|
2006
|
|
|
Bigarren Orreagako gudu horretan, ematen du baskoiek bat egin zutela musulmanekin. Banukasitarrekin aliantza aurrera eraman zuten, beharbada, memento
|
horretan
frankoen kontra.
|
|
|
Izpiritu espainola ondua zegoen, feniziar, greko, erromatarrek han desenbarkatu baino lehen. Herriokin harremanetan, izpiritu espainol
|
hori
franko bigundu eta lokartu da, levantean eta hegoan batik bat; baina bisigodoek iratzarria, eta musulmanekin borrokan, betiko Espainiak bere burua biziberritu du: hots, Gaztelak berritu du (baskoiek ere laguntzen zutela); Espainiaren orpoa eta muina Gaztela da.
|
|
2012
|
|
|
Laneko xehetasun zerbait galde egin behar bainio bezala hurbiltzen nitzaio. Zure laneko laguna zen Antonio. Ba, ezagutzen duzu ala zer. Urrungo ahaide bat dut, badakizu, eta berria jakin baitut ari nintzen norbaitek bazakienez zerbait... Hemen denak untsa joan dira, gero. Entzuna dut biziki langilea zela. Ba egia, baina pixka bat burua airean egoiten zen frangotan eta lana aintzinatu behar, badakizu zer den ofizialeen lana egungo egunian, ez duzu aise eta klientak ez pagatu nahi eta guk martxandiza fornitu behar eta deklarapena eta beste tatsak, ezin bizia dugu egun. Xantza izan dizi Antonio horrek gu bezalako batzuekin artzeko. Ba, bainan eskolatik landa heldu zela eta etzinuten biziki pagatzen al’ez? Kasik urririk zinuten. Ba
|
hori
frangok erraiten dute jakin gabe. Ofizioaren ikasteko galtzen ditugun denborak konda balite, ez ginezake aprendizik har... eta horiek berdin funditzen dauzkuten tresnak.
|
|
2013
|
|
|
Agiri honen muina zen frankismoa nazismoa bezalakoa zela.
|
Hori
Frankoren egitura politikoaren bihotzera erasotzea zen. Orduan Frankok eta bere laguntzaileek, aurrerago beste gotzain batzukin hartutako bidea guztiz aldatu zuten.
|
|
|
XI. mendean, elizaz kanpoko zuzenbide eskola handiena Pavian zegoen, Lonbardiako erreinuaren hiriburuan. Paviako juristek Lonbardiako zuzenbidea jorratu zuten buruen buruenik ere, Liber Papiensis izeneko bilduman jaso bezala; testu
|
hori
frankoen konkistaren aurreko errege lonbardiarrek emandako ediktuen eta kapitular frankoen bilduma zen. Paviako eskolako juristak aitzindariak izan ziren testuari glosa egiteko metodoa erabiltzeko orduan, hau da, ikertzen ari ziren lan zehatzaren gaineko azalpenak ematen.
|
|
2014
|
|
|
Hori berdin berdin erran liteke iruñeaz. Gainera, zure Bilbao
|
hori
franko aldatu da azken 40 urtean.
|
|
|
Denik ere onartu da independentziaren eztabaida
|
hori
frango zorrotza izan bada, ez dela gehiagokorik gertatu batzu eta besteen artean. Hein ederreko demokraziaren seinale.
|
|
2015
|
|
|
Bistan da egoera tinkatzen dela eta hau dena ez dela suertetik heldua. Zorraren sistema
|
hori
frankotan... laborariak fiskalitate modu berezi batean dira, réel deitzen dena; bi fiskalitate modu badira zergaren pagatzeko. Modu batean zerga gutiago pagatzen da, pagatu behar balitz, tresna berriak erosten badira, larriki errateko.
