2000
|
|
Esan beharra dago, guk, gaur egungo marko juridiko politikotik abiatuta planteatzen dugula hori guztia. Gustatu edo gustatu ez, hori besterik ez dugu; eta planteamendu
|
horrekin
euskal herritar guztien eskubideabermatuko litzateke. Izan ere, gutxienez badaukagu gune bat non prozesua bermatuko litzatekeen, eta gero gune hori Euskal Herria osora enfokatua izango litzateke, nahi duten guztiek parte har dezaten.
|
|
Adibidez, EuskalHerriko alderdi abertzale guztiak (Abertzaleen Batasuna, Euskal Herritarrok, EuskoAlkartasuna eta Euzko Alderdi Jeltzalea) bat datoz Euskal Herria nazioa dela esateaneta, beraz, beste edozein nazio gisa, bere erabakitze ahalmena gauzatzeko eskubideukaezina duela aldarrikatzean. Eskubide demokratiko
|
hori
euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur egun gure gizartean dagoen nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere. Halaber, nazio eskubideen aldarrikapen hutsa egitetik haiek gauzatzera jauzi egiteko garai aproposean gaudela irizten diote.
|
2002
|
|
Gure ustez, ezker abertzalea anitza da, aniztasun hori bere bilakabide historikoaren ondorioa da.
|
Hori
Euskal Herritarrok (EH) antolakundean agertu zen. AB ez zegoen, baina, bai Zutik, Batzarre eta Aralar.
|
2003
|
|
Azken horrek honela laburtzen du izendatze horren arrazoia: a) euskaldun eta ez euskaldunen artean bereizteko lehen irizpide etnikoa XV XVI.ean osatzen da lege foralek babestutako" hidalgia orokorra" ren lorpenarekin, eta horrekin batera euskal berezitasunaren corpus mitologiko bat doa sendotzen; b) pixkanaka, corpus mitologiko
|
hori
euskal herritarren katolizismoaren osagarri ideologiko funtsezko bihurtzen doa," erlijio etniko bereizgarri" bihurtzen, alegia; c) azkenik, mito horiek barnean txertatuta dituen erlijio hori bera bilakatuko da euskal etniaren zeinu bereizgarri, prozesu historikoak eta garapen sozio-ekonomikoak aurrera egin ahala, hidalgia orokorra zentzugabe bihurtzen denean.... Eskema zuzena dela uste dut, eta azken eraldaketa horren nondik norakoak aztertzea izango da gure helburua.
|
|
Garbi dago mito multzo
|
horrek
euskal herritar guztien hidalgia, eta erakunde eta askatasun foralak funtsatzeko balio duela lehenik eta behin. Baina mito horiek argi erakusten dute baita ere fedea eta hizkuntza hasiera hasieratik uztartuta daudela (Euskaldun fededunen haziak argi daude); laster, bat gal  tzeak bestea galtzea ekarriko duela argumentatuko dute.
|
2004
|
|
–Egiaztatu behar dugu nafar kontzeptua ez dela funtsean kontzeptu etniko eta kultural bat, ezta linguistikoa ere, baina bada izendatze politiko edo publiko bat. Nafar izena Europako estatu bateko herritarren izate nazional, juridiko, zibil, sozial, politiko eta estatalari dagokio, eta estatu
|
hori
euskal herritarren bakarra izan da?. 304 Hemen, eta ondoren etorriko den zatian, Estatuaren alderdia nabarmentzen da oroz gainetik euskal nortasun antropologikoaren izaria haren mirabe izateko. Beraz, ez genuke Estaturik behar batez ere euskaldun izateko; aitzitik, Estatu izan behar genuke oroz gainetik euskal hiritar izateko.
|
|
Aipatu bezala, euskara ezagutzeko" eskubidea eta betebeharra" Ibarretxe Planan sartzeko beharra azpimarratru dute. "
|
Horrek
euskal herritarren ordenamendu juridikoan jasota gelditu behar du euskararen normalizazio osoa lortu nahi bada; hori egin ezean ez da posible izango aurrerapauso serioak ematea normalizazioaren bidean. Herritarrek beren osotasunean hizkuntzaren ezagutza dutenean aukera errealak izango ditugu hizkuntz eskubideak urra ez daitezen", azaldu du.
|
2005
|
|
Gure inguruko herrialde eta estatuekin elkarbizitza egokia antolatzeko aukera borobila daukagu, eta
|
hori
euskal herritarrok geure etorkizuna erabakitzeko dugun eskubidean oinarrituaz gertatuko da. Globalizazioa hedatuz doan neurrian geroz eta elkarlotuago izango gara beste hainbat eta hainbat errealitate politiko, ekonomiko eta kulturalekin, baina elkarbizitza hori guk erabaki dugulako gauzatuko da, eta bestela ez da elkarbizitza izango, zapalketa baizik.
|
2007
|
|
Gatazka politikoa gainditzeko Euskal Herria subjektu kontzeptua dela onartarazi behar diogu Estatuari. Marko berri
|
horretan
euskal herritarrok erabakitzen dutena onartu behar du Estatuak. Burujabetasunaren aldekook indar metaketa egin behar dugu proiektu guztien arteko borroka politikoa eta demokratikoa bideratzeko.
|
|
esnegintza. Oro har, XIX. mendearen erdialdetik aurrera, Uruguain eta baita Argentinan ere, jarduera
|
horretan
euskal herritar asko eta asko aritu ziren, ia ia monopolioaren mugetaraino iritsi arte. Izan ere, bi nazio horietan vasco lechero aren irudia oso erroturik dago jendearengan eta hori Europatiko inmigrazioa oparoena izan zen garaietatik dator.
