2003
|
|
Proiektu horri Bruselak detektibe britainiar famatuaren izena jarri dio, eta, horri esker, Internet bidez egindako delituen “proba elektronikoak” identifikatu eta bildu ahal izango dira. Delitu
|
horiek
EB osoko prozesu judizialetan aurkeztu ahal izango dira. Ekimen honen helburu nagusia da ikertzaileei tresna batzuk ematea delitu informatikoak identifikatzeko eta frogak biltzeko.
|
2004
|
|
Ben Magec ek “erabat” egiten dio aurre maniobra horiek Kanarietan egiteari; izan ere, Asturiasko Printzea hegazkin ontzia eta joan den ostiralean, flotatzera ateratzean, Lanzaroteko bainulariak harrapatu zituen itsaspekoa agertzeak “adibide garbiak dira, maniobretan sonarrak erabiliko direlako, eta, beraz, zetazeoen gaineko ukipena argia da”, esan zuen Hernándezek. Gainera, aurreikusitako tokia interes komunitariokoa da ingurumenaren aldetik, ur
|
horietan
EBk babestutako bi espezie bizi baitira: izurde handia eta dortoka handia (karetta caretta).
|
2005
|
|
Joan den ostiralean, Europako Batasunak (EB) neurri batzuk hartu zituen Errusia eta Kazakhstango hegaztiak sar ez zitezen. Herrialde
|
horietako
EBk ez du oilasko haragia edo bestelako hegazti produktuak inportatzen. Hain zuzen, ez ditu erosten horrelako produktuak Asiako inongo herrialdetatik, Hego Korea, Japonia eta Filipinak izan ezik, eta horregatik hartu du neurria “arazo formal” eta “ez debeku praktiko bat, ez baitago inportaziorik”.
|
|
2005eko abenduan, Europar Batasuneko Jatorrizko Deitura Babestuen eta Adierazpen Geografiko Babestuen Erregistroan inskribatzeko eskaerak tramitatzeko prozedura arautzen duen araua jarri zen indarrean, bai eta
|
horien aurka
EBko estatu beretik egiten dena ere. Izen horiek babestu egiten dute imitatzen saiatzen den eta lehia egiten ahal dion beste produktu baten salmentatik.
|
2006
|
|
Azkenik, kontrol fisikoa produktuaren beraren kontrola da, ontziaren kontrola eta tenperatura barne, bai eta laborategiko laginak eta probak ere, sarrera puntu batean edo Europar Batasuneko (EB) sarrera puntuaren inguruan dagoen mugako ikuskapen postu batean. Zuzentarauak produktu
|
horiek
EBko lurraldean sartzea baimendu edo debekatzeko kontrol arauak ezartzen ditu, bai eta produktuak zona franko, gordailu franko edo aduana gordailu batean onartzeko agintari eskudunek jarraitu beharreko kontrol arauak ere, bai eta produktuek bete beharreko baldintzak eta mugako ikuskapen postuak bete behar dituen baldintzak ere. Estatu kideek zaindu egin behar dute hirugarren herrialde batetik datorren edozein partida EBren esparruan sar ez dadin (salbuespen batzuekin), Europar Batasuneko arauak eskatzen dituen albaitaritza kontrolen mende egon gabe.
|
2007
|
|
Inportatutako produktuak ikuskatzeari, ziurtatzeari eta etiketatzeari buruzko arazoez ohartarazten du txostenak. Produktu
|
horiek
EBn sartu dira, gero eta gehiago eskatzen direlako. Etiketa babeslea Ekologietarako parlamentuko proposamenean ez da sartzen hormona eta antibiotikorik erabiltzea animalietan, ez eta edozein aldaketa genetiko ere.
|
2008
|
|
Nina Papadoulaki bozeramaileak adierazi duenez, Europako Osasun komisarioak, Androulla Vassiliou jaunak, “bere zerbitzuei eskatu die jar daitezela harremanetan Txinako agintariekin kutsadurari buruzko informazio gehiago eskatzeko, eta estatu kideei eskatu die mugen kontrola indartu dezatela, batez ere Txinako produktuena”. Txinak ez du ez esnea ez esnekirik esportatzen Europar Batasuneko merkatura, ez baitu Bruselak onartutako hondakinen kontrol planik elikagai
|
horiek
EBko herrialdeetan merkaturatzeko. Kontrolak sendotuz, Asiako herrialdean intoxikazioa eragin duten produktuak, esaterako, iruzurrez iristea saihestu nahi da.
