|
2007
|
|
|
Korronte termikoen menpe bizi ez diren hegaztiek arrano arrantzalea dugu
|
horietako
bat ez dute planeatzaileek bezainbeste arazo ur masa handiak zeharkatzeko. Erraztasun bera dute itsasoaren edo lurraren gainetik hegan egiteko.
|
|
|
Izan ere, onddo horiek espora bidez ugaltzen dira. Perretxiko bakoitzak milioika espora askatzen ditu; eta
|
horietako
bat kondizio egokiak dituen eremu batera iristen bada, mizelio primario bat osatzen du, onddoaren gorputz begetatiboa, alegia.
|
|
|
II. Mundu Gerran, Wernher von Braun zientzialari gazteak, beste hainbat zientzialarirekin batera, V2 misila sortu zuen, Alemaniak Londres bonbardatzeko erabili zuen
|
horietako
bat. Herrialde guztien inbidia sortu zuen horrek.
|
|
|
Igor Leturiaren esanean zenbat eta hitz gehiago erabili, orduan eta zehatzagoa izango da bilaketa, eta, beraz, euskarazkoak ez diren emaitza gutxiago agertuko dira. Dena den, euskarazko zenbait emaitza ere ez ditu erakutsiko, hitz
|
horietakoren
bat edo batzuk ez direlako agertzen horietan.
|
|
|
Eta, 2016rako jarritako helburuetara iritsi ahal izateko, beste hainbat ekimen gauzatzen ari da Bizkaiko Foru Aldundia.
|
Horietako
bat da bolumen handiko hondakinez arduratuko den Berziklatu sozietatea.
|
|
|
Zenbat eta gehiago berotu, orduan eta azkarrago mugitzen dira pilotak. Hala, tenperaturak pilotatxo
|
horien
batez besteko abiadura adierazten du.
|
|
|
Dena dela, energia iturri horrek aski ezagunak diren hainbat arazo ere sortzen ditu, hala nola erreketako ur emaria gutxitzea, erreken fluxu naturala eta ekosistema erabat aldatzea, itsasora materia organiko gutxiago joaten uztea eta arrainen migrazioak oztopatzea, besteak beste. Badira, ordea, hain ezagunak ez diren bestelako ondorioak ere, eta
|
horietako
bat zentral hidroelektrikoetara ura eramaten duten ubideetan animaliak itotzea da. Euskal Herrian zentral hidroelektriko ugari dago, eta ura daramaten ehunka kilometro ubide ditugu.
|
|
|
Horiek astean behin begiratzen genituen, horietan gertatzen zena zehatzago ezagutzeko. Hiru
|
horietako
bat Ugazko ubidea zen, Bederango errekari ura kentzen diona, estua eta motz samarra, 2,7 km ingurukoa. Besteak, berriz, Zumarrestako zentralera ura daramaten Asura eta Ollingo ubideak ziren, guztira 8,35 km luze zirenak.
|
|
|
Esterolak elikagaien gantzetako konposatu talde bat dira.
|
Horietako
bat, animalia jatorriko elikagaietan, kolesterola da. Kolesterolak hainbat funtzio fisiologiko garrantzitsu ditu, baina, aldi berean, kolesterol gehiegi izatea kaltegarria da osasunerako.
|
|
|
Duela 40 urte baino gehiago jakin genuen kolesterola erraz oxidatzen dela, eta, harrezkero, kolesterolaren 70 oxido baino gehiago identifikatu dituzte;
|
horietatik
batez ere 8 agertzen dira elikagaietan, eta organismoak horien% 10 xurga dezake.
|
|
|
Gero eta bioerregai fabrika gehiago sortzen ari dira, eta gero eta nekazari gehiago ari da bioerregaietarako haziak ereiten. Accionak eta Repsol YPFk, adibidez, 2010erako 6 bioerregai fabrika egiteko asmoa dute,
|
horietako
bat Bilbon, eta guztira milioi bat tona biodiesel ekoitziko dituzte.
|
|
|
Jandako elikagaietan eta edarietan bertan dauden hainbat mikroorganismok eragiten dituzte kalte horiek gehienetan. Salmonella bakterioa da, hain zuzen ere,
|
horietako
bat; beharbada ezagunenetarikoa, gainera. EHUn bakterio hori detektatzeko metodo azkarragoak garatzen dihardute:
|
|
|
Hainbat gaitz larri zuzenean sexuarekin lotuta daude, sexu kromosomekin, hain zuzen ere. Seme alabak gaitz
|
horietakoren
batekin jaiotzeko arriskua izanez gero, haurraren sexua aukera daiteke; hobeto esan, gaitza garatuko ez duen sexuko haurra izatea aukera daiteke.
|
|
|
Emakumeak bi X kromosoma ditu genoman (XX sexu kromosoma parea du), eta
|
horietako
batek gaixotasuna eragiten duen gene bat badu, besteak konpentsatu egiten du, nolabait esatearren. Hau da, gene akastunaren ordez beste kromosomakoa erabiltzen du, eta, ondorioz, emakumeak ez du gaixotasuna garatzen.
