|
2007
|
|
|
haren begietan, Erroma eta Grezia nazio bat dira. Homero, Sofokles, Pindaro estudiatuz, hortaz, ez liburuak, ez autoreak, baizik nazio bat estudiatzen da, haren aiurria, nortasuna, gizon emakumeak jardun eta solas bizian94 Miresten duen aiurri publiko zein pribatu horren sentimendua da Humboldt-ek arte, poesia, drama, erlijio, moral grekoetan beti ispilatua aurkitzen duena95 Berak munduan gehien miresten dituen horiek,
|
hizkuntza
grekoa eta jende grekoa, bat dira. Bidezkoa da 1822ko. Hizkuntzen karaktere nazionalaz?
|
|
|
Karaktere grekoa ikertzen da, izpiritu grekoaren manifestazioak arakatzen dira erlijioan, artean, politikan, filosofian, poesian, testu grekoen itzulpenak artamendatzen ere dira?
|
hizkuntza
grekoak izpiritu grekoarekin zerikusirik duenik, txintik ez. Aldiz, antzinatearen estudioaren gaira 1806an berriro etorri denean («Latium und Hellas»), nazioaren arima hizkuntza da («die Seele der Nation») eta hizkuntzan bakarrik manifestatzen da osoki nazioaren berekitasun edo nortasuna, aiurria151.
|
|
|
Begitantzen zait, lurpetarki gertatzen eta arazoak sortzen ari dena dela, ideien garapen libre eta fruituor hori, Mendebaleko filosofia, zientzia eta literaturarena kontsideratzen dela bereziki eta, hein batean, Mendebalaren aurreskutasun material eta kultural hau, hemengo hizkuntza «sanskritikoen» berezko dohainekin lotua suposatzen dela (ez dago munduan beste
|
hizkuntzarik
grekoaren bikaintasunekin!) 612 Hala moduzko arrazoi bitxien oihartzun puskak sumatzen dira batzuetan haren gogartean: itauntzen omen da, dio Humboldt-ek, zer gertatuko zatekeen mendebalean, Kartagok Erroma garaitu izan balu, alderantziz ordez?
|
|
|
haren begietan, Erroma eta Grezia nazio bat dira. Homero, Sofokles, Pindaro estudiatuz, hortaz, ez liburuak, ez autoreak, baizik eta nazio bat estudiatzen da, haren aiurria, nortasuna, gizon emakumeak jardun eta solas bizian824 Miresten duen aiurri publiko zein pribatu horren bere sentimendua da Humboldt-ek arte, poesia, drama, erlijio, moral grekoetan beti ispilatua aurkitzen duena825 Berak munduan gehien miresten dituen horiek,
|
hizkuntza
grekoa eta jende grekoa, bat dira. Bidezkoa da 1822ko «Hizkuntzen karaktere nazionalaz» fragmentoan Greziako adibidearekin hastea erakusten, nola indibiduotasun nazionala eta hizkuntzaren karakterea bat datozen826 Kawi izkribuaren hitzaurrean, azkenik («Über die Verschiedenheit [II]»), 21 atalean hizkuntzen hastapen nazionalaz sistematikoki mintzo da:
|
|
2017
|
|
|
identitate zeinu funtsezkoenetakoa izan da (ermitak eta erromeriak, eliza herriaren erdigune, santu eta debozio eta jai nazionalak, etab.). Merezi luke debozio herritarrak aztertzea, ez erlijioagatik, baina elizetako santuen irudi eta ermitetan espresatu direlako mendeetan gure jendearen beldurrak eta esperantzak. Persiak Greziari eraso dionean, grekoek ez dute sentitu erasoa
|
hizkuntza
grekoari egin zaionik, komunitate grekoari baizik. Eta erkidego nazionalaren sinbolo nagusia jainkoetan eta tenpluetan ikusi dute.
|
|
2021
|
|
|
Eredu feniziarretik abiaturik, gizon hark asmatu zuen, bere
|
hizkuntza
grekoarentzat, anbiguotasunik gabeko historiako lehen alfabetoa, partitura bat bezain zehatza. Hamabost zeinu feniziar kontsonantiko inguru egokitzen hasi zen, ordena berean, antzeko izen batekin (aleph, bet, gimel" alfa"," beta"," gamma"... bihurtu ziren).
|
|
2023
|
|
|
Luterok latinetik alemanera itzultzen zituen testuak;
|
hizkuntza
grekoa ez zuen ongi menderatzen. Ezagutza aldetik falta zitzaiona intuizioari eta sentimenduei esker konpentsatzen zuen (García Villoslada, 1973).
|
|
|
Melanchthon 1497an Bretten en jaio eta 1560an Wittenberg en hil zen. Oso gazterik, Wittenberg eko unibertsitatean, lortu zituen doktoregoa eta
|
hizkuntza
grekoko katedra, bere osaba Johannes Reuchlin humanistaren eraginari esker. Eliza erreformatuaren egituraketan garrantzi handia izan zuen.
|