|
2009
|
|
Adituek diotenez, Smoke Cumate 809045 aromatizatzailea erabiltzeak ez du osasun kezkarik sortzen, baina osasun arazo bat ikusten dute Unismokearen eta Zesti Smoke Code 10en erabileran. Ondorio
|
horiek
EBn erabilitako ketzeko aromatizatzaileen esposizio zenbatetsietatik abiatzen dira. Aromatizatzaile horiek aipatutako azterketetan argitaratu dira, eta osasunean izan ditzaketen ondorioetatik.
|
|
Inportazioko arrain horiekin lotutako elikagaien segurtasun arazoren bat atzemanez gero, alerta sareak tresna gisa dituen makina bat jartzen da martxan. Alerta sare
|
horiek
EBko herrialde guztietara iristen dira, prebentzio neurriak ezar ditzaten, hala nola produktuaren sarreran kautelazko ibilgetzea. EBn sartzen diren Europar Batasunetik kanpoko arrainei kontrolak egiten zaizkie (tokian tokiko ikuskaritzak eta ikuskapenak, hondakinak kontrolatzeko zaintza planak eta laginketa sistematikoak), EBko araudiaren osasun baldintzak betetzen direla egiaztatzeko.
|
|
Kutsadura iturri nagusietako batzuk polena, hautsa, airea edo lurra dira, eta horiei bigarren mailako iturriak gehitzen zaizkie, hala nola bilketa osteko manipulazioa. Kasu gehienetan, arrisku
|
horiek
EBk ezarritako lantze praktika onak (GMP) aplikatuz kontrolatzen dira. Ezti ekoizpena Mundu osoan urtean 1.200.000 tona ezti ekoizten direla kalkulatzen da, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) datuen arabera.
|
2010
|
|
Gainera, tokiko baldintzetara egokitutako espezieak erabili behar dituzte, aire zabaleko guneetan eta elikagai naturalekin ganadua hazi behar dute, hornidura ekologikoko kate baten parte izan behar dute edo ekologikoki ekoitzitako haziak erabili behar dituzte. Hazi
|
horiek
EBko datu basean kontsulta daitezke. Europako etiketa ekologiko berria produktu biziei edo prozesatu gabeei, prestatutako elikagaiei, animalientzako pentsuari, haziei eta ugalketarako materialari aplikatzen zaie.
|
|
Arau hauste
|
horiek
EB osoan aztertutako guneen %60ri eragiten diote.
|
|
Horregatik, formula berrien izaera herabea gorabehera (Euroeskualdea, Lurralde Lankidetzako Europar Elkartea —biak ere nazio estatuen erresalbu eta zuhurtasun jagolez beterik—), uste izatekoa da formula
|
horiekin
EBk tresna batzuk (mugaz gaindiko programen belaunaldi berriak, Hubnerren hitzetan) eduki nahi izan dituela, estatu kideen konstituzio esparruari eragin barik, barne mugak kentzeak dakartzan oztopoak progresiboki gainditu ahal izateko. Hubner komisarioaren arabera, Lurralde Lankidetzako Europar Taldeek honako printzipio hau dute euskarri:
|
2011
|
|
Elikagai bateko osagai arrunt baten ordez beste bat erabiltzen bada, letra handiz idatzi behar da ontziaren aurrealdean, markaren ondoan. Trans koipeei dagokienez, Europako diputatuek Kontseiluarekin adostu dute, elikagaietan trans gantzen edukia adierazteari buruzko legeak egin aurretik, Batzordeak hiru urteko epean aurkeztuko duela substantzia
|
horiek
EBn kontsumitzen diren produktuetan duten presentziari buruzko txostena. Legeria azken kontsumitzailearengana iristen diren produktu guztiei aplikatuko zaie, nahiz eta xedapen berri gehienek ontziratutako janariari eragiten dioten.
|
|
COAGeko Fruta eta Barazkien Estatuko arduradunak, Andrés Góngorak, adierazi zuen hirugarren herrialdeetako ekoizpen arauak “askoz ere permisiboagoak eta EBn debekatutako gai aktibo asko direla, ingurumenerako arriskutsuak direlako edo kontsumitzaileentzat toxikoak direlako”. Gero, “produktu
|
horiek
EBra inportatzen dira, gure merkatuak gure ekoizpen kostuen oso azpitik sartuz, eta horrek prezio jaitsiera handiak eragiten ditu jatorrian”, gehitu zuen. Turkia bigarren herrialdea da, Txinaren atzetik bakarrik, RASFF sisteman jakinarazpen gehien (255) dituena, Europako Batzordeko Osasun eta Kontsumitzaileen Zuzendaritza Nagusiak berriki argitaratu duen 2010eko urteko txostenaren arabera.