|
|
|
Emakumea ugaltzen denean, baina, jaioko den haurrak amarengandik jasoko du X kromosoma: haurra sortuko duen obuluak bi X kromosoma
|
horietako
bat izango du, eta gaixotasunaren genea duena edo bestea izan liteke.
|
|
|
Horretarako, PCa bitartekotzat erabiliko lukeen urrutiko kontrol bihurtu nahi dute. Hau da, mahai gaineko ordenagailuan, telebista, musika ekipoa eta DVDa, adibidez, kontrolatuko dituen software bat egongo da, eta PDAk ordenagailuari bidaliko dizkio aginduak
|
horietako
bat erabili nahi denean.
|
|
|
Baina kontuan izan behar da beste parametro batzuk ere garrantzitsuak direla.
|
Horietako
bat karbono metaketa da. Batetik, biomasa neurtzeko modu bat da, biomasaren pisu lehorraren erdia karbonoa baita.
|
|
2008
|
|
|
Horrelakorik gertatu ote den ikusteko, biltegiratzeko plataformen azpian infiltrazioak kontrolatzeko sarea eraiki dute. Marta Arroyok galeria
|
horietako
batera eraman gaitu, eta iragazitako ura jasoko zuketen hodiak eta ontzia erakutsi dizkigu.
|
|
|
|
Horien arteko
bat erraltegrabir farmakoa da, eta 2008ko martxotik salgai dago Espainian. Farmako hori integrasen jarduera inhibitzen dutenen familiako lehenengoa da; integrasak inhibituz, GIBaren material genetikoa giza zeluletan barneratzea eragozten du.
|
|
|
Lerro bakoitzak halako energia tarte batean egiten du lan. Beraz, aldez aurretik, norberak ikertu nahi duen esperimentua energia tarte
|
horietako
batean egiterik badagoen edo ez jakin behar da. Urrearen kasuan 5d elektroiaren trantsizioa aztertu nahi genuen, eta hori Japonian posible zela ikusi genuen; azpimarratu du Eider Goikolea kimikariak optika guztia egokitu, eta esperimentuak egiten hasi ginen. Kostata, baina urre atomoaren 5d elektroia magnetikoa zela behatu zuten EHUko ikertzaileek.
|
|
|
Hain zuzen, landare
|
horietako
batekin egindako lan oso berezi batek jaso du Elikadura saria. Saridunek entzumenak jakien pertzepzioan duen eragina aztertu dute. Zehazki, patata frijituak jatean jasotzen ditugun soinu seinaleak elektronikoki aldatuz gero, patata bera kirrikatsuagotzat, eta, beraz, freskoagotzat, edo zaharragotzat hartzen dugula ondorioztatu dute.
|
|
|
Gaur egun, asko dira ingeniaritza modernoak lortu dituen eraikuntza miresgarriak, eta asko dira ingeniaritzaren mirariei buruzko zerrendak. Web Urbanist web guneak arkitektura eta ingeniaritzaren mirarien zerrendak egiten ditu;
|
horietako
bat da Ingeniaritza Modernoaren Zazpi Mirarien zerrenda. Artikulu honetan, zazpi mirari horien xehetasunak argituko ditugu.
|
|
|
Ni sintaxiaren mundutik nator, hizkuntzalari aspergarri
|
horietako
bat naiz, eta hauek aztertzen ditut, besteak beste: zuhaitzak, hitzen arteko loturak eta esaldi aktiboen eta pasiboen arteko desberdintasuna.
|
|
|
Kasu askotan, umekia babesten duten mekanismoetan arazoren bat gertatzen delako izaten da. Zenbait babes mekanismo haurdunaldian nola garatzen diren aztertzea izan du lan honek helburu, eta
|
horietakoren
bat berezko abortuak iragartzeko markatzaile gisa erabil daitekeen ikustea.
|
|
|
Biltzar nagusiaz gainera, hainbat workshop egin dira, ikerketa arlo jakinetako tailer praktikoak.
|
Horietako
batean, Building and Using Comparable Corpora workshop ean, Corpus konparagarrietatik abiatuta terminologia elebiduna erauzteko teknikak garatzeko egiten ari garen ikerketa lanaren eta esperimentuen berri eman dute Xabier Saralegi eta Iñaki San Vicentek.
|
|
|
Esperimentuan haritxoa zena luma gorakorrak dira Lurrean, hau da, mantu solidoa zeharkatzen duten zutabe likidoak. Zutabe
|
horietako
baten gainean dagoen litosfera zatiak sumendi jarduera handia izan ohi du, eta horri deritzo puntu bero. Esperimentuan bezala, Lurrean ere luze samar irauten dute luma gorakorrek.
