|
2000
|
|
|
Buruari eraginez,
|
horren pareko
esaldi baten bila abiatu nintzen.
|
|
2001
|
|
|
Parodia eta elementu xeheen erabilera surrealistak askotan aholkaturiko joerak dira, eta bai Bréton i bai Aragon-i irakur diezaizkiekegu
|
horren aldeko
esaldiak. Parodia jokoak horrela, literatura estetizistaren tokia hartzen du, erretorika kultua neguko kuarteletara erretiratzen da, eta eguneroko hizkuntza arruntak hartzen du hark utziriko espazioa orrialdean.
|
|
2005
|
|
|
Parentesiaren erabilpena ere ezin dugu onartu, zeren eta bi esaldien lotura egiten ez dutelako, aurretik esandakoaren argitasuna gehitzen dutelako eta
|
horrek
esaldiaren zentzua apurtu eta luzatu egiten duelako. Horrek ere zaildu egingo digu testuaren ulermena.
|
|
2007
|
|
|
Gramatika ez da moldea besterik kreazio baterako. Molde
|
hori
esaldi ororen kreazioan, eraikieran, agertuko da, eta esaldien testuaren kreazioan, hizketa guztiaren kreazioan. Sorkuntza zinez izan nolakoa izango den, lexikoaren edo gramatikaren analisiarekin ez dakigu.
|
|
|
Asko maite zuen gai hori Orsonek, errealitatearen iruzurrari buruzkoa. Beti esaten zuen
|
horren inguruan
esaldi maite berbera, barrez lehertzen hasi aurretik,
|
|
2008
|
|
|
Legelari euskaldunontzat pozgarria izan behar da Hego Euskal Herrian euskaraz dugun lehen lege testu osoa ezagutzea? 82 artikuluz osatua?, 1820ko irailean Madrilgo Gorteek emandako araudi baten gaineko itzulpena, alegia. Testu
|
horren
esaldi batzuk geroago aipatuko ditugu.
|
|
|
Iazkoan bezala, murde Goienetxek prediku guztiz interesgarria irakurri zuen, astekariak osorik argitaratu zuena eta guk artikulu honetan eranskin gisa emango duguna (ikus 2 eranskina). Alabaina, hitzaldi oso
|
horretatik
esaldi bakan batzuk aldatuko ditut hona, nire ustez nahikoa ondo islatzen baitute Donibaneko alkate euskaltzalearen pentsaera euskararen gainean:
|
|
2009
|
|
|
Gertaera eta tentsio une nagusiak elkarrizketa bizi, zuzen, sarkorren bitartez adierazten dira. Baladaren narrazio modua efektu bortitz, dramatiko, indartsua lortzera bideratua dago, eta
|
horretarako
esaldi mamitsu bat batekoak erabiltzen dira. Baina labur behar edo ekonomia murritz honen kontra erretorika errekurtsoak azken barik erabiltzen dira istorioan karga berezia daukaten uneak luzatzeko, eta horrela emozio giroa biziagotzeko.
|
|
|
Zaindu maite duzun hori» dio Ruperren abesti batek. Lehengoan lagun batekin elkarrizketa birtual horietako batean, maite zaintzen duzun
|
hori
esaldia agertu zen. Zein da zein baino garrantzitsuagoa?
|
|
2010
|
|
|
Merkatu globalizatuaren garaiari eginiko kritikak dira haren lanetariko asko, baina merkatu globalizatu horren mekanismoak erabiliz egindakoak. Orduko bi dolar ordaindu zien gaztelaniaz ez zekiten hamaika emakume indiarri, hizkuntza
|
horretan
esaldi hau errepika zezaten: Ordaindu egiten naute esanahia ulertzen ez dudan zerbait esatearen truke.
|
|
2011
|
|
|
Charlesek dioenez, askok oso mezu zehatzak zituzten. «Pentsa ezazu amaieran eta estilo
|
horretako
esaldiak izaten zituzten zizelkaturik, adierazi nahian pentsa ezazu zure edertasuna amaitu egingo dela».Erakusketaren atal horretan, halaber, emakumezko musikariei tartea egin die Charlesek, garai hartako zenbait musika tresnaren kopiak bilduta. Dioenez, «izen gutxi ezagutzen ditugu, gutxi egongo zirelako bainoago, askok ez zutelako beren jardunaren berri emango baizik».