|
|
|
Zentzu horretan, hain psikoanalitikoa dirudien Martutene psikoanalisiaren aurkako zartako eder bat ere bada aldi berean. Martutene-ren arabera, gure nortasuna egituratzen duen sekretu ezkutu ponposo
|
horrek
franko du protagonistaren egolatriak neurriz gain hanpaturiko ezdeuskeriatik.
|
|
|
Espertek hala diote behin. Hori hola egina dute jakinaren gainean eskualde
|
hortan
frango usu badirela lur-ikarak, eta batzutan arras borzitzak. Zimenduak eginak dituzte beraz lurrean 80 metro barna!
|
|
2016
|
|
|
Ondoren, kulturen arteko talka ere aipatzen zaigu, tolerantzia eskatuz beste kultura daukatenei buruz. Garai
|
horretan
frankoak, musulmanak eta nafarrak zeudela lur eremu berean eta elkarrekin bizitzeko zeuden zailtasunak aipagai dira.
|
|
|
Apez sarturik, urteetan gauzatu Trentoko kontzilioaren izpirituari jarraikiz, euskaraz eta gaztelaniaz onduriko kristau dotrina idatzi zuen, Doctrina cristiana y pasto espiritual del alma para los que tienen cargo de almas y para todos estados en castellano y vascuence, Lizarran, Adrian Anvers baitan 1561.ean ageri zena, eta egun, tamalez eta oraino, ezezaguna zaiguna.
|
Horren inguruan
franko izkiriatu den arren, gutxi da aratz geratzen zaiguna, Isasti historiagile edota Nikolas Antonio bibliografo zaharrengandik hasita. Berrikiago Goñi Gaztanbidek hainbat datu ezezagun ekarri dizkigu Fontes Linguae Vasconum aldizkarian, eta zinez interesgarriak agitzen zaizkigu euskararen agerpena Nafarroako Erriberan norainokoa zatekeen aztertzerako orduan.
|
|
|
Kasik iduri berak ere ez dakiela zer egin behar duen! Dena den, Pariseko manifestaldi
|
hori
frango polliki joan da, polizak usaian baino larderia gehiago erakutsiz. Ehun bat lagun atxilotuak izan dira.
|
|
2017
|
|
|
Baina puntu horretan salbu, ondoko Errepublikako presidenteak orokorki de Gaullek markatu bidetik ibili dira, Estatuen arteko elkarlana bultzatuz, nagusiki Alemania federaleko gobernuburuekin. Politika
|
hori
franko estuki ereman dute alde bateko eta besteko bikote famatu batzuek: de Gaulle Adenauer, Pompidou Brandt, Giscard Schmitt, Mitterrand Kohl, Sarkozy Angela Merkel denen gogoan daude.
|
|
|
Beroan bero, sustatu zituen apez eta serora talde batzu jende xehearen laguntzaile suhar izan ziten. Sare
|
hori
frango laster hedatu zen.
|
|
|
Oro har, iduritzen zaut halere iragan urte
|
hori
frango iluna izan dela. Hoinbeste bortizkeria, hoinbeste gerla eta miseria, norat ari ote gira?
|
|
|
Frantzian gaindi, oro har jazko
|
hori
frango urte nahasia izan da. Politika mailean, gobernuburu berri bat badugu, Bernard Cazeneuve, eta François Hollande presidentak jakinarazi du azkenean ez dela berriz hautagai izanen...
|
|
|
" Errepublika, denak itzulipurdika!"
|
Hori
frango aise oihukatzen omen zen 14 ko gerla aitzineko urte heietan... Hola mintzo zirenak etziren haatik izan behar errepublikaren aldekoak, izaitekotz kontrakoak.
|
|
2018
|
|
|
Duela bost aste sail huntan berean idazten ginuen SNCF etxe handiak gaitzeko errextasunak nahi dituela eman, txartel eta harpidetzak aise merkeago besteak beste, jendearen berriz biltzeko, greba horien gatik ainitzek treinik ez gehiago biziki hartzen eta. Batzuk
|
hori
frango bitxi kausitzen dute, nola emaiten ahal diren holako errextasunak, SNCF etxe horrek berak gaitzeko zorrak badituelarik eta bestalde sos ainitz galtzen greba horien gatik preseski. Bainan SNCF horren arduradunak beti hitz beretan daude.
