|
2010
|
|
|
4
|
HIZKUNTZAREN
PSIKOLOGIA ETA PSIKOPEDAGOGIA
|
|
|
Hizkuntzaren pedagogian eragina duten zientzien artean, jarraian,
|
hizkuntzaren
psikologia eta hizkuntzaren psikopedagogia kontsideratuko ditugu, zeinek, egiaz, hizkuntza bera eta horrekin loturiko hezkuntza kontuak ikuspuntu psikologikotik aztertzen dituzten. " Hizkuntza", Belinchonen arabera," ikerketa objektu psikologiko tipikoa da", hain zuzen," giza izakien gaitasun eta portaera naturalen errepertorioen parte delako" eta, baita ere," horiei bere ingurunearekin erlazionatzeko eta jarduteko modu partikularrak ahalbidetzen dizkielako" 204 Giza portaera, bestela esanda, linguistikoa izateagatik ezaugarritzen da —gizakia berez hiztuna den bezala—, eta, horrexegatik, psikologiak ere ezinbestean behatu eta ikertu behar du hizkuntza bere dimentsio pragmatiko eta funtzionalean.
|
|
|
Horrela, bada," psikolinguistikak", Bufimannen hitzetan," diziplinarteko ikerketa esparru bat osatzen du", non —neurolinguistika, ezagueraren teoria edota soziolinguistika aintzat hartuz—" hizkuntz ekoizpen, ulermen eta jabekuntza prozesuak aztertzen diren" 205 Kontua da, Titonek dioen bezala, hizkuntz didaktikak prozesu horiek ondo ezagutu behar dituela —" irakasteko ereduak", finean," ikasteko ereduetara moldatzen dira" — eta, horregatik," hizkuntzen ikas eta irakas arazoak bereziki ikuspuntu psikolinguistikotik kontsideratu behar dituela" 206 Zentzu horretan, interesgarria da ikustea" hizkuntzaren psikopedagogiak", egun," izaera holistikoa duten jardueren beharra aldarrikatzen duela", horiei esker —honela Arnau—" posible delarik hizkuntzaren aspektu ezberdinak integratzea" 207 Honako puntuak izango dira atal honetan jorratuko ditugunak: 4.1
|
Hizkuntzaren
psikologia eta psikolinguistika; 4.2 Hizkuntzaren psikopedagogia eta glotodidaktika; eta 4.3 Hizkuntza pedagogiaren alde psiko didaktikoa.
|
|
|
4.1
|
Hizkuntzaren
psikologia eta psikolinguistika
|
|
|
Orain artean, batetik, psiko linguistikaz eta
|
hizkuntza
psikologiaz eta, bestetik, hizkuntzaren psikopedagogiaz eta glotodidaktikaz arduratu garen bezala, jarraian, ikerketa horiek guztiek hizkuntzaren pedagogiari bestela ere suposatzen diotena aztertuko dugu. Bronckarten hitzokin hasiko gara:
|
|
|
1. "
|
Hizkuntzaren
psikologia eta psikolinguistika": hizkuntza bereziki giza jarduera bezala kontsideratzen den unetik, bada, psikologiak eta linguistikak elkarrekin lan egiteko beharra ikusten dute, hain zuzen, ekintza linguistikoa beti norbaiten ekintza delako eta giza portaera nagusiki hizkuntzaren bidezko portaera delako.
|
|
|
hizkuntza bereziki giza jarduera bezala kontsideratzen den unetik, bada, psikologiak eta linguistikak elkarrekin lan egiteko beharra ikusten dute, hain zuzen, ekintza linguistikoa beti norbaiten ekintza delako eta giza portaera nagusiki hizkuntzaren bidezko portaera delako.
|
Hizkuntza
psikologiak eta psiko linguistikak, gehiago psikologiatik edo linguistikatik abiatuz, bereziki aztertzen dute lehen hizkuntzaren jabekuntza prozesua, bertan" komunikaziotik hizkuntzarako" pausoa azpimarratzen dutelarik. Kontua da, horren arabera, hizkuntzaren garapena oinarrizko egitura pragmatikotik abiatzen dela, edo, bestela esanda, haurrak bere berezko komunikazio gaitasunari esker —eta horrekin batera— garatzen duela ere hizkuntza gaitasuna.
|
|
|
Horren haritik uler dezakegu, hain zuzen, zergatik immertsio programak arrakastatsuenak diren hezkuntza elebidunaren baitan, ze programa horietan egiaz bat egiten dute xede hizkuntzak eta instrukzio hizkuntzak.
|
Hizkuntzaren
psikologiari eta psikopedagogiari esker, beraz, pedagogia linguistikoak bere metodoak naturalizatu ditu, hain zuzen, dimentsio komunikatiboa ardatz bezala hartzen duten ekintza didaktikoak diseinatuz eta horiek testuinguru kuasi errealetan gauzatuz.
|
|
|
4
|
Hizkuntzaren
psikologia eta psikopedagogia hizkuntza pedagogian 61
|
|
|
4.1
|
Hizkuntzaren
psikologia eta psikolinguistika 62
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, hala ere, hezkuntza bera ez dela agortzen sozializazioan edo enkulturazioan. Hizkuntzaz arduratzen diren beste zientzien artean, hirugarrenik,
|
hizkuntzaren
psikologia eta psikopedagogia aipatuko ditugu: gizakia eta hizkuntza, antropologia eta linguistika, sakonki lotuta daudela esaten dugun unetik, bada, posible bakarrik ez baizik eta behar beharrezkoa da ere hizkuntzaren inguruko hausnarketa psikologiko eta psikopedagogiko sakona burutzea.
|
|
|
Idazlan honetan azaldu beharrekoa, finean, jada iradoki ditugun hiru atal nagusitan banatuko dugu: lehenik, linguistikari eta hizkuntzaren pragmatikari erreparatuko diegu; ondoren, hizkuntzaren antropologiak eta soziologiak esaten dutena aztertuko dugu; eta, azkenik,
|
hizkuntzaren
psikologia eta psikopedagogia hartuko ditugu hizpide.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, Derion, Elizbarrutikoan eta Eskoriatzan, publikoetan ematen zen Euskal Filologia espezialitatetik kanpo ere, euskaraz eskaintzen ziren zenbait irakasgai: Derion adibidez, Matematika; Elizbarrutikoan, Geografia, Psikologia, Filosofia, Erlijioa,
|
Hizkuntzaren
Psikologia eta haurraren hazibide logiko matematikoa; eta azkenik, Eskoriatzak eskaintzen zuen euskarazko eskaintzarik zabalena, hainbat irakasgai kurtso desberdinetan (Geografia, Matematika, Musika, Plastika, Lengoaien Didaktika eta abar).
|