Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 5

2015
‎Haatik, hizkuntzaren esparru sinbolikoa euren erdian paratzen ez duten ereduek, zentralitate propiorik ezartzen ez duten ereduek, nekez motibatuko dituzte hiztun berriak. Euskara artikulu nagusiaren laburpentxoa baino ez bada, euskara Kirolak, Mundua, Ekonomia edota Kultura bezalako azpikategoria bat gehiago bada (unibertsoa erdara hutsezkoa den bitartean), euskara bertsolaritzari, folkloreari edo hizkuntzari berari buruz jarduteko baliabide mugatua baino ez bada (gauza garrantzitsuak erdaraz idazten diren bitartean), euskaldun berri potentzialek bizkor demonio osatuko dute (osatzen dute) sekuentzia:
‎Haren ustez (1981), hizkuntzen ordezkatze prozesuetan giltzarri den faktore bat dago: hizkuntzen esparru sinbolikoaren gaixotasun eta galera, hurrengo atalean ikusiko dugun moduan.
‎Egile honen irudiko, zentzuaren, sormenaren, arrazoiketaren mintzaira horren muinera biltzen diren hiztunek osatzen dute hizkuntzaren esparru sinbolikoa; esparru hori ezinbestekoa, funtsezkoa da hizkuntzaren bizitzarako, beronen osasun egoeraren ondorio baitira haren sendotasun edo ahulezia uneak. Esparru sinbolikoa sasoiko, indartsu badago, mundua une oro interpretatzea ahalbidetuko die hizkuntza horretako hiztun kontzientziadunenei, eta, bidenabar, arrazoi horrexegatik beragatik haien hizkuntzarekiko atxikimendua hazi egingo da (hizkuntza euren egunerokotasuna eta nortasuna bera definitzeko tresna baliagarria zaielako); horrez gain, kanpoaldeko espazioetan kokatutako hiztunen hizkuntzarekiko atxikimenduak ere gora egingo du, zeharka bada ere, hauek ere esparru sinbolikotik bazkatzen baitira (dena dela, han larre ganorazkorik aurkitu ezean, beste hizkuntza baten pentzeetara joko dute bazka bila).
‎Sanchez Carrionen arabera egoera elebidunetan hizkuntza aldaketa kanpotik barrura abiatzen da, beraz, harik eta ordezkatze prozesua esparru sinbolikoraino ailegatu arte. Alegia, hiztun periferikoenak (kontzientzia gutxien dutenak eta hizkuntzaren esparru sinbolikoa trinkotzeko beharrezko den sormen eta pentsamendu original propiorik gauzatzen asmatzen ez dutenak) izan ohi direla hizkuntzaz aldatzen lehenak, apurka apurka prozesua barneko geruzetaraino, esparru sinbolikoraino bertaraino, iritsi arte (1981: 33).
‎33). Ezen haren ustez periferian azaleko kontua baino ez baita hizkuntza; nukleoan, esparru sinbolikoan, ordea, hizkuntza nortasun iturri da; horregatik, gure hizkuntzaren esparru sinboliko horretan ere beste hizkuntza bat sartzen denean gauzatzen da erabat ordezka tze prozesua. Hortaz, ordezkatze prozesua guztiz baldintzatzen duen faktorea hizkuntza bakoitzaren esparru sinbolikoaren osasuna da.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia