2000
|
|
askatasuna zegoen eskatzeko, bilerak egiteko, Diputaziora joanda euskaraz egin zitekeen... Gainera Diputazio eta Eusko Jaurlaritzan lagunarteko tratua izan genuen bertako jendearekin eta
|
horrek
gerora asko laguntzen du.
|
|
han denak ginen pertsonak, eta nik ez nuen sentitzen «Ni naiz emakume bakarra».
|
Hori
gero etorri zait. Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa batez ere ez baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin.
|
|
Asko landu dugu eta lan borobila eta elegantea atera dugu.n Eta eklektikoa ere bai.Guk denetarik entzuten dugu. Bai 60ko hamarkadako musika, bai gaur egungoa, musika elektronikoa, kanpokoa, hemengoa... eta
|
hori
gero igarri egiten da. Eragin desberdinak geureganatu eta gure lanean islatzen ditugu.
|
|
Beste aldetik, egia da ahots gabeko giza talde batzuek beren arazo, ideia etaborroken berri eman ahal izan dutela Internet en bidez. Eta horrela mundu osokobabesa eta elkartasuna lortu dutela. Baina hori une eta zirkunstantzia jakin batzuetan gertatu da, eta gero eta zailagoa da horrelakorik berriro gertatzea, komunikazio mota
|
hori
gero eta kontrolatuago dagoelako: botereak azkar ikasten du.
|
|
Eta nahi nituzke iratxo horiek guztiak neure erranetarat, orkestra batean bezala, nik zuzendu partitura jo lezaten. Baina, batuta atxiki orduko, desafinatzen du orain honek,
|
horrek
gero, hark geroago, eta noizbait ere haiek bihurtzen dira zuzendari eta, batuta eskutik kentzen didatela, alborat uzten naute. Eta jauzika eta etenka datozkit orduan pentsuak, bakoitza bere aldetik balihoa bezala... batasunik eta osotasunik gabe.
|
|
Burua leiho irekira bihurtu nuen. Sala tiki
|
horretan
gero eta bero handiagoa zen.
|
|
Eta horrek ematen dit niri askatasuna. Eta behin
|
horretaz
gero, derradan, eta suturik, horixe dela, hain zuzen ere, kartzelako gai posible bakarra: askatasuna.
|
|
Eta nik ez dut memoria handiegia izan nahi, ez dut gatzezko estatua bihurtu nahi, ez dut etengabe errebobinatzen ibili nahi. Hala ere, memoriaren kontu
|
horrek
gero aita ekarri dit gogora, eta haren memoria ezaren begiak...
|
2001
|
|
Memoria dute, eta memoria dutelako eskarmentua ere badute. Iraganaren jabe direlako, izango dira
|
horregatik
geroaren eraikitzaile.
|
|
Gu ez gara Euskal Herriko ezker bakarra, eta ezkerreko jende horrekin lan egiteko prest gaude eta egongo gara, baina ETArekiko jarrera garbi harturik. Herri honek ez du borroka armatuaren bidez bere burua askatzea nahi,
|
hori
gero eta garbiago dago ezker abertzalearen inguruan. Hauteskundeetako emaitzek aro berri baten lehen atala ireki dute.
|
|
Ara berealatik asi egia biurtzen, idazlearen' mitoa', etxekoandre edo etxeari lotua bein sei, zazpi urtez gero, sukaldeko lana, ontziak garbitu, naiz ta garbilekura ezin iritxi. Eta bitartean, mutikoak azitzen baiña
|
oriek
gero ere ba daukate noski non nekatua eta orain behintzat, utzi deiogun. Eta or dabiltz jolas ta borroka, euren biurrikeritan".
|
|
Bere batez besteko kostua 3 pezetatik 17,5era bitartekoa da kilowatt bakoitzeko. Energia mota
|
hori
geroz eta gehiago sortzen da Hego Euskal Herrian eta, oso bereziki, Nafarroan.
|
|
Familia giroko aisialdi
|
horrek
gero eta zale gehiago du eta ongi pasatzeko jendeak gogokoen duen aukera gisa finkatu da, gazteen artean batez ere.
|
|
Gaitz horrek artikulazioen malgutasun handia dakar, herentziazko osagaia du %10i eragiten dio. Elkarte
|
hori
gerora Bartzelonako herri batean egindako 1.300 bat biztanleko ikerketa lan batean berretsi zen. Ikerketa honetan, antsietateak lotura izan du artikulazioen laxotasunarekin, Itsas Ospitaleko erreumatologoek ikusi zutenean pazienteen %70ek patologia horren erasoak zituztela.
|
|
Ez nuen ezagutzen. Eta alde batera,
|
horrek
gerora min gehiago eman zidan. Aitzolek edozeinekin engainatzen ninduela konturatzeak.
|
|
Ez da, beraz, inor harrituko esaten baldin badugu, eta
|
hori
gero astiroago ikusiko dugu, euskal literatura berankorra dela, berandu agertzen dena, urria eta eskasa izateaz gainera.
|
|
Dirua edo gure probetxurako asmatzen dugun edozein tresna bezala, erabiltzeko da, eskuz esku eta ahoz aho ibiltzeko. Ibilian, jakina, galdu du harako lehengo garbitasun eta distira hura, baina
|
horren orde
gero eta leunago, egokiago, erabilkorrago bihurtuko da.
