|
2003
|
|
|
Hiru urte lehenago bezalaxe Monikak bere burua nire sorbaldaren kontra pausatzen zuen tarteka. Getariako portuari, Bidarteko hondartzei edo errepideak Ilbarritz parean dituen ikusmira miresgarriei begiratu genien, baina
|
horietaz
hitz egitea gure arteko arazoak ezkutatzea zela zirudien. Bidaia bertan behera utzi eta etxera itzultzeko aukera ere aipatu nuen.
|
|
|
Ni irakasle paperean joan nintzaion. Bere nobelak adinako inpresioa egina zidan bere gorpuzkera emakumetu berriak, baina nobelaz hitz egin genuen, noski, kasu
|
horietan
hitz egiten den moduan, eskuetan edalontzia (berak ardoa probatu gabe), eta, harrera diplomatiko batean bezala ni, zutik, elkarren artean tarte jakin bat gordeaz, hesi ikusezin baten gainetik hizketan arituko bagina bezala, entzuteko elkarrengana lepoak luzatuz, zaratak askotan hurbiltasunera behartzen baikaitu. Adeitsu egon nintzaiola uste dut baina neurriko, ez nintzen lausenguetan luzatu, azalpen kritiko batzuk ere egin nizkion, eta, adiskide eta ezagunak bakandu ahala, oharkabean elkarri begira bakarrik geratu ginelarik, neu izan nintzen erlojuari erreparatu eta, desenkusaren bat aipatuz, joan behar nuela esan nuena.
|
|
2008
|
|
|
behar dugula. Hizkuntza
|
horietan
hitz egin behar baldin badugu, horrek, besteak beste, zera esan nahi luke: hitz egitea gauzak egitea denez, hitz egitea bizitzeko modu bat denez, herri euskaldunaren nazioa ez ezik, espainiar eta frantses nazioen eraikuntza ere gure betebeharra dela.
|
|
|
–Subjektu politikoa, lurraldetasuna, erabakitzeko gaitasuna eta ituna, argi eta garbi esan behar dugu
|
horiei buruz
hitz egin behar dela, ezin dugu inor engainatu?.
|
|
2009
|
|
|
hirugarrena tontoa zen, zer esango dizut, bada! (?) Bueno, Ada, gaur hemen uzten zaitut, baina
|
horiek
hitz egiteko moduak dira, badakizu, zuk ez baituzu utzi nituèn hiru mutilekin zerikusirik, zorionez. Zure laguna:
|
|
|
Batek orrazkera aldatzeko eskatu zidan, besteak erretzeari uzteko, eta hirugarrenak... hirugarrena tontoa zen, zer esango dizut, bada! (...) Bueno, Ada, gaur hemen uzten zaitut, baina
|
horiek
hitz egiteko moduak dira, badakizu, zuk ez baituzu utzi nituèn hiru mutilekin zerikusirik, zorionez. Zure laguna:
|
|
2010
|
|
|
Zer pentsatzen duzun gertatutakoaz edo. Badakit gauza
|
horietaz
hitz egitea ez dela erraza guretzat, baina onena hitz egitea dela uste dut. Hala esan zidan behintzat bisitan izan nuen psikologo hark.
|
|
2011
|
|
|
Arroxelatik bueltan, Henri Sens abokatu engaiatuaren segizioa utzi du Bittor Aierbek, isilean. Butroeko beterano
|
horiekin
hitz egin gura du. Mandatu bi daramatza besapean:
|
|
|
–Nazioarteko zuzenbideak aurrerapenak ekarri ditu alor horretan, eta, esaterako, Gutxiengo Nazionalak Babesteko Hitzarmen Markoa edo Hizkuntza Gutxituen Euroituna hor daude. Alegia, auzi
|
horietaz
hitz egiteko modua aldatu egin da. Aldaketa erretoriko horrek baldinbaitere pentsaera aldaketa ere ekarriko ahal du; oraingoz, ordea, ez da halakorik gertatu.