|
|
2019
|
|
|
Agerikoa da ez dela Mikelestorenarena ikertzaileen arreta erakarri duen obra, eta ez soil soilik liburuaren izaera erlijiosoagatik edota bere literatur estatus subalternoagatik. Horrek guztiak ikerketa idorte
|
horretan
franko lagundu badu ere, nabarmena da baduela azterketarako esparru historiko ideologikotik eta hizkuntzari dagokionetik harago doan interesik; alegia, edizioen katramilaren ingurukorik, batetik, eta ingurune eta abagune politikoekiko mendekotasunari buruzkorik, bestetik. Hipotesiak eta zalantzak tarteko, auzi horien guztien gaineko ikuspegi orokorraren jorraketa aurkezten du artikulu honek.
|
|
2020
|
|
|
Geltokitik goraxago, itzulia sobera luzatu gabe, Chauvin Dragon karrikatik segitzen da. Karrika
|
hori
frango hertxia da. Aspaldian etzen hor eskualde batetarat baizik ibiltzen ahal autoarekin, Postaren ondotik abiatuz.
|
|
2021
|
|
|
Alde batetik, zonbat aldiz ez daukute errepikatu prezio hori nazioarteko hitzarmen berezi batek duela finkatzen, gobernuak ezin gauza handirik egin. Bai, kantu
|
hori
frangotan entzun dugu eta orain bat batean erraiten daukute gobernuaren manuz preseski ez dela kariotzerik batere izanen ez urte hondar huntan ez eta heldu den urte guzian. Nola ditake hori?
|
|
|
Aldi huntako gaia Larralde familia. Egia erran izen
|
hortako
frango bada Euskal Herrian gaindi. Hor aipatzen direnek eragin handia ukana dute Kostalde guzian.
|
|
|
Bigarren bozaldiaren aitzineko aste
|
hori
frango nahasia izan da. Ez baitzen aise untsa konprenitzea alderdien arteko arranjamenduak.
|
|
2022
|
|
|
Ehunez goiti Modem delakoan direnak, François Bayrou dutela buru. Diotenez, tratu
|
hori
frango aise trenkatu da eta arras epe laburrean. Hautagai horien esperantza, gehiengo nagusiaren ardiestea deputatu biltzarrean.
|
|
|
Nehor ez sobera kexarazteko gisan nolazpait eta hautsi mautsi bat onartzen balu bezala. Hautsi mautsi
|
hori
frango xuhurra kausi baditake ere! Jo aitzina beraz!
|
|
|
Gartziak eskalatzaile konpainia batzuk antolatzea nahi zuen.
|
Horretarako
frankoak hartu zituzten. Eskalak eta dorre batzuk erabiliz praktikatzen zuten Iruñeko harresi zati batean.
|
|
2023
|
|
|
Eta beti bezala jendea ari da galdeka nolakoa izanen ote den. Nun nahi entzuten da joan den urte
|
hori
frango txarra izan dela, arras nahasia, Ukrainako gerla tzar horrekin alde batetik, bestalde bero handiak udan, idorte pisu bat eta gaitzeko suteak. Eta urte berri huntan zer behar ote dugu ikusi?
|
|
|
2019tik, euskal kulturan oinarritzen diren egitarauak nahi ditugu, horretan segitzen dugu, baina beste eremu batzuetara ere joan gara pixkanaka». Sinetsiak dira, gainera,
|
horrek
franko zabaltzen duela gauza berriak aditzeko aukera. «Publikoak hainbeste ezagutzen ez dituen talde batzuk ere izanen dira; horretarako tresna ere bada EHZ, talde berriak deskubritzeko bidea», zehaztu du.
|