|
|
|
Adibidez: Niretzat, euskara euskal herritarren hizkuntzetako bat da, ez euskal herritarren hizkuntza bakarra, formatu
|
horretako
esaldiekin ez diogu inkestatuari laguntzen, erantzun zuzena zein daitekeen iradokitzea ez bada, aurreneko esaldian inplizitu adierazten baita euskara ez dela euskal herritarren hizkuntza bakarra (dauden edo egon daitezkeen) hizkuntzetako bat baizik. erredundantzia hori zergatik erabili da, edozein kasutan item honetako a) aukeran, ideia bakar bat baino, bi proposamen aurkezten zaio elkarrizketatuari, biak bateragarriak badira ere.
|
|
|
Mahaiburu etxeko zaharrenak egiten eban. Aitita eta amama izaten ziran bizirik egozan sendietan; semerik zaharrena aitaren eskumatara jesarri ohi zan, eta lekukoek ohitura
|
hori
esaldi honegaz lotzen dabe: a la diestra de Dios padre.
|
|
2012
|
|
|
Langileen Estatutuaren 52 artikuluak kontratua amaitutzat jotzeko arrazoi objektiboak zehazten ditu eta horien artean da aldian aldiko laneko faltak lanaldiaren %20 baino gehiago izatea, nahiz eta justifikaturik egon medikuaren agiriarekin, adibidez. Hori lehen ere bazioen arauak, baina PPk dekretu bidez artikulu
|
horretako
esaldi oso bat kendu du orain: " Betiere lantaldearen absentismo indizeak %2, 5 gainditzen duenean".
|
|
|
Garai hartan irakurtzen nituen liburuak, berez nire nahasmena larriagotzen ez zuten arren, nahasmenaren beraren nolakotasun fantastiko eta lotura gabearen parte ziren, eta ez txikia gainera, ikusiko denez. Ondo gogoan ditut, besteren artean, Coelius Secundus Curio italiar noblearen De Amplitudine Beati Regni Dei, San Agustinen Jainkoaren hiria lan handia, eta Tertulianoren De Carne Christi; azken
|
horretako
esaldi paradoxazko batek. Mortuus est Dei filius; credible est quia ineptum est: et sepultus resurrexit; certum est quia impossibile est?
|
|
|
Ederki gaude. Inkesta
|
horretan
esaldi hau aurkeztu zaie irakasleei iritzia eman dezaten: " Espainian hezkuntza sistemak Europar Batasuneko herri gehienetan baino okerrago funtzionatzen du".
|
|
2013
|
|
|
Lehenengo aldiz entzuten zion Amaiak
|
horren
esaldi luzea gizon altu eta serio horri. Kuriositate handiz begiratu zion, eta ikusi zuenak erabat harritu zuen.
|
|
|
Hitz ezezagun bat azaltzeko unean «career», erreferentziazko marko sozialaren estrategia erabiltzen da. Irakasleak lehendabizi birformulatu egiten du berba
|
hori
esaldi baten barruan (28) (T: what you study at university is not a career it is a?) ikasleen esku utziz erantzuna.
|
|
|
“Vamos a españolizar Cataluña” eta mota
|
horretako
esaldiek zer sorrarazten dizute?
|
|
2014
|
|
|
Idazleak egindako hitz jokoak dira, asmakizunak; hitzak, esaterako, aditz bihurtzen zituen, edo adjektibo. Adibide gisara, Martinek bere hitzaldian tankera
|
horretako
esaldi bat erabili zuen adio esan eta jendearen parte hartzea eskertzeko: « Mila esker belarriratzeagatik!» N400 eta P600 efektuak Jakina da garunak erreakzionatu egiten duela hizkuntzaren akatsen aurrean; neurtua dute hori ikertzaileek.
|
|
|
Ios 8k QuickType ezaugarria du. Esaldi
|
horrek
esaldi bat osatzen laguntzen du, eta, aldi berean, idazten ari den bitartean, erabiltzaileari idatziz idazten eta komunikatzen laguntzen dio. Teklatu birtualen erabiltzaileentzat eta garatzaileentzat berri ona da Apple k aplikazioen dendaren bidez erositako hirugarrenen teklatuak erabiltzea ahalbidetuko duela.
