2000
|
|
Eta, anitzetan, harreman pertsonalak negozioa bera ere baino aintzakoagotzat hartzen zituen. Eta
|
horrek
bat baino gehiago ekarri zion. Labur erranik, bada, lanoegia eta onegia zen Urbiaingo jauna izaiteko eta bi olaren jabe izaiteko, baita kargu haien eta erantzukizun haien irioiteko eta aitzina eramaiteko ere, zeren ez baitzen Makiaveloren edo Hobbesen eskolakoa, ezta aragoar errege faltsuaren arrazakoa ere.
|
|
Berriz ere abian, puntu finko bat bilatu nuen neure aitzinean, zorabioa ez berritzearren. Bertzerik ezean, eskularru kaxatik ateratzen zen trapu
|
hori
baten muturra hautatu nuen. Begiak hartan erre beharrean eman nion segida, xede oraindik jakin gabeko bidaiari.
|
2001
|
|
Fresko egiten du gaur. Aurreko egunetako giro on
|
hori
bat batean aldatu da, izan ere. Zerua gris kolorekoa dago.
|
2002
|
|
Zelatan jarri nintzen. Egilea erdi ardi zakur, erdi sanbernardo bat zen, txuri
|
hori
bat, ederra, handia.
|
|
Matias, Lidia eta Tatiana... Tatiana ile
|
horia
batez ere; eta haren begiak, ezti kolorekoak baina piztiaren edertasun basatia zutenak: " Kontuz ibili, Sergio".
|
2003
|
|
Definitiboa izan zen: irteten hasi aurretik eten zitzaion txiza Matiasi, izoztu egin zitzaion txiza; iceberg
|
hori
bat zen Matiasen txiza. Horretaz ere pentsatu behar zuela pentsatu zuen.
|
|
–Orain hiru urte hementxe egin genuen maitasuna –esan zuen eta izutu egin nintzen pitin bat, ezinezkoa iruditu baitzitzaidan han, Donibaneko portuaren bistan eta Ziburuko etxeen ikusmiran egun argitan maitasuna egin izana, baina Monikak elkarrekin bizitzera eraman gintuen bidaia hura pausoz pauso errepikatzeko erabakia hartu zuela zirudien. Esku batetik indarrean hartu eta itsasoaren erasoei aurre egiteko pilaturik zeuden harritzar kubiko
|
horitako
baten kontra ipini ninduen erdi etzanik eta, nire izterraren gainean jarririk, dozena bat kolpe bortitz eta lehorrekin iritsi zen atseginaren gailurrera belarria miazkatzen uztea beste inolako laguntzarik gabe. Askoz ere denbora gehiago behar izan zuen baretzeko.
|
2004
|
|
Euskal Herriaren hitza euskarak jaso du mendez mendeko bere bilakaera malkartsuan. Euskal hitz
|
hori
batez ere herriaren hitza izan da, agintarien hitzak beste hizkuntza batzuk ere izan dituelako adierazpide. Hitza eta hizkuntza, elkarren arteko hartu eman adiskidetsuan; horra hor gure historia hurbilean antzeman dezakegun haustura lazgarria.
|
|
Gaur bertan oraindik bizi bizirik daude jazarpen horren lekukotasun mingarriak. Beraz, nazionalismo totalitario unibertsal honen iturburuan ez dago soil soil halako edo holako klase izaera jakin bat; horretaz aparte, eta
|
horrekin
bat eginik, klase izaeraz haratago doan sistema nazional irenslearen aho bateko onarpen inplizitua dago mundu zabalean. Ez da Mendebaldeko kontu hutsa.
|
|
Ez da beste elementu bat, aitzitik, era guztietako elementuak bere baitan biltzen dituen sistema da.
|
Hori
batetik. Bestetik, berriz, darwinismo soziolinguistikoaren hipotesia aurkeztu digu Villasantek. Bizi eta Heriok beren jokoa aski libreki egin dutela dirudi?
|
|
Demagun, esaterako, honakoa: Eusko Jaurlaritzari egin dakiokeen kritika
|
horretan
bat etorrita ere, eta ez daukat nik noski politika hori zilegitzeko asmorik eta gogorik, ez dut ikusten oso argi dikotomiaren zer hori zertara datorren. Edota, eremu formaletan egin den inbertsio ahalegintxoa egin gabe, euskarak beti bereak izan dituen esparru ez formal horietara begira jardun behar ote zen bada erabat eta osoki?
|
|
Euskaldun berriak egundoko eragozpenak ditu bigarren hizkuntza horretan itxurazko komunikazio gaitasuna garatzeko; bereziki, mintzamenean.
|
Horretan
bat gatozela uste dut. Horrek ez du esan nahi, haatik, euskaldun zaharren gaitasun jarrerak asebetegarriak direnik euskaltzale baten ikuspuntutik begiratuta.