|
2012
|
|
Ekoizlea: AGRIHER, guraize
|
horiek
EBrako inportatzen dituen enpresa baita. –
|
|
EFSAk eta ECDCk batera aztertu zituzten datuak. Emaitza
|
horiek
EBko urteko laburpen txosten honetan argitaratzen dira, 15 zoonosi mota biltzen dituena. Txostenak baieztatzen du 5.262 gaixotasun agerraldi erregistratu zirela EBn elikagaiek transmititutako gaixotasunetan, 2009koa baino gutxixeago.
|
2013
|
|
Arduradunek azpimarratzen dute hondakinen bolumena murrizteko lehentasuna dutela, eta, ondoren, ahalik eta gehien berrerabili eta, ezin denean, erabilitako produktuak birziklatu. Iruzurraren aurkako borroka, hala nola hondakin
|
horiek
EBtik kanpoko herrialdeetara eramatea legez, gero eta kezkatuago dago erakundeentzat. Ordenagailuak berrerabiltzea eta birziklatzea:
|
2016
|
|
Irizpenak ez dira lotesleak, eta estatuentzat nahiz enpresentzat izan daitezke. Estatu edo enpresa
|
horiek
EBko erakundeetatik datozen irizpenak kontuan hartu ala ez erabaki dezakete. Irizpenak egoera jakin bati buruzko iritziak edo ebaluazioak izan ohi dira.
|
|
–Lehentasun orokorren sistemaren barnean dauden herrialdeetan jatorria duten produktuek (garapen bidean dauden 89 herrialde dira), FORM A ziurtagiria erabiliko dute. Ziurtagiri hori EBra inportatutako produktuetan soilik erabiltzen da, baldin eta salgaiak herrialde
|
horietatik
EBra zuzen zuzenean garraiatzen badira.
|
2017
|
|
EBko instituzioen botereak eta erantzukizunak, bai eta bete behar dituzten arau eta prozedurak ere, EBko tratatuetan xedatzen dira. Tratatu
|
horiek
EBko herrialde guztietako presidenteek eta lehen ministroek adosten dituzte eta haietako parlamentuek berretsi.
|
2022
|
|
Horretarako, segurtasun tarte handia dago, herritar guztiak babesteko, baita talde ahulak eta landare kontsumo handia dutenak ere. Muga
|
horiek
EBn baimendutako nahiz baimendu gabeko substantzietarako daude, eta, beraz, ezin dira merkaturatu muga horiek gainditzen dituzten elikagaiak, jatorria edozein dela ere. Beraz, landare fitosanitarioen hondakinak ager daitezke landareetan, baina kontrolatuta daude eta seguruak dira.
|
|
Scholzek herenegun adierazi zuen EB Europako Batasuneko estatuek Errusiaren kontrako zigorren ondorioak neurtu lituzketela, neurri
|
horiek
EBko kideen ekonomietan izan ditzaketen kalteengatik.
|
|
Brexit aren nahas mahasak uxatuta edo, Le Penek alde batera utzi du EBtik eta eurogunetik ateratzeko proposamena, baina «nazioen Europa» deitzen duen batasun ahulago bat du xede. Bruselarekin etengabeko borroka izango luke bere promesak indarrean jarri nahi izanez gero, hala nola Frantziako legeak EBkoen gainetik egotea —ez da posible gaur egungo itunekin,
|
horietan
EBko legediak lehentasuna duelako—, Frantzia EBko argindar sistematik ateratzea, NPB Nekazaritza Politika Bateratutik eta Itun Berdetik irtetea, eta Frantziak nazioarteko merkataritza akordioak ez betetzea. Berez, Le Penek BEZean egin nahi dituen murrizketek ere Bruselaren ezezkoarekin egingo lukete topo, gutxieneko tasak finkatzen dituelako produktu eta zerbitzu batzuetarako.
|
|
Baita horietatik eratorritako salgaien gainekoa ere; besteak beste, ikatz begetala, altzariak eta txokolatea. Produktu
|
horiek
EBn merkaturatzeko, enpresek ziurtatu dute ekoizpen kateak ez duela deforestaziorik eragiten. Horretarako, salgaien jatorria arakatu dute, eta ekoitziak izan diren lur eremuei buruzko informazio geografikoa bildu.
|
2023
|
|
Gobernuaren planen arabera, elikagaiek urtarriletik aurrera Erresuma Batuko osasun baldintzak bete dituzte herrialdean sartzeko. Apiriletik aurrera, kontrol gehiago ezarriko ditu, eta
|
horiek
EBko inportazio guztietara zabalduko ditu 2024ko urrian.
|
|
Estaturik gabeko herrialdeetako berezko hizkuntzak dira euskara, galiziera eta katalana. Beste mugarri bat litzateke
|
horiek
EBn ofizialtasuna lortzea, oraindik parerik gabea.
|