|
|
|
Japonian duela 13 mende eraikitzen dira lorategiak, eta bizitasuna eta lasaitasuna iradokitzeko sortzen dituzte.
|
Horietako
bat zen Saijo ji izeneko tenplua, eta beste tenpluen aldean ez zuen inongo berezitasunik. Nara periodoan (710) eraiki zuten, eta mendeetan zehar monje batzuek zaindu zuten, baita gerra edo liskar garaietan ere.
|
|
|
Horietatik gutxi gorabehera ehun neurriz kanpo ugaritu dira, eta arriskuan jartzen dute hartzen duten habitata. Cortaderia selloana
|
horietako
bat da, arriskutsuenetako bat zenbait lekutan.
|
|
|
Inpaktu hori gutxitzeko ez dago giltza bakar bat, hainbat alderdi zaindu behar dira.
|
Horietako
bat motorra da, noski. Auto gehienek gasolina edo diesela erretzen duten motorrak dituzte.
|
|
|
Konpresioak ez ezik, GIF formatuaren beste ezaugarri batzuek ere bereizten dute formatu hau beste formatu grafiko batzuetatik.
|
Horietako
bat gardentasunak definitzeko aukera da. Pixel bakoitzean gardena den ala ez zehatz daiteke; pixel gardenetan, GIF irudia dagoen dokumentuaren, web gunearen, hondoko kolorea ikusiko da, edo beste irudi batena.
|
|
|
Hain zuzen, hori zen hasieratik ISSren helburuetako bat, zientzia esperimentuak egiteko laborategi egonkor bat izatea, espazioko kondizioak aprobetxatuz Lurrean ezinezkoak diren probak egiteko. Mikrograbitatea da kondizio
|
horietako
bat: ISSn grabitatearen indarra itsas mailan dagoenaren% 88 da.
|
|
|
|
Horietako
bat, adibidez, eskifaiaren bizilekua izateko diseinatutako modulua da. Estatu Batuek egin zuten, autobus baten neurria du, eta, han, dutxatzeko, janaria prestatzeko eta atseden hartzeko aukera izango zuten astronautek.
|
|
|
Hautespena era askotara egin daiteke, eta, normalean, era bat baino gehiago erabiltzen dira batera.
|
Horietako
bat hautespen elitista da; alegia, belaunaldi bakoitzeko onenak hautatzea da. Beste modu bat gaitasunaren araberakoa da:
|
|
2009
|
|
|
Izan dute, hala ere, diru trukerik eskatu ez dien jaberik ere. David Elexgaray izan da
|
horietako
bat. Berak pare bat lur-zati utzi dizkio Urdaibai Fundazioari.
|
|
|
|
Horietako
bat Dolichopteryx longipes arraina da; hari buruz esaten zen lau begi zituela. Baina, harrapatu zutenean, haren begien berezitasunaz ohartu ziren ikertzaileak.
|
|
|
Azken urteetan laugarren dimentsio bat gehitzea lortu dute adituek, diskoetan idazteko polarizazioak edo uhin luzerak eskaintzen dituzten aukerez baliatuz. Ez zuten lortzen, baina, bi
|
horiek
batera erabiltzea disko berean, eta bost dimentsioetara iristea. Horixe lortu dute Australiako ikertzaileek urrezko nanopartikulekin.
|
|
|
Europan, 40 enpresatan baino ez dituzte birziklatzen pilak eta bateriak, Europako Bateria Eramangarrien Elkartearen (EPBA) arabera.
|
Horietako
bat Erandion dago: Recypilas.
|
|
|
Inguru horietan lanbide horrek indar handia du oraindik ere azpimarratu du Aldezabalek. Datuen arabera, ordea, gero eta abeltzain eta artzain gutxiago daude oro har, eta
|
horien
batez besteko adina handi samarra da, etorkizunean lanbideari eutsi ahal izateko.
|
|
|
Bestetik, sasizientziak daude: astrologia da
|
horietako
bat; ez da bakarra, baina jarraitzaile asko ditu. Zientzia eta teknologiaren aurkakoak dira muturreko jarrera ekologista zenbait ere; hortaz, genoma eraldatuko hazi edo bizidunekin ikertzearen aurkako jarrerek ez dute zentzurik, eta aurreiritzi zein sineskerietan oinarrituta daude.
|
|
|
Durrellek liburu asko idatzi zituen zoologikorako lana aitzakia hartuta.
|
Horietako
bat da Catch Me a Colobus izenekoa (Atrápame ese mono). Zoologikoan bertan gertatutakoak kontatzen ditu, eta, horrekin batera, animalien bila egindako bidaia batzuetan gertatutakoak ere bai.
|
|
|
Baina badira dinamika naturalak aprobetxatzen dituzten geoingeniaritza proiektuak ere.
|
Horietako
bat da ozeanoak burdinez ongarritzea proposatu duen proiektua. Horrek fitoplankton kopurua handituko luke, eta fitoplanktonak CO 2 a xurgatuko luke.
