Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 40

2001
‎Metal horren presentzia normala baino ehun bider handiagoa da, ondorioz.
‎Beroa iristen denean, hedabideetan hainbat kasu argitaratzen dira, izen bera dutenak: mikroorganismo horren presentzia. Baina zer da salmonella?
‎Haragi guztiek ez dute burdina kantitate bera. Mineral horren presentziaren arabera, haragi gorri eta zuriak bereizten dira. Gorriak edo kolore argiagokoak izatea mioglobina kontzentrazioaren araberakoa da.
2002
‎Bi ikerketa taldek, bat britainiarra eta bestea suitzarra, tenperatura altuetan patatak, zerealak edo beste elikagai batzuk frijitu edo egosten direnean akrilamida nola sortzen den aurkitu dute. Aurkikuntza hori lagungarria izan daiteke minbizia sor dezakeen substantzia horren presentzia murrizteko elikagaiak prestatzeko moduak aurkitzeko, Nature aldizkariak jakinarazpen batean adierazi zuenez. Urtearen erdialdean, zientzialari suediarrek akrilamida maila handiak hauteman zituzten aurrez prestatutako jangarri batzuetan:
2003
‎Bestetik, har dezagun %16tik %32rainoko gantz horren presentzia eta gosaltzeko tipiko diren croissantez bestelako produktu zenbait: moldeko ogiak %4, 5 dauka eta maria motako gaileten gantza %14ra ozta ozta iristen da.
‎Horretan funtsezkoa da gizabanakoaren elikadura, haren bidez funtzio immunologikoa bultza baitaiteke. Funtzio horretan gehien eragiten duen elikagaietako bat bitamina da, eta horren presentzia nabarmena da frutetan eta barazkietan. Bitamina gehien duten elikagaiak zitrikoak dira, hala nola laranja, mandarina eta pomeloa, beste fruta batzuk (marrubiak, kiwiak eta mangoa) eta barazkiak (piperrak eta azaren familia).
2004
‎Izan ere, zortzi laginetatik bitan listeria horren presentzia egiaztatu da, Europako arauek (Espainian hori ere ez dago legez xedatua) gehienekotzat jotzen duten mugetatik dezente azpitik, dena den.
‎Kasu hauetan, dena den, hotz katea zorrozki mantentzea ezinbestekoa litzateke, bakterio horren presentzia ez ugaltzeko.
‎Bestalde, Ekintzan Dauden Kontsumitzaileen Federazioak (FACUA España) uste du legeak eginkizun “funtsezkoa” eta “positiboa” izan duela 20 urteko indarraldian, nahiz eta nolabaiteko “lotsa” sumatzen duen bere arauzko garapenean. Horregatik, “gizarte zibilarentzat eginkizun garrantzitsuagoa” eta Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kontseiluaren aintzatespen juridikoa eskatzen ditu, bai eta erakunde horren presentzia handiagoa ere “erabakiak hartzeko orduan”. Halaber, FACUA Españak kontsumitzaileari informazioa emateko udal bulegoen (KIUB) lana “berrikustearen” alde egiten du, udalek merkatuak ikuskatzeko eta kontrolatzeko lanak ere egin ditzaten, eta “elkarrizketa mahaiak” sor ditzaten, enpresa sektoreetako eta kontsumitzaileetako ordezkariekin elkartzeko.
‎Kontsumo arrautzen mikrobio kalitatea kezka handia izan da, elikagai jatorriko infekzioen arrazoi nagusia Salmonella enteritidis ekin eta oilo arrautzarekin zuzenean lotuta egon baita. Mikroorganismo horren presentzia oilo eramaileekin, mikroorganismoa arrautzaren barruan askatzen dutenekin eta animalien gorotz materian bakterioa egotearekin lotzen da.
‎Eguneroko kromo beharrak betetzeko, mineral horretan aberatsak diren elikagaiak dietan sartzeaz gain, irin findu eta aurrez prestatutako jaki gehiegi ez hartzea komeni da. Horrelako elikagaiak prestatzeko egiten den prozesatzearen ondorioz, bertan dagoen kromoaren zati bat kanporatu egiten da, eta, beraz, mineral horren presentzia askoz txikiagoa da jatorrizko elikagaietan dagoena baino. Dieta orekatuak eguneroko kromo beharrak ase ditzake.
‎Kutsatzeko bidea esne kutsatuaren kontsumoa litzateke. Ingalaterran egindako azterlan batean, aztertutako esne pasteurizatu komertzialen %2, 1ean mikroorganismo horren presentzia hauteman zen. Mikroorganismo horrek ohiko pasteurizazio tratamenduei (71 ºC/ 15 s) aurre egiteko duen aukerarekin espekulatu da, nahiz eta orain arte egindako azterketak kontraesankorrak izan alde horretatik.
2005
Horren presentzia Eguberri aldera nabarmentzen da batik bat, orduantxe egiten baitira sektoreko salmenten %40.
2006
‎Glutamato monosodikoa (E) zaporea indartzen duen aditiboa da eta elikagaietan horren presentzia onartua dago, muga baten barruan: 10.000 zati milioiko.
‎Gantzaz ari garela, Energy Cake eta Aptonia txokolatezkoak nabarmendu dira, osagai horren presentzia %20tik gorakoa baita; gantz urrienekoak, berriz, Power Bar laginak dira (%4 eskas).
‎(3) Sakarosa: hau da azukre arrunta; horren presentzia erantsi izanaren ondorio da.
‎Berariazko kontrol programak egitearen ondorioz, nahiko ondo ezagutzen dira Salmonella Enteriditisaren hedapen mekanismoak, bereziki hegazti haragia eta arrautzak ekoizten diren eremuetan. Programa horiek aplikatuta, bakterio horren presentzia murriztu da elikadura katean. OIE bat dator elikadura infekzio zoonotikoen arteko desberdintasun epidemiologikoak aurreikusiko dituzten kontrol estrategiak garatzeko beharrarekin, eta arriskuak aztertzeko metodoak erabili behar dira kontrol programa eraginkorrak aplikatu ahal izateko.
2007
‎Europako Batzordeak uste du gutxienez hiru urtez jaso behar direla akrilamida mailei buruzko datu fidagarriak, maila altuetan eduki ditzaketen eta biztanleria osoan nahiz talde ahuletan (bularreko haurrak edo haur txikiak) irensten laguntzen duten elikagai produktuen edukiaren berri izateko. Emaitza analitikoen ebaluazioaren bidez, arriskua zenbatesteaz gain, borondatezko neurrien eraginkortasuna zehaztu ahal izango da, eta kutsatzaile horren presentzia murrizteko ahaleginekin jarraitu. Azterketa estandarizatzeko, Gomendioak laginketaren puntuak eta prozedura ezartzen ditu, baita produktuen izaera, lagin kopurua, maiztasuna eta analisien metodologia ere.
‎Erakunde hori eta autonomia erkidegoak hortzetako orearen, fabrikatzailearen laginak jasotzen ezezaguna da, eta “Made in South Africa” agertzen da etiketan. aztertu eta substantzia horren presentzia berretsi. Dietilenglikola dosietan toxikotasuna eragin dezakeen substantzia da.
2008
‎Ohikoa ez den arren, tokoferoletan aberatsa den elikagaia da, batez ere bitaminakoa, %69 (oliba olioan baino portzentaje handiagoa, %12 baitu). Zalantzarik gabe, bitamina antioxidatzaile horren presentziak azaltzen du, neurri batean, babes dermatologiko eta sendagarri gisa duen ospea, eta oliba olioa baino askoz geroago errotzen duen egonkortasuna, hondatu gabe. Osagai fenolikoak ere baditu, eta horien konbinazioa bakarra da:
2009
‎Chagas “kezka iturri” bihurtzen ari da dagoeneko gure herrialdean, nahiz eta ez dakigun zenbat kasu diren zehazki, nahitaez deklaratu beharreko patologia ez delako. Adituek diotenez, immigrazioak eta espainiarrek Latinoamerikara egindako bidaiek handitu egin dute gaixotasun horren presentzia, eta odolaren transfusioen, transplanteen eta amatik semera haurdunaldian kutsatzen da. Gehiago kutsa ez dadin, beharrezkoa da egungo prebentzio neurriak berrikustea, adierazi zuen Sonia Tarragona Mundo Sano Fundazioko zuzendari nagusiak, “Chagas como Salud Importada” jardunaldian parte hartu baitzuen.
‎CTCR izan zen, arazoaren jakitun, URrekin harremanetan jarri zena, zapata kaxetan sartutako hezetasunaren aurkako poltsetan zegoen dimetilfumaratoa aztertzeko. “Helburua substantzia horren presentzia detektatzea eta laginean dagoen kantitatea neurtzea zen. Substantzia hori detektatzeko eta kuantifikatzeko metodo estandarrik ez zegoenez, hainbat teknika analitiko probatu ziren, eta, azkenean, masa detektagailua duten gasen kromatografia aukeratu zen, nahasketa konplexuak aztertzeko aukera ematen duena”, adierazi zuen UR erakundeak.
‎Orain, kontsumo seguruagorako interesaren ondorioz, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko sigletan) Australia, Japonia eta Zeelanda Berriko moluskuetan pektenotoxinak egoteari buruzko irizpena eman du. Bertan, erakunde horren presentzia saihesteko neurri zuzentzaileak eta segurtasunekoak azpimarratzen ditu.
