|
2009
|
|
|
Horrela, laburbilduz esan daiteke
|
hizkuntz
ofizialtasun bikoitzak herritarrek hizkuntza aukeratzeko duten eskubidea babesten duela, eta berezko hizkuntzaren printzipioak aldiz, Administrazioko barne harremanetan lehentasunez erabiltzea bidezko egiten duela, baita —hala egin nahi eta ahal bada— laneko hizkuntza gisa soilik hizkuntza hori erabiltzea ere. Horixe gertatzen da Estatuko Administrazio periferikoan gaztelaniarekin, Administrazio Publikoen Erregimen Juridikoari buruzko Legeko 36.1 artikuluan xedatutakoaren arabera (4/ 1999 Legea), eta gauza bera gerta daiteke, baina alderantziz, Autonomia Erkidegoko Administrazioetan berezko hizkuntzarekin.
|
|
|
Bada, euskarari buruzko Foru Legearen hitzei erreparatzen badiegu —baita aipatu Legearen elaborazio prozesuan parlamentarioek eginiko ere— antzeman daiteke, eremu mistoan dagoen hizkuntza ereduak, eremu euskaldunean eta ez euskaldunean dauden ereduen arteko tertium genus bat nahi duela izan. Berebat, eremu mistoan, formalki,
|
hizkuntzen
ofizialtasun bikoitza dagoela errefusa liteke; aitzitik, ezin uka daiteke, materialki bederen, euskararen erabilera ofizialak daudenik, bai irakaskuntzan baita euskarari buruzko Foru Legeak aurreikusten duen aukeran ere, hain zuzen, eremu mistoan hiritarrek Administrazioetara euskaraz zuzen daitezen edo Administrazioekiko harremanetan euskara erabil dezaten —balio eta eraginkortasun osoareki... Ondorioz, ikuspuntu honetatik, zuzenbide osoz deuseza izango litzateke, euskarari buruzko Foru Legea guztiz ezeztatuz, eremu mistoan, arestian aipatu tertium genus hori ezabatuko lukeen edo euskararen erabilera ofizial horiek eragotziko lituzkeen edozein Foru Dekretu —edo bera garatzen duen edozein plan—.
|
|
2010
|
|
|
konstruktu juridikoei dagokienez ofizialtasuna (bakarra eta, batez ere, bikoitza) emendiozko klarifikazio kontzeptualaren beharrean dagoela. Nola ulertu behar da, preseski, EAEko
|
hizkuntza
ofizialtasun bikoitza. Zer ondorio praktiko ditu hizkuntza bat (euskara zein gaztelania) ofizial izateak?
|
|
2015
|
|
|
Aldiz, berezko hizkuntzadun eremuetan, gure kasuan, Katalunian eta abar, pertsonaltasunprintzipioa aplikatzen da. EAEn, Nafarroan partzialki,
|
hizkuntza
ofizialtasun bikoitza aplikatzen da, eta horrek berez dakar norbanakoari eskubide bat aitortzea: hizkuntza ofizialen artean aukeratzekoeskubidea.
|
|
|
Aldiz, berezko hizkuntzadun eremuetan, gure kasuan, Katalunian eta abar, pertsonaltasunprintzipioa aplikatzen da. EAEn, Nafarroan partzialki,
|
hizkuntza
ofizialtasun bikoitza aplikatzen da, eta horrek berez dakar norbanakoari eskubide bat aitortzea: hizkuntza ofizialen artean aukeratzekoeskubidea.
|
|
|
Beraz, euskara edo euskarazko giza elkartea indartzea ere hizkuntza politikarenhelburua izan litzateke, eta honek lege estaldura behar du. Nire ustez bi perspektiba hauek indibiduala,
|
hizkuntza
ofizialtasun bikoitzari lotutakoa, eta perspektiba kolektiboa, lurraldetasunarilotutakoa osagarriak dira.
|