|
2003
|
|
|
Hizkuntza kontuetan, praktikotasuna ez da premisa bakarra, garrantzitsua bai;
|
hizkuntzaren
paradigmetan sarritan nahasten dira arrazoia eta sentimendua. Hizkuntza minorizatu batean, erabilera sozialak eta erabiltzaileen estatusak asko dio hizkuntzaren beraren biziraupen aukeraz.
|
|
|
|
Hizkuntzaren
paradigma
|
|
2004
|
|
|
politikoa, ekonomikoa, ideologikoa eta kulturala. (...) Oro har, funtsera joanda, Txepetxen
|
hizkuntza
paradigman hizkuntza gatazkaren kontzeptua falta da. Egia da, badakar kontzeptu hori, bigarren zatia. Conflicto y normalización lingüística?
|
|
2008
|
|
|
Lan gaitza daukagu, zalantzatik gabe,
|
hizkuntzari buruzko
paradigma iraultze horretan. Zer esanik ez, berriz, gai hauen gogoeta aski abstraktua eta iluna dela jakinda.
|
|
2009
|
|
|
Hala gertatzen da hizkuntzaren inguruko prozesuetan ere, baita euskararen ingurukoetan ere, jakina, nola bestela? Diogunaren ildotik, nabaria da gure gazteen artean finkatu den
|
hizkuntz
paradigmaren aldaketa: garai batean, gure euskal hiztun gazte gehienek euskara zuten lehen hizkuntza (edo, nahiago bada, ama hizkuntza, duela gutxira arteko hitzetan esanda); orain, aldiz, euskaldun berriak dira haietariko asko eta asko, gehienak, eta bihar etzi are gehiago oraindik.
|
|
2013
|
|
|
Perspektiba horretatik begiratuta, ugari dira erronkak, ez dugu hemen lekurik horiez guztiez jarduteko, baina bada bat framing ari lotua garrantzi betekoa iruditzen zaidana:
|
hizkuntza
paradigmari dagokiona, hain zuzen ere.
|
|
|
Besteak beste horregatik ez da funtzionala ‘normalizazioaren’ paradigma, iritzi gidari, agintari eta euskaltzaleen artean ere indarrean izan duguna eta duguna. Normalizazioaren eredu horrek kondizio ez estandar hori ez du serio hartzen, egoera estandarraren desirarekin fikzio bat sortzen du, eta normalizaziozko fikzio horren patroiaren arabera eraikitzen du
|
hizkuntzaren
paradigma. Normalizazioaren paradigmak ez digu balio, borondate onekoa izan arren, politikoki oso korrektoa izan arren, ez dituelako atzematen gure kondizioaren benetako gako batzuk, eta etorkizunerako estrategia batzuk ez dituelako usaintzen horrela.
|
|
2018
|
|
|
Aipatu ditugu bi
|
hizkuntza
paradigma kontrajarri aurki ditzakegula: elebakartasuna eta eleaniztasuna, azken horren baitan eta Europako gidalerroen arabera bi azpi kontzeptu bereizita:
|
|
|
Taulan ikus daitekeenez, ugariak eta, noski, eztabaidagarriakdira elebakartasunaren eta eleaniztasunaren artean bildu ditugun ezberdintasunak. Aldeak nabariak dira eta
|
hizkuntza
paradigma ezberdinak ez ezik, elkarren artetik lekutan dauden kultura ikuspegiak eta mundua ulertzeko moduak ere islatzen dituzte.
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, itzultzaile horiek oso antzekoak ziren hizkuntzetan arrakasta izan bazuten ere (gaztelaniaren eta katalanaren arteko itzulpena, adibidez), sintaktikoki ezaugarri ezberdinak zituzten hizkuntzen arteko itzulpenak ez ziren behar bezalakoak. Izan ere, eskuz idatzitako erregela horiek
|
hizkuntzen
paradigma guztiak kontutan hartu behar zituztenez, horrek arazoak zekartzan hizkuntzaren anbiguotasunari aurre egiteko. Itzultzaile horiek sortu zituzten, besteak beste," lehenengo landarea"(" primera planta")," azkeneko batasunak"(" ultimas unidades" edota" autobusak goiz eta berandu"(" autobuses mañana y tarde") itzulpen traketsak.
|
|
2023
|
|
|
Eta kontua da honek guztiak lan batzuk egiten jartzen gaituela beste lan bazuk egiten egon genukeenean. Euskararen biziberritzean aurrera egiteko, beste gauza batzuetan pentsatzen egon genuke; esaterako, digitalizazioak
|
hizkuntza
paradigma berria dakarkigu gure bizitzetara, zeresanik ez gazteen bizitzetara. Horri buruz pentsatzen egon genuke, eta, zoritxarrez, zama hauekin gabiltza.
|