|
|
|
Eta, are gehiago: pentsa zer gerta daitekeen proiektu
|
horietako
batek huts egin eguzki izpiak blokeatzeko panelak hondatzen badira, adibidez, eta bat batean tenperatura igotzen bada. Izan ere, geoingeniaritza proiektuak martxan jarri aurretik baino berotegi gas gehiago egongo lirateke atmosferan, eta horrek, noski, tenperaturaren igoera handiagoa eragingo luke.
|
|
|
Botika hori bi enantiomeroren nahaste banaezin gisa ematen zitzaien haurdun zeuden emakumeei 50eko hamarkadan, egoera horrek sortzen zizkien zorabioak eta goragaleak arintzeko. Botika haren ondorioz, zenbait haur sortzetiko malformazioekin jaio ziren, eta gerora jakin zuten bi enantiomero
|
horietako
bat zela fenomeno horren erantzule azaldu du Palomok; guk enantiomero bakarra modu erraz eta praktiko batean eskuratzeko metodologia garatzen dihardugu.
|
|
|
Beste batzuek, hala ere, uko egiten diete transgenikoei, eta arrazoi sendoak dituzte horretarako.
|
Horietako
bat da Jon Harluxet, nekazaritza ekologikoa egiten duen duzunariztarra (Nafarroa Beherea).
|
|
|
Alde horretatik nahiko baikor agertzen bada ere, baditu kezka gehiago transgenikoekin lotuta.
|
Horietako
bat erleen gainbehera da. Erleak desagertzen ari dira mundu osoan, eta Bt artoak zerikusia duela susmatzen dute Harluxetek eta beste hainbatek, tartean, biologo eta nekazaritza ingeniari batzuek.
|
|
|
Euskal Herriko baso oso gutxitan aurki daiteke egur hila. Artikutza da
|
horietako
bat. O.
|
|
|
Arrazoi erlijiosoak alde batera utzita, Paul Rozin psikologoak kulturaren eragina garbi erakusten duten zenbait elikagairen kasuak aztertu eta azaldu ditu.
|
Horietako
bat azukrea da. Azukreak zapore gozoa du, eta horrek erakargarri egiten du.
|
|
|
K. A.: Bazituen, ordea, defendatzaileak; Huxley izan zen
|
horietako
bat Ingalaterran, Darwinen bulldoga deitzen zioten. Alemanian, berriz, Ernst Haeckelen eragina itzelezkoa izan zen.
|
|
2010
|
|
|
Portaera bat da egoera jakin baten aurrean modu batean jokatzea. jakin batetik askatzen ari den norbaitek ikasitako egoera
|
horietako
batean aurkitzen badu bere burua, ikasitako portaera izateko joera izango du. Prozesu mental horiek oso konplexuak dira, eta berriz kontsumitzen hasten direnen %80 tarteka sentitzen duten irrika horrengatik hasten dira, azaldu du Calladok.
|
|
|
Arrakasta handiko liburu pare bat ere idatzi ditu matematikaren dibulgaziorako.
|
Horietariko
bat Simetría liburua dugu (Symmetry). Du Sautoyren ikerketa arloa talde teoria izenekoa da, eta taldeak dira, hain zuzen, simetria neurtzeko matematikak erabiltzen duen tresna.
|
|
|
Zutabe horretako artikuluen bilduma eginda, 15 liburu argitaratu zituen. Hemen gomendatzen duguna
|
horietariko
bat da, Matemáticas para divertirse (Entertaining Mathematical Puzzles). Matematikarekin lotutako igarkizun sorta bat proposatzen digu Gardnerrek bere liburuan.
|
|
|
Horrela egiaztatu dute kinberliten% 80 zutabeak sortu ziren eremuan azaleratu zirela. Mapan ikusten den bezala, Afrikan diamantetan aberatsa dago eremu
|
horietako
bat.
|
|
|
Hori dela eta, W 3 C k edo World Wide Web Consortium ek aukera horietako batzuentzako protokoloak estandarizatu nahi ditu, gailu orotan funtzionatuko duten web aplikazioetan aukera horiek erabili ahal izateko. Aurreko zenbakian aukera berri
|
horietako
bati buruz hitz egin genizuen, geokokapenari buruz alegia, eta hemen beste bati buruz arituko gatzaizkizue: atzipen multimodalaz, edo web zerbitzuak teklatua eta sagua ez diren beste interfaze batzuen bidez erabiltzeaz.
|
|
|
Hala ere, nabigatzaile batzuek jada inplementatua dute geokokapeneko APIa (Firefox 3.5 edo berriagoa, Google Chrome 5.0 edo berriagoa, iPhone 3.0 edo berriagoa eta Android 2.0 edo berriagoa).
