|
2002
|
|
|
Baina oso eskuindarra zen. Eta giro
|
hori
frankismoaren uretan galdu zen. Gero frankismoaren kontrako borroketan, memoria hori galduta zegoen.
|
|
2003
|
|
|
Ez dut konparatu nahi eta are gutxiago berdindu, baina naziek ere hegemonia bazuten. Eskuina eta nabarrismoaren hegemonia
|
hori
frankismoaren ondorio bat da, hegemonia ez dute demokratikoki lortu. Ez da egon eta ez dago joko demokratikorik.
|
|
2007
|
|
|
Oposizio sindikal, politiko eta militarraren ahultasunarekin batera, industrializazio prozesu trinkoak langileria berria, gaztea, askotan esperientziarik gabekoa sortarazi zuen, eta subjektu berri hori hasiko da bere protagonismoaren zertzelada batzuk uzten prozesu luze batean, dudarik gabe, justu 1970eko hamarkada arte iraungo duena. Euskal Herrian industrializazioaren motorra ez zen 1941ean Madrilen sortutako Industri Institutu Nazionala izan, berez erakunde
|
horrek
frankismoaren lehenengo bi hamarkadetan garrantzi eskasa izan baitzuen euskal ekonomian; eta horren ondorioz, ekimen kapitalista pribatuaren eskuetan gelditu zen euskal industri ekonomiaren garapena.
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, aztertutako hiru hedabideen kalitatea gaztelerazko hedabideenaren antzekoa dela ondorioztatu du Gonzalezek. Azkenik, Escribanok eta Casanellasek 1977ko amnistiaren legearen ondorioz biktimei ordaintzeko egiteko politikaren babesean sortutako oroimen historikoak aztertu dituzte,
|
horrek
frankismoari buruzko kontaketan atzerakada eragin zuela esanez.
|
|
|
La maquina de pintar nubes (Hodeiak margotzeko makina) pelikula egin zuten orain dela lau urte Aitor Mazok eta Patxo Telleriak. Istorio dramatiko
|
hori
frankismoaren azken urteotan gertatzen zen, eta gatazka soziala eta artea uztartzen zituen Bilbo gris batean. Lau urte igaro direnean oso bestelako pelikula batekin itzuli dira Mazo eta Telleria, Bypass komedia erromantikoarekin.
|
|
|
Hain zuzen, 1977ko Amnistiaren Legean ikusten du Gomezek egungo egoeraren arrazoia. «Lege
|
horrek
frankismoko kriminal guztiak eta estatua errugabetzen ditu, gertatutakoaren errudun subsidiario gisa. Biktimekin, ordea, ez da justiziarik egiten, ez da eragin zitzaien kaltea konpontzen».
|
|
|
Amnistia Legearen ezkutuko asmoa zen hori, Maria Garcia Yeregui historialariaren esanetan. «1977an estali egin zuten lege
|
horrekin
frankismoa immune bihurtuko zela». Letamendiak autokritikarako tartea hartu du, ez zirelako horretaz jabetu.
|
|
|
Orduan, azpi gatazka nazional
|
horrek
frankismoaren kontrako konfliktoan sartuta, gatazka eraikigarria zen; hau da, guk ulertu genuen internazionalismorik gabe nazionalismoak bazeukala arrisku handia, guztiz egoista, erreakzionario eta zapaltzaile bihurtzeko; eta, aldiz, espainolek ulertu zuten frankismoaren aurkako borrokan ari ginen abertzaleek bagenuela zilegitasuna gure autonomia, independentzia, burujabetza edo dena delakoa eska... Haientzat ere garbia zen gure nortasun nazionalerako irtenbide soilaren bila bakarrik ez gindoazela.
|
|
2019
|
|
|
A. M. Badiaren eta Institut d’Estudis Catalans eko kideen gaitasunari esker, maila zientifiko handiko biltzarra izan zen. Katalana lan hizkuntza izateaz gain, katalanaren aurkako politika salatu zuten hainbat partaidek,
|
horrek
frankismoarekin lerrokatutako hizkuntzalarien ezinegona eragin zuelarik. Badirudi euskal partaide bakarra J. Caro urgazlea izan zela, Institut d’Estudis Catalans eko kideekin harreman onetan zegoena.
|
|
|
Koldobika Jauregik eginiko Kantu Isila granitozko eskultura da, eta plaka batean Jon Maiak idatziriko bertsoa dauka. EHGAMek nahi izan zituen omendu modu
|
horretan
frankismo garaiko" beste biktimak", beti ahaztuak izan direnak; hots, euren maitatzeko modu diferenteagatik atxilotuak edo fusilatuak izan ziren haiek. Ekitaldian, Jon Maia bertsolariarekin batera,
|
|
|
Koldobika Jauregik eginiko' Kantu Isila' granitozko eskultura da, eta plaka batean Jon Maiak idatziriko bertsoa dauka. EHGAMek nahi izan zituen omendu modu
|
horretan
frankismo garaiko" beste biktimak",
|
|
2021
|
|
|
Nazioarteko legeen edo estraktibismoaren arloko adituek, ekintzaile sahararrek, kazetariek eta ordezkari politikoek Espainiako botere politikoen eta IBEX35 boteretsu eta ukiezineko enpresen arteko maite jokoen berri ematen dute. Harreman
|
hori
frankismoaren garaian errotu zen, eta hainbat hamarkadatan luzatu da nazioarteko legeak urratzen dituen, lurraldearen okupazioa bideragarri egiten duen eta Marokoko Erresumak saharar herriaren oinarrizko eskubideak urratzea dakarren sistema bidegabe eta opaku batean.
|
|
|
Lege tramitaziorik gabe ateratako liburu horiek, legearen arabera, klandestinoak ziren. Bekatu larria zen
|
hori
frankismoan, baina bost axola Onaindiari. Honela idatzi zidan berak 1985ean:
|
|
|
Gerora, Karmen Aizpuruk zaindu zuen ondare pertsonal
|
hori
frankismoko urte luzeetan eta ondokoetan. Sabinen gutunak, berriz, leku seguruan gordetzeko asmoz, Nestor Goikoetxea kazetari eta Mendigoizale Batzakoari eman zizkion Nikolek, eta Goikoetxeak Iparraldean utzi8 Keperin Jemeinek Sabinen agiriak, gutun pertsonal hauek barne, mikrofilmatu egin zituen.
|
|
2022
|
|
|
314). Nolabait, egoera
|
horrek
frankismoaren garaiko" errepresioaren sozializazioa" mantendu zuen jendea izutzeko eta, horrela, bere disidentzia ahalmena deuseztatzeko (Casanellas, 2014: 127, 202).
|
|
2023
|
|
|
Emakume aitzindari haien ibilbidea XIX. amaieran hasi zen eta, sei hamarkadatan jarraian, kirola ez zela guztiz gizonen esparrua erakutsi zuten. Egileak aitortu duenez, erraketisten" gainbehera"
|
horretan
frankismoak eragin handia eduki zuen. " Gaur egun kirolaz dugun iruditegia osatzeko Bigarren Mundu Gerra oso garrantzitsua izan zen.
|
|
|
Ia 40 urtez egindako krimenengatik inor ez dute epaitu, eta, hori dela eta, NBE Nazio Batuen Erakundeak Espainiari belarrietatik tira egin izan dio. Memoria elkarteak ahalegindu dira Zigor Kodea erreformatzen,
|
horrek
frankismoko krimenak ere barnebildu ditzan. Proposamen bat bozkatu zuten Kongresuan iazko martxoan, baina atzera bota zuten PPren, Voxen, Ciudadanosen, eta, are, PSOEren botoekin.
|