|
|
Erdaldunek, berriz, aurreiritzi oker hori ez baitzuten, honelatsu esaten zidaten: " Egin ezazu lan hori;
|
horrek
gero eta gehiago balioko du eta".
|
|
Antitesia ere oker dabil, ezer ez baitago inoiz infinitu zatietan banatua. Edozer gauza beti ere zati kopuru mugatu batean bana dezakegu, nahiz eta banaketa
|
hori
gero mugarik gabe aurrera jarraitzeko aukera dugun. Zatiak denak han daude, baina ez zatituta, baizik eta ‘in potentia’; zatiketa osoa ez dago inoiz osatua.
|
|
Emeki emeki jendearen izaera aldatuko zen, eta robotnik bizidunak bihurtzeko gai izanen ginen. Ez zena bada
|
hori
gero ederra?
|
2002
|
|
Quebecetik ikas dezakeguna: bat, proiektu guztiak dira zilegiak; bi, demokraziak, zuzenbideak eta politikak baditu nahiko tresna, soberania, identitate eta hizkuntzaren inguruko gatazkei irtenbide positibo, dinamiko eta eraikitzaileak emateko; eta hiru, sakoneko banaketak dituzten gizarteek negoziazio iraunkorra ohitura gisa barneratu behar dute eta
|
hori
gero maila juridiko politikora eraman.
|
|
Edozein modutan, Aralar bere inguruan ari da biltzen EHren inguruan ilusioz aritu eta Batasuna prozesuan galdutako ilusio hori gurean berreskuratzen ari den jende asko. Guztiok dakigu Aralarrek duen garrantzi sozialaz, eta horregatik sortzen da halako tentsioa; beste gauza bat da
|
hori
gero nola gauzatzen den Aralarren inguruan.
|
|
Datu orokorrei erreparatuz gero, inkestaz inkesta hazte
|
hori
geroz eta apalagoa gertatzen ari dela ematen du. Zergatik, ordea?
|
|
Par. Eta
|
horrez
geroz, ezta bertzeren ez eta berberaren ahantzeko ere.
|
|
Gizakia zahartu ahala, azala berriztatzeko gaitasun
|
hori
geroz eta ahulago bilakatuz doanez, sakoneneko geruzak (bertan zelula zaharrak, urik gabekoak dautzala) loditu eta gogortu egiten dira, zimurrak ugalduz.
|
|
Halaber, arrazionalizazioak lanaren gizartearen euskarriak mehatxatu eta, bide batez, lanak gizartearen printzipio egituratzaile izateari uzten dio.
|
Hori
gero eta nabarmenagoa da gaur egungo lan politika eta mikroelektronikaren eraginaren bidez areagotzen den ekoizpen eta lan prozesuen denboraren zein espazioen banaketarekin.
|
|
Sistemen diferentziazioarekin, norbanakoaren ekintzak esperientzia sozialaren esparru batetik bestera iragatea gero eta zailagoa egiten denez (baina, era berean, jokamolde
|
hori
gero eta ohikoagoa eta ugariagoa denez), norbanakoak gai izan behar du desberdintasun horien gainetik, norberaren bizitza bakarra dela gogoratzen. Aldi berean, erreferentzia kultural eta portaera eredu aniztasuna biltzen
|
|
Klima erabili eta teknologia gehitu besterik ez da egin behar. Azken
|
horrek
gero eta erantzun gehiago ematen dizkie beharrei. “Arkitektura bioklimatikoa eraikitze prozesu osoaren arrazionalizazioa besterik ez da, hau da, kostu orokorra kontuan hartzea, materialak nola eraikitzen diren, nola garraiatzen diren edo, are, ingurumen kostua ere, bizitza erabilgarria amaitu eta naturara itzuli behar dutenean”, laburbiltzen du Francisco Valbuena arkitektoak, Mugarik gabeko Arkitektoetako kideak, arkitekturaren, hirigintzaren eta ingurumenaren arloko lankidetza lanetan laguntzen duen GKEak.
|
|
Distira, beste tekniketako bat, etxebizitza berrietarako komenigarria da, ez baitu akatsak disimulatzeko bertuterik. Pintura mota
|
hori
gero eta gutxiago erabiltzen da, esmalteek ordezkatzen baitute. Patinaren ondoren hitz egingo dugu.
|
|
Jarrera hori ezaguna da hiperaktibitateagatiko arreta defizitaren sindromea duen haur baten gurasoentzat. Arazo
|
hori
gero eta handiagoa da, eta Europako populazioaren %3 eragin diezaioke. Estatu Batuetan, haurtzaroko osasun publikoko arazo garrantzitsuenetako bat da.
|
|
Tirokatuarengan jarria nuen nik arreta osoa, baina ez errukiz edo errukiaren antzeko sentimendu bat izan nuelako.
|
Hori
gero etorri zen. Ezin nintzen mugitu:
|
2003
|
|
batetik, erreka askeetan korrontearen aurka, bizkor eta lerden igeri egiten duten izokinak aipatzen zituen; eta bestetik, arrain haztegiko amuarrainak. Azken hauek, noski, geldoak izan ohi dira, eta egunero ziurtatuta duten dosiagatik soilik arduratzen dira, nahiz dosi
|
hori
gero eta txikiagoa izan, jabeak erabakitakoa baita. Erreketan dabiltzanek, ordea, bizirik irauteko jakia bilatu eta harrapatu behar dela badakite.
