|
2002
|
|
|
Bigarren erronka estrategikoa
|
hizkuntza
politikari dagokio: unibertsitate jardueran gutxienez hiru hizkuntza menperatu eta erabiltzea, ikasleak beren eginkizunprofesionala euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez burutzeko gai izan daitezen.
|
|
2005
|
|
|
Baina, hasieran erran bezala,
|
hizkuntza
politikari dagokionez ere badago zer egiterik. Hasteko, euskararen indarberritzea ahalbidetu nahi duen hizkuntza politika, Gobernu sortu berriaren lehentasunen artean dagoen argitzea komeni da.
|
|
2009
|
|
|
|
Hizkuntza
politikari dagokionez berriz, gobernu berriak transmisioa ziurtatzeko ahalegin guztiak egingo dituela baieztatu du.
|
|
2010
|
|
|
2 argi ilunen garaia euskara hizpide zen kalean zein komunikabideetan eta agenda politikoa ere ez zen dinamika berri horretatik at gelditu. trantsizio politikoak autonomien estatua ekarri zuen eta azken horrek eskuduntzak, hizkuntzari zegozkienak barne. baina, moda guztiekin gertatu ohi den bezala, bolada hura ere agortu zen eta XX. mendeko 80 hamarkadetatik aurrera euskarekiko lilura lurruntzen hasi zen, abertzaletasunaz kanpoko sektoreetan batez ere. hori ez ezik, hizkuntza horren aldeko jarrera eta atxikimendua zalantzan jartzen hasi ziren. euskara ikasteko ahaleginetan murgilduta ibili ziren asko, frustrazioan erori ziren. horren arrazoietako bat —nagusia, agian— hauxe izan zitekeen: bigarren hizkuntza gisa ikasita, euskaraz lortutako gaitasunak erabilerarako premia edota aukera egokiekin bat egin ez izana. euskararen defentsan ordura arte gotorleku izan ziren giro politiko abertzaleak autonomiaren hautuak banatu zituen, baita euskalgintzari zein
|
hizkuntza
politikari dagokionez ere, biak ala biak banaketa eta liskar politikoen arrazoietako bat bihurtu baitziren. hala ere, estrategia zatitu baten bitartez bazen ere, euskara suspertzearen ardura alderdi politiko abertzaleen agendetan baino ez zen modu sinesgarrian gorde. hori baliatuta, euskararen inguruko hizkuntza politikari kutsu politizatua, ideologikoa eta erabilera partidista atxiki zizkioten i... iraganaren zein etorkizunaren ulermena eraikitzeko, agenda finkatzeko eta jendea jarduerara bultzatzeko. hortaz, urteak joan urteak etorri, euskaren alde eaen hartutako hainbat neurri, framing berri horren araberako hasi ziren ulertzen eta interpretatzen —kritika zorrotzez josia— gizarteko sektore batzuetan; hala nola herri administrazioko langileei hizkuntza eskakizunak ezartzea. horren ondorioz, gaur egungo agenda publikoan dauden euskararen gaineko iritziak mota askotakoak dira eta kontrajarriak. hona hemen horren isla diren bi ikerlan:
|
|
|
Hasteko, 20 urteotan nafarrak 527.318 izatetik 636.038 izatera pasatu dira(% 21eko hazkundea). ...ez euskaldunak %50 baino gehiago direnetan (eusko Jaurlaritza 2008). aldaketa demografiko horiek euskarari nola eragin dioten galdeginda, erantzuna ez zait positiboa iruditzen. alde batetik, etorkinen etorrerak populazioa handitu du eta, euskaldunek ere kopuruan gora egin badute ere, nafarroako populazio osoarekiko duten pisu erlatiboa ez da horren neurrian hazi. gainera, immigrazioaren aitzineko
|
hizkuntza
politikari dagokionez, nafarroako gobernuak ezein neurri ez du hartu etorkinen etorrera handiak bertako mintzaira demolinguistikoki eta soziofuntzionalki ahul ez dezala eta euskara nafar berriei integraziobide gerta dakiela. bertze alde batetik, ikusiko dugun bezala, azken hamarkadetan hizkuntzaren berreskurapen demografikoa belaunaldi gazteetan gertatu da nabarmenen baina jaiotza tasa apalagatik...
|
|
|
Hurrengo, lehendik zegoena sendotuko zuten, aurreko gobernu ezinago laidoztatuek egindakoa izanagatik. Egia da, ordea,
|
hizkuntza
politikari zegokionez oinarri horietan zeuden erresalbuek euskararekiko zuhurtzia eta mesfidantza adierazten zutela sakonean; horixe berretsi zuen aurreko batxilergoaren curriculumarekiko erresistentziak, euskara hizkuntza nagusitzat jotzen zuela eta.
|
|
2012
|
|
|
paperean dago, eta euskaraz beti.
|
Hizkuntza
politikari dagokionez, euskaltegietan euskara dohainik ikasi ahal izatea defendatzen dugu, euskararen erabilera gizarteratze aldera. Euskara ez da erabili behar erasorako arma gisa.
