
|
Eskualdean zazpi kasu zenbatu dituzte, eta
|
horien
ia erdiak Azkoitian. Hego Euskal Herrian 300 positiboren bueltan jarraitzen dute kasuek.
|
|
2022
|
|
|
Valverdek bere hastapenetatik etenik gabe landu zuen formatu berezia izan zen arte kaxena, eta ehundik gora ondu zituen lau hamarkadatan.
|
Horietatik
ia erdia, 52 zehazki, ikusgai jarri dituzte orain Donostiako San Telmo museoko laborategian, Arte kaxak erakusketan. Gaurtik martxoaren 13ra egongo da zabalik.
|
|
|
Ez baitira gutxi migrazio prozesu bati ekiten dioten emakumeak. Kaltzadak azaldu zuenez, 280 milioi lagun dira migratzaileak gaur egun munduan, eta
|
horietatik
ia erdia dira emakumezkoak: zehazki, %48 Europara iristen direnen artean are gehiago dira, Diegoren erranetan:
|
|
2023
|
|
|
Gehiegizko isurketa kasu
|
horien
ia erdiak (%46, 88) NOx isuriak izan ziren. Errekuntza prozesuetan sortzen den gas toxikoak dira nitrogeno oxidoak, eta ozono sortzaile izateaz gain, herritarrentzat oso arriskutsuak dira, besteak beste, arnasketa arazo larriak sor ditzaketelako.
|
|
|
Datuei erreparatuta, Azpeitian, guztira, 6.064 etxebizitza daude gaur egun, eta horietatik %9, 5 daude hutsik, udalak jakinarazi duenez. Hau da, 581 etxebizitza daude hutsik herrian, eta
|
horien
ia erdiak Alde Zaharrean daude kokatuta. Halaber, 500 azpeitiar baino gehiago daude une honetan Etxebiden izena emanda.
|