|
|
2012
|
|
|
–Udaltzain
|
horiekin
hitz egin dut. Izerdiak bota ditut, baina azkenean onartu dute zu ez atxilotzea.
|
|
|
–Ez dira gauza samurrak, baina eskertzen dizut
|
horietaz
hitz egin nahi izatea. Benetan, emakumeak hasperen egin zuen?.
|
|
|
Gaztea zinenean zure inguruko errealitateaz jabetzen hasi zinen, zure nortasuna moldatzen eta bizitzan zer lortu nahi zenuen erabakitzen. Aitak unibertsitate elitista
|
horietaz
hitz egin zizun, berariaz, semea hara bidaltzeko ametsa beteko zen esperantzaz. Eta zuk, nola ez, aitaren ametsak betetzearren, zeure egin zenituen asmo horiek.
|
|
|
Arteari buruz hitz egitea, berriz, denek maite zuten. Andreasek bere diseinuak erakusten zizkien eta
|
horiei buruz
hitz egiten zuten tea edaten zuten bitartean.
|
|
|
Oso erne entzuten zituzten beti nire hitzak gai
|
horiei buruz
hitz egiten nienean, baina batez ere beltzak erosteaz ari nintzenean; izan ere, garai hartan merkataritza mota hura ez baitzen oso ezaguna, eta ezagutzen zen neurrian, assiento bidez, edo Espainiako eta Portugalgo erregeek ematen zuten baimenen bidez egiten zen, eta salerosketa jende aurrean egin behar zen beti, horregatik oso beltz gutxi erosten ziren, eta erosten zirenak oso garestiak ziren....
|
|
2013
|
|
|
Esan dizudan bezala, porrot egiten duten iraultzen kontu hori aipatu zidala bakarrik dut gogoan, erantzun nion, eta isildu egin nintzen berriro. Marenek 16 urte bakarrik zituen eta, aitaren bila gindoazenez, hari zegokiola iruditu zitzaidan gai
|
horietaz
hitz egitea.
|
|
|
1995eko apirileko auto batean Baltasar Garzonek azaldu zuenez, berak hasieran GAL zuria deitzen ziona Donostiako Londres hotelean sortu zen, 1983ko irailaren 24an. Gerora ere, data
|
horiei buruz
hitz egin zuen Garzonek, GALen sorrera leporatu zienean orduko Bizkaiko gobernadore zibil Julian Sancristobal, Bizkaiko PSEko buru Garcia Danborenea, Bilboko poliziaburu Francisco Alvarez eta Informazio brigadako buru Miguel Planchuelori.
|
|
2014
|
|
|
Hein batean, lotsa ematen zidalako, baina, batik bat, Elenarekin ez nuelako, ez delako? gauza
|
horietaz
hitz egiten. Joseanengana jo nuen, beraz:
|
|
|
–Ganuzaren deia jasotakoan, larrialdietakoek gure patruila bat bidali zuten klubera. Patruilari
|
horiekin
hitz egin dut. Klubera iritsi zirenean, Guardia Zibila topatu zuten bertan.
|
|
|
–Jaun-andreok, mesedez, erran zuen kontseilariak?. Ez gaude hemen pertsona
|
horiei buruz
hitz egiteko, biztanleak informatzeko eta lasaitzeko baizik, bere oharrak kontsultatu zituen?. Ea ongi ulertu dudan.
|
|
2015
|
|
|
Inork ez zuen galdetu zergatik zegoen preso. Bazirudien ez zegoela galdetu beharrik, denek zekitelako, edo gauza
|
horietaz
hitz egitea sobran dagoelako, edo itsusia delako, edo auskalo zergatik. Kontuak kontu, esan gabe ulertzen zuten denek Aioraren aita ETAkoa zela, edo ETAren ingurukoa, edo dena delakoa.