|
|
c) Onengatik" h" a Lapurdi’n, Baxenabarre’n eta Xuberoa’n bizirik dagoelako, oso gaizki iruditzen zait angoak berak" etche" eta" gocho" idaztea. Batasunaren kontra dijoa
|
ori
batetik; eta ango fonetikaren beraren kontra ere bai. " Gocho" berentzako" gokho" dala ta.
|
|
Eta, hortik aurrera, bi mailatan eraman zen burruka; baina hizkuntza pizkundea inoiz ahuldu gabe. Burruka
|
horretan
bat egin zuten sozialdemokratek eta suezieraz mintzo zen burgesiak. Hirietako marxistak abertzaleen kontra ari ziren, suomitar pizkundean" chauvinismo burges ttipia" besterik ez somatuz.
|
|
Eta, harrigarriena, denek ikusi zuten Indiettoren alaba, xehetasun guztiekin, baita ezpainen ondoan omen zuen orbantxoren bat ere. Batek esan zuen ahoz gora zegoela eguzkitan, bainujantzi
|
hori
batekin. Eta denek egin zuten baietz, beste ezer esan barik.
|
|
Pasa den astean pelikula bat ikusten zegoela barre algara batek irten zion barru barrutik, eta ordutik gainean zuen zama arindu zaiola sentitu du. Baina gaur, sukaldeko tiradera irekitzerakoan, sardexka eta koilara artean galdutako post it
|
hori
bat aurkitu duenean, haginak estutu egin zaizkio bat batean eta masailezurra gogortu. Erosketako zerrenda bat da, Olatzek hitz borobilez idatzia.
|
|
Coca Cola neskatxa bat omen zen, beltza baino beltzagoa, Afrikako oihanetan bizi zena. Schuss, berriz, mutil alemaniar ile
|
hori
bat zen, medikuntza bukatu berria zuena eta hegazkin istripu bat izan zuena inguru haietan. Handik aurrera, protagonistek elkar ezagutu, eta mila abentura eta beste hainbat desbentura bizi behar izan zituzten, orain gogoratzen ez ditudanak.
|
|
Hitza, herriaren hitza da. Gandiaga poetak jende –iturri, lur, arbola, sasi–, herri xume
|
horrekin
bat izan gura du. Denak bezalakoa izan, denekin ibili:
|
|
Baina herri xume hori badoan herri bat da, eta badoan herri
|
horrekin
bat da, doa Gandiaga. Itzaltzen ari den laborarien euskal herri zaharra, arbasoen herria.
|
2005
|
|
Historiaren laburpena ireki eta Amets egondako guneak bilatzeko prestatu da. Buztinezko ontzitik boligrafoa eskuratu eta post it
|
hori
bat atera du, ahal duena bertan idazteko.
|
|
Hori haraino zelan iritsi den hobe ez galdetzea. Lan barran, izar
|
hori
baten ondoan, ikono bi, besterik ez, ulerterrazak biak. Lehenengoan sakatu eta konektatzeko leihoa agertu zaio.
|
|
Kabina barruan, honako ohar batek harrapatu du bere arreta: " Perikito
|
hori
bat galdu da. Paparrean mantxatxo morea du.
|
|
Moto izugarri handi bat zeukan eta haren gainean eramaten zuen Virginia dantzaldiaren ondoren. Motorra biena zela adieraziko zuen kasko
|
hori
bat oparitu zion Virginiari eta herriko leku ilun eta ezkutuenetan negozioak egiteko erabiliko zuten. Laster harrapatu zuen hegaldi berria Virginiak.
|
|
Eta trajerik gabe edo Mercedesetik kanpo zer itxura izango ote zuen asmatzen ahalegindu zen. Hondartzan imajinatu zuen lehenik, urertzean pasieran, bainujantzi
|
hori
batekin. Korrika gero, parkean, kamiseta izerditua papar iletsuari itsatsita.
|
|
Orduantxe, hain juxtu, atariko bulegora sartzera nindoalarik, kamioi
|
hori
batek gurutzatu du eskuinetara, Valcorneja aldera. Eta, ia une berean, ezkerretarantz, polikiago, Peugeot beltz batek.
|
2006
|
|
Une bat iritsi zen iritzi horrekin erabat desados nengoena, eta urtetan zehar, gaur arte, desados jarraitu dut. Izan ere, esan behar da, lehenik, beste edozein langintza eta ofiziotan eskatzen diren ezagutza, trebezia eta lanabesik gabe, oso zaila egiten dela sinistea kanturako ofizio
|
horretan
bat eroso ibil daitekeenik. Musikaren ezagutzarik gabe abesti onak ondu izan direla badakigu, baina horrek esan nahi duena hauxe da soilki:
|
|
Kontrario handia C. Sánchez Albornoz izan du, Espainia eternalaren apostolu eta apologista. Historia ez da arrazen obra, hasi zaio erasiatuz (azkenean, alabaina, Sánchez Albornoz entzat ere –eta
|
horrentzat
batez ere–, arrazak ematen du izpiritu espainolaren egile: kasu honetan historia aurretik osaturiko arraza espainolak).