|
|
Horrek du benetako sinesgarritasuna. Aurrera joate
|
horretan
gero eta gutxiago balio digute martxan dauden bi kultura politikoen diskurtsoek. Eta gainera, kaltea denontzat dator.
|
|
Behobia Donostia lasterketa
|
horretan
gero eta baldintza hobeagoetan iristen da helmugara korrikalaria.
|
|
Erabilera masiboa dela-eta, bada zerbitzu horiek baztertu behar izan dituenik ere. Kasu
|
hori
geroz eta gehiagotan gertatzen ari dela adierazi digute telefono konpainia ezberdinetako bezeroarenganako arreta zerbitzuetan. Interneten normalean tarifa finkoak kontratatzen direnez, menpekotasuna dutenek ez dute arazo ekonomikorik pairatzen, hilero kuota berdina ordaintzen dutelako.
|
|
Gauzak, mundua, zetarako egin dauz? Asmo eder hori gogoan eta bihotzean, orain esku artean daukan
|
hori
gero izango dan edertasunez ikusten dau, eta horrek bizipoza ta indar eragilea emoten deutsoz fededunari. Holantxe artistea bustin zati bat eskuetan, edo ohol zati bat; holantxe ama umetxuaren aurrean, maisua ikaslearen aurrean.
|
|
Bere osasuna, hein handi batean, bere inplikazioaren arabera bilakatuko dela ulertzen duen paziente
|
hori
geroz eta ugariago da eta, paziente den aldetik, bere eskubideak barneratu ez dituen harengandik biziki urruti dago.
|
|
Frutaren antioxidatzaileak kopuru txiki txikitan agertzen badira ere, janari
|
hori
geroz eta onartuago izan dezagun berebiziko eragina dute eta, frogatua izan denez, hainbat gaixotasun endekagarriren, kardiobaskularren eta minbiziaren kontrako babesleak ditugu.
|
|
Jakina, eraikuntza horiek erabilgarritasun bat izan behar dute eta, nire ustez, erosotasun kontzeptua ezarri behar zaie; termino
|
hori
gero eta gutxiago erabiltzen da ez delako modernoa, baina niri oraindik iruditzen zait erabiltzailearekiko funtsezko errespetua adierazten duela.
|
|
miloi bat zelula gramo bakoitzeko, mila zelula baino gehiago finka daitezke zentimetro karratuko. Bestalde, garbiketa eta desinfekzio baldintza eskasek biofilmak sortzeko erraztasuna areagotzen dute, eta
|
horrek
gero arriskua dakar. Arrisku hori, hasiera batean, ez oso garrantzitsutzat jo daitekeen arren, Kanadan eta Estatu Batuetan sukalde eta komunetan kokatutako mikroorganismo patogenoen bidez transmititutako toxi agerraldiak deskribatu dira.
|
|
Europako Batasuneko erakundeek kopuru hori dagoeneko altutzat jotzen dute. Baina mendekotasun
|
hori
gero eta handiagoa da, “horrek dakartzan ondorio ekonomiko eta komertzialak ez ezik, ingurumen ondorio nabarmenak ere baditu, batez ere, berotegi efektuko emisio maila handiko produktu fosilak direlako”. Egoera horrek azaltzen du Espainiako energia eskaria bikoiztu egin dela 1975etik herrialdearen hazkunde ekonomikoaren ondorioz, eta, horren ondorioz, Gobernuak apustu sendoa egin du kontsumoa murrizteko metodoak bilatzearen alde, administrazioen arteko koordinaziorik ezak zapuztutako unera arte.
|
|
Hazkundearen mugak Erromako Klubaren «Hazkundearen mugak» (1972) txostenetik, mundua aurrerapen zientifikoen katalogo gero eta handiagora joan da, eta, promesa guztiak gorabehera, ez du lortu gosea eta pobrezia errotik ateratzea. Hausnarketa
|
horrek
gero eta harreman estuagoa ezartzen du naturaren, elikaduraren eta nekazaritzaren osasun egoeraren artean, eta kontsumitzaile askoren erreakzioa karakterizatu du, elikadura eredu berri baten bila, baita bizimodu berri baten bila ere. Gobernu politikek produktuen kalitatea kontrolatzen jarraitzen duten arren, elikadura patroia osasun, ingurumen edo kontsumo solidarioan oinarritutako banakako hautaketaren mende dago, eta elikaduraren eta nekazaritzaren funtzio soziokulturalari kritika zorrotza egin diote.
|
|
Estatu Batuek sojaren mundu merkatua bereganatu zuten, eta lehiakide nagusiak, sobietar eremuko nekazaritza potentziak, ez ziren gai izan zereal jatorriko pentsuekin lehian aritzeko. Nekazaritzako arma
|
horrek
gero eta azterketa zientifiko gehiago egin zituen, eta haien mantenugaien balio biologikoa areagotu egin zen. Lezitina bezalako azpiproduktuak garatu ziren, txokolatea egiteko erabiltzen den emultsionatzailea, azken aldian antioxidatzaile eraginkor gisa aldarrikatu dena.
