|
2008
|
|
|
Hala ere, estatu demokratikoetan, hizkuntza gutxiengoei babes instituzionala ematen jarraitu ahal izateko, gutxiengoaren hizkuntzak hiztun nahikoa dituela legitimatu behar da.
|
Hori
beharrezkoa izaten da zerbitzuetan eta erakundeetan gutxiengoaren hizkuntza ere erabiltzearen gastua justifikatzeko. Adibidez, Kanadako gainerako lurraldean, gutxiengo frankofonoa biztanleriaren %5 baino gehiago den lekuetan administrazio federalak zerbitzuak frantsesez eskaintzeko gastua hartzea onartzen du.
|
|
2010
|
|
|
2 Hamalaugarrenean: 1) Herri indigenek eskubidea dute beren heziketa sistema izateko,
|
horretarako
beharrezko erakundeak ezarri eta kontrolatzeko, bere hizkuntzetan irakasteko, eta helburu horrekin sortu dituen metodoak erabiltzeko; 2) bereziki haurrek eskubidea
|
|
|
Baina, badirudi horrela aztertzeak alde positiboak eta negatiboak dituela, euskararen aldekoak eta kontrakoak bihurtzen direnak, hain zuzen: 1) Aldeko arrazoien artean dago euskararen normalizazioan ekiteko eta bultzatzeko ikuspegi
|
hori
beharrezkoa izan dela jakitea. 2) Kontrakoen artean, aldiz, dikotomikoegiak izatea da.
|
|
2012
|
|
|
Euskararen unibertsalizazioa garatzen hasteko orduan, beraz, ondo zehaztu behar dira
|
horretarako
beharrezkoak diren zutabeak: familia bidezko transmisioa, haurren hezkuntza eta helduen euskalduntze alfabetatzea dira jendartea euskalduntzeko hiru arlo estrategikoak.
|
|
2013
|
|
|
Orain arteko agrafismoa, behintzat alfabeto fonologikoaren erabileran, eta urteetan izan duten jarrera bakartzalea, beren garapenaren aurkakoak izan daitezke eta herritar guztien kontrakoa ere, hizkuntzaren higatzea eta bazterketa ekarri dezakeelako, bereziki eskolan gaztelania eta gaztelaniaz baino ez delako erakusten. Gainera, eskolara ez ezik, beste hainbat eremutara zabaltzea ere beharrezkoa du enbererak, eta
|
horretarako
beharrezkoa da kodigo idatzia izatea. Kultura eremu prestigiotsuetan ez erabiltzea hizkuntzagalera ekar dezake, hiztunek apurka apurka bazterrean utzi dezaketelako.
|
|
2014
|
|
|
Egiaz, diru laguntza zuzenen beharrak bere horretan jarraitzen du, baina bere mugen jakitun izan behar dira bai botere publikoak, bai enpresak, bai sindikatuak, eta zer esanik ez baita euskalgintza ere. Ezinbestekoa egiten da pilatutako ezagutza hori guzti hori enpresa planak orokortzearen mesedetan jartzea, eta
|
horretarako
beharrezkoa da ezagutza sareei sakonera handiagoa ematea, berauetarako bultzada publikoa egotea, bai leku administrazioetatik, bai foru aldundietatik, bai Jaurlaritzatik ere. Honez gain, toki garapen kualitatibo baten gainerako osagaietan ere normalizazio klabeak presentzia izan du, gainerakoan prozesua atzeratu, motelago berritu, eta biderkatze ahalmen txikiagoa izango du.
|
|
2015
|
|
|
Azkenik, beste batzuen artean garrantzitsua izango da curriculumaren barruan, ezagutza lantzen jarraitzea eta
|
horretarako
beharrezkoak diren bitartekoak sortzea (materialgintzan esaterako). Baina baita ere garrantzitsua izango da jarreraren eta motibazioaren lanketa curriculumean era planifikatuan jasotzea.
|
|
2016
|
|
|
256 Euskara erdaren intergroup perspektiba
|
hori
beharrezkoa da beti, baina ez nahiko: intragroup alorreko bereizbidea aurrez aurre analizatu gabe ezer gutxi egin liteke gurea bezalako egoeretan.