|
|
|
Iparraldeko
|
hizkuntza
politikari dagokionez, 2004an Euskararen ErakundePublikoa Office Publique de la Langue Basque (EEP OPLB) sortu zen, moduesperimentalean. Erakunde horretan Iparraldean eskumenen bat duten erakundepubliko guztiak ordezkatuta daude.
|
|
2014
|
|
|
Horretaz gain, ez genuke aipatu gabe utzi nahi, azken boladan gero eta gordinago ageri zaigun estatuen esku hartzea. Estatuen aldetik hizkuntza politika aurrerakoiak oztopatzeko eta arlo horretan beraien nagusikeria erakusteko joera nabarmendu da azken boladan8 Bada garaia, arnasguneak indartzeko eta euren autonomia maila areagotzeko, horrela,
|
hizkuntza
politikari dagozkion erabaki ausartak hartzeko eskumen eta autonomia handiagoa emanez eta horri aurre egiten dioten kanpoko interesei irmoki erantzunez.
|
|
2016
|
|
|
Orduan Belgika, Suomi eta Kanada; beste idatzi batzuetan, Eslovenia, eta Baltikoko Letonia eta Estonia jarri zituen jarraibidetzat
|
hizkuntza
politikari zegokionez. Eta aztertu, berriz, askoz gehiago:
|
|
|
Baina mezu hori interpreta daiteke zuek eta gu parametroetan. 26 parlamentari ditu aldaketak, eta denok ez dugu borondate bera
|
hizkuntza
politikari dagokionez. Elkarrekin egin behar dugu bidea.
|
|
|
Egoera soziolinguistiko bakoitzari erreparatzeko ere eskatu du: «Kontu delikatua da, baina zonifikazioa behar dugu
|
hizkuntza
politikari dagokionez. Euskaldunen hizkuntza eskubideak berberak izan behar dira Euskal Herri osoan; hori da marra gorria.
|
|
2017
|
|
|
Abuztuan hemeretzi puntuko akordioa sinatu zuten Nafarroako Gobernua babesten duten Geroa Bai, EH Bildu, Podemos Ahal Dugu eta Ezkerra taldeek
|
hizkuntza
politikari dagokionez, eta lehen urratsa eman dute. Orain artean diru laguntzarik gabe dira euskarazko hedabideak Nafarroan, 2011 urtetik.
|
|
2018
|
|
|
ralentizazioa eta geldotze bat gertatu zela hizkuntza politikan, bereziki nabarmena Osakidetzan edo kontsumo arloan, baita helduen euskalduntzean ere. Beren ukitua eman zioten ordu arte egiten ari ginenari, baina ez zen 360 graduko aldaketarik izan, ezinezkoa baita, gure gizartean, askori esker, sozialistei esker ere, adostasun maila handia lortu baitugu
|
hizkuntza
politikari dagokionean.
|
|
|
Batetik, datuen bilketa egin dugu. Bertan jaso ditugu Bermeoren eta Ondarroaren inguruko datu soziolinguistikoak, geografikoak, demografikoak, ekonomikoak, turistikoak, zerbitzuen ingurukoak eta
|
hizkuntza
politikari dagozkienak. Horretarako, Bermeoko eta Ondarroako udaletatik, datu estatistikoen bankuetatik eta bestelako webguneetatik jaso dugu informazioa:
|
|
|
Esparru batzuetan hartu omen ditu erabakiak eta, badirudi, europar naziotasuna dutenek herrialdean jarraitzeko eskubidea izango dutela. Bi urte dira jada britainiarren erdiak baino gehiagok bozkatu zutela brexit aren alde, baina denbora laburregia izaten ari da Mayren gobernuarentzat fronte guztiei egoki heltzeko? 2019ko martxoaren 29an utziko dute batasuna?.
|
Hizkuntza
politikari dagokionez, Westminsterrek ez du plan jakinik. Erresuma Batuko nazioetan eta erregioetan hitz egiten diren hizkuntzekiko brexit osteko praktikaz, alegia.
|
|
2021
|
|
|
5 EBko erakundeei aholkuak eman
|
hizkuntza
politikari dagokionez, eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzei begira (The European Roadmap for Linguistic Diversity Europako Hizkuntza Aniztasunerako Ibilbide Orria).
|
|
|
Arnasguneetan zer erronka eta asmo dituzte
|
hizkuntza
politikari dagokionez. Arnasguneen garapena eta hizkuntzaren normalizazioa politika publiko guztietan ote dago, eta zeharkako izaera ote du?
|
|
2023
|
|
|
Akordio programatikoa argia da
|
hizkuntza
politikari dagokion atalean: Euskararen Legeari eutsiko diotela dio, «kontsentsuzko» arau gisa.
|
|
|
Kontseiluaren iritziz, Hezkuntza Legeak badu erronkarik
|
hizkuntza
politikari dagokionez. Horietako bat, hauxe:
|