|
|
Materiala aplikatzeko unean zehaztasunez lan egitea komeni da, zementua edo masilla ahalik eta modu zehatzenean har dezaten zeramika hondatu den lekua. Nolanahi ere, material pixka bat soberan uztea ere gomendatzen da, eta
|
hori
gero zuzendu egin daiteke limak edo lixa meheak erabiliz.
|
|
–Zalantzarik gabe! Zeru lurrak batuko dituen gure dorre famatu
|
horrek
gero eta gorago eginen du, eta harrapatu dugu, bai, oilar lotsagabea, halako batean...!
|
|
Baserrietan zegoen elkartasunaren hazia (kristau bertute guztien hazia), eta baserritarren bizimodu latzean, erlijio bizitza zaharraren eredu moral garbi garbia. Baina 1800 inguruan hasi zen idealizazio
|
hori
gero eta nabarmenago adierazten hainbat idatzitan. Garbi dago marko foralaren krisialdiak eta liberalismoaren eta industrializazioaren bultzadak nabarmen eragiten dutela baserri ideologiaren sorreran; eta, sortu, sor  tzen da lehenengo aldiz arriskuan ikusten den bizimodu eta nortasun zaharrari tinko eutsi, eta ohitura arrotzak garatzen dituzten hirien dinamismoari aurre egiteko.
|
|
" sola esta nación entre todas las provincias y reinos del mundo conserva sus leyes habidas en la ley de naturaleza de antes que Nino, rey de Babilonia, adulterase la à ¡ urea edad y corrompiese el mundo con la idolatrÃa, y sola ésta ha conservado su lengua primera". Naturaren lege
|
hori
gero euskal lurraldetako foruetan jaso den bera dela ere aditzera ematen du. Esteban Garibai (Compendio Historial, 1571) izan zen, ondoren, tesi baskoiberistaren garapena egin zuena:
|
|
Poloniako Varsovian jaioa. Death in the Making liburuan ageri diren argazkietako batzuen egilea, nahiz eta liburua sinatu ez, eta
|
horrek
gerora argazki jakin batzuen egiletasunaz eztabaidak sortu dituen. Hain zuzen ere, 1936 neguan Bizkaian izan zelarik, Regards aldizkarian zenbait erreportaje argitaratu zituen, J.E. Poutermarn baten testuez lagundurik.
|
2004
|
|
Internet bidezko doako trukaketa sistema horien berezitasuna zera da, erabiltzailea nick edo ezizen bat erabiliz konektatzen dela eta nahi duen abesti edo filma munduko edozein txokotan dagoen beste erabiltzaile baten ordenagailutik berera kopiatzen duela. Gainera, gero eta hedatuagoa dagoen banda zabalak (ADSL edo kable bidezko konexioa)
|
horretarako
gero eta erraztasun gehiago ematen ditu. Duela urte batzuk ia pentsaezina zen film oso bat deskargatzea, denbora asko behar baitzen horretarako.
|
|
irakurleria. Eta badakigu, gurean, irakurleria potentzialaren eta aktualaren arteko desorekak zein buruhauste sortzen dizkigun, azken bi hamarkadetan euskaldun alfabetatuen kopurua dezente puztu den arren ez baitugu
|
hori
gero irakurzaletasunaren indizeetan islatuta ikusten.
|
|
|
Hori
gerora ohartutako fenomenoa da edo barrutik ere ikusten zenuen?
|
|
Ikusmen galera
|
hori
geroz eta larriagoa izaten da, konponbiderik eman ezean.
|
|
6 Azken txostenaren ondoren, espedientea ebazten duen autoa emateko, eta
|
horren
geroko jakinarazpena Fiskaltzari eta alderdiei egiteko.
|
|
Baina bigarren mailako ikasketak hasi arte ez genuen elkarrekin berba egiteko aukerarik izan, nahiz eta gure auzotik oso gertu bizi.
|
Hori
gero jakin nuen.
|
|
Egile honen tzat, bada, euskararen aldeko borrokak eta nazioarenak hatera joan lukete. Egilearentzat ukaezina da euskararen berpizkundea euskal nazionalis moari zor zaiola eta horren eragile nagusia eta ia bakarra Sabino Arana izan zela, Bizkaian bederen, mugimendu
|
hori
gero Gipuzkoara zabalduko bada ere.
|
|
Maitasuna den batasun nahi
|
hori
gero eta barnehartzaileagoa ikusteak (gizakiarengandik izaki biziengana eta izaki biziengandik edozein izakirengana pasatuz) badu bere zentzua. Einsteinen ustez, adibidez:
|
|
Kontsumitzaileek badakite erosten dituzten izoztuak hozkailuetan denbora askoan gorde daitezkeela (izozkailuaren ezaugarrien arabera). Balio gehigarri
|
hori
gero eta garrantzitsuagoa da, etxean janaria izatea erosoa delako eta behar denean denbora luzez egoera ezin hobean egon dadin. Abantailak Erosotasuna.
