|
2008
|
|
|
Horrela, estatusa duen hizkuntza kontzeptua komunitate menderatzaileen kasuetarako gordetzen da: bizindarraren teoriaren demografia dimentsioa eta
|
hizkuntza
ordezkapen alderantzizkatze ereduaren etxe familia auzo komunitate maila; 2) gizarte zibila, kontrol instituzionala izango duena. Gutxiengokomunitateak maila desberdineko babes instituzionala izan dezake, gehiengoak hala nahi izanez gero, eta, ondorioz, neurri batean estatusa duen hizkuntza erara eremu publikoan ere erabili ahal izango da gutxiengo hizkuntza; 3) estatua eta herritartasuna, gutxiengo komunitateari legitimitate ideologikoa emango diona, berriro ere gehiengoak nahi duenean eta erabakitzen duen mailan.
|
|
|
Fishmanek (1991, 2001) proposatu zuen independentzia politikoa lortzeko jomuga ez zuten hizkuntza taldeek ere, maila desberdinetako autonomia linguistiko eta kulturala lortzeko jomuga jar zezaketela. Fishmanen ereduan,
|
hizkuntza
ordezkapena alderantzizkatzearen ereduan, kulturaautonomia on samarra lor daiteke hizkuntza bat ondo egonkortuta dagoenean" etxe familia auzo komunitate" loturan eta asko erabiltzen denean esparru publikoetan (esaterako, komunikabideetan, hezkuntzan, negozioetan edo gobernuan). Talde bizindarraren esparrua eta hizkuntza ordezkapena alderantzizkatzearen eredua erabilita, Landryk (argitaratzeko prozesuan, a) kultura autonomiaren eredua proposatzen du, hiru osagaiko eredua (Landry, Allard eta Deveau, 2007a, b).
|
|
|
Fishmanen ereduan, hizkuntza ordezkapena alderantzizkatzearen ereduan, kulturaautonomia on samarra lor daiteke hizkuntza bat ondo egonkortuta dagoenean" etxe familia auzo komunitate" loturan eta asko erabiltzen denean esparru publikoetan (esaterako, komunikabideetan, hezkuntzan, negozioetan edo gobernuan). Talde bizindarraren esparrua eta
|
hizkuntza
ordezkapena alderantzizkatzearen eredua erabilita, Landryk (argitaratzeko prozesuan, a) kultura autonomiaren eredua proposatzen du, hiru osagaiko eredua (Landry, Allard eta Deveau, 2007a, b). Eredu horrek barne hartzen ditu talde bizindarra definitzen duten egitura faktoreen hiru kategoriak.
|
|
|
Fishmanek (1991, 2001) azaldu zuen talde desberdinen hizkuntza— eta kultura bizindarraren aldeko eta aurkako jarrera guztiak, jarrera neutralak eta axolarik ez izateko jarrerak barne hartuta, ideologikoak direla oinarrian.
|
Hizkuntza
ordezkapena alderantzikatzearen ereduan, Fishmanek dio" ideologia argitzeak" berebiziko garrantzia duela hizkuntzagutxiengoak suspertzeko hizkuntza plangintzak egiterakoan. SkutnabbKangasek (2000) azaldu zuen hizkuntzarekin eta kulturarekin lotutako ideologia sozial desberdinek, kasu batzuetan, hizkuntzak eta kulturak zabaltzen lagundu dutela eta, beste batzuetan, berriz, hizkuntzak eta kulturak desagerrarazi dituztela.
|