|
|
2015
|
|
|
Eta horretan, zeresan handia du hainbat hedabidek zabaldutako topikoek. Nire auzoko andre batzuek, adibidez, telebistan ikusten nautenean,' soineko ederra daramazu',' orrazkera hori oso ongi doakizu' eta gisa
|
horretako
esaldiak botatzen dizkidate. Eta asmo onez esaten dute!
|
|
|
–hemen infernu bat izatea nahi ez badu eta Jainkoak nahi dezala beste bat han ez izatea?, eta ezabatu egin zuen.
|
Horren aurreko
esaldia honela osatu zuen lerro artean: –hori aitortu eta alde egingo balu, profesa egin aurretik, beste behin esan dudan bezala?.
|
|
|
Jerry A. Coyneren liburua, nonbaitetik hasi behar eta ohikoa den abiapuntu batetik hasten da, alegia, Espezieen jatorria aipatuz, hain zuzen ere ia topikotzat jo dezakegun Darwinen liburuaren azken esaldi antologikoa errepikatuz. Hemen Coyneren sarrera
|
horretako
esaldi ospetsu hori emango dut, bai ingelesezko jatorrizkoan eta bai euskaratuta ere, zenbait berba nik etzanarazi ditudalarik:
|
|
2016
|
|
|
Gaur egun, ordea, erlaxazio terminologikoa sumatzen dut inguruan, ez da arraroa lelo abertzalea soinean daraman ikasleari tankera
|
horretako
esaldi bat entzutea: " Hemen, Espainian…"
|
|
|
espainolista, konstituzionalista, unionista… edo" demokrata"? Gaur egun, ordea, erlaxazio terminologikoa sumatzen dut inguruan, ez da arraroa lelo abertzalea soinean daraman ikasleari tankera
|
horretako
esaldi bat entzutea: " Hemen, Espainian…".
|
|
|
Sinetsita nengoen hau ez zela hola, ni nintzen modukua IZANDA ERE maite nindutela, bestelakoak eskaintzen zituelako nire konpainiak. Honen inguruan gehiago pentsatu baino lehen egokiena, logikoena, probetxugarriena litzateke etxera heldu eta La Rochefoucaulden liburua hartzea, berrirakurtzea,
|
horren inguruko
esaldia bilatu. La Rochefoucauldek halabeharrez ekarri behar zuen horren inguruko zeozer, eta norbere ideiak horrelako idazle batek defendatuta ikusteak dakarren plazertxoaren epeltasunean dena ahaztea.
|
|
|
Ia arineketan eraman zuen Joxemarik antologiaren aurkezpena egin behar zen guneraino,, zergatik etorri haiz hain berandu?,, non sartu haiz?,, hamar minutu baino ez dituk falta aurkezpenerako? eta tankera
|
horretako
esaldien artean.
|
|
|
Egia esan, testu
|
horretan
esaldi ilun eta korapilatsuak aurkitu doguzanean, astiro jo dogu jatorrizko testura, gre kora, eta kontsultatu doguz baita Vulgata Barria eta zerren datu barri dodazan gure tradizinoko testuak, eta baita A. Apaolazarena, M. Etchehandyrena e.a. Esaldi asko izan ez diran arren, ordu asko emon dogu esaldi ilunok bizkaitar rok ulertzeko moduan eskeintzeko.
|
|
|
Gerora irudi izan dakioke okerra (zenbait kritika ikusita), baina adierazpen trinko oso egokia da mezuaren substantziarentzat.
|
Hori
esaldia gehiegikeria baldin bada, liburu osoarena da problema hori.
|
|
2017
|
|
|
Orain dela hamabost edo hogei bat urte, honelako zerbait esan zidan ondo idazten duen euskal kazetari eta idazle batek: «Nik badakit ikusi zaitut zela kasu
|
horretan
esaldi zuzena, baina ikusi dizut esan diot, bestela oso pedantea gelditzen zelako». Eta neuk ere harrapatu izan dut inoiz neure burua, inguruan Zelig banintz bezala kamuflatzeko joerak hartaratuta?
