|
2011
|
|
|
Itsasertzeko urak ere izoztu egin ziren, lurretik itsas barrenerako lau legoatan. Izotz azal horren azpitik trumoien antzeko orro ikaragarriak entzuten ziren sarri, baita itsasotik urruti zeuden mendi eta lurretatik ere, eta
|
horren
ondorioz emakume askok galdu egin zuen erraietan zeraman umea. Horren luzaroan iraun zuen izozteak, ezen, izotzekin bizitzera ohiturik, itsaso gaineko izotzezko azalean zehar lasai eta ardurarik gabe ibiltzen hasi baitziren soloroak.
|
|
2018
|
|
|
Salaketa gehiago. Mugimendu feministak eta gizarteak oro har lan handia egin dute azken urteetan, eta
|
horren
ondorioz emakumeak ahaldundu egin dira, salaketa gehiago jartzera ausartuz.
|
|
|
Teoriko feminista batzuen iritziz, generoa «erlazio» bat da, edo, hobeto esanda, erlazio multzo bat, ez norbanakoaren atributu bat. Beste batzuek, Beauvoirri jarraituz, esango lukete genero femeninoa baino ez dela markatua, pertsona unibertsala eta genero maskulinoa identifikatu egiten direla, eta
|
horren
ondorioz emakumeak beren sexuaren arabera definitzen direla, eta gizonak, aldiz, gorputzez gaindiko pertsonatasun unibertsalaren eroale gisa goraipatzen direla.
|
|
|
Beste mito bat da gizonezkoak emakumeak baino kualifikatuago daudela eta, Europan, aldiz, unibertsitateetan graduatutako pertsonen% 60 emakumeak direla. Diskriminazio
|
horren
ondorioak emakumeen kontratazio prekarioa, langabeziagatiko prestazioen desberdintasuna edo erantzukizuneko postuetara iristeko desberdintasunak dira. Eta horrek pobrezia arriskua areagotu besterik ez du egiten; izan ere, Estatistikako Institutu Nazionalaren datuen arabera,% 21,3koa da, eta gizonezkoen kopurua, berriz,% 20,1ekoa da Espainian.
|
|
2019
|
|
|
1980 bitartean emakumeak ikusezinak izan dira, botere androzentrikoa dela medio emakume bertsolariak isilduak eta batzuetan zigortuak7izan dira. Esan daiteke, ordea, 1970 aurrera bertso eskolei eskerrak eta emakumearen kontzientziaren hastapenei mugimendu feminista bide8, emakume bertsolariak erresistentzia eta agentzia modu bat sortzen hasten direla,
|
horren
ondorioz emakumeak kantuan ikusten eta emakume bertsolariak ikertzen hasten dira. Baina 2000 urte bitartean ezin hitz egin dezakegu boterea hartzeaz eta agentziaz; izan ere, Maialen Lujanbiok txapelak irabaztearekin batera baitatoz emakume bertsolarien arteko bilkurak, hitzaldiak, aldarriak (autora et al., 2016) eta Bertsozaleen Elkartean sorturiko Generoaren Batzordea (Erkiaga, 2008).
|
|
|
20ko hamarkadatik aurrera, eta 30ekoan izugarrizko indarrez, ukazio
|
horren
ondorioz emakumeek dantza mota hori egiteari utzi zioten. Trukean, erabat digeritu zen ikuspegi bitarra, eta horri erantzunez, ukatzen zuten horiek beraiek eskaini zituzten bideak emakumeek ere dantza egin dezaten, baina emakume bezala.
|
|
2022
|
|
|
“Aberria” familia kontzeptuarekin edo sinboloarekin parekatzen da, eta emakumea* familiaren zaindari dugu, baina, baita lurraren, herriaren eta kulturaren zaindari ere. Lurraren, kulturaren eta hizkuntzaren ikur bihurturik, nolabait herritartasuna eta subjektu izaera lausoturik du ama sinboliko horrek, eta ez zaio aitortzen egituratzaile, eratzaile, edo ideia sortzaile izateko ahalmenik (eta beraz, sinbolikotasun
|
horren
ondorioz emakumeei* ez zaie aitortzen imajinarioak berrasmatzeko edo birpentsatzeko gizarte funtziorik). Ama Lurraren imajinarioa ere ikuspegi horretatik hurbil kokatzen da, eta lurrarekiko ikuspegi horrek bertakotasunaren oihartzuna dakar, ikuspegi naturalaren oihartzunak ditu, erroak bertan izatearekin lotzen da.
|
|
2023
|
|
|
Baina
|
horren
ondorioak emakumeek nozitzen dituzte eskuarki. «Denok dakigu pobreziak emakume hazpegiak dituela, eta klima aldaketak pobreei eta baliabide gutxien dituztenei eragiten die batez ere».
|