|
|
“Hori oso pozgarria da, borondatezko tresna baita. Uste dut egoera
|
horrek
gero eta gehiago zabaltzen ari den uste sendoa islatzen duela, ez bakarrik arrantza arduratsuak kontserbazioan duen zereginaz, baizik eta ozeanoak errespetatzeak arrantza sektorearen etorkizuna babesten laguntzen duela ere”, adierazi zuen Ichiro Nomurak, FAOko Arrantza Saileko buruak. Hala ere, Nomurak hau zehaztu du:
|
|
Gaur egun nabarmena egiten zaigu, batez ere Descartesen esaldi ospetsua makina bat bider entzun ondoren, eta, gainera, lehen begirada batean ez zaigu iruditzen hainbesterainoko kontua, ezta? Baina bai, garrantzi itzela izango du Descartesen ideia
|
horrek
gerora begira eta bi alderditatik nagusiki:
|
|
Eta ez zitzaizkion etorri eguneroko dotrinan apaizak emandako jipoiak, haren tirania erabatekoa, ez eta maistrak eskolan haur haien gainean zeukan aginte ankerra, ez; etorri zitzaiona, Harakinek eta Harakin bezalako batzuk, Bazter barne zenbaitetan, lege idatzibarikoen bidez, haien mesedetarako ezarri ohituren bidez, lerrotik ateratzen zenarekiko erdeinu bidez, artasuna eta iraultza nahia nahasten zituen jarrera haren bidez, baldarki erabilitako boterea izan zen;" Seguru aski", esanen lioke Aliziak gogoeta kontatuko balio," horrek egin dizulako min gehien, eta hori duzulako oraindik haragi bizian". Eta konforme egon luke Aliziarekin, gehienetan bezala, nahiz eta konforme egote
|
hori
gero eta makurrago eraman.
|
|
Bestela, nondik biziko dira? Ez bailitzateke horientzako lanik,
|
horregatik
geroz eta gauza gehiago delitu dituk."
|
2005
|
|
Hala ere, egunez egun gero eta salbuespen gehiagok gainditzen du muga hori, lobby industrialen presioaren ondorioz, betiere erabakia aldez aurretik langileekin adosten bada. Orain arte, Britainia Handiak izan ditu 48 orduko mugatik gorako salbuespen gehienak, baina jauzi
|
hori
gero eta nabarmenagoa da Europako beste hainbat herrialdetan. Europako Batzordeak proposamen bat jarri die mahai gainean Europako Parlamentu eta Ministroen Kontseiluari, salbuespenok ahalik eta gehien saihesteko asmoz.
|
|
Teknologia berrietan aritzen direnek, informatikariek... katalanaren aldeko jarrera dute.
|
Hori
gero gizartean nabari da eta aurreiritzi primitiboa (zein baldarra den katalanez hitz egitea) apurtzen du.
|
|
1993an izan zen hori eta agian, 1992ko ajeak eragingo zuen Iturgaitzen ondoeza, Sevillako Expoko Curro edota Bartzelonako Joko Olinpikoetako Cobi maskotak toki guztietan ikusteak ez baitzion askori onik egingo. Edo, Corcuera Legearen ondorioak izango ziren beharbada, orduko Espainiako Barne ministroak gure bizitza kameraz kontrolatuko zuela uste baikenuen, George Orwell-ek «Anaia Handia» bezala bataiatu zuen amesgaiztoa egi bihurtuko zela, kontzeptu
|
horrek
gerora izango zuen garapenaren ezjakitun.
|
|
Subiranotasun horien artean itun bat egin da, elkarren errespetuz. Elkarrekin bizitzeko edo aparte bizitzeko,
|
hori
geroak esango du. Baina lehenengoz itunak norbera eta horretan dago gakoa norbera dela ezagutarazi behar du.
|
|
Saskibaloian jokatzen duen batentzat, nire begirako, lehen helburua ezin da izan dirua irabaztea,
|
hori
gero etortzen da. Jokalariaren lehen helburua izan behar da tituluak irabaztea, partida irabaztea, edo entrenamenduan lehia bat irabaztea.
|
|
Hori, nolabaiteko «nora joan nahi den» adierazten duen xede nagusia da.
|
Hori
gero hezurmamitu egin behar da eta hezurmamitzeko orduan, lehendabizi, saiatu egin behar da batez besteko iritzi nagusi hori trebetasun jakinetan eta gainerako zertzeladetan konkretatzen. Konkretatzeko orduan, legeak ez dauka inon zehatz mehatz ezer esana eta beraz, hortik aurrerako kontua da, ez da lege mailako kontua, hortik aurrera egin litzatekeen zehaztapena baizik.
|
|
Neskek ez dute arras ikusmolde bera: " Ni putes, ni soumises" lema pean (ez puta, ez besten meneko) egin dute manifestaldia Parisen, joko
|
hori
gero eta usuago gertatzen dela ikusirik.
|
|
Bestetik, berriz, irailean joaterik ez zaie aholkatzen interesatuei nahiz eta hil
|
horretan
geroz eta jende gehiago animatzen den bidaiak egitera hango euriek parke naturaletako bideak hondatzen dituztelako.
|
|
–Ez esan
|
hori
gero!