|
|
|
Andoni Barrutia umezurtza zen, hamabi urte zituen eta apenas egiten zuen ingelesez. Peter Burra lagunak Britteni faxismoaren biktima ziren ume errefuxiatu
|
horiei buruz
hitz egin zionean, Berkshire-ko errefuxiatuen esparru batean zegoen Andoni gizajoa, ozta-ozta bizirauten. Urtebete zeraman linbo hartan, Bizkaia eroriz geroztik ez baitzuen nora itzuli.
|
|
|
Hau ez zen apaizgaia Jon Baltza bezala, baina bai kristautasuna oso barruan zeramana, familiatik gainera, hiru osaba behintzat jesuita baitzituen, tartean Antonio Zavala gure ahozko literaturaren biltzailerik handiena. Tolosako kristau progreen aldean, Juan Luisek ikuspegi tradizionalistagoa zuen, gai
|
horietaz
hitz egiten ez bazuen ere, eta ez dakit ez ote zuen Escrivá de Balaguertarren eskuetan bukatu. Hala ere, izugarri alaia eta atsegina zen beti, eta gutxik bezalako umorea eta asmamena zeuzkan, gaur egun Madrilgo irrati-kate batean ustiatzen dituenak.
|
|
|
Joan zedila Hansekin hitz egitera, eta berarekin behar bezain luze eta zabal mintzatzeko aholkatu nion. Gauza
|
horiek
hitz egindakoan bakarrik geratzen direla eta argi. Ezetz erantzun zidan, ordea, ez zeukala Hans sekula gehiago ikusteko asmorik, gutun bat igorri ziola jada, eta hori esatearekin batera alde egin zuen nire ondotik bazterren batera, berriro ere Hansen oroitzapena lasaitzera, seguru asko.
|
|
2016
|
|
|
-Begira, hauxe egingo dinagu, maittea. Hire aita eta hire ama kaskagogor
|
horiekin
hitz egingo dinat, eta nirekin egun batzuk pasatzera gonbidatuko haut. Gabonak gainean ditinagu, eta primeran pasatuko dinagu biok elkarrekin. Badakin zer egin behar dunan?
|
|
|
«Hara, Oier, lehen Kapelu eta orain beste alproja puta hau. Ez daukat
|
horietaz
hitz egiteko gogorik. Iragana dira; ahantz ditzagun, bale?».
|
|
|
Gero, hamasei urte ingururekin, kolpetik haiek gustatzeari utzi eta, aurrerantzean, «brogn» guztiak baino nahiago zituen Lindt txokolatinak edo beste edozein markatakoak (mingotsak, baina, mingotsak bakarrik!). Horrela, sagarrei «i pum» deitzen zien, pikuei «i figh», albarikokeei «il mugnagh», mertxikei «il pèrsagh»; dialektoa baino ez zegoen gauza
|
horietaz
hitz egiteko. Arbolak eta frutak aipatzean, hitz dialektalak bakarrik uzten zion ezpainak kizkurtzen, bihotzak iradokitzen zion erdi samurtasunezko eta erdi erdeinuzko keinuaz.
|
|
|
–Badakit zaila dela gauza
|
horietaz
hitz egitea, hasi zen Asiain?. Nahi baduzu...
|
|
2017
|
|
|
Kapitulu honetan eta hurrengoetan, gertakari
|
horiei buruz
hitz egingo dut, batez ere Europari dagokionez, arrazoibide hauek erabiliz:
|
|
|
–1960 inguruan, Oxfordeko Unibertsitatean, filosofia, politika, historia eta halako ikasketak ziren garrantzitsuenak.
|
Horiek
hitz egiten zuten gizarteari buruz, horiek ziren enbaxadoreak, horiek ziren garrantzitsuak gizartea ulertzeko. Zientzietakoek irabazi dute orain espazio hori, eta gainera, badirudi, zientzietakoak direnez, guztiaz hitz egin dezaketela.