|
|
2017
|
|
|
...betetzeko ezinbestekoa izango da hizkuntz eskakizuna betetzea." zazpigarren atalean, berriz, hizkuntza eskakizunen derrigortasun daten esleipena modu proportzional eta bidezkoan egingo dela jasotzen da, lanpostuaren maila edo titulazio mota kontutan hartu gabe. zortzigarren atalean jasotzen da euskal administrazio publikoak ahaleginduko direla langileek hizkuntza gaitasun egokia izan dezaten,
|
horretarako
beharrezko neurriak hartuz. bestalde, 98 artikuluaren laugarren atalean jasotzen da euskararen ezagutza meritu bezala baloratuko dela derrigorrezkoa ez den lanpostuetan sartzeko. kasu horietan, euskararen balorazioaren zenbatekoa euskararen hautaketa proba osoan lortu daitezkeen gehienezko puntuen %5 eta %20 artekoa izango da.
|
|
2018
|
|
|
"... Horregatik, toki administrazioak etsenplu eta gidari izan behar du euskara erabat berreskuratzearen arloan, eta
|
horretarako
beharrezkoa da administrazio horrek apustu argi bat egitea bere jarduna gero eta gehiago euskalduntzen joateko..."
|
|
2019
|
|
|
Bada, erantzuna oso sinplea da: kalea euskaldun hutsa zelako eta kalean euskaraz egin behar zutelako. kaleak euskaldundu zituen haur haiek, euskarak bizi izan duen koiuntura sozio-politikorik zailenean. alegia, oso baldintza kontrakoetan ere, ingurune hurbilak hizkuntza jakin bati eusten badio eta erabiltzen badu, hizkuntza
|
hori
beharrezkoa bihurtzen da... bizitzeko!
|
|
|
saio amaierako zenbait ohar kaleak euskaldundu zituen haur haiek, euskarak bizi izan duen koiuntura sozio-politikorik zailenean. (...) oso baldintza kontrakoetan ere, ingurune hurbilak hizkuntza jakin bati eusten badio eta erabiltzen badu, hizkuntza
|
hori
beharrezkoa bihurtzen da... bizitzeko! (azpimarra biak gureak). ez dugu pasarte asko ezagutzen gure bibliografia teknikoan, hain labur eta hain argi azaltzen duenik ahuldutako hiztun elkarteen berezko mintzoaren belaunez belauneko jarraipen transmisioa, egoera gogorrenetan ere, nola eta zergatik mantendu izan den. hori jakitea ez da jakintxukeria:
|
|
2021
|
|
|
Euskaltzaindiaren irudiko beraz euskaradun esamoldeak euskaldun hitzak baino argitasun gehiago ekartzen du. Beraz alde gainean egiten genuen desberdintasun
|
hori
beharrezkoa iruditzen zitzaigulakoan, diferentzia markatzen da hemen. Euskaldun bat ez da bortxaz euskaradun bat.
|
|
|
Euskaltzaindiaren irudiko beraz euskaradun esamoldeak euskaldun hitzak baino argitasun gehiago ekartzen du. Beraz alde gainean egiten genuen desberdintasun
|
hori
beharrezkoa iruditzen zitzaigulakoan, diferentzia markatzen da hemen. Euskaldun bat ez da bortxaz euskaradun bat.
|
|
2022
|
|
|
● Enpresa batzuetan egonkortu da euskararen presentzia eta erabilera, eta baldintza oso onak daude euskara lan hizkuntza nagusi izateko, baina
|
horretarako
beharrezkoa da erabaki ausartak hartzea. Euskara planekin urteak daramatzaten batzuek dilema handia daukate aurrealdean, bidegurutzean daude:
|
|
|
Enpresa batzuetan egonkortu da euskararen presentzia eta erabilera, eta baldintza oso onak daude euskara lan hizkuntza nagusi izateko, baina
|
horretarako
beharrezkoa da erabaki ausartak hartzea.
|