|
|
|
1 Funtsezko oinarri bakoitza zabaltzaren azalpentxoa ematen da.
|
Horretarako
esaldiak azpian dituzu.
|
|
|
4 Random Quote Erabiltzailearen motibazioan oinarritutako nabigatzailearen luzapenak maiz izaten dira inspirazio hitzorduak beren lanarekin aurrera jarraitzeko. Mota
|
horretako
esaldien zaletasunik handiena dutenek Random Quote n aurkituko dute beren hedapen perfektua. Luzapen horrek ausazko zita bat erakusten du Chrome n hondo berri bat irekitzen den bakoitzean.
|
|
2018
|
|
|
" Laranja erdirik gabe ezin bizi". Tankera
|
horretako
esaldiek oraindik ere indarrean jarraitzen dute nerabeen artean; maitasun erromantikoaren ideia sustraituta dago gazteenen artean. Aurrekoek ez zeuzkaten komunikazio baliabideak dauzka, ordea, egungo belaunaldiak:
|
|
|
Osasungarriak ez diren elikagaiak jateaz gain, behar baino maizago jateaz gainera, kontsumoa, batzuetan, modu inkontzientean justifikatzen dela. Eta
|
horretarako
esaldiak ditugu; maiz esaten dizkiot pediatraren, dietista nutrizionistaren edo familiako medikuaren aurrean, ñabardurak egiteko eta edukia azaltzen saiatzeko. Adibide gisa, hau da kontsultetan ohikoa den elkarrizketa batean gertatzen dena:
|
|
2019
|
|
|
Laburbilduz, deklinabideari esker —atzizkien erabilera: bata bertzeari loturikezagutu dugu galdetzaileen nolakotasuna eta, gainera, uztardura
|
horri esker
esaldiaren osagarrien funtzioak eta lekuak agerian geratu dira eta formari erreparatuz, nola joan ziren agertzen konprenitzeaz gain, kronologikoki sailkatzeko parada izan dugu.
|
|
|
Ez geratu berriro azalean, Josef... “Hildako hauek ez dira gureak” esaten du, beti gogoratuko dut
|
hori
esaldi hori, “ez dira gureak”... Rulfo irakurri duzu, Josef?
|
|
2020
|
|
|
PABLO: Pozten nau
|
horren
esaldi demokratikoa entzuteak, seme. Baina ez dezagun demokrazia urrunegi eraman, bestela familia barruan nor den aita eta nor den semea ere botoen bidez erabaki dugu egunen batean.
|
|
|
–Si ancora tomas de la viera, te vas a agarrar la feblesa?, esaten omen zuen edo, estas crevetas tienen du sable?. Esperanto gisako
|
horretan
esaldi bat bukatzen zuen bakoitzean algara bat egiten omen zuen, bazekielako nonbait hitz egiten zuen hizkera berezi samarra zela.
|
|
2021
|
|
|
–Bai, hik sar itzak gonbertsazioan" desde luego" eta gisa
|
horretako
esaldi arrotzak eta ikusiko duk Cesarek nolako bronkak botako dizkian.
|
|
|
Egun on dizula Jainkoak! eta gisa
|
horretako
esaldietan izan ezik, gaur egun aditz analitikoa erabiltzen da gehienik subjuntiboko osagarrietan: Bere alboan egon gaitezela agindu digu;. Bere alboan gaudela agindu digu.
|
|
|
Hala, esate baterako, erreferentziazko terminoa mendekoaren mendeko denean, hura da agerian ematen dena: Bi eta bi lau direla bezain agerikoa da
|
hori
esaldiaren azpian [bi eta bi lau direla X agerikoa da] eta [hori X agerikoa da] perpausak iradoki ditzakegu; kasu horretan X agerikoa da da elementu komuna, konparazio gaia biltzen duena, eta horixe da isilpean dena, ohi bezala; bi eta bi lau direla mendeko perpausa da agerian ematen den sintagma bakarra —‘hori’ eta ‘bi eta bi lau direla’ dira konparazioaren terminoak.