|
|
Amari zeintzuk erakutsi erabaki nahi du. Txuri beltzezko argazki haien aurrean dagoela, amak eta German
|
horrek
batera argazkiren bat atera ote zuten pentsatu du. Hala bada, amak argazki horiek ezkutuan izango zituen.
|
2007
|
|
edo Volksgeistaren pertsonifikatze eta jainkozkotzea Erromak Greziari ikasi dio (eta, beste mila gauza bezala, Greziak Asiari: nahi dena esango da arraza asiarraz?
|
hori
bat bakarra da nonbait!?, baina artea, filosofia, zientzia, erlijioa, politika, Europak Asiari zor dizkio). Esan gura da, Estatu teokratikoa eta Volksgeist jainkozkoa berez ez direla Erromaren asmaketak izan, nahi bada Egiptoko edo Mesopotamiakoak baizik, baina Europako Estatuek Erromatik ikasi dituzte.
|
|
arrazoimena legegile eta ongi ala gaizkiaren epaile absolutua da. Zuzentasuna edo morala bat bakarra dago nonahi eta noiznahi; eginbidearen arau absolutu
|
horrekin
bat ez datorrena inmorala baino ez da: ezjakintasuna, superstizioa, edo perbertsioa.
|
|
Inozentea da.
|
Hori
batez ere. Agian bere liburuak irakurtzen ditu, edo irakurtzen dizkiote?
|
2008
|
|
Begirada haien artean baziren batzuk nabarmenak, eta besteak ez hainbeste: hauen artean, Ernestinarena; Ernestinaren irudia jopuntutzat hartzen zuèn balizko kamera ezkutu batek, baina, berehala antzemango zion beste xehetasun bati, hain zen antzemateko modukoa haren arnasestua, bularraren goitik beherako mugimenduak adierazia, haren azal zuriak ere horitzera jo zuen, bat bateko min
|
hori
batek hartua edo?, itolarrian balego bezala. Eta aita kameldarrak hitz eta hitz egiten zuen, hitzek berehala salatu zuten hizlaria, gizon ezin estuagoa behar zuena:
|
|
ikazkinak ezin hobeto ezagutzen baitzituen kobazuloaren galeriak eta gordelekuak, eta ihes egitea lortzen baitzuen beti, leku batetik ez bazen bestetik. Herritarrak, beraz, etsita zeuden, baina orduantxe gertatu zen gertatzekoa, erreka baten ertzean lamina bat agertu zenean, neska gazte ile
|
hori
baten antza zuena eta herritarrei esan ziena:
|
|
Berak jakinarazi zidaan Savannahn, azkenetan zegoela, ni oraintxe hilko banintz bezala, berdin berdin. Baina ez tutik esan orban beltza bidaltzen ez didaten bitartean, edo Zakur Beltz berriro ikusten ez duan bitartean, edo marinel hankamotza, Jim?, hori,
|
hori
batez ere.
|
|
–jaulki zuen tabernariak?. Tankera
|
horretako
batekin nahastu izan bahintz, ez huke gehiago nire etxean hankarik jarriko, hara zer esaten diadan. Eta zer ari zitzaian esaten?
|
|
Zakur Beltzek alde egin izana deitoragarria iruditu zitzaien bi jaun haiei; baina ez zegoen ezer egiterik,
|
horretan
bat geunden, eta John Luxeak, behin zorionak jasota, makulua hartu eta joan egin zen.
|
|
Hain zuzen, uste dut ados egongo garela irakurlea eta biok, kritikatu egin behar dela navarristek egin duten historia. Erran bezala, gutxienezko adostasuna da hau, eta lortzeko erraza, susmoa baitut ez garela gutxi gure Nafarroa honetan kritikatu behar
|
horrekin
bat egiten dugunok.
|
|
Gari erabat nahasita dago Gorosperen galdeketaren ostean. Inondik ere esan nahi ez zituenak esan ditu, baina tipo bitxi
|
horrek
batetik konfiantza eta bestetik izua ematen dio. Ez daki, baina jakin nahi luke hark benetan zer pentsatzen ote duen, zer ezkutatzen den haren esaera bitxien ostean; aitzitik, irudipena dauka hark une oro jakin dakiela Gariren erantzunak aurrez asmatzen, honen pentsamenduak irakurtzen.
|
|
–Badakizu arratsalde
|
horretan
baten batek zeure apartamentutik mezu bat bialdu ebala, zeure pisuan topau eban zeure sakelako telefonoa erabilita?
|
|
Klaseen arteko nazioartekotasunak bere baitan izan du beti nazio identitatearen izaera berezia: hain zuzen ere, gizarteak nazio gizarteak izan direnez, ezin askatuzko barne lotura
|
horrek
bataren izaera bestearen baitan doitzea eta atxikitzea ekarri du.
|
|
Aristondo euskaltzalea mintzo zaigunean euskal nazioaren funtsean euskara dago.
|
Hori
batetik. Bestetik, iritziko dio, abertzaleok bakarrik ez garela gai delako nazio hori eraikitzeko.
|
|
(edo Euskal Herria) bai, hori bada zerbait: kolore batzuk, kolore
|
horiekin
bat egitea, munduko mapan leku baten bila dabilen ezin izaki bat, eta oroz gainetik, fede bat. Euskal Herriarekin sinesteak adierazten duena da hori guztia sineskizun bat dela, ikusten (edo entzuten) ez den zerbaitetan sinestea, ez den zerbait badela, edo, okerragoa dena, izango dela?
|
|
Begirada haien artean baziren batzuk nabarmenak, eta besteak ez hainbeste: hauen artean, Ernestinarena; Ernestinaren irudia jopuntutzat hartzen zuèn balizko kamera ezkutu batek, baina, berehala antzemango zion beste xehetasun bati, hain zen antzemateko modukoa haren arnasestua, bularraren goitik beherako mugimenduak adierazia –haren azal zuriak ere horitzera jo zuen, bat bateko min
|
hori
batek hartua edo–, itolarrian balego bezala. Eta aita kameldarrak hitz eta hitz egiten zuen –hitzek berehala salatu zuten hizlaria, gizon ezin estuagoa behar zuena:
|
|
Herritarrek ehizaldiak antolatu zituzten, alferrik... ikazkinak ezin hobeto ezagutzen baitzituen kobazuloaren galeriak eta gordelekuak, eta ihes egitea lortzen baitzuen beti, leku batetik ez bazen bestetik. Herritarrak, beraz, etsita zeuden, baina orduantxe gertatu zen gertatzekoa, erreka baten ertzean lamina bat agertu zenean, neska gazte ile
|
hori
baten antza zuena eta herritarrei esan ziena:
|
2009
|
|
Ibai ate aurrean zegoen,, zer gertatzen da?? aurpegia eta pijama
|
hori
bat jantzita.
|
|
Trafikoa handia zen. Taxi
|
hori
bat zetorren. Angiek besoa goratu zuen deika baina ez zen gelditu, beterik zihoan.
|
|
5 Hiribideko denda garestiek eskaparate argituak erakusten zituzten. Polizia bikote bat errondan zihoan; taxi
|
hori
bat gelditu zen paperezko poltsa betea zeraman gizaseme luze bat kale ertzean jasotzeko. Bozina joz igaro zen auto handi bat.
|
|
–Ba, aurrekoan ordenagailu aurrean nengoen, asper asper eginda, egia esanda, eta mezu elektroniko sinpatiko
|
horietako
bat ailegatu zitzaidan, kolore askorekin, promesa biziekin, eta esan nuen, zergatik ez, kutxa bat enkargatuko dut, ea esaten duten bezain alai jartzen nauen. Eta, zapla!, hogeita lau orduren bueltan etxean nuen kutxatxoa eta bostehun pastillatxoak.
|
|
eta Maria Bibiana halaxe gelditzen zen, isilik, eskuak bildurik eta begi arrenkariak goraturik: entzun iezadazu, arren eta arren, txit garbi horrek, eta garbi nazazu goitik behera, eta, batez ere, garbi ezazu nire zauriari darion odol zikinaren fruitua,
|
hori
batez ere?
|
|
–Zuk, beraz, hegan egin nahi duzu,
|
hori
batez ere, ezta?
|
|
(?) Teofilo Maria, aitak txiki txikitatik sartu baitzion buruan bera zuela oinordeko, aitaren fabrika marrazten ari zen une hartan, eraikinak, aurrealdean, lau puntako izar erraldoi bat erakusten zuen nabarmen, eta azpian, ORBE, letra handiz idatzia?, tximinia batzuekin, zeinei kea eta kea baitzerien; airea, beraz, beltza zen, eta horregatik, beharbada, horregatik, ziur? izarrak, hori ezin
|
horiago
batez koloreztatu zuenak, protagonismo berezia hartzen zuen, hura balitz bezala izar guztien izarra, orbetarren izaeran dir dir egiten zuèn izarrik garrantzitsuena, orbetarren ardatza, orbetarren bihotza. Teofilo Mariak maiz egiten zuen marrazki
|
|
Hain juxtu ere, leiho
|
horretatik
bat batean ilargi printza agertzean isildu zen aztia. Errainuak bete betean jo ninduen, hain betean, ezen begiak hetsi behar izan bainituen.