‎Erresistentzia handiagoa lortzea Zenbait laboreren mehatxu handienetako bat da Potyvirus, haren kalitateari eta produktibitateari eragiten baitie Valentziako ikertzaileek infektatutako genearen (AtDBP1) adierazpena inhibitzea lortu dute. Gene horren presentziak birusaren erreprodukzioa errazten du. Horrela, erresistentzia handiagoa lortzen da instalazioan.
‎Herrialde gehienetan, arrain produktuak giza kontsumorako egokiak dira, kilogramoko 0,2 edo 0,3 miligramo (mg/ kg) baino metilmerkurio maila handiagoa ez dutelako, baina espezie batzuetan, hala nola marrazoan edo ezpata arrainean, 1 mg/ kg tik gorako mailak aurki daitezke. Orain arte erabilitako metodo analitikoen konplexutasunaren aurrean, UPV/EHUko ikertzaileek garatutako teknika askoz azkarragoa da, eta konposatu toxiko horren presentzia detektatzeko eta kontzentrazio maila giza kontsumorako muga onargarrien barruan dagoen jakiteko aukera ematen du. Garatutako metodoaren arabera, substantzia solido bat arrain estraktu batean esekitzen da, eta, metilmerkurioa badago, kolorea eta fluoreszentzia aldatu egiten dira disoluzioan.
2010
‎“Xehetasunik ezean, ekaineko EBko Osasun Kontseiluan akordioa lortuko dugula uste dut”, adierazi zuen. Gatz kontsumoa hipertentsio arterialarekin eta istripu kardiobaskularrekin lotzen duten ebidentzia zientifikoetan oinarritzen da erabaki hori, baita Euroganberak onartutako txosten batean ere, zeinak dietan substantzia horren presentzia murriztea gomendatzen baitu. Estatu kideak gatz kontsumoa murrizteko politikak ezartzearen alde agertu dira, osasun hezkuntzaren eta elikagai industriarekin egindako lanaren bidez, dietari gatz gehien ematen dioten produktu landuen osaera birformulatzeko.
‎Ikerketa batean, esne mota horretan presentzia handiagoa duen azido linoleiko konjokatuaren onura espezifikoak nabarmentzen dira.
2011
‎Espainiako helduen %15 eta haurren %12 gizenak dira. Arazo horrek presentzia handiagoa du hegoaldean herrialdearen iparraldean baino —larriagoa da Mediterraneoan—, eta “hazten jarraitzen du”, Monereoren arabera. Kopuru horiei gainpisua gehi dakieke; beraz, Espainiako populazioaren %60k gehiegizko pisua du, dio medikuak.
‎Imagen: Sergio Feria Kutsadura fisikoak markaren edo establezimenduaren irudiari eta ospeari eragiten die, baita kontsumitzailearen osasunean eraginik ez badu ere, zaila baita elementu horren presentzia (fisikoa) ukatzea. Beste kutsadura batzuetan ez bezala (kimikan edo mikrobiologian, esaterako), begi hutsez ikusten ez badira eta kausa ondorio erlazioa frogatu behar bada ere, kutsadura fisikoa ukaezina da.
‎Konposatu hori petrolioa edo gas naturala bezalako erregaiak erretzean askatzen da, produktuak udal zabortegietan edo baso suteetan erre ondoren, eta lur azpiko uretan iragazten da. Kutsatzaile horren presentzia areagotu egin da azken urteotako nekazaritza eta industria aplikazioen gorakada handiaren ondorioz, eta nabarmentzekoa da Bartzelonako Zientzia eta Materialen Institutuko (CSIC) Nanozientzia Molekularraren eta Material Organikoen Sailak uretan merkurioa detektatzeko sentsore berri bat garatu duela.
2012
‎Pentsamendu batzuk arazoaren oinarrian daude. Horrek azaltzen du kezka edo antsietatea duten pertsona ospetsuek disfuntzio horren presentzia handiagoa izatea. Aurrekoarekin (urduritasuna) zerikusia duen beste arrazoi posible bat, oso ohikoa dena, iraganeko esperientzia txar bat errepikatzeko beldurra da.
2014
‎Adituek diotenez, egun horietan itxaropen gehiegi jartzeak edo jarduera gehiegi pilatzeak nekea, frustrazioa eta larritasuna ekar ditzake. Artikulu honetan azaltzen da zergatik izaten duten antsietatea pertsona batzuek oporretan, eta, horrez gain, aholkuak ematen dira erreakzio emozional horrek presentziarik egin gabe pasatzeko.