|
|
|
Eta, makurragoa dena: ezin duzu fantasia
|
horietaz
hitz egin. Batez ere bortxatua izan bazara.
|
|
2018
|
|
|
Agnetarekin arazo
|
horietaz
hitz egiteak lagundu egiten diola konturatu da Karlos. Benetan ulertzen duen daniar bakarretakoa dela pentsatzen du tarteka.
|
|
|
Sendagilea izan nahi zuen eta kristorena zekien botanikari buruz. Hala ere, bazekien lagunekin ezin zuela gai
|
horiei buruz
hitz egin. Saskibaloia zen bi mutilak elkartzen zituen gaietako bat.
|
|
|
A, ez, ez, ez da horrelakoa. Psikiatrikoan galarazita geneukan kontu
|
horietaz
hitz egitea. Dena dela, lotsa ematen dio horretaz hitz egiteak.
|
|
|
Sendagilea izan nahi zuen eta kristorena zekien botanikari buruz. Hala ere, bazekien lagunekin ezin zuela gai
|
horiei buruz
hitz egin. Saskibaloia zen bi mutilak elkartzen zituen gaietako bat.
|
|
2019
|
|
|
Ni ez nintzen idazlea. Ismaelentzat nik ez nuen munduko gai potolo ziren
|
horiei buruz
hitz egiten. Ez dago gaizki, esaten zidan nobioak ginenean, nire ipuinak irakurtzen zituenean.
|
|
|
Bost liburu baino ez zeudenean, etena egin dugu, bost
|
horiez
hitz egiteko. Nik ezer esan aurretik ere, bi epaimahaikidek goraipatu dute euskal poeta gazteak bere liburuan darabilen ahotsa, bilaketa poetikoa eta Miguel Hernandezekiko paralelotasunak azpimarratuz, esaterako.
|
|
|
Ez diot sekula galdetu bere ekintzengatik, etxean ez da eta gauza
|
horiez
hitz egiten. Horretarako daude elkarte gastronomikoetako afariak eta burkide ohiak.
|
|
|
Baina Lisboako Setioaren Historia horretako azken orrian aurki dezake Raimundo Silvak abertzaletasun bizkor baten adierazpen sutsua, segurutik bereganatuko duena, baldin eta bizitza monotono eta arruntak ez badu berea epeldu, orain dardaraz hasiko da, bai, baina heroien arimatik datorren hats paregabeak hartaraturik, ikusi bestela zer idatzi zuen historialariak, Gazteluaren goi aldean musulmanen ilgora jaitsi zen azkeneko aldiz, behin betiko, hiri kristau berriaren bataio santua munduari iragartzen zion gurutzearen ondoan, argiak musukatua, haize leunak kulunkatua, garaipenaren harrotasunak irabazle hedatua, eguratsa urdinean Afonso Henriquesen ikurra eraiki zen, poliki-poliki, hots, Portugaleko armarria, Portugaleko quinak, alegia, kaka zaharra, eta inork ez dezala uste zuzentzaileak iraina ikur nazionalari egiten dionik, lasaitua, lasaitu zilegia baizik ez da, zeren, imajinazioaren oker inozoengatik arrazoirik gabe agiraka egin dioten horrek, bereak ez diren beste oker batzuk hantxe geldi daitezela onartu beharko baitu, orain gogoak agintzen diona izanik, eta justizia guztiarekin, paperaren ertzetara deleatur suminen uholde bat botatzea, baina badakigu ez duela egingo, honelako zuzenketa batek egilea irainduko lukeelako, Zapataria oinbularraz hitz egitearekin konforma dadila, horretarako ordaintzen diote-eta, horiexek izan ziren Apelesen hitz pazientzia gabeak, hitz behin betikoak. Alabaina, oker hau ez da habailena bezalakoa, agian bai eta agian ez arteko huskeria baizik ez, izan ere zer inporta digu, gaur egun, balear edo baleariko deitzen ote zieten, baina inolaz ere onartu beharko ez litzatekeena da Afonso Lehenaren garaian quina