|
|
Bat batean, Biarnoko mintzairara egin zuen jauzi.
|
Horrekin
batean ilundu zitzaion kopeta.
|
|
Otsailetik ari nintzen bertze baten orde. Ez, hala ere, bertze
|
horrekin
bat egiteraino. Nire baitan, Joanesek lekua hartu zion Henrikeri:
|
|
Beraz, iritsi orduko, behin dutxa hartuta eta nork bere ondasun guztiak bikain antolatutako biltegi batean utzi ondoren, funtzionarioek preso bakoitzaren izen abizenak apuntatzen zituzten txartel
|
hori
batean. Ondoan, jaioterria, jaiotze data eta gurasoen datuak; ahoan urrezko piezarik ba ote zuten;, istripua gertatzekotan?, nori eman behar zioten abisua.
|
|
Eta gure artean oso garbi hitz egiten genuen. Ez genuen
|
horrekin
bat egiten. GALekin edo torturekin berdin, bagenekielako jakin existitu egiten zirela?.
|
|
|
Hori
bat dator mundu osoan dabilen joera nabarmen batekin, dena ugaltzearekin alegia: albisteak, idazkiak, arte lanak, blogetan sar litezkeen edukiak eta internet konexioak eta ordenagailuak, telebistak nahiz telebista kateak, eta halaber jendea, eta hortaz baita blogari posibleak ere.
|
|
Tximeleta efektuak, berez, natura munduan edozer eta guztia beste guztiarekin harremandurik dagoela erakusten du, harreman horiek gizakiontzat ia beti gordeak eta ulergaitzak badira ere. Edozein gisaz, hasiak gara, dirudienez, harreman
|
horren alde
bat ezagutzen, gizakiok halakoak ezagutzera heltzen ohi garen moldean, alegia, zartakoka: gure erasoei naturak erantzun egiten die, sarritan bortizki, azken aldiko hozbero surrealista eta uholde bitxi horiek adierazten dutenez.
|
|
...Maria, aitak txiki txikitatik sartu baitzion buruan bera zuela oinordeko, aitaren fabrika marrazten ari zen une hartan –eraikinak, aurrealdean, lau puntako izar erraldoi bat erakusten zuen nabarmen, eta azpian, ORBE, letra handiz idatzia–, tximinia batzuekin, zeinei kea eta kea baitzerien; airea, beraz, beltza zen, eta horregatik, beharbada –horregatik, ziur– izarrak, hori ezin
|
horiago
batez koloreztatu zuenak, protagonismo berezia hartzen zuen, hura balitz bezala izar guztien izarra, orbetarren izaeran dir dir egiten zuèn izarrik garrantzitsuena, orbetarren ardatza, orbetarren bihotza. Teofilo Mariak maiz egiten zuen marrazki
|
|
bedeinkatua zara zu andre guztien artean, eta bedeinkatua da zure sabeleko fruitua, Jesus... eta Maria Bibiana halaxe gelditzen zen, isilik, eskuak bildurik eta begi arrenkariak goraturik: entzun iezadazu, arren eta arren, txit garbi horrek, eta garbi nazazu goitik behera, eta, batez ere, garbi ezazu nire zauriari darion odol zikinaren fruitua,
|
hori
batez ere...
|
|
–Zuk, beraz, hegan egin nahi duzu,
|
hori
batez ere, ezta?
|
2010
|
|
Anaiak, halakoetan, noiznahi egiten zizkidan gerrari buruzko iruzkinak: . Batzuetan duda etortzen zait itxura egiten ez ote zabiltzan, nire amets militarrak zapuzteko, beldurraren kontu
|
horrekin
batez ere. Izan ere, gauza bat da gerran beldur pixka bat edukitzea eta beste bat beti kaka eginda egotea, zuk askotan esaten didazun bezala??; eta, bere tesiari beste argudio bat aurkitzen ziola, gehitu zuen:
|
|
Zozoak, baina, habia zapuztu zuen; edo Teofilo Mariak zapuztu zuen zozoa, auskalo?; garaitsu hartan, izan ere, aitak bala txikiko karabina bat oparitu zion Teofilo Mariari, oinordekotzaren ezaugarria ere bazena, aitak egiten zizkigùn opari bakanak esanahiz betetakoak izaten ziren?, eta anaia zaharra noiznahi aritzen zen tiroka txoriei, harriei edo zuhaitzen adabegiei; baina Domingok txoriak maite zituen: ganorazko arrazoi bat bazuen, gainera, amak beti kontatzen baitzuen Domingo jaio zèn egunean kanario
|
hori
bat sartu zela leihotik, Domingo ikusi orduko kantatzen hasi zena, sehaskako zume batetik, hura, gerora jakin genuen?
|
|
Nire aurrean leiho handi bat zegoen zabalik. Barrea entzuten nuen lore saltzaileen kaletik, eta bidegurutzearen bukaeran landare txiki polit
|
hori
bat, eguzki izpi batek ukitua, jolasean zebilen harriaren zirrikitu batean.