|
|
Garai
|
horretako
euskal herritarrak modernizatzeko eta euskal identitateaeraikitzeko bi ekinbide nagusitu ziren:
|
2009
|
|
euskaldunak zeintzuk diren definitu behar zuten unean desadostasuna iritsiko zen. Batzuk Hegoaldeko euskal herritarrez soilik osatutako euskal etxe baten alde agertu ziren, beste batzuek, ordea, euskal etxe
|
horretan
euskal herritar guztiak bateratuko zituen gune bat sortu nahi zuten. Ondorioa da azkeneko horiek beren kabuz beste euskal etxe bat sortzeko erabakia hartu zutela.
|
|
Erabaki
|
hori
euskal herritarrei dagokie bakarrik. Ez dugu inolako asmorik politikaren egunerokotasuna baldintzatzeko.
|
2010
|
|
Zergatik sartu da euroa sartu den herrialdeetan eta ez beste zenbaitetan? Axola al dio
|
horrek
euskal herritarrari. Patrikan darabilgun txanponaren nondik norakoaz galdera soil batzuk dira baina, akaso, herritar arruntak erraz erantzungo ez lituzkeenak.
|
|
Eta azkenik, soilik masa borroka, borroka instituzionala eta borroka ideologikoaren bidez lorturiko indar metaketa zabala da Estatua ideia eta proiektu politikoen konfrontazio askera eramateko oinarria, eta
|
horren bidez
euskal herritarrek euren etorkizunaz erabakiak era libre, baketsu eta demokratiko batean hartuko dituzten agertokia sortzeko modua.
|
|
Lehentasuna ematen diote Estatu eta Espainaren izaerari.
|
Horren aurrean
Euskal Herritarrok amankomuneko estrategiak definitu behar ditugu.
|
2012
|
|
Josu Cepeda eta Itziar Aizpuru koordinakundeko ordezkariek komunikatua irakurri dute, batak gaztelaniaz eta besteak euskaraz. Idatzi
|
horretan
euskal herritar askok aspalditik amesten zuten etorkizuna iritsi egin dela azpimarratu dute.
|
|
Emaztea, semea eta alaba miresten ditut negar ezkutuko
|
horretan
euskal herritarrari errespeturik galdu ez diotelako eta maitatzen asmatu dutelako, baina inoiz ez aita maite dutena baino gehiago. Jakinean gaude Camusek esan zuen hartaz, Cumbres borrascosaseko (Wuthering Heights) Heathcliff ek ludi osoa hilko zukeela Cathy eduki ahal izateko baina inoiz ez zukeela esango krimen hori arrazoizkoa zenik, eta gu berriz krimena arrazoitzen den mendean jaio garela, kriminalak berak epaile izatea justifikatzen duten dotrinen mendean.
|
2013
|
|
Amaitu berri den urteari begira, «gogorra» izan dela nabarmendu du, baina Espainiaren erreskatearen aukera «urrundu» dela deritzo. Haren ustez, «erreformaren bidetik» jarraitu behar da, eta bide
|
horretan
euskal herritarrek «lehen lerroan» egon behar dute neurri horiek babesten eta bultzatzen. Nolanahi ere, haren ustez, EAEren 2012ko datu ekonomiko txarrak Patxi Lopezen gobernuaren «ezegonkortasun politikoari eta paralisi sakonari» zor zaizkio.
|
2018
|
|
Euskaltzaindia sortu eta 60 urte geroago, Euskal Autonomia Erkidegoaren Estatutuak erakunde aholku emaile ofizial izendatu zuen euskararen gaietarako. Aurrekoan legez, garai
|
horretako
euskal herritarren ordezkari instituzionalek proposatu eta euskal herritarrek ontzat hartu zuten Euskaltzaindiaren gidaritza berezko hizkuntza eta ofiziala dugun euskararen zaintzan. Katea ez zen orduan eten, eta gaur eta hemen katea eten ez dela argi agertu nahi dugu Legebiltzarrean gaur egungo ordezkari instituzionalok, Euskaltzaindiaren ehungarren urteurrena ospatu ez ezik, bere lana neurriz eta jakinduriaz egiten iraun dezan, bere leloak azaltzen duen moduan:
|
2021
|
|
1980an, Jose Antonio Urbiola parlamentuko lehendakariordea espetxeratu nahi izan zutelako protestan, gose greba egin zuen, eta ospitaleratu egin zuten, larri. Hiru legealditan Vianako hautetsi ere izan zen —1983an, 1987an eta 1999an, azken
|
horretan
Euskal Herritarrok taldearekin—.
|
|
Euskara Batuaren Eskuliburuak (EBE), pertsona historiko ezagunei buruzko atalean, azaltzen du ez daudela araututa sail
|
horretako
euskal herritarren izenak.46
|
2022
|
|
... eta
|
hori
euskal herritarra (edo espainiarra, paperetan) izan eta laneko baimen batekin joanda! Nolakoak izango ote dira ihesean doazenek pasa beharrekoak!
|
|
Elkartasuna ezinbestekoa da, garrantzitsua.
|
Horretan
euskal herritarrak esperientziadunak gara, baina asko dugu ikasteke, batez ere, larunbateko ekimenaren harira. Horrelako gauza bat ezin da sinpatia erakusteko eta politikoki zuzena izateko tresnatzat erabili.
|
|
Ariketa horretan," norentzat?" eta" zer?" galderak berebizikoak dira. Euskal Herriaz ari bagara, ez da zalantzarik nor
|
hori
euskal herritar guztiak direla, bizilekua, sorterria edo antolamendu instituzionalaz dituzten preferentziak edozein direla ere.
|