|
horiei buruz
hitz egitea, quina horiek ez baitzuten toki bat izan banderan bere seme Sancho errege izan zen arte, eta orduan ere auskalo nola ezarririk, gurutzatuak edo erdian, edo quina bat hor eta gainerakoak bakoitza bere zokoan, edo zelai guztia betez, azken hau delarik, aditu serioenen arabera, hipotesirik zentzuzkoena. Oker larria, baina ez bakarra, denetako eta betiko Lisboako Setioaren Historia horren azken orria orbanduko duena, gainerakoan tuba burrunbariz, danborren hotsez oparo hornitua, hainbeste liluramendu erretorikoz hornitua, soldadu-osteak paradan formatuak, horrelaxe irudikatzen ditugu, infanteak eta zaldunak oina lurrean, ikur nazkagarriaren jaitsierari eta ikur kristauaren zein lusitanoaren eraikitzeari begira, ahots bakarraz oihu egiten dutela Gora Portugal, ezpatarekin ezkutuen kontra danbatekoak emanez, algara militar kementsuaz, eta ondoren erregearen aurreko desfilea, erregea bere oinekin zanpatzen ari da, mendekatzaile, mairuen odolaz gain, musulmanen ilgora, eta hau da bigarren okerra, burugabekeriarik gorena, bandera hori ez baitzen sekula Lisboako hormen gainean jaso, zeren, historialariak jakin beharko lukeen bezala, banderan ilgora jartzearena otomanoen inperioaren asmazioa izan baitzen, bi edo hiru mende geroago.
|
|
2021
|
|
|
Berrogeita hamar gizon, emakume, gazte eta haur inguru neuzkan ezkerreko taldean, hogeita hamar bat zahar eta eri eskuinekoan. Azken
|
horiei
hitz egin nien orduan, lau zaharrenak zein ziren ezagutzeko.
|
|
|
Banekien arazoak genituela, baina prest nengoen arazo
|
horiei buruz
hitz egiteko. Konpondu genitzakeela pentsatzen nuen eta konpondu egingo genituela.
|
|
|
Austriaren anexioaren berri eman ziguten goizeko egunkariek; Hélène bila etorri zitzaidanean tailerreko irteerara, ez nintzen beste ezertaz berba egiteko gauza izan. Ez nuen gustuko, ordea, berarekin gauza
|
horietaz
hitz egitea; une haietan arrotza iruditzen zitzaidan Hélène. Zera erantsi zuen, apur bat gogaituta:
|
|
2023
|
|
|
Kotterentzat ezagunak ziren aipatu zituzten lekuetako hainbat, ondo ezagutu ere! Baina elezaharretako txoko
|
horiei buruz
hitz egiteak bihotzean zirrara eragin zion. Aspaldian ahaztu zituen marinel garaietako abenturak, haurrei kontaturiko ipuin erdi asmatuetan izan ezean, edo halaxe uste zuen behintzat.
|
|
|
Badauzkagulako, andre eta gizonok, kabitu ezinezko penak. Eta itsasoan behera eta behera egiten dugu herrestan garamatzatenean eta ezin dugunean
|
horietaz
hitz egin; zaharrak direlako penok, mundua zaharra den lez. Hain atzetik datoz, ezen oraindik ez zegoen haiek eraikitzeko hitzik, beste ezer josteko berbarik ere ez zegoelako oraindino.
|
|
|
Hemengoek asko ikusi eta jasan dute, bortxakeria konstante bat da beren bizitzan. Horregatik ez dute kontu
|
horietaz
hitz egiten.
|
|
|
" Nik uste dut euskaldunak lotsatu egiten garela gauza
|
horietaz
hitz egiten, arrakastaz eta... Kontzeptu arraro bat da guretzat, gurea izango ez balitz bezala hartzen dugu beti, eta nik ere sentitzen dut hori.
|