|
|
Ez dut uste inor ateratzen denik, gutxienez ezker abertzalean ez, pentsatuz den dena ondo egin duela. Zuk jakin dezakezu zure posizioa arrazoizkoa eta demokratikoa izan dela, herriaren gehiengoa
|
horrekin
bat datorrela eta munduko arrazoi guztia daukazula, zentzu horretan lasai ateratzen zara, pentsatzen duzulako zentzuzko gauzak planteatu dituzula, baina, ziurrenik, delegazio guztietan beste sentimendu hori ere badago: agian presaz jokatu dugu, agian gaizki egin dugu kalkulu politikoa, agian hau beste era batera egin zitekeen, agian gauza asko.
|
|
Catherwood eta biok bezalako bidaiari lasaientzat ez du erosotasun handirik eskaintzen, dena esan behar bada. Sisaleko portua du helburu gure belaontziak, Yucatango ipar mendenbaldeko portu komertzial garrantzitsua, eta
|
horretan
bat egiten dugu tripulazioarekin: gu ere Sisal noiz ikusiko zain gaude.
|
|
Eta polizia biboteduna begien bistatik galdu.
|
Hori
batez ere. Gero taxi bat hartuko zuten lasai asko.
|
|
Harantz zihoazela, lehenengo turistekin egin zuten topo. Agirreren gorpua agertu zen tokia zinta
|
hori
batez hesituta zegoen; gorpua bota zuten lekuan zerrautsa baino ez zegoen, eta ez zen zorionez odol arrastorik geratzen. Horretaz gain, libre mugitzen ziren turistak, alde batetik bestera.
|
|
Ander izeneko umeaz, zutaz, ari ziren. Uretara erori eta ito zinelakoan zeuden, baldetxo
|
hori
bat aurkitu omen zuten errekaren hegalean eta. Ehunka herritar, suhiltzaile, polizia eta urpekariak lagun, erreka zein itsaso bazterrak miatzen ari zirela esan zuen.
|
|
Realak eta Athletiak tituluak irabazten zituzten sasoia zen artean, edo tituluen oroitzapena gogoan gordetzen genuena behinik behin. Toshack jartzeko Ormaetxea nola kendu zuten ulertu ezin zutenetakoa zen Felixin, gero Clemente San Mamestik egotzi zutenean haserretu zen modu berean, eta
|
horretan
bat zetozen gutako gehienak.
|
|
Jaime ikusten nuen etengabe, telebistan erdizka sumatutako irudi hura, ohatila batean eta oinazezko aurpegiera zuela; auto baten maletategi barruan nindoala, Jaime imajinatzen nuen, bere bahitzaileek autoaren maletategian sartzera behartua, eta han barruan beldurrak dardarka, ni neu nindoan bezala, edo ez, askoz beldurtuago seguru asko, nik atxiloketaren ikara lausoa bainuen, eta hark berriz azio txar baten segurtasun beldurgarria, autoa gelditu eta maletategia irekitzen ziotenean; Jaime oinazetuaren eta tormentatuaren irudiekin batera haren beste hainbat ikuspen zetozkidan gogora: Jaime barrezka, Jaime lagunei bizkarrean txaplaka, Jaime Mikeli opariren bat ematen, Jaime autoan pasatzen, lanetik etxera edo etxetik lanera; Jaimeren belauna ezin nuen irudikatu, baina hala ere ezin nuen burutik kendu, bala bat belaunean sartzen, belaunetik ateratzen, belauneko hezurrak txirtxilatzen; eta belaun
|
horrekin
batean gorputz osoa sentitzen nuen mindurik, poliziak atxilotuz gero jasan nituzkeen torturak imajinatuz: bainera, barra, kirofanoa, poltsa, elektrodoak...
|
|
Zozoak, baina, habia zapuztu zuen; edo Teofilo Mariak zapuztu zuen zozoa, auskalo...; garaitsu hartan, izan ere, aitak bala txikiko karabina bat oparitu zion Teofilo Mariari, oinordekotzaren ezaugarria ere bazena —aitak egiten zizkigùn opari bakanak esanahiz betetakoak izaten ziren—, eta anaia zaharra noiznahi aritzen zen tiroka txoriei, harriei edo zuhaitzen adabegiei; baina Domingok txoriak maite zituen: ganorazko arrazoi bat bazuen, gainera, amak beti kontatzen baitzuen Domingo jaio zèn egunean kanario
|
hori
bat sartu zela leihotik, Domingo ikusi orduko kantatzen hasi zena, sehaskako zume batetik... hura —gerora jakin genuen— amaren beste asmakizun bat izan bazen ere, ipuineko protagonista txolarre bat baitzen, leihoa jo eta hantxe lehertuta gelditu zena... eta horregatik, beharbada, noiznahikoak izaten genituen bi anaien arteko iskanbilak;" Txori bat gehiago akabatzen baduzu, ez naiz ... Desertatu egingo dut!" esaten zion Domingok, orain horrela oroitzen dut bederen...
