|
2008
|
|
|
legeak ezarritako muga nahiz baldintzak bete arren, karga tasaren ezarpen edo aldarazpena araudi bidez egin ote daiteke? Aukera
|
hori
Toki Ogasunaren kasuan bakarrik onar daiteke, toki erakundeen autonomia errespetatu ahal izateko; horrela, Estatuak ezarri behar ditu toki tributuen oinarrizko osagaiak eta, gero, toki erakundeei dagokie karga tasa edo, tributua hautazkoa denetan, tributua bera ezartzea.
|
|
2023
|
|
|
legeak ezarritako muga nahiz baldintzak bete arren, karga tasaren ezarpen edo aldarazpena erregelamendu bidez egin ote daiteke? Aukera
|
hori
Toki ogasunaren kasuan bakarrik onar daiteke, toki erakundeen autonomia errespetatu ahal izateko; horrela, Estatuak ezarri behar ditu toki tributuen oinarrizko osagaiak eta, gero, toki erakundeei dagokie karga tasa edo, tributua hautazkoa denetan, tributua bera ezartzea.
|
|
|
Geroago sakon jorratuko da lotura hori, baina orain egokia da esatea toki erakundeek euren gaiak kudeatzeko beharrezkoak diren baliabide nahikoak izan behar dituztela. Nahikotasun
|
hori
Toki Ogasunei buruzko Legearen 116 artikuluan zehaztu zen. Horren arabera, toki erakundeek ez badituzte baliabide nahiko berezkoak dituzten eskumenak garatzeko, orduan, Estatuak baliabide gehiago bermatuko dizkie.
|
|
|
1950ean 1945eko Legearen testu artikulua211 argitaratu zen Estatuko Aldizkari Ofizialean eta
|
horretan
toki ogasunei buruzko arauketa handirik ez da egiten, nahiz eta zioen azalpena honako baieztapen hau egin: " Erregelamendu administratibo berriak udalerrien eta probintzien bizitza ekonomikoan aldaketak eragiten dituenez, Gobernuak zuhurtziaz ireki nahi izan zuen esperimentazio aldi bat, aurreikuspenak errealitateekin alderatu ahal izateko, eta, horretarako, mila bederatziehun eta berrogeita seiko urtarrilaren hogeita bosteko Dekretua argitaratu zuen, toki ogasunen behin behineko antolamendua onetsi duena.
|
|
|
1978ko konstituziogileak benetako autonomiaren aldeko aldarrikapena egin zuen eta toki autonomiaren printzipioa toki erakundeen erdigunean jarri zuen218 Adierazi dugu ere, lan honetan zehar, benetako toki autonomia bermatzeko baliabide ekonomikoak behar direla. Horregatik EKk, horretaz jabeturik, EKren 142 artikuluan finantza nahikotasunaren printzipioa jasotzen du eta
|
horren baitan
toki ogasunen arauketa berria egiteko lehenengo urratsa eman zen219.
|
|
|
Lege horren bidez hartutako neurriekin toki ogasunei diru sarrerak handitzeko aukera eman zitzaien eta zerga ahaleginaren ardura eta erantzukizuna hartzen ere lagundu zien. 1985ean TAOL onetsi zen eta
|
horretan
toki ogasunen inguruko oinarrizko arauketa txikia egiten zuen, baina garrantzi handikoa (105 artikulutik 116 artikulura): finantza nahikotasunaren eta toki autonomiaren printzipioak berresten ziren, ordenantza fiskalen sistema ezartzen zen toki erakundeek zuten erregelamendu lerruneko arauak egiteko ahala indartuz, aurrekontu jardueraren nondik norakoa ezartzen zen eta toki erakundeak Estatuaren kontabilitate publikoaren sisteman barneratzen zuen, kontrolaren betebeharrak zehazten ziren, etab... Horrekin batera apirilaren 18ko 781/ 1986 Legegintzazko Errege Dekretua onetsi zen, indarrean zeuden Toki Araubideko Xedapenak jasotzen zuen Testu Bateratua sortuz.
|
|
|
EAEko toki erakundeen gaineko finantza zaintzako ahalmenak egikaritzen dituen organoaren inguruko eztabaida handia izan da orain arte. Lurralde historikoak diren, Autonomia Erkidegoak zehaztu beharreko organo eskudunak diren, Estatua den, etab... Eztabaida
|
hori
toki ogasunek gauzatzen duten jardueren gaineko araubidea zehazteko eskumenaren eztabaidarekin lotu da. LARRAZABAL BASAÑEZk ETELk lortutako helburuen inguruan horrela adierazten zuen:
|
|
|
Bestalde, Europar Batasunean eratzen ari den gobernantza ekonomikoaren esparruan, garrantzi berezia hartu du aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren prin tzipioa betetzeak. Horrek azaltzen du printzipio
|
hori
toki ogasunen jarduketak gidatu behar dituztenen artean sartzea, betiere EAEren eremuan aitortzen diren berezitasunei kalterik egin gabe. Aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren printzipio hori etengabe aipatzen da ETELren artikuluetan, eta funtsezko elementu gisa konfiguratzen da tokiko autonomiaren printzipioa (9.6 artikulua) eta autonomia finantzarioarena (4.2.b artikulua), horiek bideratu behar baitituzte zuzendaritza politikoa eta gobernu ekintza" 264.
|
|
|
Esan bezala, 2011n modu azkarrean aldatu zen EKren 135 artikuluak toki erakundeen gain eragin zuzena izan zuen, toki ogasunen gaineko kontrola eta zaintza jarduera areagotzen baitzen.
|
Horretan
toki ogasunek Toki Administrazioen Arrazionalizaziorako eta Jasangarritasunerako 27/ 2013 Legearen zuzeneko eragin jasan zuten, baina aldaketak ez ziren Estatuak pentsatu baino sakonagoak izan104 Ez ziren sakonak izan baina bai oso adierazgarriak. TOLTBan 193.bis artikulua sartu zuen (bildu ezinezko eskubide edo sarrerak), 15 xedapen gehigarria sartu zuen (bi udal edo gehiagoko guztizko kudeaketari dagokionez) eta barne kontrolari buruzko 213 eta 218 artikuluak aldatu egin zituen.
|