|
|
Euskal Herria zegoen zizko eta berak nazio kontzeptu bat sortu du eta nazio kontzeptu horren inguruan mugimendu bat sortu du, hori da. Bueno, baina klaro, Euskal Herrian, jende askok pentsamendu horren inguruan eta erreferentzia sistema
|
horrekin
gero Gerra Zibil bat egin du, eta galdu egin du. Eta beraz, gero pasa ditu 40 urte galtzaile bezala, asko sufrituz, pertsegitua, kontzientzia txarrekin, lotsatuta ze burla egiten zioten?
|
|
Gero, kultura batzuetan iritzi diferenteak dauzkagu, adinetan ere bai: zure adinean, adiskidetasuna da gauzarik sakratuena,
|
hori
gero gutxitzen joaten da; zure adinean justiziarentzat izaten da sentsibilitatea, esan dezagun alderantziz, injustiziarentzat sentsibilitate ikaragarri bat izaten da (eta ez galdu). Gizartearen presioarekin azkenean etsi egiten da, resignatu egiten da, beraz gizarteak berak, kendu egiten dizkigu, gure ahalmen moralak neurri handi batean, urteekin.
|
|
Udalaren papera gero eta handiagoa izangoda eta 1942 urtetik aurrera egindako partaideen zerrendan jada kantineren izenakaipatzen dira. Piskanaka, zerrenda
|
hori
gero eta luzeagoa izango da, zeineanZalditeria eta Hatxeroen izena eta datuak aipatuko diren. Azken urte horietan, zerrendan konpainia bakoitzean instrumentuen eta eskopeten lehenengo ilaran doazenen izenak ere aipatzen dira.
|
|
Zenbait makina konparatu orduko, berehala ulertuko dugu zein diren kalitate prezio erlaziorik onena dutenak. Ospe handiko markak beti izango dira garestiagoak, nahiz eta arau
|
hori
gero eta gehiago hausten den. Horren truke, berme gehiago eta laguntza tekniko hobea proposatzen dituzte.
|
|
Banku arteko Lankidetza Zentroak, ordea, uste du Lehiaren Defentsako ebazpenak datuen babesari buruzko legeria urratzen duela. Bestalde, Espainiako Bankuen Elkarteak (AEB) dio zordunen fitxategiak, kudeaketa moduak edozein direla ere, beharrezkoak direla banku sistemak ongi funtziona dezan; izan ere, sistema
|
horri
gero eta profesionalizazio handiagoa eskatzen zaio arriskuaren kuantifikazioan. “Paradoxa litzateke” erakundeek bezeroen kaudimenari buruzko “datuak erabiltzeko aukera murriztea”, haien “ordaintzeko gaitasunari” adi egoteko eskatzen zaienean.
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioaren txostenen arabera, 65 eta 74 urte bitarteko taldean, indibiduoen %51k hortz galera larria du (16 hortz falta edo gehiago), eta adin talde horretako pertsonen %27 hortz guztiak kentzen zaizkio. Alarma piztu egin da, egoera
|
hori
gero eta gazteago diren pertsonengan gertatzen delako eta gaixotasun periodontalek heldu gehiagori eragiten dietelako. 35 eta 44 urte bitarteko adin taldean, biztanleen %3, 6 bakarrik dago gaixotasun periodontalen zeinurik gabe.
|
|
Elikadura joera hori azaltzeko arrazoietako bat da elikadura krisiek eta zenbait aurrerapen teknologikok (adibidez, manipulazio genetikoak eta elikagaien irradiazioak) kontsumitzaileen artean sortzen duten beldurra. Europako Batzordearen arabera, beldur
|
horrek
gero eta kalitate berme eta informazio gehiago eskatzen ditu ekoizpen metodoei buruz. Orain, ekoizpen ekologikoa, nekazaritzaren zein abeltzaintzaren sektorekoa, aukera legitimoa da.
|
|
Gastronomiaren ikuspegitik, Ontario Quebec-en aurkakoa, tradizioz probintziatzat hartu izan delako sukaldaritza pobrea. Azken urteotan, ordea, sinesmen
|
horrek
gero eta produktu gehiago erabiltzen direlako, inguru horrek eskaintzen duen kalitate handia. Beraz, nonahikoak patatak haragiarekin, juduekin, ilarrekin edo ogiarekin egindako beste plater batzuei bide eman diete artoa eta ganbak, nahasketa bidez maisuki onduak espezietakoak.
|
|
Halaber, beste arazo bat da instalazio batek sortutako eremu elektromagnetikoaren mailen ebaluazioa nahiko zaila dela. Behar bezala neurtuko duen espezialista bat eskatzeaz gain, informazio asko izan behar da, eta informazio
|
hori
gero tratatu eta aztertu egin behar da. Denbora luzea behar da horretarako.
|
|
Oro har, AEBetan azaldutako kasuen kopurua. eta Europa diskretutzat har daiteke (50 kasu inguru AEBn). eta 600 inguru Europan), nahiz eta kontinente zaharrean kasuistika Herbehereetan, Alemanian, Frantzian edo Espainian kontzentratzen den. Joera
|
hori
gero eta handiagoa da, besteak beste, medikuek gaixotasuna hobeto ezagutzen dutelako eta diagnostikoa egiteko tresna hobeak dituztelako. Hazkunde hori, halaber, parasito horren eragin handiari egozten zaio, gure herrialdean lonjako arrainaren 1/ 3 inguru hautematen baita, bai eta arrain gordinaren edo gutxi prestatutako arrainaren kontsumoan oinarritutako joera gastronomiko berrien agerpenari eta hazkundeari ere.