|
|
Anaiak, halakoetan, noiznahi egiten zizkidan gerrari buruzko iruzkinak: ‘Batzuetan duda etortzen zait itxura egiten ez ote zabiltzan, nire amets militarrak zapuzteko, beldurraren kontu
|
horrekin
batez ere... Izan ere, gauza bat da gerran beldur pixka bat edukitzea eta beste bat beti kaka eginda egotea, zuk askotan esaten didazun bezala... ’; eta, bere tesiari beste argudio bat aurkitzen ziola, gehitu zuen:
|
2011
|
|
Bospasei silabako hormona batzuen baitan ipintzen dute gure zoria.
|
Horretan
bat datoz zientzialari guztiak, baina ikusi nahi nituzke etxera joan eta emaztea edo senarra adiskideren batekin ohean harrapatuko balute, ea zientziak zertan laguntzen dien.
|
|
Arraroa da. Iturriotz alde
|
horretan
batez ere, baina ibar guztian zehar, oinatzak aurkitzen ditugu aspalditik hona, ekialdetik sartalderantz beti. Abere desberdinenak, behienak eta zaldienak, zakurrenak eta gurdi gurpilen ildoak.
|
|
Errepikatzea litzateke izatearen funtsa.
|
Horretan
bat egingo lukete Canok eta Nietzschek.
|
|
Eta kanpotik etorritako izen
|
horrek
bat egin zuen Gaztelako interes inperialistekin. Eta hauek ez ziren gutxi.
|
|
Uste dugu datozen hilabeteetan sor daitekeela egoera bat, non bide baketsu, demokratiko eta indarkeriarik gabekoen alde egiteko konpromiso hori errealitate atzeraezina izan daitekeen. Hori dela-eta, konpromiso
|
horrekin
bat egin dezan eskatzen diogu ETAri, eta su eten iraunkor eta erabat egiaztagarria eman dezala.
|
|
Bada, zubi
|
horren alde
bateko maldan aritu ohi zen larrean Kubala deitzen genion astoa. Katean lotutako ahuntza baino egoskorragoa zen, eta nahikoa zen alde batera eraman nahi izatea berak bestera egiteko.
|
|
–denori. Esaldi horren erabilera oso gomendagarria da filmean, antzeko beste batzuekin batera (Kaixo, Agur, Zer moduz?) denen artean pelikulako elkarrizketen %20 osatu arte(?) Berau da Hizkuntza Errealitatearen argudioa, esatea %20
|
hori
bat datorrela Autonomia Erkidegoan euskaraz egiten den hitz kopuruarekin?. Artikulua (gainontzeko guztiak bezala) gaztelaniaz idatzi zuen Antxonek, donostiarrak ez baitu euskaraz egiten.
|
|
Pasatu berria zuten arrantzalearen txabola, pasatu zuten erreta ematen zuen etxola txikia, non Leila esnezalea bizi zen amona zaharrarekin. Ardiak padura
|
hori
batean barreiatu ziren eta Wag artzain zakurrak, atzetik segika haiek bildu, eta haitzezko pasabide mehar, aldapatsura bideratu zituen, Crescent badiatik Daylight golkora ematen zuena.
|
|
Fortuna baino gehiago galdua du gerraren aitzakian. Aurkaketa militarrak barkuak giltzapetu dizkio,
|
hori
batetik. Eta, bestetik, zotinak uxatzeko moduko emazte dotore eta gaztea kendua dio.
|
|
Horrek lausotzen dio loa gauean.
|
Horrek
batetik eta, bestetik, Karmenekiko harremanak, ahi beroa edonondik begiratuta ere.
|
|
Gainera, uste dut berez ez zitzaidala gaizki iruditzen jarrera hura, arrazoi zuen, pantaila zoragarria da, eta bafleak.
|
Hori
batez ere?. Ninotchka; ikusia izango zuen baina ez zitzaion berrikustea, One, two, three gustuko bazuen hau ere bai, gidoia Billy Wilderrena izanik gainera; Elisak ia buruz zekien, beraz pelikularen ondoren geratuko balitz, egin ez zuena, izango zuen zer komentatua, Greta Garbori buruz edo.
|
|
Café world, energia berriztagarriak, jasankortasuna...
|
Hori
batez ere, sostenibilitatea landu behar dugu, izan dadila dena sostenible: airea, trafikoa, kultura, hirigintza, agure etxea, bide gorriak, eskolak eta sinesmenak, den dena...
|
|
–Deskripzio
|
horrekin
bat etor litekeen norbait ezagutzen duzu?