|
Horietako
bat baduzu, jada erabili edo probatu ditzakezu geokokapena erabiltzen duten hainbat web zerbitzu edo demo, adibidez http://diveintohtml5.org/geolocation.html (Google Maps en erakusten dizu non zauden), http://www.beowulfe.com/oil/ (BP ren petrolio isuriaren orbana mapa batean kokatzen du zu zauden tokian zentratuta, bizi zaren lurraldearen tamainarekin konpara dezazun) edo http://www.html5rocks.c...
|
|
|
Ikerketa horretatik ondorioztatzen dena da euskaldunak gainerako Europako herrietatik ezberdintzen direla, Europatik isolatuta bizi izan diren herriak ezberdintzen diren bezala. Alegia, Europa taldetan banatzen da, eta talde
|
horietako
bat euskal herritarrak dira, gehitu du Rodríguez Ezpeletak.
|
|
|
Bestalde, bilatu nahi dugun hitzak esanahi bat baino gehiago baditu, guri
|
horietako
batekin lotutako emaitzak soilik interesatuko zaizkigu normalean. Horiek bakarrik itzultzea oso lagungarria da, edo gutxienez emaitzak esanahi ezberdinen arabera taldekatuta agertzea.
|
|
|
Bilboko itsasadarrean, gaur egun zamaleku gutxiren arrastoak geratzen dira.
|
Horietako
bat da Orkonerakoa (Ingelesen zubia). Arg.:
|
|
|
Azaltzen duenez, erlijio asko daude, bakoitza bere mitoekin, bere ideiekin, eta batzuk besteekiko kontrajarriak diren gauzekin, eta, talde bakoitzaren barruan, iraunarazi eta transmititu egiten dituzte. Pertsona asko talde
|
horietakoren
batean dagoela aitortzen du Mosterínek, baina ez du onartzen espeziearen berezitasuna denik: 13a adur txarrekoa dela uste duen jende asko dago, baina beste askok ez dute hori uste.
|
|
|
Laborategian, bederatzi enbrioi haietatik hiru onenak aukeratu ditu Mandiolak, eta, kirofanoan, emakumeari transferitu dizkiote. Orain
|
horietakoren
bat itsatsiko den esperantzan zain egotea besterik ez da gelditzen.
|
|
|
Oso ezegonkorrak direnak, naturan ez dira inoiz egon edo desagertu egin dira; eta talde horietan daude aurki ditzakezun elementu berriak. Beraz,
|
horietako
bat harrapatu nahi baduzu, sortu egin duzu, eta prest egon duzu, gehienez mikrosegundo batez existituko baita.
|
|
|
Eta posibilitate bakoitzean unibertso bat egon daiteke. Gurea minimo
|
horietako
bat da, besterik ez. 10 200 posibilitate horiek osatzen dute multibertsoa:
|
|
|
Hau da, saia gaitezke iragartzen zer balio aurkituko ditugun probabilitate handienez. Iragarpen
|
horietako
bat baieztatu dugu dagoeneko.
|
|
|
Jupiterrez gainera, dena den, badaude beste faktore batzuk marea indarra handitzen dutenak.
|
Horietako
bat da Iok, Europak eta Ganimedesek eratzen duten grabitate sistema berezia. Ez dira edonola biratzen, eta denek denei eragiten diete.
|
|
|
Oso oso begi bistakoak iruditu arren, sinplekeria horiek definitzea oso garrantzitsua da, axioma teorien oinarria delako; eta oinarri
|
horietako
bat ez bada zuzena, horren gainean eraikitako zientzia guztia zakarretara bota beharrekoa da. Adar batzuetan, gainera, eztabaida sutsua da zein diren axiomak eta zein ez diren, hautespen naturalaren teorian, adibidez.
|
|
2011
|
|
|
Bada, guk probatutako inhibitzaileak dagoeneko erabiltzen dira pazienteetan.
|
Horietako
bat erlotinib da, eta biriketako minbiziak tratatzeko erabiltzen da ospitaletan. Garuneko, koloneko eta beste minbizi mota batzuetan ere probatzen ari dira EGFRaren kontrako molekulak, erlotinib bera edo beste inhibitzaile batzuk, tumore mota bakoitzaren mekanismoaren arabera.
|
|
|
Minbiziaren aurkako txertoak, ordea, gaitza azaldu ondoren erabiliko lirateke, hura tratatzeko edo hedatzea galarazteko. Hain justu,
|
horietako
bat probatzen ari dira Nafarroako Unibertsitatea Klinikan. Bularreko minbizia tratatu ondoren berria agertzea galarazteko helburua du txertoak, eta, hura egiteko, emakumezkoaren zelula dendritikoak hartu (immunitate sistemaren zelula batzuk dira), eta pazientearen beraren tumore zelulekin estimulatzen dituzte.
|
|
|
Baina webaren asmatzaile eta webaren gidalerroak markatzen dituen W3C erakundearen zuzendari Sir Tim Berners Lee jaunak Scientific American aldizkarian adierazi duenez, joera hori webaren kalterako da, arrazoi askorengatik.
