|
2004
|
|
|
Berez, errealitate sinbolikoaren eta sozialaren nondik norakoak hizkuntzaren mugarrietan zedarriztatuak baldin badaude, euskarari zor zaio euskaldunaren izaera berezia. Jakina, giza errealitate osoa ezin da noski
|
hizkuntzara
murriztu. Horretan zalantza gutxi.
|
|
|
Oraingo hau, bigarren globalizazio alditzat jotzen du euskaltzale suharrak, eta ez da ez oharpen kamutsa gogoeta bidean abiatzeko: . Izatez,
|
hizkuntza
murriztuek oraingo globalizazio mundialaren aurretik beste globalizazio bat jasan izan dute aro modernoan: estatala.
|
|
|
Horretaz jardungo gara berehala. Dena dela, hasieratik bertatik esan beharra dago, globalizazio mundializazioen arriskua askoz handiagoa dela
|
hizkuntza
murriztuentzat, hedadura eta baliabide handikoentzat baino. Horregatik hizkuntza murriztuen aldeko lanak eta politikak oso kontuan izan beharra daukate gaurko globalizazioaren fenomenoa?. 137
|
|
|
Dena dela, hasieratik bertatik esan beharra dago, globalizazio mundializazioen arriskua askoz handiagoa dela hizkuntza murriztuentzat, hedadura eta baliabide handikoentzat baino. Horregatik
|
hizkuntza
murriztuen aldeko lanak eta politikak oso kontuan izan beharra daukate gaurko globalizazioaren fenomenoa?. 137
|
|
|
Euskaltzale askori ordea hau buruan sartzea, hirutasunaren miraria argitzea baino gaitzagoa da. Nolanahi ere, ideologia eraginkorraren esku dago
|
hizkuntza
murriztuaren etorkizuna, honek arautzen duelako hain zuzen hiztunaren eta taldearen portaera. Horrek markatzen ditu jarrerak eta jarraibideak hizkuntza erabileran.
|
|
|
Iñaki Arrutiren esanetan, Fishmanen teoriari jarraiki, familia esparruaren hizkuntza politika izango da elementurik erabakigarriena euskararen pizkunde prozesuan. Etxe giroa eta herri ingurua izango baitira
|
hizkuntza
murriztu ororen pizkundean adierazlerik gardenenak: –Fishmanen arabera, hizkuntzaren belaunez belauneko jarraipena hizkuntza horretan sozializatzearekin loturik dago, eta hori gertuko komunitate horretan (familian, auzo giroan...) bideratzen da.
|
|
|
95 Paulo Agirrebaltzategi: Globalizazioa eta
|
hizkuntza
murriztuak, Herria 2000 Eliza, 2001, 45.
|
|
|
137 Paulo Agirrebaltzategi: Globalizazioa eta
|
hizkuntza
murriztuak, Herria 2000 Eliza, 2001, 43.
|
|
|
Hizkuntzaren estatusa dugu aztergai atal honetan, baina ez edozein abagunetan, gogoan dugun mintzaira asimilazioaren eta ordezkapenaren prozesuak jota dagoen hura baita. Europan bertan badira berrogeita zortzi
|
hizkuntza
murriztu, eta horien gainean Europako Batzordeak duela urte gutxi argitaratutako txosten batean mintzaira molde horien estatus tipologia jakin bat ageri zaigu.
|
|
2006
|
|
|
zer da euskal arraza euskararekin, zer euskara gabe? Unamuno-k ja tesian, ipuin genealogiko edo historikoak bazterturik, euskal arraza edo herriari buruz mintzo zaigun material funtsezkoa
|
hizkuntzara
murriztu du. Berdin dio Arana Goiri gazteak, Unamuno-rekin polemikan, baina puntu honetan osoki ados:
|
|
2008
|
|
|
Flandeseraz hitz egiten duena edo flandestar gurasoak dituena da flandestar komunitateko kide. Jatorrizko komunitateak eta
|
hizkuntzak
murriztu egiten dute hein handi batean etorkinak komunitatearen barnean sartzea ahalbidetuko duten argudioak taxutzeko aukera (Kymlicka 2001: 15 kap.). Nazionalismo baztertzaile horrek, politikak bideratzeko orduan, talde etnikoen arteko antzekotasunak barik ezberdintasunak gailenarazten ditu. d) Multigobernagarritasun egoeren kudeaketa eta immigrazioa:
|
|
2009
|
|
|
Europaren eraikuntza politikoa arrakastatsua izango bada, proiektu horren onurez herritarrak liluratzea eta europarren bihotzak irabaztea da beharrezkoa, nahitaezkoa esango genuke; eta langintza horretan, ezinbestekoa da milioika europarrek ezagutzen eta neurriren batean erabiltzen dituzten dozenaka hizkuntzen biziraupenaz eta hazkundeaz europar erakundeak ere arduratzea. Gaur egun, tamalez, praktikan nagusiki hala gertatzen baita, hizkuntza pluraltasunaren ikuspegia estatu
|
hizkuntzetara
murriztuta jarraitzea oso kaltegarria izango zaie beste hizkuntzei eta Europako hizkuntza pluraltasunari. Bistan da hori, baina kaltegarria izango zaio baita Europaren eraikuntza politikoari berari ere.
|
|
2011
|
|
|
Baldintzarik onenetan dauden
|
hizkuntza
murriztuak oso egoera txarretan daude. Etorkizun iluna dute zerumugan, ordezkapenaren sokak gero eta gogorrago estutzen dielako lepoa arnasa modu natural eta iraunkorrean hartzeko.
|
|
|
–Munduko
|
hizkuntza
murriztuenak hizkuntza hegemoniko hauen mendean hondoratuko dira: batetik, inguruan dituzten estatu hizkuntza nagusiak izango dituzte etsai, eta, bestetik, berriz, ingelesa.
|
|
|
Erabileraren auziak itxura txarra dauka
|
hizkuntza
murriztuen baldintza soziolinguistikoetan. Ikasitakoa, dela familia bidezko transmisio naturala, dela modu akademikoan bereganatua?
|
|
2012
|
|
|
Demagun hizkuntza hiztun herri minorizatuez kezkaturik gaudela eta munduan
|
hizkuntza
murriztu horien egoera zertan den jakin nahirik gabiltzala. Hasi gara kontinentez kontinente hizkuntza horiei buruzko informazio bila, gainbegiratu ditugu batzuk, begiz jo ditugu beste batzuk, eta halako batean honako errealitate soziolinguistiko honekin egin dugu topo.
|
|
2015
|
|
|
a. Hizkera eredu bakarra aukeratzeak euskalkietako aberastasunak galtzea eta
|
hizkuntza
murriztea dakar. Ez dago euskalkirik gainerakoak baino hobea denik, eta edozein euskalki aukeratuta ere, galtzaile aterako gara beti.
|
|
2016
|
|
|
Bigarren aldagaiarekin ere berdin gertatzen da; «eskolan lan egiteko eredu berriak sorrarazten duen ziurgabetasuna» eta ikasketen hizkuntzaren aldagaiak independenteak dira. Bestalde, esan beharra dago ziurgabetasuna bi
|
hizkuntzetan
murriztu egiten dela metodologia berriekin lanean hasten diren heinean.
|