|
|
–Agurearen bilobarentzako transferentzia hura egin nuen. Esmeraldak ile xerlo
|
hori
bat kendu zuen aurpegitik?. Berrogei mila euro.
|
2012
|
|
Baina aitortu behar dizut seme alabak etortzen zitzaizkidala maiz burura, baita bidean hil nuena ere.
|
Hori
batez ere. Ez diot inoiz neure buruari egin nuena barkatuko, pentsatzen nuen.
|
|
Gizartean, beste esparru guztietan bezala, arketipoak ematen dira. Eta bada arketipo bat, nahiko zabala gainera, nik kanporatzen dudan
|
horrekin
bat egiten duena.
|
|
Kasu batean zein bestean, geure nekeen saria galduko genuke, Monsieur G... rekin moldatu behar baitugu. Geure mesederako beraz, ez bada justiziaren mesederako, gure lehen urratsak, ezinbestean, gorpuaren nortasuna eta galdu den Marie Rogêt
|
horrena
bat bera ote diren finkatzea izan behar du.
|
|
lortzeko. Sari
|
horrekin
batera zetorren adierazpenean, barkamen osoa agintzen zitzaion hiltzailearen kontrako deklaraziorik egingo zuen konplizeari. Prefektuaren iragarkiak, agertzen zen leku guztietan, hiritar batzorde baten idazki pribatua zekarren erantsita, Prefekturak agintzen zuen kopuruaz gainera beste hamar mila libera eskaintzen zituena.
|
|
Eta une
|
horretan
bat batean zutitu zen, eta garrasika esan zituen hitzak, ahalegin hartan arima ematen ari balitz bezala:
|
|
Eta neska gaixoak, hunkiturik, atetik erauzi berria zuen paper
|
hori
bat luzatu zion. Emmak lehen begiradan irakurri zuen bere altzari guztiak salgai zeudela.
|
|
Kutxa
|
hori
bat zen bi gurpil handik garraiatua, zeinek, gainalderaino igotzen zirelarik, bidaiariei kamioa ikusten galarazi eta bizkarrak zikintzen baitzizkieten. Bere leihatila estuetako leiar txikiek dardara zegiten beren markoetan kotxea itxirik zegoenean, eta lohi zipriztinak gordetzen zituzten, han hemenka, ekaitz euriek ere erabat garbitzen ez zuten hauts geruza zaharraren artean.
|
|
Baina, luma behatzen artean izan zuenean, ez zuen jakin ezer aurkitzen; hortaz, bi ukondoak tinkaturik, gogoetari eman zitzaion. Emma iragan urrun batera gibelatua iruditzen zitzaion, hartua zuen erabaki
|
horrek
bat batean bien artean egundoko tartea ezarri berri balu bezala.
|
|
Zapaldaren mutur banatan jarriko gara; horrela, zauririk arinena ere hilgarria izango da: inondik ere,
|
hori
bat dator zuen asmoekin, zuek erabaki duzue-eta sei urratseko tartea uztea. Halatan, zauriturik geratzen dena, nahitaez eroriko da beheraino, eta han, mila zatitan txikituko da; doktoreak bala aterako du, eta horrela oso erraza izango da azaltzea zoritxarreko erortze batek ekarri duela bat bateko heriotza hori.
|
2013
|
|
Zergaitik dan zure etsaia eta zerk eroan dauan jarrera horretara, horixe ikertu behar dogu. Gogora ekarri azken urteotan euki dozuzan kritikak, deiak, haserrealdiak, begirada makurrak... danak balio deusku...
|
hori
batetik; bestetik, familian eta lagunartean egon leitekezan ezinikusiak, hautsitako hartuemonak...
|
|
Une hartan, baina, perlak eta esmeraldak behar zituen Pedrok! Eta, hala eta guztiz ere, mutilak datu bat zuen aldeko, alkoholak eragindako arintasunaren puntu ezti horretan baitzegoen, zainetako odol itsasoan itsaspeko
|
hori
bat zebilkiolakoa ere ez zen, beharbada, hipotesi faltsua?: puntu horretan, non edonor izan daitekeen poeta?
|
|
Gaztelaniaz, bertzeak. Hizkuntza
|
horretako
baten marrazkietara joan zitzaidan gogoa. Irudi batean, soldadu batzuk ageri ziren kaskoz eta armaduraz jantziak.
|
|
Eskuetan ere girgiluak lotu zizkidaten, baita lepo inguruan bertze kate bat ere, astuna eta latza. Kate
|
horrek
bat egiten zuen preso guztiak batzen gintuen sokarekin, nola zaldizainaren sokak merkatura daramatzan zaldikoak. Haiei, bederen, ez dizkiete zurdak mozten, eta guri, berriz, soilduak zizkiguten buruak eta bizarrak, ile bakarrik gabeko ezkurrak iduri.
|