|
Horietako
bat da aplikazioek maiz komunikazio protokolo jabedunak eta ezkutuak erabiltzen dituztela, irekiak eta estandarrak diren HTTP, REST, SOAP eta antzekoen ordez. Horren kalteak ugariak dira:
|
|
|
Gainera, inprimagailu libreak sortzeko proiektuak daude (espezifikazio edota plano guztiak banaketa libreko lizentziekin jartzen dituztenak, edozeinek berea egin ahal izan dezan, 300 bat euroan). Eta
|
horietako
batek, RepRap izenekoak, autoreplikazioa ere badauka helburutzat, hau da, bere buruaren kopiak eraikitzeko gaitasuna. Oraingoz, gailu horren 2.0 bertsioa bere plastikozko osagaiak egiteko gai besterik ez da; baina zirkuituak nahiz metalezko piezak ere egiteko gai denean, noizbait bada (eta proiektuko kideek espero dute horrela izango dela etorkizun ez hain urrunean), esponentzialki heda daitezke.
|
|
|
Garai batean, baso jarraitua zen, baina gizakiak soilketa handiak egin ditu, eta denborarekin zelaiz eta hiriz inguratutako baso zatiak geratu dira. Saguzar espezie batzuentzat, baso espezialistak direnentzat, oso zaila da zati
|
horietako
batetik beste batera mugitzea. Barro Colorado oso toki ona da zatikatze hori ikertzeko:
|
|
|
Orain arteko sistemak igerilekuetan ezartzen dira. Igerileku
|
horien alde
batean ur bolumen izugarria metatzen dute, eta gero askatu egiten dute, olatua sortuz. Hortaz, igerilekuaren itxura eta erabilera erabat baldintzatuta daude.
|
|
|
Dena dela, teknologia fotovoltaikoaren salmentetan eman den iraultza ulertzeko, badira kontuan izan beharreko hari mutur gehiago ere. Eskariarena da
|
horietako
bat. Izan ere, merkatu fotovoltaikoko erosleak guztiz kotatuta ageri dira:
|
|
|
Gipuzkoako iSare proiektua bat dator planteamendu horrekin. Lehen urratsa besterik ez da, ingeniariek probatu ahal izango duten mikrosare adimendun
|
horietako
bat. Urteekin, iSareren funtzionamendua findutakoan, mikrosare gehiago sortu, eta elkar konektatuko dituzte.
|
|
|
Gaur egun Ertamerika zena sortuz joan zen, eta, bi azpikontinenteak elkartzean, itsas korronteak aldatu egin ziren, lehen, korronteak Ipar Amerika eta Hego Amerika artetik joaten baitziren, dio. Izan ere, klimaren ekuazioan aldagai askok hartzen dute parte, eta,
|
horietako
bat, bai, geologia da. Batzuetan, oso aldagai garrantzitsua da.
|
|
|
Horietan, gaixoen immunologia sistemak beren gorputzaren aurka egiten du, eta sistema aktibatzen duten modulatzaile batzuk dira horren erantzuleak.
|
Horietako
bat, garrantzitsua oso, TNF izeneko molekula bat da. Faktore horrek gure zelulak aktibatzen ditu, immunologia sistemaren erantzuna martxan jartzeko.
|
|
|
Saguengan biriketako hantura kronikoa eragiteko zenbait teknika daude.
|
Horietako
bat gizakiengan gertatzen den silikosiarekin erlazionatuta dago, eta animaliaren biriketan silize kristalak sartzean datza. Horrek hantura prozesu kroniko bat eragiten du, zenbait fasekoa.
|
|
|
Ingalaterrako hegoaldea zen toki
|
horietako
bat. Eta, hain zuzen ere, hango fosilzaleek aurkitu zituzten lehen dinosauroak; 1811n, Mary Anning izeneko neska batek iktiosauro baten hezurdura oso bat aurkitu zuen lehen aldiz.
|
|
|
Zalantza argitzearren, malaria kasu larria zuten 15 urtetik beherako 5.425 haur afrikar bildu zituzten ikertzaileek, eta bi substantzia
|
horietako
batekin tratatu zituzten. Kinina hartu zuten haurren artean,% 10,9 hil zen; artesunatoa hartu zutenen artean, berriz,% 8,5 Hau da,% 22 gutxiago hil ziren.
|
|
|
Horregatik, proposamen bat baino gehiago dago etorkizuneko egoerari buruz. Roy Livermore Cambridgeko Unibertsitateko geologoak egin du proposamen
|
horietako
bat. Lan handia da; faktore asko hartu behar dira kontuan.
|
|
2012
|
|
|
Baina sexuak baditu alde txarrak ere.
|
Horietako
bat, trukean ordaindu beharreko prezioa da, Elosegiren ustez: Prezio ebolutiboa oso garestia da.
