|
2011
|
|
|
gure egoera soziolinguistikoaz hitz egin ahal izateko diglosiaren jatorrizko esanahi teorikotik kanpo aritu bagenu, beste termino berri bat asmatu genuke euskararen kasurako? c) Are gehiago, hizkuntzen hizkuntza guztien, lexiko zati baten gaurko esanahia kasu askotan nabarmen aldendu da jatorrizko esanahitik, kontzeptu
|
horiek
herritarrak, jasoak edo zientifikoa izan. zergatik errefusatu, beraz, hain hedatuta dagoen diglosiaren oraingo adiera berri hori. Noren eta zeren izenean saiatu genuke orden berri bat ezartzen semantikaren legeetan?
|
|
2015
|
|
|
Zenbaki horiek adierazten duten errealitatea irudikatuz, pentsa daiteke duela 30 urte, udalerri
|
horietako
herritar gehienentzat euskara hizkuntza bazterrekoa edo arrotza izango zela, euren egunerokotasunetik oso urrutikoa; udalerri euskaldunagoetatik etorritako familia gutxi horien hizkuntza batzuetan, ghetto euskaltzalearen hizkuntza kasurik onenean, norbere esperientziarekin batere zerikusirik ez zuen hizkuntza edonola ere. Gaur egun, ordea, nahiz eta udalerri horietako egunerokotasunean gaztelaniaren nagusitasuna oraindik ukaezina eta ia erabatekoa izan, euskara ez da jada hain errealitate urrunekoa biztanle gehienentzat.
|
|
|
Hona hemen hori argi uzten duten bi datu: batetik, eta gaitasunari dagokionez, udalerri
|
horietako
herritarren laurdenak baino gehiago (%27, 7) ez dira euskaldunak. Gaitasunari buruz, gainera, zentsuek horren inguruko informaziorik jasotzen ez duten arren, argi dago udalerri euskaldunetan euskaldunak %72 diren bitartean, udalerri horietan bertan gaztelaniaz hitz egiteko gai direnak dezente gehiago izango direla, %90 baino gehiago inolako zalantzarik gabe.
|
|
|
Guztion zeregina da eremu horietaz hausnartzea, hizkuntzaren berreskurapenean lurralde horiek duten ezinbesteko paperaz jabetzea eta horietan eragin beharra lehentasun bihurtzea: udalerri
|
horietako
herritar zein kanpoko, agintari zein herritar xume, euskaltzale boluntario zein teknikari.
|
|
|
— Arnasguneen funtzioa, garrantzia eta balioa azpimarratzea eta beren garapen iraunkorra bermatzeko premia jendarteratzea; batez ere arnasgune
|
horietako
herritarren artean, baina baita gainerako euskal herritarren artean ere, horretarako, komunikazioedota informazio dinamikak bultzatuz.
|
|
2016
|
|
|
boterea. Hizkuntza menperakuntza tresna indartsu bat da, ez beste hizkuntza bateko hiztunari inposatzen zaiolako bakarrik, eta hiztun minorizatuak sortzen dituelako bakarrik, eta hiztun
|
horiek
herritar eta hiritar gisa ere subordinatu egiten dituelako. Hizkuntza menekoak sortzeko makina bat izan da leku askotan, eta izaten jarraitzen du.
|
|
2019
|
|
|
...zi dituzte. garrantzitsutzat jotzen dut berauek ongi definitu eta ezaugarritzea, batez ere, joandako garaien inguruko ikuspegi" nostalgikoak" ekiditeko. esate baterako, XIX. mendearen hasierako arnasguneetako herritar gehienak euskaldun elebakarrak ziren (euskal herrian, baina baita herrialde katalanetan, galizian, Bretainian, Irlandan edo galesen); duela hirurogei urte, ordea, arnasgune
|
horietako
herritar gehienak euskal elebidunak ziren (euskaraz hobeto moldatzen zirenak; batzuk erdaraz egiteko zailtasunekin), eta gaur egun, aldiz, egoerarik onena aurkez dezaketen arnasguneetan ere, herritar guztiak euskal elebidunak dira eta batzu batzuk (gazteen artean, batez ere) euskal eleaniztunak, alegia, ondoen euskaraz moldatzen direnak, baina gaztelania edo frantsesetik aparte beste hizkuntzaren... Neronek, honako hauek nabarmenduko nituzke:
|