|
2002
|
|
|
Batetik, aintzatespen sentikorra, hots, kognizioaren esparrukoa. Ildo horretatik begiratuta, hizkuntzaren aintzatespen ofizialak onartzen du ezen dena delako hizkuntza
|
horrek
munduaren ikuskera ahalbidetzen duela gizatalde jakin batean. Esan nahi baita, hizkuntzari, edozeini, modu publiko eta ofizial batez onartzen zaio hiztunentzat kognizio bide propiorik eta berezkorik garrantzitsuena izatea; eta, hartara, balio kognitibo eta kultural hori bestelako konnotazioez estaltzea, adibidez, konnotazio arrazistaz estaltzea (nahiz nahastea edo zikintzea)?
|
|
2007
|
|
|
Hauek diotenez, bai kultura eta bai hizkuntza azpiko indar batek determinatzen ditu. Indar
|
hori
mundu ikuskera da, herri izpirituaren fruitua, nazio izaera, zera?, badakizue zertaz ari naizen [arraza?!]. Gizarte bakoitzak, gizarte den aldetik, ikusmode berezi bat du eta beraren arauera aztertzen eta neurtzen ditu gauzak.
|
|
2010
|
|
|
Estetika berritzaile horrek, belodromoko iragan hurbileko biribiltasuna elikagai, sortzaile eraberritzaile izateko irudimena memoriaren bidetik eratortzen duenez, memoria eta iragana, fikzioaren prozesu sortzailearekin elikatzen ditu, iragana eta oraina biziberritzeko prozesua hezurmamitu eta iruditegi kolektiboa biziberritu eta eguneratzeko. Estetika
|
horrek
mundu ikuskera eta ideia filosofikoak islatzen dituzten adierazleak baitaratzen ditu, hots, «zentzugintza» ekoitzi egiten du, egun, sortzen eta birsortzen ari denean, ibilbide kulturalaren adierazi eta mami baten garraiatzaile ageria dela nabarmenduz. Eraldaketa horretan, behaketa adierazle batzuk aipa genitzake:
|
|
2014
|
|
|
b) Adierazi, arkatzak erdira egitura erabiliz, hiru mapa horietatik zeinek irudikatzen duen ondoen erregina
|
horren
mundu ikuskera. Arrazoitu ezazue erantzuna.
|
|
2017
|
|
|
Hassanek isiltasunaren literatura izendatu du XX. mendeko literaturan zehar bere ustez gero eta nabarmenago gauzatuz joandako joera. Isiltasun
|
horrek
mundu ikuskera modernoa ukatzearen alde dauden hainbat estrategia barne hartzen ditu, hala nola gizarte, historia zein arrazoimenetiko aldentzea, hizkuntzaren arbuiatze eta hankaz gora jartzea, estasia, trantzea zein beste kontzientzia egoera muturreko batzuen esploratzea... 40 Bidea, beraz, suntsiketa da, basakeria, gehiegikeria, mugarik gabeko urraketa, metafisika irauliz, edo are gehiago, meta...
|
|
|
Terminoen morfologiari erreparatuta, badirudi zuzenena" modernismo vs. postmodernismo" dikotomia ezartzea litzatekeela, baina postmodernismoa berekin ekarri mundu ikuskera berriaren arabera definitu dugun heinean, egokiena" mundu ikuskera modernoa" adierazteko baliatu ohi den terminoarekin kontrajartzea da, modernitatearekin, alegia. Eztabaida postmodernoen inguruko bibliografian," modernitate" terminoa estandar metonimiko modukoa da garai
|
horretako
mundu ikuskerari erreferentzia egiteko, mundu ikuskera modernoa izendatzeko, alegia. Estandar horri jarraiki, beraz, hemen ere" modernitatea vs. postmodernismoa" dikotomia jorratuko da.
|
|
2020
|
|
|
Gaixotasunak hauskortasunean eta zaurgarritasunean bizitzera bultzatu zuenez,
|
horrek
mundu ikuskeran eragin zion, eta baita bere idatzien estiloan ere, apalago eta onarberago agertzen baita. Xabier Leteri buruzko Sautrelaren atal batean azpimarratu zuen Jose Anjel Irigaraik barruranzko joera hori:
|
|
2021
|
|
|
Olatu horrek jarraitutasun bat zuen XIX. mende amaieran nazio berek izan zuten lehen nazionalismoarekin, baina XX. mendearen lehen erdian garatu zen diskurtso antikolonialista aurrerakoia barneratu zuenez, belaunaldi arteko borroka kulturala ere bazekarren: lehen olatua kontserbadorea zen funtsean, tradizioaren zaindari gisa altxatu zen, eta olatu berriak tradizio
|
hori
mundu ikuskera irekiago batera egokituko zuen transformazioa bilatzen zuen.
|