|
|
|
Misio
|
horietako
batek, Solar Probe Plus izenekoak, ia ukitzeraino hurbildu nahi du Eguzkira, Ikusten den baina ez dagoen gainazal horretatik sei milioi kilometroraino, besterik ez. Gu zuhurragoak izan gara, eta Lurretik mugitu gabe murgildu gara Eguzkiaren magnetismoan.
|
|
|
Nazioarteko akordio horrek, faltsifikazioak ekiditeko helburuaren mozorropean, medikamentu generikoen eta copyrightdun kultura produktuen zabalkundearen aurka ere egiten du, eta, horretarako, proposatzen du nazioarteko erakunde berri bat sortzea (gai horietako bakoitzean haietaz arduratzen diren nazioarteko erakundeak egon arren), mugetako kontrolak zorroztea, Interneteko hornitzaileak komunikazio guztiak zelatatzera behartzea... Hainbat erakunde eta interes talde edo lobbyk erredaktatu dute idatzia (imajinatu dezakegu zeinek), eta 30 herrialde baino gehiagok sinatu dute (tartean Espainia, Frantzia eta Europar Batasuna, aurtengo urtarrilean); baina herrialde
|
horietako
batek ere ez du oraingoz lege bihurtu, eta horregatik ez da martxan jarri. Herrialde askotan protesta handiak egon dira haien aurka, batez ere Europan (Polonian, Eslobenian, Suedian...).
|
|
|
Bilobaren esanean, gizon adeitsua eta maitagarria zen aitona Julio, baina ez hori bakarrik; oso argia zen, eta asmatzaile petoa. Besteak beste, gaur egun lorategietan eta baratzetan ikusten ohituak gauden ureztatzeko gailu birakari
|
horietako
bat asmatu eta patentatu zuen. Asmatzaile sena zuen, gauzak asmatze hori berezkoa zuen, ez zuen inon ikasi dio Ane Mirenek.
|
|
|
Izan ere, Sam Parnia ikerketa buruak adierazi duenez, jendeak uste duenaren aurka, heriotza ez da une jakin batean gertatzen; prozesu bat da, eta bihotzak, birikek eta garunak funtzionatzeari uzten diotenean hasten da. Bihotzekoetan, hiru egoera
|
horiek
batera gertatzen dira.
|
|
|
Egitura espiralaren nahaspilatzeak dakarren arazoaz gain, beste enigma garrantzitsu bat gordetzen zuten astro ikusgarri eta misteriotsu horiek. Galaxia espiral
|
horietako
bat arretaz aztertzen badugu, izar erraldoi urdin gehiago hautemango ditugu besoetan beste eremuetan baino; horregatik izaten dira beso espiralak urdinxkak eta erdiguneko aldeak gorrixkak. Hortaz, galaxia espiralen egitura azaldu nahi duen edozein hipotesik bi arazo hauek hartu ditu kontuan:
|
|
|
Azken puntu hori argitzeko, metafora batez balia gaitezke. Pentsa dezagun errepidean maiz gertatzen diren auto ilaretan (presa handiena daukagunean topatzen dugun
|
horietako
bat). Begira diezaiogun orain auto ilarari goitik, gu espiatzen ari den satelite batek begiratuko lukeen bezala.
|
|
|
Horietako batzuk Siriren aurretik existitzen ziren, eta ikusgaitasuna irabazi dute hari esker; baina beste batzuk ondoren etorri dira. Android mugikorretan elkarrizketa agenteek behin betiko zabalkundea izan dezaten behar den gauza bakarra da sistema eragileak
|
horietako
bat aurreinstalatuta eta lehenespenez aukeratuta ekartzea, iPhoneetan gertatu den bezala. Eta badirudi Google horretan ari dela:
|
|
2013
|
|
|
Aurretik aipatu den moduan, olatuetatik energia sortzeko, bihurgailu deritzon aparatu batez baliatu beharra dago. Bihurgailu mota ugari daude, baina oraindik ez da
|
horietako
bat besteen gainetik nabarmendu. Horiek guztiak, oro har, honako hiru irizpide hauen arabera sailka daitezke:
|
|
|
Eta kasu askotan, jogurtekin gertatzen den bezala, produktua kontsumitzeak ez du onura berezia ekartzen, elikadura orekatu batekin ez baitago bitamina eta mineral horien gabeziarik izateko arriskurik. López Nicolásek berak gogorarazi du banana soil batek jogurt
|
horietako
batek baino hiru aldiz B6 bitamina gehiago duela.
|
|
|
Betidanik hain garrantzitsuak izan diren petrolioa eta bestelako erregai fosilak agortuz doazen heinean, ordea, ezinbestekoa da energia iturri horiek ordezkatuko dituzten baliabide berriak aurkitzea.
|
Horietako
bat metanoa da. Konposatu horren aktibazioak, gainera, energia hori modu eraginkorragoan lortzeaz gain, aukera emango luke hidrogeno molekularra produzitzeko nahiz konposatu baliotsuagoak sintetizatzeko.
