|
2015
|
|
|
Ikusiko ditugun motok hauexek dira:
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoa; lurralde nazionalismoa; hizkuntza nazionalismoa; eta pertsona nazionalismoa. Hirugarrenean, gainera, haren adarra izan daitekeen bat aipatuko da:
|
|
|
Zergatik ez
|
hizkuntza
lurralde nazionalismorik
|
|
|
Esan dugunez, hizkuntza nazionalismorik ez dago gaur egun Euskal Herrian, pertsona mailan ez bada. Noizbait aipatua izaten da, ordea, euskararen iraupena bermatzeko oraingo
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoak eskaintzen duena baino adore gehiago behar delakoan, eta, hasteko, euskaraz egiten den lurraldea gotorleku bihurtzeko helburuz. Ideia hauek alderdi politiko baten gauza litezke, edo politikaren gainetiko mugimendu baten, agian.
|
|
|
Arrazatik zetozen nazionalismo historikoak kendurik, gaurkoturiko koadro bat geratzen zaigu, eta hor aukera teoriko guztiak berragertzen dira. Horrela, definizio politikoranzko joera hori tenkaturik edo, gutxienez, balaztaturik geratzen da, ezen suposatzekoa da mota berri biak agertzean,
|
Hizkuntza
lurralde nazionalismoak (eta, nolabait, Lurralde nazionalismoak ere bai) gehiago zainduko lukeela nazioaren arlo etniko kulturala, gaur egun bertan, euskararen aldeko mugimenduaren indarra dela eta, jazotzen ari den bezala. Lurralde nazionalismoa ez litzateke izango, kasu honetan, definizio politikoranzko prozesu historiko baten amaiera.
|
|
|
Hala ere, hain hedaturik dagoen uste horrek topo egiten du inkesta soziologikoek behin eta berriro aurkezten duten beste baieztapen klasiko batekin; hots, euskal naziokidetzat jotzeko, euskara ez dela beharrezko. Baieztapen biok ederto egokitzen zaizkio, arreta apur bat ipintzen badugu, gaur egun nagusi den
|
Hizkuntza
lurralde nazionalismoari, ezen lehenengo baieztapena, euskararen nazioarena, nazionalismo mota horrek darabilen maila sinbolikoari dagokio, eta bigarrena, berriz, maila politikoari. Nazionalismoaren zentzu politiko hori da, hain zuzen ere, puntu honetan azaldu eta baietsi gura dena.
|
|
|
Teorizatu esan dut, ezen hizkuntza baten bermea zeren arabera erabakitzen edo erdiesten den teorizazio konplexuen pean geratzen da. Autonomia edo independentziarako anbibalentzia nabaria da aurreko mota biak lurraldearen osagarriarekin gurutzatzen direnean (arraza lurralde eta
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoetan, hain zuzen ere), jite politikoa ageriago geratzen da eta. Historikoki nagusitu diren kasu bi hauetan korronte autonomiazale eta independentziazale sendoak batu dira.
|
|
|
Helburu nagusia, orduan, ez da, normalean, ez euskal arraza iraunaraztea ez euskara suspertzea, boterea eskuratzea baizik, botere hitza zentzu askotan ulertu ahal bada ere.15 Boterea, bestalde, sistema politikoan integratuta edo kanpotik arituta bila daiteke. Nazio ikuskera desberdinei dagokienez, orokorpen batzuk egin daitezke, baina ez dira nahikoak nazionalisten arteko desberdintasunak azalarazteko, gaur eguneko nazionalismo motarik jarraituena(
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoa) zenbait aukera politikok bereganatzen du eta. Nazionalistak gehien banatzen dituena, ordea, ikuspegi politikoa da (ideologia, jarduera eta tresna politikoak, helburu politikoak...) eta, berarekin batera, nazio ikuskera.
|
|
|
Azkeneko urteotan indarrean egon den
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoak identifikazio horretara eroan du, eta haren aurretik omen zegoen onarpen politiko handiagoa18 berreskuratu nahi da orain. Esan nahi dut euskal nazionalismoak nazio nortasunaren ezaugarri nagusitzat euskara ezarri ez zuen bitartean, gatazka maila xumeagoa sortarazten zuela hizkuntz arazoak, arma politiko modura zer esan txikiagoa zeukan eta.
|
|
|
Euskarak beti jokatu du leku berezia euskal nazioaren definizioan, eta bada lehentasun osoa ere (eta ez bigarren maila, aurreko mota bietan bezala) eskaini dion tradizio sendorik, baina ez da, bestalde, behin ere osatu hizkuntzan bakarrik oinarrituriko aukera politikorik (eta bai, ordea, lurraldeari loturikorik, hurrengo motan ikusiko denez). Honetan guztian nahaste handia izaten da, eta hizkuntzak orain arteko nazionalismo mota nagusia definitzen duela uste izaten da, baina nik nahiago dut orain artekoari
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoa deitzea, geroago ikusiko denez. Hizkuntza nazionalismoan euskarak erabakitzen du naziotasuna:
|
|
|
|
Hizkuntza
lurralde nazionalismoa
|
|
|
bata, hizkuntza nazionalismoa diodanean, momentuz eratuta ez dagoen zerbaitez ari naizela. Ez da, beraz, azkeneko berrogeita hamar urteotan ezagutu duguna (nik
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoa deitzen dudana). Kasu honetan hizkuntza da nazioaren ardatz nagusia, nola sinbolikoki hala praktikan.
|
|
|
292; 14 laukia). Oraingo
|
hizkuntza
lurralde nazionalismoaren ukapen garbiagoa eta hizkuntza bertsioaren iragarpen ageriagoa Jon Sarasuak egiten du, esaten baitu lurraldea ezin dela izan nazioaren ardatza, eta irten egin behar dela kaltea baizik ekarri ez digun ikusmolde politiko horretatik. Proiektu politikoaren aurretik hizkuntza dago; hizkuntz komunitatea.
|