|
|
|
Hala, esate baterako, erreferentziazko terminoa mendekoaren mendeko denean, hura da agerian ematen dena: ...gerikoa da] eta [hori X agerikoa da] perpausak iradoki ditzakegu; kasu horretan X agerikoa da da elementu komuna, konparazio gaia biltzen duena, eta horixe da isilpean dena, ohi bezala; bi eta bi lau direla mendeko perpausa da agerian ematen den sintagma bakarra —‘hori’ eta ‘bi eta bi lau direla’ dira konparazioaren terminoak— Dirudien baino jende gehiago bizi da etxe
|
horretan
esaldian, berriz, [etxe horretan X jende bizi dela dirudi] eta [etxe horretan X jende bizi da] perpausak irudika ditzakegu; etxe horretan X jende bizi da da elementu komuna, konparazio gaia barnean duena eta isilpean dena; erreferentziazko terminoa, berriz, dirudi da, agerian dena —izan ere, ‘dena’ eta ‘dirudiena’ dira konparazioaren terminoak, lehen terminoa hura eta err...
|
|
|
Maila goreneko elementua aipatuta, multzoko elementu guztiak besarkatzen ditu halakoetan adierazpenak. Hala, Eragozpenik zailenak gainditzeko gai da gazte
|
hori
esaldiak ‘eragozpen zailenak’ izango lituzke aipagai, hitzez hitz hartuz gero, eta gaztea eragozpen horiek gainditzeko gai dela adieraziko luke; horiexek bakarrik, hain zuzen ere. Esaldiak, ordea, balio orokorra du gehienetan:
|
|
|
Galdeketa egite aldera azkenera arte borrokatuko gara. Bestetik, esate aldera esan, egite aldera egin eta gisa
|
horretako
esaldiak daude, zeinetan xedea esatea edo egitea berak direla esaten den, beste helbururik gabe; hirugarrenik, ekintza bat beste baten truke gauzatzen delako adierazpena dago: Zaldia emaztearentzat, eta aizturrak berorrentzat, testamentua egite aldera (Urruzuno).
|
|
|
eta zergatik? galderak, esate baterako, baliokideak dira, eta orobat hori dela eta eta
|
horregatik
esaldiak: { Dirua dela-eta ∼ diruagatik}, haserre handiak sortu dira.
|
|
|
(Beste aulki batean, emakume baten biktima bat ere odoleztatu da.
|
Horretarako
esaldiak honako hauek izan daitezke, baina taldeak beste testigantza asko har ditzake.)
|
|
|
«Nor zara, nor zaren oroitu ezin baduzu?», tankera
|
horretako
esaldi existentzialak baliatuz ahalegindu da telesaila giza kondizioaz gogoeta egiten. Tartean badira salbuespenezko pare bat atal, kontakizun entretenigarri eta dinamiko baten aldeko apustua egiten dutenak.
|
|
|
â³ Berez ez, baina... Bo, nik esan nahi nuena, paper... peiper
|
hortako
esaldi batean laburbildua: honela diote autoreek:
|
|
2022
|
|
|
Liburuan badago bizitza osoan erabat zure izan duzun soinuaren eta inprobisazioaren eszena
|
horri buruzko
esaldi bereziki gogor bat. «Bere buruaren parodia bilakatu zen».
|
|
2023
|
|
|
" Azkena jarrita, norbait iritsi bada honetara, barkatuko dit pixka bat depresiora bultzatzen badut". Poema
|
hori
esaldi batetik sortu zitzaidan: " Heriotzaren hitzaurre bat gara, herio orokorraren azalpen partikular bat".
|
|
|
Lutero oso musika zalea zen eta garrantzi handia eman zion itzulpeneko hizkuntzaren musikalitateari. Esaldi laburrez idatzi zuen, ozenki irakurtzeko egokia zen bertsioa egin zuen; testuaren esanahiaren muinari begira idatzi zuen, eta helburu
|
horrekin
esaldi batzuetan aldaketa txikiak ere egin zituen. Luterorentzat Itun Berriko libururik kutunenak San Juanen ebanjelioa eta San Pablo eta San Pedroren gutunak ziren.
|
|
|
«Lanari beldurrik ez izan», «datorrenari heldu» eta gisa
|
horretako
esaldien gidapean hezi izan gaituzte. Ikuspegi horri eusten dionarentzat datuak mingarri gerta daitezke.
|