|
|
Bakardade sentsazioa, ohitura desberdinen arteko talka, beti amarena ez den hizkuntza, bizi aldaketa erradikala sustatzen duen ideal idilikoari ia inoiz erantzuten ez dion errealitatea… Migrazio fenomenoaren bakarkako esperientzia zailtasunez, zailtasunez eta babesik gabe dago. Errealitate
|
hori
gero eta handiagoa denez eta gure gizartean gero eta garrantzitsuagoa denez, bizipen horren gogortasuna murrizteko prest dauden erakunde eta taldeen kopurua ere handitu egin da. Populazioaren sektore horren behar eta eskaera handienetako bat informazioa da.
|
|
Nola prestatu Usoa, normalean, merkatu freskoan egoten da, baina kontserban edo ketuan ere eros daiteke. Haragia nahiko zaporetsua da, baina, urteak joan ahala, arrain
|
horrek
gero eta jarraitzaile gutxiago ditu. Hala ere, Galizian asko kontsumitzen da oraindik.
|
|
Naroa ere motxila berreskuratzera joan da. Barruan jantzi garbiak bilatu ditu, eta lehen egindakoa errepikatu du, Madokaren aurrean orain,
|
horretarako
gero eta ausartago sentitzen dela. Bizkarra eman, txabusina erantzi, eta barruko jantziek zatirik ezkutuenak estali dizkiote, patxadaz.
|
|
Guk, jesuitok, nork bere aldetik jotzen genuen. Talde
|
horretakoek
gero ere lan ederra egin dute euskararen eta euskal kulturaren alde.
|
2006
|
|
Halaber, zentral nuklearrek ordezkatuko lituzketen zentral termikoek berotegi efektuarengan duten eragina %10ekoa baino ez da. Independentzia energetikoari dagokionez, uranioa ere beste herrialdeetatik inportatu luke Europak eta gainera erregai
|
hori
gero eta urriagoa eta garestiagoa da. Bestalde, Massachusettseko (AEB) Institutu Teknologikoak 2003an kaleratu zuen ikerketaren arabera, zentral nuklearrak sortutako energia elektrikoa ez da errentagarria eta urtarrileko azken Eurobarometroak dio europarren %12k baino ez duela uste Europako Batasunaren mendekotasun energetikoa nuklearrek konponduko luketela.
|
|
«Denetik kontatzen digute: babesik gabeko harreman sexualak izan dituela eta HIESAren proba egin nahi duela; ez duela nahi neskak edo familiak bisitatzea
|
horrek
gero angustia sortzen diolako... Guk hezitzaile papera egiten dugu, larritasun eta estres hori bideratzen jakin dezan eta gauzak objektiboki ikus ditzan.
|
|
Amerikar eredua saldu zen konponbide gisa, hau da, nork berea ordaindu dezala, osasunik, hezkuntzarik, erretirorik eta etxebizitzarik gabeko merkatu handian. Merkatu
|
horretara
gero eta txikiagoa den talde bat baino ezin da sartu eta gainerakoak ezegonkortasunean biziko dira, babesteko taldeko egiturarik gabe daudenez halabeharrezko jotzen dutelako.
|
|
Azterketa horietatik ondorio bereizgarrietako batzuk atera banitu, hauek aukeratuko nituzke: duela bost urte baino bi aldiz gehiago erreklamatzen ari dela orain kontsumitzailea, kontsumitzen duen
|
horri buruz
geroz eta informazio handiagoa eskatzen duela eta gizaseme eta emakumeen arteko etendura digitala murriztuz doala.
|
|
2 Aurreko paragrafoan xedatutakoaren salbuespen moduan, hartzekodunen konkurtsoa nahitaezkotzat joko da, zordunak egindako eskariaren data baino hiru hilabete lehenago beste edozein legitimatuk eskaria aurkeztu eta horren izapidetza onartu denean, nahiz eta legitimatu
|
horrek
gero atzera egin, ez agertu, edo eskaria ez berretsi.
|
|
Ikus hauei buruzko datu gehiagorako J. A. García de Cortázar (1980) eta Botella (1988); lehen egileak dioenez aldatu egiten da bere esanahia, eta Naiara aldeko adibide bati jarraituz, XI. mendearen bukaerarako lur marjinal bat dena kolonizaziotik sortua, lursail arrunt izatera igarotzen da (eta esanahi hori hartuko du ere), populazio hazkundearekin lanketak hazi egiten direlako eta bazterreko lurrak gunearen parte ere bihurtuz eta dena bat eginez; horrez gain, J. A. García de Cortázar ek, definitzen du jaun baten mendean eta haren eragin eta aginduz bere mendekoek kolektiboki landutako lurra dela, jabego eskubideengatik (García de Cortázar, 1980: 121),
|
horregatik
gero prestazio feudalak nahiz lur motak hartuko du landua izan zen moduaren izena. IX. mendekoetan ere jaun baten mendekoek egindako erroturazio edo lan modua ezin da izan feudal eran, jakina, feudalismoa iritsi gabe dagoelako.