|
|
|
Eta egoera horren ondorioz, iraultza bat ekar lezaketen teknologiak ere oso mantso ari dira zabaltzen. Flash memoria da
|
horietako
bat.
|
|
|
Itxitako zerbitzu
|
horietako
bat Google Wave izan zen. Hain iraultzailetzat aurkeztu zuten teknologia bat batean itxi zuten urtebete eskasera, adopzio urriaren aitzakian. Egia da ez zuela espero zen adinako zabalkunderik izan, baina zergatik gertatu zen hori, hain potentzial handiko tresna izanik?
|
|
|
Tor software libre bat eta sare ireki bat da, aukera ematen diguna gure sareko komunikazioak boluntarioen sare bateko hainbat ordenagailutan jauzi eginez bideratzeko. Mezuak hainbat ordenagailutatik pasatzeak zaildu egiten du atzerakako aztarnatzea, baina Tor-ek, gainera, lortzen du bideko ordenagailu edo nodo
|
horietako
batek ere ez ezagutzea mezua bera eta mezuaren jatorria eta helburua; nodo bakoitzak aurreko nodoa eta ondokoa zein diren soilik ezagutzen du, ez daki bera bide horretako zenbatgarren nodoa den, eta ezin du mezua irakurri. Nola lortzen da hori?
|
|
2014
|
|
|
Kimerismoa ez da fikzioa, existitzen da benetako bizitzan, eta, nahiz eta ez dakigun zer maiztasunarekin agertzen den, uste da arraroa dela. Hainbat arrazoi direla eta sor daitezke kimera banakoak;
|
horietako
bat biki haurdunaldiekin dago erlazionatuta: aldi berean sortutako bi obulu espermatozoide banarekin ernaltzen badira, emaitza biki desberdinak jaiotzea izaten da; baina enbrioi garapenaren lehen estadioetan bi ernalketako zelulek bat egiten badute, emaitza banako kimeriko bat izango da.
|
|
|
hidrokonformatua, laserra, elektroerosioa, oxiebaketa... eta badira oraindik produkzio kateetara ezin iritsita dauden teknologiak. Tixokonformazioa da
|
horietako
bat; hau da, altzairuari forma ematea altzairuaren parte bat egoera solidoan eta bestea likidoan daudela.
|
|
|
Tenperaturaren gorabeherak dagoeneko gainditu dituzten arren, bestelako zailtasunak ere izan dituzte prozesuan zehar. Lozaresen esanean, trokelen iraupena izan da
|
horietako
bat. " Izan ere, tixokonformazioan alde handia dago trokelaren eta totxoaren arteko tenperaturan, bat 300 gradura dago, eta bestea 1.400 graduan.
|
|
|
Izan ere, erpin ugariko eztabaida da berdintasunarena eta bikaintasunarena. Ekinean atalak erpin
|
horietako
bati heldu nahi dio, emakumeek zientziari egiten dioten ekarpena ikusarazteari, hain zuzen ere. Albisteen ondoren ikusiko duzue lehena:
|
|
|
Edo, hobeto esanda, 585ean Asia Txikitik ikusitako eklipsearen ezaugarri bereziak direla eta, Talesek ezin zuen izan, metodo zikliko batez baliatuz, eguzki eklipse osoa gertatuko zelako segurtasuna. Horrek esan nahi du ezen, joko bagenu Talesek ziklo
|
horietako
bat erabili zuela, ulertu genukeela zoriz asmatu zuela iragarpena (zorte galanta izan zuen filosofo joniarrak!), eta ez genuke metodo zientifikotzat hartu behar.
|
|
|
Down sindromearekin batera, Edwards sindromea (18 kromosomaren trisomia) eta Patau sindromea (13 kromosomarena) aipatzen dira asaldu kromosomiko ohikoenen artean. Kromosomopatiaren bat duten umeen% 90ek hiru
|
horietakoren
bat dute.
|
|
|
Beti agertzen dira emakume haurdunetan, baina frogatuta dago alterazio kromosomikoren bat egonez gero, ohikoak ez diren mailatan agertzen direla amaren odolean. Giza korioneko beta gonadotrofina (hCG) da
|
horietako
bat, eta ohikoa baino maila handiagoan agertu ohi da kromosomopatiaren bat dagoenean. Bestea, haurdunaldiari lotutako A proteina plasmatikoa (PAPP A), berriz, maila txikiagoan agertu ohi da odolean umekiak halako arazo bat duenean.
|
|
|
Bestalde, Osakidetzako Planekoekin batera, beste profesional asko ari dira lanean arlo honetan.
|
Horietako
bat da Aitziber Estonba sexologoa. Sexualitatearen inguruan jendeak dituen zalantzak eta kezkak argitzea eta laguntza ematea da Estonbaren lana, Zarauzko sexu aholkularitzako bulegoan, 16 urtetik gorako edozein pertsonari.
|