|
2001
|
|
|
botere militarra, monetarioa, komunikazionala, kulturala eta linguistikoa. Bote re militarrean autoritate bakar bat dugu armamentunu klea rretik Echelon espioitza sare mundialeraino1 Botere monetarioan moneta hegemoniko bat dugu, dolarra, finantzen gainean2 Komunikazio boterean kultur eredu bat inposatzen saiatzen da,
|
hizkuntza
unibertsal baten garaipen anglosaxoniarrean oinarrituta. Horrelako gailua nazioz gaindikoa, mundu mailakoa eta erabatekoa da.
|
|
2003
|
|
|
Botere monetarioan moneta hegemoniko batdugu, dolarra, finantzen gainean. Komunikazio boterean kultura eredu bat inposatzensaiatzen da,
|
hizkuntza
unibertsal baten garaipen anglosaxoniarrean oinarrituta.Horrelako gailua nazioz gaindikoa, mundu osokoa eta erabatekoa da.
|
|
2006
|
|
|
Tesiak badu bigarren parte bat, gutxiago aipatzen bada ere, ez gutxiago erreparatzekoa guretzat: euskal herri gogo edo izpirituak ez duela ezer galtzen euskara galduz, aitzitik irabazi bai,
|
hizkuntza
unibertsal bat eskura edukita; are, ez bakarrik euskal arrazarenak, baizik" euskararen izpirituak" berak bizirik jarraituko duela euskaldunen gaztelanian. Tesi bikoitz hau, gutxien gutxiena hartarakoxe zen Lore Jokoetako tribuna festaliarretik proklamatua, sozietateko eskandalutxo baten goragailuak are gehiago potentziatua, zenbaitek txalotu egin du (Bilboko sozialistek, Maeztu-k, etab.); hainbat eta hainbatek, gaur arte, gogotik errepikatu du (Ortega, etab.); euskaltzaleak jeneralean Unamuno-ren arrazoiari erantzun beharrean sentitu dira, argudioekin zein praxiarekin (S.
|
|
2010
|
|
|
Frantsesak hizkuntza unibertsaldu beharraz hain kezkaturik zebiltzan batean bretoi batek proposatua: "
|
Hizkuntza
unibertsal bat benetan behar baduzue, oso ondo: bretoia aukeratuko dugu!"
|
|
|
Gertatzen da, sarritan aitzakiatzat erabili dela kosmopolitismoa mundua konkistatu eta besteak asimilatzeko. Kosmopolitismoa konkista gerlarekin eta asimilazionismoarekin dago kontraesanean.1252 Frantziar ideologoak
|
hizkuntza
unibertsal baten beharra aldarrikatzen zutenean, XIX. mendean, frantsesari buruz ari ziren.1253 Espainolek unibertsalismoa hartu dutenean ezpainetan, esan gabe doa espainolez egin dela solasa.
|
|
2012
|
|
|
Wilssen teoriak deskriptiboa izan nahi badu ere, oso nabaria da oro har unibertsalizaziorako joera, eta Chomskyren lana kritikatzen saiatzen den arren, teoriaren oinarrian dagoen egituraketa ez da gehiegi urruntzen hark proposatutako eskematik: Wilssek forma unibertsalez eta esperientzia komun batez osatutako
|
hizkuntza
unibertsal batean sinesten du, eta, prozesu generatibo baten bidez, hizkuntza bateko sakoneko egiturak azaleko egituretara bihurtu daitezkeela defendatzen. Ahaleginak ahalegin, beraz, Wilssen lana ez da itzulpenaren epistemologia modernoaren eskematik gehiegi urruntzen.
|
|
|
Zer biogenetikak? (Hizkuntzaren) Filosofiak. Hizkuntzaren edo gizakiaren ezaugarri konkretu batera lotzen dute hizkuntza.Hizkuntza bakarrik gramatika da, hizkuntza komunikazio tresna soila da, hizkuntzakonkretuek
|
hizkuntza
unibertsal batean dute beren jatorria... Hau da, disziplinarteabaino, erredukzionismoa (izan) da nagusi gai honetan ere (Pinker, Chomsky...). Eta horrekin batera ere, dogmatismoa eta esentzialismoa.
|
|
|
Zer biogenetikak? (Hizkuntzaren) Filosofiak. Hizkuntzaren edo gizakiaren ezaugarri konkretu batera lotzen dute hizkuntza.Hizkuntza bakarrik gramatika da, hizkuntza komunikazio tresna soila da, hizkuntzakonkretuek
|
hizkuntza
unibertsal batean dute beren jatorria... Hau da, disziplinarteabaino, erredukzionismoa (izan) da nagusi gai honetan ere (Pinker, Chomsky...). Eta horrekin batera ere, dogmatismoa eta esentzialismoa.
|
|
2017
|
|
|
Bigarren kontraste bat ere egin ohi du Azurmendik, hots, estatismo ilustratuaren oinordeko izendatzen dituen estatismo sozialista eta komunista ortodoxoekin. Nazionalismoa gaixotasun burgestzat hartzen dute, topikoa denez eta, horrekin batera, grina berezia erakusten dute hizkuntza nazionalak arbuiatzeko, besteak beste,
|
hizkuntza
unibertsal baten beharra aldarrikatzen dutenean. Estatu nagusituaren alde egiteko, zentralismo linguistikoa onartzen dute, Sobiet Batasunean bezala Stalinek errusoa nahi zuen bihurtu hizkuntza unibertsal, iraultzaren hizkuntza, gizaki berriaren hizkuntza; Frantzian, patois makurren gainetik, frantses garbia jartzen dizute, euskara edo katalana existitzen ez direnez.
|
|
2021
|
|
|
Haren aburuz, euskarak ezin zuen balio mundu modernorako eta, hortaz, hobe zuen lehenbailehen desagertzea. Are gehiago, euskal gogoak, galdu bainoago, irabazi egingo zuela gaztelera bezalako
|
hizkuntz
unibertsal bat eskuratuta; hots, euskara galduta Euskalduna hilko zen, baina indarberriturik berpiztuko litzateke gaztelerarekin, gaztelerarekin baino ezin baitzen unibertsal bihurtu. Horrek ekarri zuen arraza eta hizkuntzaren arteko auziaren hasiera, zeinetan jeltzalismoak Aranaren ahotikere esan zuen euskaldunek beste hizkuntza batean salbatu luketela euren arrazaren izpiritua edo herri gogoa, maketoek euskara ikasiko balute.
|
|
2023
|
|
|
Beraz, ideia bat duzu eta kontzeptua ireki egiten duzu ideia hori gauzatu ahal izateko. Azken batean, nik ulertzen dut gastronomia
|
hizkuntza
unibertsal bat bezala, baina dialekto asko dituena".
|