|
|
helburu batzuk lortzeko bitartekorik eraginkorrenak bilatzera zuzentzen dena. Weber-en analisiaren arabera, arrazionaltasun
|
horrek
gero eta indar handiagoa izango du gizarte bizitza modernoan, eta gizarte bizitzaren gero eta eremu zabalagoak gobernatzera helduko da. Sistema soziokulturalaren territorio ezberdinetara hedatzen ari da:
|
|
Indibiduo humanoaren (autodeterminatuaren) desagertze posiblea da Weber-ek horizontean ikusten duena, indibiduo modernoa makroerakunde sozialen menpe geratzen baita (masa alderdien, makineria burokratikoaren, fabrika handian egin beharreko lan anonimoaren eta abarren menpe), arimarik gabeko espezialista bihurtuta. Bide
|
horretatik
gero eta zailagoa egingo zaio bizitzari oinarritze etiko eta normatiborik bilatzea eta, batez ere, oinarritze hori arrazionalki justifikatzea.
|
|
Zehazki, Estatu Batuetako Espazioa Zaintzeko Sareak gizakiak egindako 9.000 objektu baino gehiago ditu erregistratuta gaur egun (eta orbitan daude), bost milioi kilo baino gehiagoko pisua dutenak. Txatar kopuru handi
|
hori
gero eta arriskutsuagoa da espazio nabigaziorako. Azken 15 urteetan, hiru talka gertatu dira, gutxienez, abandonatutako zati horietako baten artean.
|
|
Eguzki plaken instalazioa handitu egin da azken urteotan. Aurrerapen teknologikoei eta kostuen murrizketari esker, energia ekologiko
|
hori
gero eta aukera interesgarriagoa da kontsumitzaileentzat. Espainia da energia fotovoltaikoaren munduko hirugarren merkatua, nahiz eta 2009an haren hazkunde handia araudi berri baten ondorioz gelditu den.
|
|
Erosketak Herrialde horretara joanez gero, ez da inoiz iritsiko Dufurrera, duela 20 urte baino gehiagotik gerran dagoen eremu batera. Itsaso Gorriko hiriburua eta kostaldea dira ohikoenak, azken
|
hori
gero eta handiagoa baita, nahiz eta Sudanera bisita gutxi hurbiltzen diren. Herrialde honen oroigarri gisa, alfonbra erakargarriak, buztingintza, urrezko bitxiak edo arma tradizionalak ere eros daitezke, hala nola larruzko ezpatak.
|
|
Duela gutxi, zortzi urtetik beherako haurretan fluoxetina erabiltzea onartu da. Zer eragin izan lezake nerbio sistema zentralean eragiten duten gai aktiboen kontsumo goiztiar
|
horrek
gerora neurona loturak eratzean eta garunaren arkitekturan. Oso gutxi dakigu, ez baita epe luzeko ikasketarik egin.
|
|
Azken urteotan, gorabidean dagoen miaketa batek, positroien igorpen bidezko tomografiak, jauzi kualitatibo bat adierazten du, eta aurrerapauso handia da minbizia edo Alzheimerra bezalako gaixotasunen diagnostikoan eta jarraipenean. Berriki egindako azterlan batek teknika
|
horren
gero eta paper garrantzitsuagoa bermatzen du.
|
|
Foréticak dioenez, Bilboko metropoli trenbidea ustiatzen duen enpresak bermatu egiten du kudeaketa sistema bat ezarri duela, erantzukizun sozial korporatiboari dagozkion gertakizunen kontrola eta segimendua egiteko eta alderdi horietan etengabeko hobekuntza garatzeko. “Inpaktu guztiak, positiboak zein negatiboak, herritarrek onartzen dituzte, eta
|
horrek
gero eta informazio eta jarduera gehiago eskatzen ditu enpresaren portaera etikoarekin, lan harreman onekin, ingurumena zaintzen duten jarduerekin eta dagokien komunitatearen garapen ekonomikoari laguntzen”, esan zuten erakunde ziurtatuak. Horregatik, Metro Bilbaoko Zuzendaritzak bere enpresan “SGE 21” Arauan oinarritutako kudeaketa etikoko sistema ezartzea erabaki zuen.
|
|
Ehun espainiarretik hamabik migraina dute eta horien %30ek hiru krisi edo gehiago izaten dituzte hilabetean. Gainera, migrainen %75ek 25 eta 45 urte bitarteko helduei eragiten die, adin produktiboenari, eta, beraz, gaixotasun
|
horrek
gero eta lan absentismo handiagoa eragiten du gripeak baino. Baliteke datua gehiegizkoa izatea, baina ez da harritzekoa.
|
|
Hego Korea, ekonomiaren aurrerapenagatik “Asiako tigreetako” bat, egun bakoitzean bere simaurtegietara elektrizitatea sortzeko botatzen diren hondakin kopuru izugarria aprobetxatzen hasi da. Energia garbi mota
|
hori
gero eta garrantzitsuagoa da petrolioaren prezio altuengatik eta gizarte kontsumista batean hondakin ugari dagoelako. Sudokwongo zabortegia mantentzeko korporazioak zaborrez elikatutako munduko zentral elektriko handiena inauguratu du.
|