2015
‎Arrainaren kasuan, arriskuetako bat anisakisa izatea da, 60 ºc inguruko tenperaturan desagertzen den parasitoa. Beraz, arraina prestatzeko asmorik ez badago, horren presentzia prebenitzeko modu bat da 20º C tan izoztea 24 orduz, eta denbora hori handiagoa izango da potentzia txikiagoko izozkailuetan. Esne gordina kontsumitzen bada, toxoplasmosia da arriskuetako bat, Campylobacter, Yersinia edo Salmonella, batez ere hegazti haragian.
‎Prostatako minbizia garaiz detektatzeko harburuek duten gaitasuna aztertu du Italiako zientzialari talde batek. Journal of Urology aldizkari zientifiko espezializatuan argitaratutako ikerketa luzearen arabera, txakurrek bereizi egin dituzte giza gernuan tumore horren presentzia salatzen duten substantzia kimiko lurrunkorrak. Doktore bitxien bikote honek, usaimenaren laguntzaz, 900 gizonetatik (360 prostatatik gaixorik) zetozen gernu laginak aztertu zituzten.
2017
‎Urte berri batean, aurrera begiratzeko eta bizitzaren hainbat arlotan gauzatuko diren lan eta jarduera ildoak ezartzeko unea iritsi da. Diabetesaren Espainiako Federaziorako (FEDE), Urte Berriaren helburuak dira, azkenean, pazientearen lidergoa nagusi den urtea izatea, eta horrek presentzia erreala eta aktiboa izatea eragiten dioten osasun erabakietan. Izan ere, artikulu honetan aipatzen denez, diabetea bezalako gaitz kronikoa dutenek ezagutza iturri bikaina dute, eta horren iritzia kontuan hartu behar da osasun sistema hobetzeko, baina baita sendagaien ikerketan eta garapenean (I+G) parte hartzeko prestakuntza ere.
‎Duela gutxi arte, lau hitz horiek nahikoak ziren nutrizio etiketan ez zehazteko produktu bat palma olioz egina zegoenik. Are gehiago, adierazpen hori ez zen erabiltzen osagai horren presentzia ezkutatzeko baizik eta osasun irudia emateko, landareetatik datorren guztiaren izen onari apelatuz. Olio hori, ordea, oso bestelakoa da.
2022
‎“etiketa garbiagoak eta gehigarririk gabeak elikatzean sinesten dugu”. Apeu hutsa da, denak baitira gehigarriak zientifikoki ebaluatuta eta baimenduta daude Beraz, produktuaren kalitatea ez da aldatzen produktu horren presentzia edo gabezia. Izan ere, alga Chondrus crispus produktu honen osagai gisa erabiltzen da, teknologia aldetik ehundura egokia ematen duelako karragenanoa ematean, propietate loditzaileak, gelifikatzaileak eta egonkortzaileak dituen karbohidratoa.
2023
‎Osagai nagusia Osagai nagusia desberdina da aztertutako ia produktu guztietan: kinoa (Eroski eta Natursoy) espinakak (Eroski) berenjena (Germinal) alkatxofa (Sorribas) seitan (Begetalia) tipula (Veritas) tofu (Soria Naturala) soja proteina (Garden Gourmet) arroz integrala (Gerblé) Gehienek osagai nagusi horren presentzia nabarmentzen dute nolabait; beraz, zein proportziotan dagoen adierazten da, legeriak eskatzen duen bezala. Proportzio horiek Natursoy kinoa egosiaren %17tik Garden Gourmet soja proteina berrhidratatuaren %48ra bitartekoak dira.
‎EFSAren arabera, «Europako Batzordea eta estatu kideetako ordezkariak arduratzen dira mugak jartzeaz elikagaiak ontziratzetik elikagaietara migratu dezakeen substantzia kimiko baten kantitateari», eta aholkularitza zientifikoa eskaintzen du EBko legegileek «kontsumitzaileak babesteko hartu beharreko arauzko neurri egokiei» buruz egiten dituzten eztabaidetarako. Txostenaren eta gomendioen sendotasuna dela eta, litekeena da hurrengo hilabeteetan elikadura ontzietan konposatu horren presentzia arautzeko lege aldaketak ikustea.
‎Duela urte gutxi arte, horrek zaildu egiten zituen laborategietako kontrolak, batez ere, isolatu eta identifikatu egin behar izan zituelako eta toxina sortzeko gaitasuna ezagutu behar zuelako. Arrisku handieneko elikagaiak Toxina horren presentzia gehien baldintzatzen duten faktoreak dira esporak suntsitzen ez diren elikagaiak kontserbatzeko edo prestatzeko praktikak, eta, beraz, toxinak sortzea baimentzen da. Hauek dira arazo horri lotutako elikagai nagusiak:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia